ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ ภาษาบาลีอักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๔)

                        ๗. อนุรุทฺธสุตฺตวณฺณนา
     [๒๓๐] เอวมฺเม สุตนฺติ อนุรุทฺธสุตฺตํ. ตตฺถ เอวมาหํสูติ ตสฺส
อุปาสกสฺส อผาสุกกาโล อโหสิ, ตทา อุปสงฺกมิตฺวา เอวมาหํสุ. อปณฺณกนฺติ
อวิราธิตํ. เอกตฺถาติ อปฺปมาณาติ วา มหคฺคตาติ วา ฌานเมว จิตฺเตกตฺคตาเยว
เอวํ วุจฺจตีติ อิมํ สนฺธาย เอวมาห.
     [๒๓๑] ยาวตา เอกํ รุกฺขมูลํ มหคฺคตนฺติ ผริตฺวา อธิมุจฺจิตฺวา
วิหรตีติ เอกรุกฺขมูลปมาณฏฺฐานํ กสิณนิมิตฺเตน โอตฺถริตฺวา ตสฺมึ กสิณนิมิตฺเต
มหคฺคตชฺฌานํ ผริตฺวา อธิมุจฺจิตฺวา วิหรติ. มหคฺคตนฺติ ปนสฺส อาโภโค นตฺถิ,
เกวลํ มหคฺคตชฺฌานปฺปวตฺติวเสน ปเนตํ วุตฺตํ. เอส นโย สพฺพตฺถ. อิมินา โข
เอตํ คหปติ ปริยาเยนาติ อิมินา การเณน. เอตฺถ หิ อปฺปมาณาติ วุตฺตานํ
พฺรหฺมวิหารานํ นิมิตฺตํ น วฏฺฏติ, อุคฺฆาฏนํ น ชายติ, ตานิ ฌานานิ
อภิญฺญานํ วา นิโรธสฺส วา ปาทกานิ น โหนฺติ, วิปสฺสนาปาทกานิ ปน
วฏฺฏปาทกานิ ภโวกฺกมนานิ จ โหนฺติ. "มหคฺคตา"ติ วุตฺตานํ ปน กสิณชฺฌานานํ
นิมิตฺตํ วฏฺฏติ, อุคฺฆาฏนํ ชายติ, สมติกฺกมา โหนฺติ, อภิญฺญาปาทกานิ
นิโรธปาทกานิ วฏฺฏปาทกานิ ภโวกฺกมนานิ จ โหนฺติ. เอวมิเม ธมฺมา นานตฺถา,
อปฺปมาณา มหคฺคตาติ เอวํ นานาพฺยญฺชนา จ.
     [๒๓๒] อิทานิ มหคฺคตสมาปตฺติโต นีหริตฺวา ภวูปปตฺติการณํ
ทสฺเสนฺโต จตสฺโส โข อิมาติอาทิมาห. ปริตฺตาภาติ ผริตฺวา ชานนฺตสฺส
อยมาโภโค อตฺถิ, ปริตฺตาเภสุ ปน เทเวสุ นิพฺพตฺติการณํ ฌานํ ภาเวนฺโต
เอวํ วุตฺโต. เอส นโย สพฺพตฺถ. ปริตฺตาภา สิยา สงฺกิลิฏฺฐาภา โหนฺติ สิยา
ปริสุทฺธาภา, อปฺปมาณาภา  สิยา สงฺกิลิฏฺฐาภา โหนฺติ สิยา ปริสุทฺธาภา. กถํ?
