ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 6 : PALI ROMAN Di.A. (sumangala.3)

                          2. Udumbarikasutta
                         nigrodhaparibbajakavatthu
     [49] Evamme sutanti udumbarikasuttam. Tatrayam anupubbapadavannana:-
     paribbajakoti channaparibbajako. Udumbarikaya paribbajakarameti
udumbarikaya deviya santike paribbajakarame. Sandhanoti tassa namam. Ayam
pana mahanubhavo parivaretva vicarantanam pancannam upasakasatanam aggapuriso
anagami so 2- bhagavata mahaparisamajjhe evam samvannito:-
     "../../bdpicture/chahi bhikkhave angehi samannagato sandhano gahapati tathagate
nitthangato saddhamme iriyati. Katamehi chahi? buddhe aveccappasadena dhamme
aveccappasadena samghe aveccappasadena ariyena silena ariyena nanena
@Footnote: 1 Ma. dhammam        2 cha.Ma. so. na passati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page17.

Ariyaya vimuttiya. Imehi kho bhikkhave chahi angehi samannagato sandhano gahapati tathagate nitthangato saddhamme iriyati"ti. 1- So patoyeva uposathangani adhitthaya pubbanhasamaye buddhappamukhassa samghassa danam datva bhikkhusu viharam gatesu ghare khuddakamahallakanam darakanam saddena ubbalho satthu santike "dhammam sossami"ti nikkhanto. Tena vuttam divadivasseva 2- rajagaha nikkhamiti. Tattha divadivassevati divassa 3- diva nama majjhantatikkamo, tasmim divassapi divabhute atikkantamatte majjhantike nikkhamiti attho. Patisallinoti tato tato rupadigocarato cittam patisamharitva nilino jhanaratisevanavasena ekibhavam gato. Manobhavaniyananti manavaddhakanam. Ye ca avajjato manasikaroto cittam vinivaranam hoti unnamati vaddhati. [50] Unnadiniyati adini potthapadasutte vittharitanayeneva veditabbani. [51] Yavatati yattaka. Ayam tesam annataroti ayam tesam abbhantaro eko savako va, bhagavato kira savaka gihianagaminoyeva pancasata rajagahe pativasanti. Yesam ekekassa panaca panaca upasakasatani parivaRa. Te sandhaya "ayam tesam annataro"ti aha. Appeva namati tassa upasankamanam patthayamano aha. Patthanakaranam pana potthapadasutte vuttameva. [52] Etadavocati agacchanto antaramaggeyeva tesam kathaya sutatta etam annatha kho imeti adivacanam avoca. Tattha annatitthiyati dassanenapi akappenapi kuttenapi acarenapi viharenapi iriyapathenapi anne titthiyati annatitthiya. Sangamma samagammati sangantva samagantva rasi 4- hutva nisinnatthane. Arananavanapatthaniti arannavanapatthani gamupacarato muttani durasenasanani. Pantani duratarani manussupacaravihiratani. Appasaddaniti viharupacarena gacchato addhikajanassapi saddena mandasaddani. @Footnote: 1 an. chakka. 22/396/500 2 cha.Ma. divadivassa @3 cha.Ma., i. divasassa 4 cha.Ma. rasi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page18.

