ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 9 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.3)

                        10. Apannakasuttavannana
      [92] Evamme sutanti apannakasuttam. Tattha carikanti aturitacarikam.
      [93] Atthi pana vo gahapatayoti kasma aha? so kira gamo
Atavidvare nivittho. Nanavidha samanabrahmana divasam maggam gantva sayam
patam va gamam 1- vasatthaya upenti, tesam te manussa mancapithani pattharitva
pade dhovitva pade makkhetva kappiyapanakani datva punadivase nimantetva
danam denti. Te pasannacitta tehi saddhim sammantayamana evam vadanti "atthi
pana vo gahapatayo kinci dassanam gahitan"ti. Natthi bhanteti. "gahapatayo vina
dassanena loko na niyyati, ekam dassanam rucitva khamapetva gahetum vattati,
`sassato loko'ti dassanam ganhatha"ti vatva pakkanta. Aparadivase anne agata.
Tepi tatheva pucchimsu. Te tesam "ama bhante"ti purimesu divasesu tumhadisa
samanabrahmana agantva `sassato loko'ti amhe idam dassanam gahapetva
gata"ti arocesum. "te bala kim jananti, `ucchijjati ayam loko'ti ucchedadassanam
ganhatha"ti evam tepi ucchedadassanam ganhapetva pakkanta. Etena upayena
anne ekaccasassatam, anne antanantam, anne amaravikkhepanti evam
dvasatthiditthiyo ugganhapesum. Te pana ekaditthiyampi patitthatum nasakkhimsu.
Sabbapaccha bhagava agamasi. So tesam hitatthaya pucchanto "atthi pana vo
gahapatayo"tiadimaha. Tattha akaravatiti karanavati sahetuka. Apannakoti
aviruddho 2- advejjhagami ekamsagahiko.
      [94] Natthi dinnantiadi dasavatthuka micchaditthi hettha saleyyakasutte
vittharita. Tatha tamvipaccanikasammaditthi. 3-
      [95] Nekkhamme anisamsanti yo nesam akusalato nikkhantabhave anisamso,
yo ca vodanapakkho visuddhipakkho, tam na passantiti attho. Asaddhammasannattiti
@Footnote: 1 cha.Ma. sayam tam gamam   2 cha.Ma. aviraddho  3 cha.Ma. tabbipaccanikabhuta sammaditthi
Abhutadhammasannapana. Attanukkamsetiti thapetva mam ko anno attano dassanam
pare ganhapetum sakkotiti attanam ukkhipati. Param vambhetiti ettakesu janesu
ekopi attano dassanam pare ganhapetum na sakkotiti evam param hettha
khipati. Pubbeva kho panati pubbe micchadassanam ganhantasseva susilyam pahinam hoti,
dussilyabhavo paccupatthito. Evamassimeti evam assa ime micchaditthiadayo
satta. Aparaparam uppajjanavasena pana teyeva micchaditthipaccaya aneke papaka
akusala dhamma uppajjanti nama.
      Tatrati tasu tesam samanabrahmananam laddhisu. Kaliggahoti parajayaggaho.
Dussamatto samadinnoti duggahito dupparamattho. Ekamsam pharitva titthatiti
ekantam ekakotthasam sakavadameva pharitva adhimuccitva titthati, "sace kho
natthi paro loko"ti evam santeyeva sotthibhavavaho hoti. Rincatiti vajjeti.
      [96] Saddhammasannattiti bhutadhammasannapana.
      Kataggahoti jayaggaho. Susamatto samadinnoti sugahito suparamattho.
Ubhayamsam pharitva titthatiti ubhayantam ubhayakotthasam sakavadam paravadanca pharitva
adhimuccitva titthati "sace kho atthi paro loko"ti evam santepi "sace kho
natthi paro loko"ti evam santepi sotthibhavavaho hoti. Paratopi ekamsaubhayamsesu
imina pana 1- nayena attho veditabbo.
       [97] Karototi sahattha karontassa. Karayatoti anattiya karentassa.
Chindatoti paresam hatthadini chindantassa. Pacatoti dandena pilentassa
va tajjentassa va. Socayatoti parassa bhandaharanadihi sokam sayam karontassapi
parehi karentassapi. Kilamatoti aharupacchedabandhanagarappavesanadihi sayam
kilamentassapi 3- parehi kilamapentassapi. Phandato phandapayatoti param phandantam
phandanakale sayampi phandato parampi phandapayato. Panamatipatayatoti panam
hanantassapi hanapentassapi. Evam sabbattha karanakarapanavaseneva attho
veditabbo.
@Footnote: 1 cha.Ma. iminava     2 cha.Ma. dandena   3 cha.Ma. kilamantassapi
      Sandhinti gharasandhim. Nillopanti mahavilopam. Ekagarikanti ekameva gharam
parivaretva vilumpanam. Paripanthe titthatoti agatagatanam acchindanattham magge
titthato. Karoto na kariyati papanti yankinci papam karomiti sannaya karotopi
papam na kariyati, natthi papam. Satta pana karomati evam sannino hontiti
attho. Khurapariyantenati khuranemina, khuradharasadisapariyantena va. Ekam mamsakhalanti
ekam mamsarasim. Punjanti tasseva vevacanam. Tatonidananti ekamamsakhalakarananidanam.
