ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 46 : PALI ROMAN Nid.A.2 (saddhammapaj.)

                   11. Jatukannimanavasuttaniddesavannana
      [65] Ekadasame jatukannisutte:- sutvanaham vira akamakaminti "aham
itipi so bhagava"tiadina 4- nayena vira kamanam akamanato akamakamim buddham
sutva. Akamamagamanti nikkamam bhagavantam pucchitum agatomhi. Sahajanettati
sahajatasabbannutannanacakkhu. Yathatacchanti yathatatham. Bruhi meti puna yacanto
bhanati. Yacanto hi sahassakkhattumpi bhaneyya, ko pana vado dvikkhattum.
      Itipi so bhagava araham sammasambuddhoti imesam padanam attho
hettha vuttova. 5- Vijjahi pana caranena ca sampannatta vijjacaranasampanno.
Tattha vijjati tissopi vijja atthapi vijja. Tisso vijja bhayabheravasutte 6-
vuttanayeneva veditabba, attha ambatthasutte. 7- Tattha hi vipassanananena
manomayiddhiya ca saha cha abhinna pariggahetva attha vijja vutta. Carananti
silasamvaro indriyesu guttadvarata bhojane mattannuta jagariyanuyogo satta
@Footnote: 1 cha.Ma. akusalanam dhammanam    2 ka. mahajanam   3 ka. paggahanena
@4 vi. mahavi. 1/1/1, di.Si. 9/157,255,503/49,87,225, Ma.u. 14/342/305,
@sam. maha. 19/997/296       5 ka. vittharitova
@6 Ma.Ma. 12/34-56/22-31    7 di.Si. 9/254-299/254-299

--------------------------------------------------------------------------------------------- page38.

Saddhamma cattari rupavacarajjhananiti ime pannarasa dhamma veditabba. Imeyeva hi pannarasa dhamma yasma etehi carati ariyasavako gacchati amatam disam, tasma "caranan"ti vutta. Yathaha "idha mahanama ariyasavako silava hoti"ti. Sabbam majjhimapannasake 1- vuttanayena veditabbam. Bhagava imahi vijjahi imina ca caranena samannagato, tena vuccati vijjacaranasampannoti. Tattha vijjasampada bhagavato sabbannutam puretva thita, caranasampada mahakarunikatam. So sabbannutaya sabbasattanam atthanattham natva mahakarunikataya anattham parivajjetva atthe niyojeti, yathatam vijjacaranasampanno. Tenassa savaka supatipanna honti, no duppatipanna, vijjacaranavipannanam 2- savaka attantapadayo 3- viya. Sobhanagamanatta sundaram thanam gatatta samma gatatta samma ca gadatta gadatta sugato. Gamanampi hi gatanti vuccati. Tanca bhagavato sobhanam parisuddhamanavajjam. Kim pana tanti? ariyamaggo. Tena hesa gamanena khemam disam asajjamano gatoti sobhanagamanatta sugato. Sundarancesa thanam gato amatam nibbananti sundaram thanam gatattapi sugato. Samma ca gato tena tena maggena pahine kilese puna apaccagacchanto. vuttanhetam:- "sotapattimaggena ye kilesa pahina, te kilese na puneti na pacceti na paccagacchatiti sugato .pe. Arahattamaggena ye kilesa pahina, te kilese na puneti na pacceti na paccagacchatiti sugato"ti. 4- Samma va gato dipankarapadamulato pabhuti yava bodhimanda tava samatimsaparamipuritaya suddhaya 5- sammapatipattiya sabbalokassa hitasukhameva karonto sassatucchedam kamasukham attakilamathanti ime ca ante anupagacchanto gatoti samma gatattapi sugato. Samma cesa gadati yuttatthanesu yuttameva vacam bhasatiti samma gadattapi sugato. @Footnote: 1 Ma.Ma. 13/23/18 2 cha.Ma.....vipannananahi 3 vi.A. 1/122 (sya) @4 khu. maha. 29/180/137, khu. cula. 30/192/99 (sya) 5 cha.Ma. ayam patho na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page39.

