ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ENGLISH letter  
Atthakatha Book 55 : PALI ROMAN Pañca.A. (paramatthadī.)

                            5. Saccayamaka
                        1. Paṇṇattivāravaṇṇanā
     [1-9] Idāni teyeva mūlayamake desite kusalādidhamme saccavasena
saṅgaṇhitvā dhātuyamakānantaraṃ desitassa saccayamakassa vaṇṇanā hoti. Tatthāpi
heṭṭhā vuttanayeneva paṇṇattivārādayo tayo mahāvārā antaravārādayo ca
avasesappabhedā veditabbā. Paṇṇattivāre panettha catunnaṃ vasena padasodhanavāro
padasodhanamūlacakkavāro suddhasaccavāro suddhasaccamūlacakkavāroti imesu catūsu vāresu
yamakagaṇanā veditabbā.
     [10-26] Paṇṇattivāraniddese pana avasesaṃ dukkhasaccanti dukkhavedanāya
ceva taṇhāya ca vinimuttā tebhūmikadhammā veditabbā. Avaseso samudayoti saccavibhaṅge
niddiṭṭhakāmāvacarakusalādibhedo dukkhasaccassa paccayo. Avaseso nirodhoti tadaṅga-
vikkhambhanasamucchedapaṭipassaddhinirodho ceva khaṇabhaṅganirodho ca. Avaseso maggoti
@Footnote: 1 cha.Ma. bahuttā   2 cha.Ma. niṭṭhitā
Tasmiṃ kho pana samaye pañcaṅgiko maggo hoti, aṭṭhaṅgiko maggo micchāmaggo
jaṅghamaggo sakaṭamaggoti evamādiko.
                      Paṇṇattivāravaṇṇanā niṭṭhitā.
                           -----------
                         2. Pavattivāravaṇṇanā
     [27-164] Pavattivāre panettha paccuppannakāle puggalavārassa
anulomanaye "yassa dukkhasaccaṃ uppajjati tassa samudayasaccaṃ uppajjati, yassa vā
pana samudayasaccaṃ uppajjati tassa dukkhasaccaṃ uppajjatī"ti dukkhasaccamūlakehi tīhi,
samudayasaccamūlakehi dvīhi, nirodhasaccamūlakena ekenāti labbhamānañca alabbhamānañca
gahetvā pālivasena chahi yamakehi bhavitabbaṃ. Tesu yasmā nirodhassa neva uppādo
na nirodho yujjati, tasmā dukkhasaccamūlakāni samudayasaccamaggasaccehi saddhiṃ dve,
samudayasaccamūlakaṃ maggasaccena saddhiṃ ekanti tīṇi yamakāni āgatāni. Tassa
paṭilomanayepi okāsavārādīsupi eseva  nayo. Evamettha sabbavāresu tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ
yamakānaṃ vasena yamakagaṇanā veditabbā. Atthavinicchaye panettha idaṃ lakkhaṇaṃ:-
imassa hi saccayamakassa pavattivāre nirodhasaccaṃ tāva na labbhateva, sesesu
pana tīsu samudayasaccamaggasaccāni ekantena pavattiyaṃyeva labbhanti, dukkhasaccaṃ
cutipaṭisandhīsupi pavattepi labbhati, paccuppannakālādayo pana tayo kālā
cutipaṭisandhīnampi pavattassapi labbhanti. 1- Evamettha yaṃ yaṃ labbhati, tassa tassa
vasena atthavinicchayo veditabbo.
     Tatridaṃ nayamukhaṃ:- sabbesaṃ upapajjantānanti antamaso suddhāvāsānampi. Tepi 2-
hi dukkhasacceneva upapajjanti. Taṇhāvippayuttacittassāti idaṃ dukkhasacca-
samudayasaccesu ekakoṭṭhāsassa uppattidassanatthaṃ vuttaṃ. Tasmā pañcavokāravaseneva
@Footnote: 1 cha.Ma. pavattiyāpi vasena labbhanti   2 Ma. tesupi
Gahetabbaṃ. Catuvokāre pana taṇhāvippayuttassa phalasamāpatticittassa uppādakkhaṇe
ekampi saccaṃ nuppajjatīti 1- idaṃ idha na gahetabbaṃ. Tesaṃ dukkhasaccañcāti
tasmiñhi khaṇe taṇhaṃ ṭhapetvā sesaṃ dukkhasaccaṃ nāma hotīti sandhāyetaṃ vuttaṃ.
Maggassa uppādakkhaṇepi eseva nayo. Tattha pana rūpameva  dukkhasaccaṃ nāma,
sesā maggasampayuttakā dhammā saccavinimuttā, teneva kāraṇena "āruppe
maggassa uppādakkhaṇe tesaṃ maggasaccaṃ uppajjati no ca tesaṃ dukkhasaccaṃ
uppajjatī"ti vuttaṃ. Sabbesaṃ upapajjantānaṃ pavatte taṇhāvippayuttacittassa
uppādakkhaṇe tesaṃ tatthāti tesaṃ tasmiṃ upapattikkhaṇe ca taṇhāvippayutta-
cittuppattikkhaṇe cāti evamettha khaṇavasena okāso veditabbo. Aññesupi
evarūpesu eseva nayo. Anabhisametāvīnanti catusaccapaṭivedhasaṅkhātaṃ abhisamayaṃ
appattasattānaṃ. Abhisametāvīnanti abhisamitasaccānanti. Iminā nayamukhena sabbattha
atthavinicchayo veditabbo.
                       Pavattivāravaṇṇanā niṭṭhitā.
                          ------------
                        3. Pariññāvāravaṇṇanā
     [165-170] Pariññāvāre pana ñātapariññā tīraṇapariññā pahāna-
pariññāti tissopettha pariññāyo labbhanti. Yasmā ca lokuttaradhammesu pariññā
nāma natthi, tasmā idha dve saccāni gahitāni. Tattha dukkhasaccaṃ parijānātīti
ñātatīraṇapariññāvasena vuttaṃ. Samudayasaccaṃ pajahatīti ñātapahānapariññāvasena.
Iti imāsaṃ pariññānaṃ vasena sabbappadesu attho veditabboti.
                      Pariññāvāravaṇṇanā niṭṭhitā.
                       Saccayamakavaṇṇanā samattā.
                          ------------
@Footnote: 1 cha.Ma. iti-saddo na dissati



             The Pali Atthakatha in Roman Book 55 page 355-357. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=7999              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=7999              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=527              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=36&A=2672              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=36&A=2731              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=36&A=2731              Contents of The Tipitaka Volume 36 http://84000.org/tipitaka/read/?index_36

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ENGLISH letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]