Appanigaghosaniti avibhavitatthena nigghosena mandanigghosani. Vijanavataniti anto sancarino janassa vadena vigatavatani. Manussarahasseyyakaniti manussanam rahassa karanassa yuttani anucchavikani. Patisallanasaruppaniti ekibhavassa anurupani. Iti sandhano gahapati "aho mama sattha yo evarupani senasanani patisevati"ti anjalim paggayha uttamange sirasmim patitthapetva imam udanam udanento nisidi. [53] Evam vutteti evam sandhanena gahapatina udanam udanentena vutte. Nigrodho paribbajako ayam gahapati nama santike nisinnopi attano sattharamyeva thometi ukkamsati, amhe pana atthitipi na mannati, etasmim uppannam kopam samanassa gotamassa upari patessamiti sandhanam gahapatim etadavoca, yaggheti codanatthe nipato. Janeyyasiti bujjheyyasi passeyyasi. Kena samano gotamo saddhim sallapatiti kena karanena kena puggalena saddhim samano gotamo sallapati vadati bhasati. Kim vuttam hoti "yadi kinci sallapakaranam bhaveyya, yadi va koci samanassa gotamassa santikam sallapatthiko gaccheyya, sallapeyya, na pana karanam atthi, na tassa santikam koci gacchati, svayam kena samano gotamo saddhim sallapati, asallapanto katham unnadi bhavissati"ti. Sakacchanti samsandanam. Pannaveyyattiyanti uttarapaccuttaranayena nanabyattabhavam. Sunnagarahatati sunnagaresu nattha, samanena hi gotamena bodhimule appamattika panna adhigata, sapissa sunnagaresu ekakassa nisidato nattha. Yadi pana mayam viya ganasanganikam katva nisideyya, nassa panna nasseyyati dasseti. Aparisavacaroti avisaradatta parisam otaritum na sakkoti. Nalam sallapayati na samattho allapasallapam katum. Antapantanevati 1- koci mam panham puccheyyati panhabhito antapantaneva pantasenasanani sevati. Gokanati ekakkhihata kanagavi. Sa kira pariyantacarini hoti, antapantaneva @Footnote: 1. cha.Ma. antamantaneva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page19.

Sevati. Sa kira kanakkhibhavena vanantabhimukhipi na sakkoti bhavitum. Kasma? yasma pattena va sakhaya va kantakena va paharassa bhayati. Gunnam abhimukhipi na sakkoti bhavitum. Kasma? yasma singena va kannena va valena va paharassa bhayati. Inghati codanatthe nipato. Samsadeyyamati ekapanhapucchaneneva samsadanam visadamapannam kareyyama. Tucchakumbhiva nanti rittaghatam viya nam. Orodheyyamati vinaddheyyama. Puritaghato hi ito cito ca parivattetva na suvinaddhiyo hoti. Rittako yatharuci parivattetva sakka hoti vinaddhitum, evameva hatapannataya rittakumbhisadisam samanam gotamam vadavinaddhanena samanta vinaddhissamati vadati. Iti paribbajako satthu suvannavannam nalatamandalam apassanto dasabalassa parammukha attano balam dipento asambhinnam khattiyakumaram jatiya ghattayanto candalaputto viya asambhinnam kesarasiham migarajanam thamena ghattento jarasigalo viya ca nanappakaram tucchagajjitam gajji. Upasako pi cintesi "ayam paribbajako ativiya gajajati, aviciphusanatthaya padam, bhavaggagahanatthaya hattham pasarayanto viya niratthakam vayamati. Sace me sattha imam thanam agaccheyya, imassa paribbajakassa yava bhavagga ussitam manaddhajam thanasova opapeyya"ti. [54] Bhagavapi tesam tam kathasallapam assosiyeva. Tena vuttam "assosi kho imam kathasallapan"ti. Sumagadhayati sumagadha nama pokkharani, yassa tire nisinno annataro puriso padumanalantarehi asurabhavanam pavisantam asurasenam addasa. Moranivapoti nivapo vuccati bhattam, yattha moranam abhayena saddhim nivapo dinno, tam thananti attho. Abbhokaseti anganatthane. Assasappattati tutthippatta somanassappatta. Ajjhasayanti uttamanissayasambhutam. 1- Adibrahmacariyanti @Footnote: 1 cha.Ma., i....nissayabhutam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page20.