Tatridam sadhakasuttam:- "yam tathagato vacam janati abhutam ataccham anatthasanhitam, sa ca paresam appiya amanapa, na tam tathagato vacam bhasati. Yampi tathagato vacam janati bhutam taccham anatthasanhitam, sa ca paresam appiya amanapa, tampi tathagato vacam na bhasati. Yanca kho tathagato vacam janati bhutam taccham atthasanhitam, sa ca paresam appiya amanapa, tatra kalannu tathagato hoti tassa vacaya veyyakaranaya. Yam tathagato vacam janati abhutam ataccham anatthasanhitam. Sa ca paresam piya manapa, na tam tathagato vacam bhasati. Yampi tathagato vacam janati bhutam taccham anatthasanhitam, sa ca paresam piya manapa, tampi tathagato vacam na bhasati. Yanca kho tathagato vacam janati bhutam taccham atthasanhitam, sa ca paresam piya manapa, tatra kalannu tathagato hoti tassa vacaya veyyakaranaya"ti. 1- Evam samma gadattapi sugatoti veditabbo. Sabbatha viditalokatta pana lokavidu. So hi bhagava sabhavato samudayato nirodhato nirodhupayatoti sabbatha lokam avedi annasi pativijjhi. Yathaha:- "yattha kho avuso na jayati na jiyati na miyati na cavati na upapajjati. Naham tam gamanena lokassantam nateyyam dittheyyam 2- patteyyanti vadami. Na caham avuso appatvava lokassantam dukkhassantakiriyam vadami. Api caham avuso imasmimyeva byamamatte kalevare sasannamhi samanake lokanca pannapemi lokasamudayanca lokanirodhanca lokanirodhagamininca patipadam. Gamanena na pattabbo lokassanto kudacanam na ca appatva lokantam dukkha atthi pamocanam. @Footnote: 1 Ma.Ma. 13/86/64 2 cha.Ma. datatheyyam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page40.

Tasma have lokavidu sumedho lokantagu vusitabrahmacariyo lokassa antam samitavi natva nasimsati lokamimam paranca"ti 1- apica:- tayo loka sankharaloko sattaloko okasalokoti. Tattha "eko loko sabbe satta aharatthitika"ti 2- agatatthane sankharaloko veditabbo. "sassato lokoti va asassato lokoti va"ti 3- agatatthane sattaloko. "yavata candimasuriya pariharanti disa bhanti virocamana 4- tava sahassadha loko ettha te vattati vaso"ti 5- agatatthane okasaloko. Tampi bhagava sabbatha avedi. Tathahi "eko loko sabbe satta aharatthitika. Dve loka namanca rupanca. Tayo loka tisso vedana. Cattaro loka cattaro ahaRa. Panca loka pancupadanakkhandha. Cha loka cha ajjhattikani ayatanani. Satta loka sattavinnanatthitiyo. Attha loka attha lokadhamma. Nava loka nava sattavasa. Dasa loka dasayatanani. Dvadasa loka dvadasayatanani. Attharasa loka attharasa dhatuyo"ti 6- ayam sankharalokopi sabbatha vidito. Yasma panesa sabbesampi sattanam asayam janati, anusayam janati. Caritam janati, adhimuttim janati, apparajakkhe maharajakkhe tikkhindriye mudindriye, svakare dvakare, suvinnapaye dubbinnapaye, bhabbe abhabbe satte janati. Tasmassa sattalokopi sabbatha vidito. Yatha ca sattaloko, evam okasalokopi. Tathahesa ekacakkavalam ayamato ca vittharato ca @Footnote: 1 sam.sa. 15/107/75, an. catukka. 21/45/54 2 khu. pati. 13/112/126 @3 di.Si. 9/421/184, Ma. mu. 12/269/230, sam.sala. 18/749/487 (sya) @4 ka. virocana 5 Ma.mu. 12/503/445 6 khu.pati. 31/162/186

--------------------------------------------------------------------------------------------- page41.

Yojananam dvadasa satasahassani catutimsa satani ca pannasanca yojanani. Parikkhepato:- sabbam satasahassani chattimsa parimandalam dasa ceva sahassani addhuddhani satani ca. Tattha:- duve satasahassani cattari nahutani ca ettakam bahalattena sankhataya vasundhaRa. Tassayeva sandharakam:- cattari satasahassani attheva nahutani ca ettakam bahalattena jalam vate patitthitam. Tassapi sandharako:- nava satasahassani maluto nabhamuggato satthi ceva sahassani esa lokassa santhiti. Evam santhite cettha yojananam:- caturasiti sahassani ajjhogalho mahannave accuggato tavadeva sineru pabbatuttamo. Tato upaddhupaddhena pamanena yathakkamam ajjhogalhuggata dibba nanaratanacittita. Yugandharo isindharo 1- karaviko sudassano nemindharo vinatako assakanno giribraha. Ete satta mahasela sinerussa samantato maharajanamavasa devayakkhanisevita. Yojananam satanucco himava panca pabbato yojananam sahassani tini ayamavitthato. 2- @Footnote: 1 cha.Ma. isadharo 2 cha.Ma. ayata....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page42.

