ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ ภาษาบาลีอักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๔)

                    ๔. เสวิตพฺพาเสวิตพฺพสุตฺตวณฺณนา
      [๑๐๙] เอวมฺเม สุตนฺติ เสวิตพฺพาเสวิตพฺพสุตฺตํ. ตตฺถ ตญฺจ อญฺญมญฺญํ
กายสมาจารนฺติ อญฺญํ เสวิตพฺพํ กายสมาจารํ, อญฺญํ อเสวิตพฺพํ วทามิ,
เสวิตพฺพเมว เกนจิ ปริยาเยน อเสวิตพฺพนฺติ, อเสวิตพฺพํ วา เสวิตพฺพนฺติ จ น
วทามีติ อตฺโถ. วจีสมาจาราทีสุปิ เอเสว นโย. อิติ ภควา สตฺตหิ ปเทหิ
มาติกํ ฐเปตฺวา วิตฺถารโต อวิภชิตฺวาว เทสนํ นิฏฺฐเปสิ. กตฺมา? สาริปุตฺตตฺเถรสฺส
โอกาสกรณตฺถํ.
      [๑๑๓] มโนสมาจาเร มิจฺฉาทิฏฺฐิสมฺมาทิฏฺฐิโย ทิฏฺฐิปฏิลาภวเสน วิสุํ
องฺคํ หุตฺวา ฐิตาติ น คหิตา.
      [๑๑๔] จิตฺตุปฺปาเท อกมฺมปถปฺปตฺตา ๑- อภิชฺฌาทโย เวทิตพฺพา.
      [๑๑๕] สญฺญาปฏิลาภวาเร อภิชฺฌาสหคตาย ๒- สญฺญายาติอาทีนิ
กามสญฺญาทีนํ ทสฺสนตฺถํ วุตฺตานิ.
      [๑๑๗] สพฺยาปชฺฌนฺติ สทุกฺขํ. อปรินิฏฺฐิตภาวายาติ ภวานํ
อปรินิฏฺฐิตภาวาย. เอตฺถ จ สพฺยาปชฺฌตฺตภาวา นาม จตฺตาโร โหนฺติ. โย หิ
ปุถุชฺชโนปิ เตนตฺตภาเวน ภวํ ปรินิฏฺฐเปตุํ น สกฺโกติ, ตสฺส ปฏิสนฺธิโต ปฏฺฐาย
อกุสลา ธมฺมา วฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา จ ปริหายนฺติ, สทุกฺขเมว อตฺตภาวํ
อภินิพฺพตฺเตติ นาม. ตถา โสตาปนฺนสกทาคามิอนาคามิโน. ปุถุชฺชนาทโย ตาว
โหนฺตุ, อนาคามี กถํ สพฺยาปชฺฌํ อตฺตภาวํ อภินิพฺพตฺเตติ, กถญฺจสฺส อกุสลา
ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺตีติ. อนาคามีปิ หิ สุทฺธาวาเส
นิพฺพตฺโต อุยฺยานวิมานกปฺปรุกฺเข โอโลเกตฺวา "อโห สุขํ อโห สุขนฺ"ติ อุทานํ
อุทาเนติ, อนาคามิโน ภวโลโภ ภวตณฺหา อปฺปหีนาว โหนฺติ, ตสฺส
อปฺปหีนตณฺหตาย อกุสลา ธมฺมา ๓- วฑฺฒนฺติ นาม, กุสลา ปริหายนฺติ นาม, สทุกฺขเมว
อตฺตภาวํ อภินิพฺพตฺเตติ, อปรินิฏฺฐิตภโวเยว โหตีติ เวทิตพฺโพ.