Puranabrahmacariyasankhatam ariyamaggam. Idam vuttam hoti "ko nama so bhante dhammo yena bhagavata savaka vinita ajjhasayadibrahmacariyabhutam ariyamaggam puretva arahattadhigamanavasena assasappatta patijananti"ti. Tapojigucchavadavannana [55] Vippakatati mamagamanapaccaya anitthitava hutva thita, kathehi, ahametam nitthapetva matthakam papetva dassemiti sabbannupavaranam pavaresi. [56] Dujjanam khoti bhagava paribbajakassa vacanam sutva "ayam paribbajako maya savakanam desetabbam dhammam tehi puretabbapatipattim pucchati, sacassaham aditova tam kathessami, kathitampi nam na janissati, ayam pana viriyena papajigucchanavado, handaham etasseva visaye panaham pucchapetva puthusamanabrahmananam laddhiya niratthakabhavam dassemi. Atha paccha imam panham byakarissami"ti cintetva dujjanam kho etanti adimaha. Tattha sake acariyaketi attano acariyavade. Adhijeguccheti viriyena papajigucchanabhave. Katham santati katham bhuta. Tapojigucchati viriyena papajiguccha papavirajjana. 1- Paripunnati parisuddha. Katham aparipunnati katham aparisuddha hotiti. Evam pucchati. Yatra hi namati yo nama. [57] Appasadde katvati nirave appasadde katva. So kira cintesi "samano gotamo ekam panhampi na katheti, sallapakathapissa atibahuka natthi, ime pana adito patthaya samanam gotamam anuvattanti ceva pasamsanti ca, handaham ime nissadde katva sayam kathemi"ti. So tatha akasi. Tena vuttam "appasadde katva"ti. "tapojigucchavada"ti adisu tapojiguccham vadama, manasapi tameva sarato gahetva vicarama, kayenapi tameva allina, nanappakarakam attakilamathanuyogamanuyutta viharamati attho. @Footnote: 1 cha.Ma., i. papavivajjana.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page21.

Upakkilesavannana [58] Tapassiti tapanissitako. "acelako"ti adini sihanade vittharitanayeneva veditabbani. Tapam samadiyatiti acelaka bhavadikam tapam samma adiyati, dalham ganhati. Attamano hotiti ko anno maya sadiso imasmim tape atthiti tutthamano hoti. Paripunnasankappoti alamettavatati evam pariyositasankappo, idanca titthiyanam vasena agatam. Sasanavacaravasenapi 1- dipetabbam. Ekacco hi dhutangam samadiyati, so tena dhutangena ko anno maya sadiso dhutangadharoti attamano hoti paripunnasankapPo. Tapassino upakkileso hotiti duvidhassapetassa tapassino ayam upakkileso hoti. Ettavatassa tapo upakkileso hotiti vadami. Attanukkamsetiti "ko maya sadiso atthi"ti attanam ukkamsati ukkhipati. Param vambhetiti "ayam na madiso"ti param samsadeti avakkhipati. Majjatiti manamadakaranena majjati. Mucchatiti mucchito hoti gadhito ajjhapanno. Pamadamapajjatiti etadeva saranti pamadamapajjati. Sasane pabbajitopi dhutangasuddhiko hoti, na kammatathanasuddhiko. Dhutangameva arahattam viya sarato pacceti. [59] Labhasakkarasilokanti ettha cattaro paccaya labbhantiti labha, teyeva paccaya sutthu katva patisankharitva laddha 2- sakkaro, vannabhananam siloko. Abhinibbattetiti acelakadibhavam terasadhutangasamadanam va nissaya mahalabho uppajjati, tasma "abhinibbatteti"ti vutto. Sesamettha purimavadanayeneva duvidhassapi tapassino vasena veditabbam. [60] Vodasam apajjatiti dvebhagam apajjati, dve bhage karoti. Khamatiti ruccati. Nakkhamatiti na ruccati. Sapekkho pajahatiti satanho pajahati. Katham? patova khirabhattam bhutto hoti. Athassa mamsabhojanam upaneti. Tassa evam @Footnote: 1 cha.Ma., i. sasanavacarenapi pana. 2 i. laddho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page22.