Dakkhinatire manussa kakkhala daruna, te sandhaya hanantotiadi vuttam.
Uttaratire saddha honti pasanna buddhamamaka dhammamamaka samghamamaka, te
sandhaya dadantotiadi vuttam.
      Tattha yajantoti mahayagam karonto. Damenati indriyadamanena uposathakammena. 1-
Samyamenati silasamyamena. Saccavajjenati saccavacanena. Agamoti agamanam,
pavattiti attho. Sabbathapi papapunnanam kiriyameva patikkhipanti. Sukkapakkhepi
vuttanayeneva attho 2- veditabbo. Sesamettha purimavare vuttasadisameva.
      [100] Natthi hetu natthi paccayoti ettha paccayo hetuvevacanam. Ubhayenapi
vijjamanakameva kayaduccaritadim sankilesapaccayam kayasucaritadim visuddhipaccayam
patikkhipanti. Natthi balam, natthi viriyam, natthi purisatthamo, natthi purisaparakkamoti
sattanam sankilesitum va sujjhitum va balam va viriyam va purisena katabbo
nama purisathamo va purisaparakkamo va natthi.
      Sabbe sattati otthagonagadrabhadayo anavasese dassenti. 3- Sabbe
panati ekindriyo pano dvindriyo panoti adivasena vadanti. Sabbe
bhutati andakosavatthikosesu bhute sambhavesi 4- sandhaya vadanti. Sabbe jivati
saliyavagodhumadayo sandhaya vadanti. Tesu hete viruhanabhavena jivasannino.
Avasa abala aviriyati tesam attano vaso va balam va viriyam va natthi.
Niyatisangatibhavaparinatati ettha niyatiti niyatata. Sangatiti channam abhijatinam tattha
tattha gamanam. Bhavoti sabhavoyeva. Evam niyatiya ca sangatiya ca sabhavena ca
@Footnote: 1 cha.Ma. indriyadamena, su. vi. 1/166/145 puranakassapavadavannana  2 cha.Ma. ayam patho
@na dissati  3 cha.Ma. nidassenti  4 Si. bhute sambhute
Parinata nanappakaratam patta. Yena hi yatha bhavitabbam, so tatheva bhavati. Yena
no bhavitabbam, so na bhavatiti dassenti. Chasvevabhijatisuti chasueva abhijatisu
thatva sukhanca dukkhanca patisamvedenti, anna sukhadukkhabhumi natthiti dassenti.
      Tattha cha abhijatiyo nama kanhabhijati nilabhijati lohitabhijati
haliddabhijati sukkabhijati paramasukkabhijatiti. Tattha sakuniko sukariko luddo
macchaghatako coro coraghatako, ye va panannepi keci kururakammanta, ayam
kanhabhijati nama. Bhikkhu nilabhijatiti vadanti. Te kira catusu paccayesu kantake
pakkhipitva khadanti. "bhikkhu ca kantakavuttino"ti ayam hi nesam laddhiyeva, 1- athava
kantakavuttikaeva nama eke pabbajitati vadanti. "samanakantakavuttika"tipi
hi nesam laddhi. Lohitabhijati nama nigantha ekasatakati vadanti. Ime
kira purimehi dvihi pandarataRa. Gihi acelasavaka haliddabhijatiti vadanti.
Iti attano paccayadayake niganthehipi jetthakatare karonti. Nando, vaccho,
sankicco, ayam sukkabhijatiti vadanti. Te kira purimehi catuhi pandarataRa.
Ajivake pana paramasukkabhijatiti vadanti. Te kira sabbehi pandarataRa.
      Tattha sabbe satta pathamam sakunikadayova honti, tato visujjhamana
sakyasamana honti, tato visujjhamana nigantha tato ajivakasavaka, tato
nandadayo, tato ajivakati ayametesam laddhi. Sukkapakkho vuttapaccanikena
veditabbo. Sesamidhapi purimavare vuttasadisameva.
      Imasu pana tisu ditthisu natthikaditthi vipakam patibahati, akiriyaditthi
kammam patibahati, ahetukaditthi ubhayampi patibahati. Tattha kammam patibahantenapi
vipako patibahito hoti, vipakam patibahantenapi kammam patibahitam. Iti sabbepete
atthato ubhayapatibahaka ahetukavada ceva akiriyavada ca natthikavada ca honti.
Ye pana tesam laddhim gahetva rattitthanadivatthane nisinna sajjhayanti vimamsanti,
tesam "natthi dinnam, natthi yittham, karoto na kariyati papam, natthi hetu natthi
paccayo"ti tasmim arammane micchasati santitthati, cittam ekaggam hoti, javanani
@Footnote: 1 cha.Ma. paliyeva, evamuparipi
Javanti, pathamajavane satekiccha honti, tatha dutiyadisu. Sattame buddhanampi
atekiccha anivattino aritthakantakasadisa.