สุปฺปมตฺเต วา สราวมตฺเต วา กสิณปริกมฺมํ กตฺวา ปริตฺตาเภ สมาปตฺตึ
นิพฺพตฺเตตฺวา ปญฺจหากาเรหิ อาจิณฺณวสิภาโว ปจฺจนีกธมฺมานํ สุฏฺฐุ
อปริโสธิตตฺตา ทุพฺพลเมว สมาปตฺตึ วฬญฺชิตฺวา อปฺปคุณชฺฌาเน ฐิโต กาลํ
กตฺวา ปริตฺตาเภสุ นิพฺพตฺตติ, วณฺโณ ปนสฺส ปริตฺโต เจว โหติ สงฺกิลิฏฺโฐ
จ. ปญฺจหิ ปนากาเรหิ อาจิณฺณวสิภาโว ปจฺจนีกธมฺมานํ สุฏฺฐุ ปริโสธิตตฺตา
สุวิสุทฺธํ สมาปตฺตึ วฬญฺชิตฺวา ปคุณชฺฌาเน ฐิโต กาลํ กตฺวา ปริตฺตาเภสุ
นิพฺพตฺตติ, วณฺโณ ปนสฺส ปริตฺโต เจว โหติ ปริสุทฺโธ จ, เอวํ ปริตฺตาภา
สิยา สงฺกิลิฏฺฐาภา โหนฺติ สิยา ปริสุทฺธาภา. กสิเณ ปน วิปุลปริกมฺมํ กตฺวา
สมาปตฺตึ นิพฺพตฺเตตฺวา ปญฺจหากาเรหิ อาจิณฺณวสิภาโวติ สพฺพํ ปุริมสทิสเมว
เวทิตพฺพํ. เอวํ อปฺปมาณาภา สิยา สงฺกิลิฏฺฐาภา โหนฺติ สิยา ปริสุทฺธาภาติ.
     วณฺณนานตฺตนติ สรีรวณฺณสฺส นานตฺตํ. โน จ อาภานานตฺตนฺติ
อาโลกนานตฺตํ น ปญฺญายตีติ. อจฺจินานตฺตนฺติ ทีฆรสฺสอณุถูลวเสน อจฺจิยา
นานตฺตํ.
     ยตฺถ ยตฺถาติ อุยฺยานวิมานกปฺปรุกฺขนทีตีรโปกฺขรณีตีเรสุ ยตฺถ ยตฺถ.
อภินิวิสนฺตีติ วสนฺติ. อภิรมนฺตีติ รมนฺติ น อุกฺกณฺฐนฺติ. กาเชนาติ
ยาคุภตฺตเตลผาณิตมจฺฉมํสกาเชสุ เยน เกนจิ กาเชน. "กาเจนา"ติปิ ปาโฐ,
อยเมว อตฺโถ. ปิฏเกนาติ ปจฺฉิยา. ตตฺถ ตตฺเถวาติ สปฺปิมธุผาณิตาทีนํ
สุลภฏฺฐานโต โลณปูติมจฺฉาทีนํ อุสฺสนฺนฏฺฐานํ นีตา "ปุพฺเพ อมฺหากํ
วสนฏฺฐานํ ผาสุกํ, ตตฺถ สุขํ วสิมฺหา, อิธ โลณํ วา โน ๑- พาธติ,
ปูติมจฺฉคนฺโธ วา สีสโรคํ อุปฺปาเทตี"ติ เอวํ จิตฺตํ อนุปฺปาเทตฺวา ตตฺถ
ตตฺเถว รมนฺติ.
     [๒๓๔] อาภาติ อาภาสมฺปนฺนา. ตทงฺเคนาติ ตสฺสา ภวูปปตฺติยา
องฺเคน, ภวูปปตฺติการเณนาติ อตฺโถ. อิทานิ ตํ การณํ ปุจฺฉนฺโต โก นุ
โข ภนฺเตติอาทิมาห.
     กายทุฏฺฐุลฺลนฺติ กายาลสิยภาโว. ฌายโตติ ชลโต.
     [๒๓๕] ทีฆรตฺตํ โข เมติ เถโร กิร ปารมิโย ปูเรนฺโต อิสิปพฺพชฺชํ
ปพฺพชิตฺวา สมาปตฺตึ นิพฺพตฺเตตฺวา นิรนฺตรํ ตีณิ อตฺตภาวสตานิ พฺรหฺมโลเก
ปฏิลภิ, ตํ สนฺธาเยวมาห ๒- วุตฺตมฺปิ เจตํ:-
@เชิงอรรถ:  สี. โลณวาโต              ฉ.ม. ตํ สณฺธาเยตํ
     "อโวกิณฺณํ ตีณิ สตํ     ยํ ปพฺพชึ อิสิปพฺพชึ
      อสงฺขตํ คเวสนฺโต    ปุพฺเพ สญฺจริตํ มมนฺ"ติ.
เสสํ  สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ.
                    ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย
                      อนุรุทฺธสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          -------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้า ๑๔๕-๑๔๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=3691&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=3691&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=420              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=5819              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=5670              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=5670              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๔ http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]