Hoti "idani evarupam kada labhissama, sace janeyyama, patova khirabhattam na bhunjeyyama, kim maya sakka katum, gaccha bho, tvameva bhunja"ti jivitam pariccajanto viya sapekkho pajahati. Gadhitoti 1- gedhajato. Mucchitoti balavatanhaya mucchito pamutthassati 2- hutva. Ajjhapannoti amise atilaggo, "bhunjissatha avuso"ti dhammanimantanamattampi akatva mahante mahante kabale karoti. Anadinavadassaviti adinavamattampi na passati. Anissaranapannoti idha mattannuta nissaranapaccavekkhanaparibhogamattampi na karoti. Labhasakkarasilokanikkantihetuti labhadisu tanhahetu. [61] Sambhakkhetiti sankhadeti. 3- Asanivicakkanti vicakkasanthana asaniyeva. Idam vuttam hoti "asanivicakkam imassa dantakutam mulabijadisu na kinci na sambhunjati. Atha ca pana nam samanappavadena samanoti sanjananti"ti. Evam apasadeti avakkhipati. Idam titthiyavasena agatam. Bhikkhuvasena panettha ayam yojana, attana dhutangadharo hoti, so annam evam apasadeti "kimsamana nama ime samanamhati vadanti, dhutangamattampi natthi, uddesabhattadini pariyesanta paccayabahullika vicaranti"ti. Lukhajivinti acelakadivasena va dhutangavasena va lukhajivim. Issamacchariyanti parassa sakkaradisampattikhiyanalakkhanam issam, sakkaradikaranaakkhamanalakkhanam macchariyanca. [62] Apathakanisadi hotiti manussanam apathe dassanatthane nisidati. Yattha te passanti, tattha thito vaggulivattam ovadati, 4- pancatapam tappati, ekapadena titthati, suriyam namassati. Sasane pabbajitopi samadinnadhutango sabbarattim sayitva manussanam cakkhupathe tapam karoti, sayanhe mahasayaneyeva civarakutim karoti, suriye uggate patisamharati, manussanam agatabhavam natva gandim 5- paharitva civaram matthake thapetva cankamam otarati, sammajjanim gahetva viharanganam sammajjati. @Footnote: 1 Si.,i. gathito. 2 cha.Ma. sammutthassati, 3 cha.Ma., i. sankhadati. @4 cha.Ma., i.carati. 5 cha.Ma. ghandim.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page23.

Attananti attano gunam. Adassayamanoti ettha akaro nipatamattam, dassayamanoti attho. Idampi me tapasminti idampi kammam mameva tapasmim, paccatte va bhummam, idampi mama tapoti attho. So hi asukasmim thane acelako atthi muttacaroti adini sutva amhakam esa tapo, amhakam so antevasikoti adini bhanati. Asukasmim va pana thane pamsukuliko bhikkhu atthiti adini sutva amhakam esa tapo, amhakam so antevasikoti adini bhanati. Kincidevati kinci vajjam ditthigatam va. Paticchannam sevatiti yatha anne na jananti, evam sevati. Akkhamamanam aha khamatiti aruccamanamyeva ruccati meti vadati. Attana katam mahantampi 1- vajjam appamattakam katva pannapeti, parena katam dukkatamattam vitikkamampi parajikasadisam katva dasseti. Anunneyyanti anujanitabbam anumoditabbam. [63] Kodhano hoti upanahiti kujjhanalakakhanena kodhena, veraapatinissaggalakkhanena upanahena ca samannagato. Makkhi hoti palasiti paragunamakkhanalakkhanena makkhena, yugaggahalakkhanena palasena ca samannagato. Issuki hoti macchariti parasakkaradisu ussuyanalakkhanaya issaya. Avasakulalabhavannadhammesu maccharayanalakkhanena pancavidhamaccharena ca samannagato hoti. Satho hoti mayaviti keratiyalakkhanena 2- satheyyena, katapaticchadanalakkhanaya mayaya ca samannagato hoti. Thaddho hoti atimaniti nissinehanikkarunathaddhalakkhanena thambhena, atikkamitva mannanalakkhanena atimanena ca samannagato hoti. Papiccho hotiti asantasambhavanapatthanalakkhanaya papicchataya samannagato hoti. Papikananti tasamyeva lamakanam icchanam vasam gato. Micchaditthikoti natthi dinnanti adinayappavattaya ayathava ditthiya upeto. Antaggahikayati sayeva ditthi ucchedanassa gahitatta "antaggahika"ti vuccati, taya samannagatoti attho. Sanditthiparamasiti adisu sayam ditthi sanditthi, @Footnote: 1 cha.Ma. atimahantampi, i. sumahantampi. 2 cha.Ma. keratikalakkhanena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page24.