      Tattha koci ekam dassanam okkamati, koci dvepi, 1- koci tinipi, ekasmim
okkantepi dvisu tisu okkantesupi niyatamicchaditthikova hoti, patto
saggamaggavarananceva mokkhamaggavarananca, abhabbo tassattabhavassa antaram 2- saggampi
gantum, pageva mokkham. Vattakhanu namesa satto pathavigopako. Kim panesa
ekasmimyeva attabhave niyato hoti, udahu annasmimpiti. Ekasmimyeva niyato,
asevanavasena pana bhavantarepi tantam ditthim rocetiyeva. Evarupassa hi yebhuyyena
bhavato vutthanam nama natthi.
                          Tasma akalyanajanam       asivisamivoragam
                          araka parivajjeyya      bhutikamo vicakkhanoti.
      [103] Natthi sabbaso aruppati arupabrahmaloka 3- nama sabbakarena
natthi. Manomayati jhanacittamaya. Sannamayati arupajjhanasannaya sannamaya.
Rupanamyeva nibbidaya viragaya nirodhaya patipanno hotiti ayam labhi va hoti
takki va. Labhi nama rupavacarajjhanalabhi. Tassa rupavacare kankha natthi,
arupavacaraloke atthi. So "aham aruppa atthiti vadantanampi natthiti
vadantanampi sunami. Atthi natthiti pana na janami. Catutthajjhanam padatthanam katva
arupavacarajjhanam nibbattessami. Sace aruppa atthi, tattha nibbattessami,
sace natthi, rupavacarabrahmaloke nibbattissami. Evam me apannako dhammo
apannakova aviruddhova 4- bhavissati"ti tatha patipajjati. Takki pana appatiladdhajjhano,
tassapi rupajjhane kankha natthi, arupaloke pana atthi. So "aham aruppa
atthiti vadantanampi natthiti vadantanampi sunami, atthi  natthiti pana na
janami, kasinaparikammam katva catutthajjhanam nibbattetva tam padatthanam katva
arupavacarajjhanani 5- nibbattessami, sace aruppa  atthi, tattha
@Footnote: 1 cha.Ma. dve           2 cha.Ma. anantaram          3 cha.Ma. arupabrahmaloko
@4 cha.Ma. aviraddhova       5 cha.Ma. arupavacarajjhanam
Nibbattissami, sace natthi, rupavacarabrahmaloke nibbattissami, evameva 1-
apannako dhammo apannakova aviruddhova bhavissati"ti tatha patipajjati.
      [104] Bhavanirodhoti nibbanam. Saragaya 2- santiketi ragavasena vatte
rajjanassa santike. Samyogayati tanhavasena samyojanatthaya. Abhinandanayati
tanhaditthivasena abhinandanaya. Patipanno hotiti ayampi labhi va hoti takki va
labhi nama atthasamapattilabhi. Tassa aruppe kankha natthi, nibbane atthi. So
"aham nirodho atthitipi natthitipi sunami, sayam na janami, samapattipadakam katva
vipassanam vaddhessami, sace nirodho bhavissati, arahattam patva parinibbayissami,
no ce bhavissati, aruppe nibbattissami"ti evam patipajjati. Takki pana
ekasamapattiyapi na labhi, aruppe panassa kankha natthi, bhavanirodhe atthi.
So "aham nirodho atthitipi natthitipi sunami, sayam na janami, kasinaparikammam
katva atthasamapattiyo nibbattetva samapattipadatthanam vipassanam vaddhessami,
sace nirodho bhavissati, arahattam patva parinibbayissami, no ce bhavissati,
aruppe nibbattissami"ti evam patipajjati. Etthaha "atthi dinnantiadini
tava apannakani bhavantu, natthi dinnantiadini pana katham apannakani"ti.
Gahanavasena. Tani hi apannakam apannakanti evam gahitatta apannakani nama
jatani.
      [105] Cattarometi ayam patiyekko anusandhi. Natthikavado, ahetukavado,
akiriyavado, aruppa natthi nirodho natthiti evam vadino ca dveti
ime panca puggala hettha tayo puggalava honti. Atthikavadadayo panca
eko catutthapuggalova hoti. Etamattham dassetum bhagava imam desanam arabhi. Tattha
sabbam atthato uttanamevati.
                    Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya
                      apannakasuttavannana nitthita.
                              Dasamam.
                       Pathamavaggavannana nitthita.
@Footnote: 1 cha.Ma. evam me             2 ka. saragaya



             The Pali Atthakatha in Roman Book 9 page 87-92. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=2181&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=2181&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=103              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=13&A=1833              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=2047              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=2047              Contents of The Tipitaka Volume 13 http://84000.org/tipitaka/read/?index_13

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]