บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
7. Dhammacakkakatha 1. Saccavaravannana [39] Puna dhammacakkappavattanasuttantameva pubbangamam katva kathitaya dhammacakkakathaya apubbatthanuvannana. Tattha dukkhavatthukati ekabhisamayavasena dukkham vatthu etesanti dukkhavatthuka. Tadeva dukkham visesetva saccavatthukatiadimaha. Tattha saccam arammanam upatthambho etesanti saccarammana. Saccam gocaro visayo etesanti saccagocaRa. Saccasangahitati maggasaccena sangahita. Saccapariyayapannati maggasaccayatta. Sacce samupagatati dukkhaparijananena dukkhasacce samuppanna. Tatha tattheva thita patitthita ca. [40] Idani "pavattite ca bhagavata dhammacakke"ti vuttam dhammacakkam niddisitukamo dhammacakkantiadimaha. Tattha duvidham dhammacakkam pativedhadhammacakkam desanadhammacakkanca. Pativedhadhammacakkam bodhipallanke, desanadhammacakkam isipatane. Dhammanca @Footnote: 1 i. evameva saccani Pavatteti cakkancati pativedhadhammacakkam vuttam, cakkanca pavatteti dhammancati desanadhammacakkam. Katham? bhagava hi 1- bodhipallanke nisinno maggakkhane indriyabalabojjhangamaggangadibhedam dhammanca pavatteti, soyeva ca dhammo kilesasattughataya pavattanato paharanacakkam viyati cakkanca. Dhammam pavattentoyeva bhagava tam cakkam pavatteti nama. Etena dhammoyeva cakkanti kammadharayasamasata vutta hoti. Isipatane nisinno bhagava dhammadesanakkhane veneyyasantane kilesasattughataya pavattanato paharanacakkasadisam desanacakkanca pavatteti, veneyyasantane indriyabalabojjhangamaggangadibhedam dhammacakkanca pavatteti. Etena dhammo ca cakkanca dhammacakkanti dvandasamasata vutta hoti. Yasma pana pavattake sati pavattana nama hoti, tasma sabbatthapi "pavatteti"ti vuttam, pavattanatthena pana "cakkan"ti vuttam hotiti veditabbam. Dhammena pavattetiti dhammacakkantiadini desanadhammacakkameva sandhaya vuttaniti veditabbani. Tattha dhammena pavattetiti yathasabhavatta dhammena pavattam cakkanti dhammacakkanti vuttam hoti. Dhammacariyaya pavattetiti veneyyasantane dhammatthaya pavattam cakkanti dhammacakkanti vuttam hoti. Dhamme thitotiadihi bhagavato dhammabhutata dhammassamita ca vutta hoti. Yathaha "so havuso bhagava janam janati passam passati cakkhubhuto nanabhuto dhammabhuto brahmabhuto vatta pavatta atthassa ninneta amatassa data dhammassami tathagato"ti 2-. Tasma tehi dhammassa cakkanti dhammacakkanti vuttam hoti. Thitoti visayibhavena thito. Patitthitoti acalabhavena patitthito. Vasippattoti issarabhavam patto. Paramippattoti kotippatto. Vesarajjappattoti visaradabhavam patto. Dhamme patitthapentotiadihi veneyyasantanamapekkhitva vuttehi pana vacanehi dhammassamitaya ca dhammatthaya cakkanti @Footnote: 1 i. katham hi bhagava 2 Ma.mu. 12/203/171 Vuttam hoti. Dhammam sakkarontotiadihi dhammatthaya cakkanti vuttam hoti. Yo hi dhammam sakkaradivasena pavatteti, so dhammattham pavatteti. Dhammam sakkarontoti yatha kato so dhammo sukato hoti, evameva nam karonto. Dhammam garum karontoti tasmim garavuppattiya tam garum karonto. Dhammam manentoti dhammam piyanca bhavaniyanca katva viharanto. Dhammam pujentoti tam apadisitva desanapatipattipujaya pujam karonto. Dhammam apacayamanoti tasseva dhammassa sakkaragarukarehi nicavuttitam karonto. Dhammaddhajo dhammaketuti 1- tam dhammam dhajamiva purakkhatva ketumiva ca ukkhipitva pavattiya dhammaddhajo dhammaketu ca hutvati attho. Dhammadhipateyyoti dhammadhipatito agato bhavanadhammavaseneva ca sabbakiriyanam karanena dhammadhipateyyo hutva. Tam kho pana dhammacakkam appativattiyanti kenaci nivattetum asakkuneyyataya appatihatapavattita vutta. Tasma so dhammo pavattanatthena cakkanti vuttam hoti. Saddhindriyam dhammo, tam dhammam pavattetiti veneyyasantane maggasampayuttasaddhindriyuppadanena tam saddhindriyam dhammam pavattetiti attho. Eseva nayo sesesupi. Saccati saccananani. Vipassana ca vijja ca maggananameva. Anuppade nananti arahattaphale nanam. Tampi veneyyasantane pavattetiyeva, nibbananca pativedham karonto pavattetiyeva nama. Samudayavaradisu samudayavatthuka nirodhavatthuka maggavatthukati visesapadam dassetva sankhitta. Etthapi vuttasadisam pathamam vuttanayeneva veditabbam. 2-3. Satipatthanavaradivannana [41-42] Satipatthanaiddhipadapubbangamavarapi maggakkhanavasena vutta. Tepi tattha tattha visesapadam dassetva sankhittati. Dhammacakkakathavannana nitthita. @Footnote: 1 pu....dhammaketuntiThe Pali Atthakatha in Roman Book 48 page 258-260. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=48&A=5819&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=48&A=5819&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=614 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=31&A=9127 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=10541 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=10541 Contents of The Tipitaka Volume 31 http://84000.org/tipitaka/read/?index_31
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]