Sanditthimeva paramasati gahetva caratiti 1- sanditthiparamaSi. Adhanam vuccati dalham sutthu thapitam, tatha katva ganhatiti adhanaggahi. Arittho viya na sakka hoti patinissajjapetunti duppatinissaggi. Yadimeti yadi ime. Parisuddhapapatikappattakathavannana [64] Idha nigrodha tapassiti evam bhagava annatitthiyehi gahitaladdhim tesam rakkhitatapam sabbameva sankilitthanti upakkilesapalim dassetva idani parisuddhapalim dassanattham desanam arabhanto idha nigrodhati adimaha. Tattha "na attamano"ti adini vuttavipakkhavaseneva veditabbani. Sabbavaresu ca lukhatapassino ceva dhutangadharassa ca vasena yojana yojetabba. 2- Evam so tasmim thane parisuddho hotiti evam so tena na attamanata na paripunnasankappabhavasankhatena karanena parisuddho nirupakkileso hoti, uttarim vayamamano kammatthanasuddhiko hutva arahattam papunati. Imina nayena sabbavaresu attho veditabbo. [69] Addha kho bhanteti bhante evam sante ekamseneva viriyena papajigucchanavado parisuddho hotiti anujanati. Ito paranca aggabhavam va sarabhavam va ajananto aggappatta ca sarappatta cati aha. Athassa bhagava sarappattabhavam patisedhento na kho nigrodhati adimaha. Papatikappatta hotiti saravato rukkhassa saram pheggum tacanca atikkamma bahi papatikasadisa hotiti dasseti. Parisuddhatacappattakathavannana [70] Aggam papetuti desanavasena aggam papetva desetu, saram papetva desetuti dasabalam yacati. Catuyamasamvarasamvutoti catubbidhena samvarena pihito. Na panam atipatetiti 3- panam na hanati. Na bhavitamasimsatiti 4- bhavitam nama tesam sannaya panca kamaguna, te na asimsati na sevatiti attho. @Footnote: 1 cha.Ma. vadatiti. 2 cha.Ma., i. veditabba. 3 Si.,i. papeti @4 cha.Ma. bhavitamasisati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page25.

Aduncassa hotiti etancassa idani vuccamanam "so abhiharati"ti adi lakkhanam. Tapassitayati tapassibhavena hoti, tattha so abhiharatiti so tam silam abhiharati, uparupari vaddheti. Silam me paripunnam, tapo araddho, alamettavatati na viriyam visajjeti. No hinayavattatiti hinaya gihibhavatthaya navattati. Silato uttarivisesadhigamatthaya viriyam karotiyeva, evam karonto so vivittam senasanam bhajati. "arannan"ti adini samannaphale vittharitaneva. "mettasahagatena"ti adini visuddhimagge vannitani. [71] Tacappattati papatikato abbhantaram tacam patta. Parisuddhapheggappattakathavannana [72] Phegguppattati tacato abbhantaram pheggam patta, pheggusadisa hotiti attho. [74] "ettavata kho nigrodha tapojiguccha aggappatta ca hoti sarappatta ca"ti idam bhagava titthiyanam vasenaha. Titthiyananhi labhasakkaro rukkhassa sakhapalasasadiso. Pancasilamattakam papatikasadisam. Atthasamapattimattam tacasadisam. Pubbenivasananavasanabhinna pheggusadisa. Dibbacakkhum panete arahattanti gahetva vicaranti. Tena nesantam rukkhasarasadisam. Sasane pana labhasakkaro sakhapalasasadiso. Silasampada papatikasadisa. Jhanasamapattiyo tacasadisa. Lokiyabhinna pheggusadisa. Maggaphalam saro. Iti bhagavata attano sasanam onatavinataphalabharabharitarukkhupamaya upamitam. So desanakusalataya tato tava sarasampattito 1- mama sasanam uttaritaranceva panitataranca, tam tuvam kada janissasiti attano desanaya visesabhavam dassetum "iti kho nigrodha"ti desanam arabhi. Te paribbajakati te tassa parivara timsasatasankhata 2- paribbajaka. Ettha mayam panassamati ettha acelakapaliadisu, idam vuttam hoti "amhakam @Footnote: 1 Si. tacasarapattito, cha.Ma., i. tacasarasampattito. 2 cha.Ma. timsasatasankhya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page26.