Caturasitisahassehi kutehi patimandito tipancayojanakkhandha- parikkhepa nagavhaya. Pannasayojanakkhandha- sakhayama samantato satayojanavitthinna tavadeva ca uggata jambu yassanubhavena jambudipo pakasito. 1- Yancetam jambuya pamanam, etadeva asuranam cittapataliya, garulanam simbalirukkhassa, amaragoyane kadambassa, uttarakurusu kapparukkhassa, pubbavidehe sirisassa, tavatimsesu paricchattakassati tenahu porana:- "patali simbali jambu devanam parichattako kadambo kapparukkho ca sirisena bhavati sattamam. Dveasitisahassani ajjhogalho mahannave accuggato tavadeva cakkavalasiluccayo parikkhipitva tam sabbam lokadhatumayanthito"ti. 1- Tattha candamandalam ekunapannasayojanam, suriyamandalam pannasayojanam, tavatimsabhavanam dasasahassayojanam, tatha asurabhavanam avicimahanirayo jambudipo ca. Amaragoyanam sattasahassayojanam. Tatha pubbavideho. Uttarakuru atthasahassayojano. Ekameko cettha mahadipo pancasatapancasataparittadipaparivaro. Tam sabbampi ekam cakkavalam eka lokadhatu. Tadantaresu lokantarikaniraya. Evam anantani cakkavalani ananta lokadhatuyo bhagava anantena buddhananena avedi annasi pativijjhi. Evamassa okasalokopi sabbatha vidito. evampi sabbatha viditalokatta lokavidu. Attano pana gunehi visitthatarassa kassaci abhavato natthi etassa uttaroti anuttaro. Tathahesa silagunenapi sabbalokam abhibhavati samadhipannavimuttivimuttinanadassanagunenapi. Silagunenapi asamo asamasamo @Footnote: 1 vi. suddhi. 1/263, vi. A. 1/125-6 (sya), abhi. A. 1/356-7

--------------------------------------------------------------------------------------------- page43.

Appatimo appatibhago appatipuggalo .pe. Vimuttinanadassanagunenapi. Yathaha:- "na kho panaham passami sadevake loke .pe. Sadevamanussaya attana silasampannataran"ti. 1- Vittharo. Evam aggappasadasuttadini 2- "na me acariyo atthi"tiadina 3- gathayo ca vittharetabba. Purisadamme saretiti purisadammasarathi, dameti vinetiti vuttam hoti. Tattha purisadammati adanta dametum yutta tiracchanapurisapi manussapurisapi amanussapurisapi. Tatha hi bhagavata tiracchanapurisapi apalalo nagaraja culodaro mahodaro aggisikho dhumasikho aravalo nagaraja dhanapalako hatthiti evamadayo damita nibbisa kata, saranesu ca silesu ca patitthapita. Manussapurisapi saccakaniganthaputtaambatthamanavapokkharasatisonadantakutadantadayo. Amanussapurisapi alavakasucilomakharalomayakkhasakkadevarajadayo damita vinita vicitrehi vinayupayehi. "aham kho kesi purisadamme sanhenapi vinemi, pharusenapi vinemi. Sanhapharusenapi vinemi"ti idam cettha suttam 4- vitkaretabbam. Apica bhagava visuddhasiladinam pathamajjhanadini sotapannadinanca uttarimaggapatipadam acikkhanto dantepi dametiyeva. Atha va anuttaro purisadammasarathiti ekamevidam atthapadam. Bhagava hi tatha purisadamme sareti, yatha ekapallankeneva nisinna attha disa asajjamana dhavanti. Tasma "anuttaro purisadammasarathi"ti vuccati. "hatthidamakena bhikkhave hatthi dammo sarito ekamyeva disam dhavati"ti idancettha suttam vittharetabbam. Viriyavati ariyamaggena sabbapapakehi virato. Pahuti pabhu. Visaviti parasantane viriyuppadako. Alamattoti samatthacitto. @Footnote: 1 sam. sa. 15/173/168, an. catukka. 21/21/24 @2 an. catukka. 21/34/39, khu.iti. 25/90/307 @3 vi. maha. 4/11/11, Ma.mu. 12/285/246, abhi. ka. 37/405/245 @4 an. catukka. 21/111/128

--------------------------------------------------------------------------------------------- page44.