      อพฺยาปชฺฌนฺติ อทุกฺขํ. อยมฺปิ จตุนฺนํ ชนานํ วเสน เวทิตพฺโพ. โย
หิ ปุถุชฺชโนปิ เตนตฺตภาเวน ภวํ ปรินิฏฺฐเปตุํ สกฺโกติ, ปุน ปฏิสนฺธึ น
@เชิงอรรถ:  ม. กมฺมปถปตฺตา     ฏีกา. อนภิชฺฌาสหคตาย     ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ
คณฺหาติ, ตสฺส ปฏิสนฺธิคฺคหณโต ปฏฺฐาย อกุสลา ปริหายนฺติ, กุสลาเยว
วฑฺฒนฺติ, อทุกฺขเมว อตฺตภาวํ นิพฺพตฺเตติ, ปรินิฏฺฐิตภโวเยว นาม โหติ. ตถา
โสตาปนฺนสกทาคามิอนาคามิโน. โสตาปนฺนาทโย ตาว โหนฺตุ, ปุถุชฺชโน กถํ
อพฺยาปชฺฌํ อตฺตภาวํ นิพฺพตฺเตติ, กถญฺจสฺส อกุสลปริหานิอาทีนิ โหนฺตีติ.
ปุถุชฺชโนปิ ปจฺฉิมภวิโก เตนตฺตภาเวน ภวํ ปรินิฏฺฐาเปตุํ สมตฺโถ โหติ. ตสฺส
องฺคุลิมาลสฺส วิย เอเกนูนปาณสหสฺสํ ฆาเตนฺตสฺสาปิ อตฺตภาโว อพฺยาปชฺโฌเยว
นาม, ภวํ ปรินิฏฺฐาเปติเยว นาม. อกุสลเมว หายติ, วิปสฺสนเมว คพฺภํ
คณฺหาเปติ นาม.
      [๑๑๙] จกฺขุวิญฺเญยฺยนฺติอาทีสุ ยสฺมา เอกจฺจสฺส ตสฺมึเยว รูเป ราคาทโย
อุปฺปชฺชนฺติ, อภินนฺทติ อสฺสาเทติ, อภินนฺทนฺโต อสฺสาเทนฺโต อนยพฺยสนํ
ปาปุณาติ, เอกจฺจสฺส น อุปฺปชฺชนฺติ, นิพฺพนฺทติ วิรชฺชติ, นิพฺพินฺทนฺโต
วิรชฺชนฺโต นิพฺพุตึ ปาปุณาติ, ตสฺมา "ตญฺจ อญฺญมญฺญนฺ"ติ น วุตฺตํ. เอเสว
นโย สพฺพตฺถ.
      เอวํ วิตฺถาเรน อตฺถํ อาชานามีติ ๑- เอตฺถ เก ภควโต อิมสฺส ภาสิตสฺส
อตฺถํ อาชานนฺติ, เก น อาชานนฺตีติ. เย ตาว อิมสฺส สุตฺตสฺส ปาฬิญฺจ
อฏฺฐกถญฺจ อุคฺคณฺหิตฺวา ตกฺกรา น โหนฺติ, ยถาวุตฺตํ อนุโลมปฏิปทํ น
ปฏิปชฺชนฺติ, เต น อาชานนฺติ นาม. เย ปน ตกฺกรา โหนฺติ, ยถาวุตฺตํ
อนุโลมปฏิปทํ ปฏิปชฺชนฺติ, เต อาชานนฺติ นาม. เอวํ สนฺเตปิ สปฺปฏิสนฺธิกานํ
ตาว ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขาย โหตุ, อปฺปฏิสนฺธิกานํ กถํ โหตีติ. อปฺปฏิสนฺธิกา
อนุปาทานา วิย ชาตเวทา ปรินิพฺพายนฺติ, กปฺปสตสหสฺสานมฺปิ ๒- อจฺจเยน เตสํ
ปุน ทุกฺขํ นาม นตฺถิ. อิติ เอกํเสน เตสํเยว ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขาย โหติ.
เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ.
                    ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย
                  เสวิตพฺพาเสวิตพฺพสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          -------------
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อาชาเนยฺยุนฺติ            ม. กปฺปสหสฺสมฺปิ


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้า ๖๙-๗๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=1751&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=1751&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=198              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=2899              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=2874              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=2874              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๔ http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]