Acelakapalimattampi natthi, kuto parisuddhapali. Amhakam parisuddhapalimattampi natthi, kuto catuyamasamvaradini. Catuyamasamvaropi natthi, kuto arannavasadini. Arannavasopi natthi, kuto nivaranappahanadini. Nivarappahanampi natthi, kuto brahmaviharadini. Brahmaviharamattampi natthi, kuto pubbenivasadini. Pubbenivasananamattampi natthi, kuto amhakam dibbacakkhu. Ettha mayam sacariyaka nattha"ti. Ito bhiyyo uttaritaranti ito dibbacakkhunanadhigamato bhiyyo annam uttaram visesadhigamam mayam sutivasenapi na janamati vadanti. Nigordhapajjhayanavannana [75] Atha nigordham paribbajakanti evam kirassa ahosi "ime paribbajaka idani bhagavato bhasitam sussusanti, imina ca nigordhena bhagavato parammukha kakkhalam durasadavacanam vuttam, idani ayampi sotukamo jato, kalodani me imassa manaddhajam nipatetva bhagavato sasanam ukkhipitun"ti. Atha nigordham paribbajakam etadavoca. Aparampissa ahosi "ayam mayi akathente sattharam na khamapessati, tadassa anagate ahitaya dukkhaya samvattissati, maya pana kathite khamapessati, tadassa bhavissati digharattam hitaya sukhaya"ti. Atha nigordham paribbajakam etadavoca. Aparisavacaram pana nam karothati ettha panati nipato, atha nam aparisavacaram karothati attho. "aparisavacaretan"tipi patho, aparisavacaram va etam karotha, gokanadinam va annataranti attho. Gokananti etthapi gokanam pariyantacarinim viya karothati attho. Tunhibhutoti tunhibhavam upagato. Mankubhutoti nittejatam apanno. Pattakkhandhoti onatagivo. Adhomukhoti hetthamukho. [76] Buddho so bhagava bodhayati sayam buddho sattanampi catusaccam bodhanatthaya dhammam deseti. Dantoti cakkhutopi danto .pe. Manatopi danto. Damathayati annesampi damanatthayaeva, na vadatthaya. Santoti ragasantataya santo, dosamohasantataya sabbakusalasabbabhisamkharasantataya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page27.

Santo. Samathayati mahajanassa ragadisamanatthaya dhammam deseti. Tinnoti cattaro oghe tinno. Taranayati mahajanassa oghanittharanatthaya. Parinibbutoti kilesaparinibbanena parinibbuto. Parinibbanayati mahajanassapi sabbakilesaparinibbapanatthaya dhammam deseti. Brahmacariyapariyosanasacchikiriyavannana [77] Accayoti adini samannaphale vuttani. Ujujatikoti kayavankadivirahito ujusabhavo. Ahamanusasamiti aham tadisam puggalam anusasami dhammancassa desemi. Sattahanti satta divasani, idam sabbampi ca bhagava dandhapannam puggalam sandhayaha. Asatho pana amayavi ujujatiko tammuhutteneva arahattam pattam sakkhissati. Iti bhagava "asathan"ti adivacanena satho hi vankavanko, mayapi na sakka anusasitunti dipento paribbajakam padesu gahetva (tam) mahamerupadatale viya khipittha. Kasma? ayamhi atisatho kutilacitto, satthari evam kathentepi buddhadhammasamghesu nadhimuccati, adhimuccanakatthaya sotam na odahati, kohanne thito sattharam khamapeti. Tasma bhagava tassa ajjhasayam viditva "etu vinnu puriso asatho"ti adimaha. Satham panaham anusasitum na sakkomiti. Paribbajakapajjhayanavannana [78] Antevasikamyatati antevasikamyataya, amhe antevasike icchanto. Evamahati "etu vinnu puriso"ti adimaha. Yoeva vo acariyoti yoeva tumhakam pakatiya acariyo. Uddesa no cavetukamoti attano anusasanim gahapetva amhe amhakam uddesato cavetukamo. Soyeva vo uddeso hotuti yo tumhakam pakatiya uddeso, so tumhakamyeva hotu, na mayam tumhakam uddesena anatthika. Ajivati ajivato. Akusalasankhatati akusalati kotthasam patta. Akusala dhammati dvadasa akusalacittuppadadhamma