Viratoti ariyamaggena 1- sabbapapakehi virato. 1- Ariyamaggeneva viratatta ayatim appatisandhiko. Sabbapapakehi nirayadukkhamaticcati ayatim appatisandhitaya nirayadukkham aticca thito. Viriyavasoti viriyaniketo. So viriyavati so khinasavo "viriyava"ti vattabbatam arahati. Padhanava viro taditi imani panassa thutivacanani. So hi padhanava maggajjhanappadhanena, viro kilesarividdhamsanasamatthataya, tadi nibbikarataya. Pavuccate tathattati tatharupo "viriyava"ti pavuccati. Te kamakaminoti ete rupadivatthukame icchanta. Ragaraginoti ragena ranjita. Sannasanninoti ragasannaya sannino. Na kame kametiti rupadivatthukame na pattheti. Akamoti kamehi virahito. Nikkamoti nikkhantakamo. Sabbannutannananti tiyaddhagatam sabbam neyyapatham janatiti sabbannu, tassa bhavo sabbannuta, sabbannuta eva nanam sabbannutannanam, sabbannutannanasankhatam nettanca vasanaya saha kilese parajetva jitatta jinabhavo ca apubbam acarimam apure apaccha ekasmim khane ekasmim kale uppanna 2- pubbantato uddham pannati uppanna. 3- [66] Teji tejasati tejena samannagato tejasa abhibhuyya. Yamaham vijannam jatijaraya idha vippahananti yamaham jatijaraya pahanabhutam dhammam idheva janeyyam. Jagatiti pathavi. Sabbam akasagatanti sakalam akase pavattam patthatam. Tamagatanti tamameva tamagatam andhakaram yatha guthagatam muttagatanti. Abhivihaccati nasetva. Andhakaram vidhamitvati cakkhuvinnanuppattinivarakam 4- andhakaram padaletva. 5- Alokam dassayitvati suriyalokam dassayitva. Akaseti ajatakase. Antalikkheti antaradhatusamatthe tucchokase. Gamanapatheti 6- devatanam gamanamagge @Footnote: 1-1 cha.Ma. ime patha na dissanti 2 cha.Ma. uppanno 3 cha.Ma. pannoti uppanno @4 ka....nivaranam 5 cha.Ma. palapetva 6 cha.Ma. taganapatheti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page45.

Gacchati. Sabbam abhisankharasamudayanti sakalam kammam samudayam uppadam, tanhanti attho. Kilesatamam avijjandhakaram vidhamitvati kilesatamasankhatam annanam avijjandhakaram niharitva nasetva. Nanalokanti pannalokam dassayitva. Vatthukame parijanitvati rupadivatthukame natatiranaparinnaya janitva. Kilesakame pahayati upatapanasankhate kilesakame pahanaparinnaya pajahitva. [67] Athassa bhagava tam dhammam acikkhanto uparupari gathayo abhasi. Tattha nekkhammam datthu khematoti nibbananca nibbanagamininca patipadam "kheman"ti disva. Uggahitanti tanhavasena ditthivasena gahitam. Nirattam vati nirassitabbam va, muncitabbanti vuttam hoti. Ma te vijjitthati ma te ahosi. Kincananti ragadikincanam, tampi te ma vijjittha. Muncitabbanti muncitva na puna gahetabbam. Pajahitabbanti vajjitabbam. 1- Vinodetabbanti khipitabbam. Byantikatabbanti vigatantam katabbam. Anabhavam gametabbanti anu anu abhavam gametabbam. [68-9] Pubbeti atite sankhare arabbha uppannakilesa. 2- Brahmanati bhagava jatukannim alapati. Sesam sabbattha pakatameva. Evam bhagava idampi suttam arahattanikuteneva desesi. Desanapariyosane ca pubbasadiso eva dhammabhisamayo ahositi. Saddhammappajjotikaya culaniddesatthakathaya jatukannimanavasuttaniddesavannana nitthita. Ekadasamam. ---------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 46 page 37-45. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=46&A=921&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=46&A=921&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=30&i=388              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=30&A=3559              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=30&A=3882              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=30&A=3882              Contents of The Tipitaka Volume 30 http://84000.org/tipitaka/read/?index_30

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]