--------------------------------------------------------------------------------------------- page28.

Tanhayeva va visesena. Sa hi punabbhavakaranato "ponobbhavika"ti vutta. Sadarathati kilesadarathasampayutta. Jatijaramaraniyati jatijaramarananam paccayabhuta. Samkilesika dhammati dvadasa akusalacittuppada. Vodaniyati samathavipassanadhamma. Te hi satte vodapenti tasma "vodaniya"ti vuccanti. Pannaparipurinti maggapannaparipurim. Vepullattancati phalapannavepullattam, ubhopi va etani annamannavevacananeva. Idam vuttam hoti "tato tumhe maggapannanceva phalapannanca dittheva dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissatha"ti. Evam bhagava paribbajake arabbha attano ovadanusasaniya balam dassento arahattanikutena desanam nitthapesi. [79] Yatha tam marenati yatha marena pariyutthitacitta nisidanti evameva tunhibhuta .pe. Appatibhana nisinna. Maro kira sattha ativiya gajjanto buddhabalam dipetva imesam paribbajakanam dhammam deseti, kadaci dhammabhisamayo bhaveyya, handaham pariyutthamiti. So tesam cittani pariyutthasi. Appahinavipallasananhi cittam marassa yathakamakaraniyam hoti. Tepi marena pariyutthitacitta thaddhangapaccanga viya tunhi appatibhana nisidimsu. Atha sattha ime paribbajaka ativiya nirava hutva nisinna, kim nukhoti avajjanto 1- marena pariyutthitabhavam annasi. Sace pana tesam maggaphaluppattihetu bhaveyya, maram patibahitvapi bhagava dhammam deseyya, so pana tesam natthi. "sabbepime tucchapurisa"ti annasi. Tena vuttam "athakho bhagavato etadahosi sabbepime moghapurisa"ti adi. Tattha phuttha papimatati papimata marena phuttha. Yatra hi namati yesu nama. Annanatthampiti jananatthampi. Kim karissati sattahoti samanena gotamena paricchinnasattaho amhakam kim karissati. Idam vuttam hoti "samanena gotamena `sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissati sattahan'ti vuttam, so sattaho amhakam kim aphasukam karissati. Handa mayam @Footnote: 1 Si. avajjento.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page29.

Sattahabbhantare etam dhammam sacchikatum sakka, na sakkati annanatthampi brahmacariyam carissama"ti. Athava janama tavassa dhammanti ekadivase ekavaram annanatthampi etesam cittanuppannam 1- sattaho pana etesam kusitanam kim karissati, kim sakkhissanti te sattaham puretunti ayamettha adhippayo. Sihanadanti paravadabhindanam sakavadasamussapananca abhitanadam naditva. Paccutthasiti patitthito. Tavadevati tasmimyeva khane. Rajagaham pavisiti rajagahameva pavittho. Tesam pana paribbajakanam kincapi imam suttantam sutva viseso na nibbatto, ayatim pana nesam vasanaya paccayo bhavissatiti. Sesam sabbattha uttanamevati. Udumbarikasuttavannana nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 6 page 16-29. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=6&A=399&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=6&A=399&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=18              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=11&A=708              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=11&A=773              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=11&A=773              Contents of The Tipitaka Volume 11 http://84000.org/tipitaka/read/?index_11

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]