ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 36 : PALI ROMAN Ja.A.2 ekanipat (2)

                     6. Telapattajatakam
     samatittikam anavasesakanti idam sattha sumbharatthe setakam nama
nigamam upanissaya annatarasmim vanasande viharanto janapadakalyanisuttam
arabbha kathesi.
     Tatra hi bhagava seyyathapi bhikkhave janapadakalyani janapadakalyaniti
kho bhikkhave mahajanakayo sannipateyya. Sa kho panesa
janapadakalyani paramapasavini nacce paramapasavini gite
janapadakalyani naccati gayatiti kho bhikkhave bhiyyoso mattaya mahajanakayo
sannipateyya. Atha puriso agaccheyya jivitukamo sukhakamo
dukkhapatikulo. Tamenam evam vadeyya ayante ambho purisa
samatittiko telapatto antare ca mahajanakayassa antare ca
janapadakalyaniya haritabbo puriso ca tam ukkhittasiko thito pitthito
Pitthito anubandhissati yattheva tam thokampi chaddessasi tattheva
te siram patessamiti. Tam kim mannatha bhikkhave api nu kho
so puriso amum telapattam amanasikaritva bahiddha pamadam
ahareyyati. No hetam bhante. Upama kho myayam bhikkhave kata
atthassa vinnapanaya ayamettha attho samatittikotelapattoti
kho bhikkhave kayagatayetam satiya adhivacanam. Tasmatiha bhikkhave
evam sikkhitabbam kayagata no sati bhavita bhavissati susamaraddhati
evanhi vo bhikkhave sikkhitabbanti idam janapadakalyanisuttam sattham
sabyanjanam kathesi.
     Tatthayam sankhepattho janapadakalyaniti janapadamhi kalyani
uttama chassariradosavirahita pancakalyanasamannagata sa hi yasma
natidigha natirassa natikisa natithula natikala naccodata
atikkanta manusakam vannam appatta devavannam tasma
chassariradosavirahita nama sa hi yasma chavikalyanam mamsakalyanam
naharukalyanam atthikalyanam vayakalyananti imehi ca pancahi kalyanehi
samannagata pancakalyanasamannagata nama. Tassa hi agantuko
bhasakiccannama natthi attano sarirobhaseneva dvadasahatthe thane
alokam karoti piyangusama va hoti suvannasama va hoti ayamassa
chavikalyanata. Cattaro panassa hatthapada mukhapariyosananca
lakharasaparikammakatam viya rattappavalarattakambalasadisam hoti ayamassa
mamsakalyanata. Visatinakhapattani mamsato amuttatthane lakharasapuritani
Viya muttatthane khiradharasadisani ayamassa naharukalyanata.
Dvattimsa danta suphussita sudhotatthapitavajirapanti viya khayanti
ayamassa atthikalyanata. Visavassasatikapi pana samana
solasavassuddesika viya hoti nibbalipalita ayamassa vayakalyanata.
Paramapasaviniti ettha pana pasavanam pasavo pavattatiti attho.
Pasavoeva pasavo. Paramo pasavo paramapasavo. So
assa atthiti paramapasavini. Nacce va gite va uttamappavatti
setthakiriya uttamameva naccam naccati gitanca gayatiti vuttam
hoti. Atha puriso agaccheyyati na attano ruciya agaccheyya.
Ayampanettha adhippayo athettha mahajanamajjhe janapadakalyaniya
naccamanaya sadhu sadhuti sadhukaresu angulipothanesu celukkhepesu
ca pavattamanesu tam pavuttim sutva raja bandhanagarato ekam
purisam pakkosapetva nigalani bhinditva samatittikam suparipunnam
telapattam tassa hatthe datva ubhohi hatthehi dalham gahapetva
ekam asihattham purisam anapesi etam gahetva janapadakalyaniya
samajjatthanam gaccha yattheva cesa pamadam agamma ekampi
telavindum chaddeti tatthevassa sisam chindati. So puriso asim
ukkhipitva tam tajjento tattha nesi. So maranabhayena tajjito
jivitukamataya pamadavasena tam amanasikatva sakimpi akkhini
ummiletva tam janapadakalyanim na olokesi. Evam bhutapubbamevetam
vatthum. Sutte pana parikappavasenetam vuttanti veditabbam.
Upama kho myayanti ettha pana telapattassa tava kayagataya
satiya opammasamsandanam katameva. Ettha pana raja viya
kammam datthabbam asi viya kilesa ukkhittasikapuriso viya
maro telapattahattho puriso viya kayagatasatibhavako
vipassakayogavacaro.
     Iti bhagava kayagatasatim bhavetukamena bhikkhuna telapattahatthena
tena purisena viya satim avissajjetva appamattena kayagatasati
bhavetabbati imam suttam aharitva dasseti. Bhikkhu imam suttanca
atthanca sutva evamahamsu dukkaram bhante tena purisena katam tatharupam
janapadakalyanim anoloketva telapattam adaya gacchantenati.
Sattha na bhikkhave tena dukkaram katam sukaramevetam kasma
ukkhittasikena purisena santajjetva niyamanataya yampana pubbe
pandita appamadena satim avissajjetva abhisankhatam dibbarupampi
indriyani bhinditva anoloketvava gantva rajjam papunimsu etam
dukkaranti vatva tehi yacito atitam ahari.
     Atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente bodhisatto
tassa ranno puttasatassa sabbakanittho hutva nibbattitva
anupubbena vinnutam papuni. Tada ca ranno gehe
paccekabuddha bhunjanti. Bodhisatto tesam veyyavaccam karoti. So
ekadivasam cintesi mama bahu bhataro lacchami nu kho aham imasmim
nagare kulasantakam rajjam udahu noti. Athassa etadahosi
Paccekabuddhe pucchitva janissamiti. So dutiyadivase paccekabuddhesu
agatesu dhammakarakam adaya paniyam parissavetva pade dhovitva
telena makkhetva tesam antare khajjakam khaditva nisinnakale vanditva
ekamantam nisinno tamattham pucchi. Atha nam te avocum kumara
na tvam imasmim nagare rajjam labhissasi ito pana visatiyojanasatamatthake
gandhararatthe takkasilanagaram nama atthi tattha gantum
sakkonto ito sattame divase rajjam lacchasi antaramagge pana
mahavattaniatviyam paripantho atthi tam atvim pariharitva gacchantassa
visatiyojanasatiko maggo hoti ujum gacchantassa pannasa yojanani
honti so hi amanussakantaro nama tattha yakkhiniyo
antaramagge game ca salayo ca mapetva uparisuvannatarakavicittavitanam
maharaham sayanam pannapetva nanaviragapattasaniyo
parikkhipitva dibbalankarehi attabhavam mandetva salasu nisiditva
gacchante purise madhurahi vacahi sanganhitva kilantarupa viya
pannayatha idhagantva nisiditva paniyam pivitva gacchathati
pakkositva agatanam asanani datva attano rupalilhavilasehi
palobhetva kilesavasike katva attana saddhim ajjhacare kate tattheva
ne lohitena paggharantena khaditva jivitakkhayam papenti rupagocaram
sattam rupeneva ganhanti saddagocaram sattam madhurena gitavaditasaddena
gandhagocaram sattam dibbagandhehi rasagocaram sattam dibbena
nanaggarasabhojanena photthabbagocaram sattam ubhatolohitakupadhanehi
Dibbasayanehi sace panca indriyani bhinditva ta anoloketva
satim paccupatthapetva gamissasi sattame divase tattha rajjam
lacchasiti. Bodhisatto hotu bhante tumhakam ovadam gahetva kim
eta olokessamiti paccekabuddhehi parittam karapetva
parittavalikanceva parittasuttanca adaya paccekabuddhe ca matapitaro
ca vanditva nivesanam gantva attano purise aha aham
takkasilayam rajjam gahetum gacchami tumhe idheva titthathati. Atha nam
panca jana ahamsu mayampi anugacchamati. Na sakka tumhehi
anugantum antaramagge kira yakkhiniyo rupadigocare manusse
evancevanca rupadihi palobhetva ganhanti maha paripantho ahampana
attanam takketva gacchamiti. Kim pana te deva mayam tumhehi
saddhim gacchanta attano piyani rupadini olokessama mayampi
tattheva gamissamati. Bodhisatto tenahi appamatta hothati
te panca jane adaya patipajji.
     Yakkhiniyo gamadini mapetva nisidimsu. Tesu rupagocaro
puriso ta yakkhiniyo oloketva ruparammane patibaddhacitto
thokam ohiyi. Bodhisatto kim bho thokam ohiyasiti aha.
Deva pada me rujjhanti thokam salayam nisiditva agamissamiti.
Ambho eta yakkhiniyo ma kho patthesiti. Yam hoti tam hotu
na sakkomi devati. Tenahi pannayissasiti. Itare cattaro
Adaya agamasi. So rupagocarako tasam santikam agamasi. Ta
attana saddhim ajjhacare kate tam tattheva jivitakkhayam papetva
purato gantva annam salam mapetva nanaturiyani gahetva
gayamana nisidimsu. Tattha saddagocarako ohiyi. Tampi khaditva
purato gantva nanappakare gandhakarandake puretva apanam
pasaretva nisidimsu. Tattha gandhagocarako ohiyi. Tampi khaditva
purato gantva nanaggarasanam dibbabhojananam bhajanani puretva
odanaapanam pasaretva nisidimsu. Tattha rasagocarako ohiyi.
Tampi khaditva purato gantva dibbasayanani pannapetva
nisidimsu. Tattha photthabbagocarako ohiyi. Tampi khadimsu.
     Bodhisatto ekakova ahosi. Atheka yakkhini atikharamanto
vatayam aham tam khaditvava nivattissamiti bodhisattassa pacchato
pacchato agamasi. Ataviya parabhage vanakammikadayo yakkhinim
disva ayante purato gacchanto puriso kim hotiti pucchimsu.
Komarasamiyo me ayyati. Ambho ayam evam sukhumala
pupphadamasadisa suvannavanna kumarika attano kulam chaddetva
bhavantam takketva nikkhanta kasma etam kilametva adaya na
gacchasiti. Nesa ayya mayham pajapati yakkhini esa etaya
me panca manussa khaditati. Ayya purisa nama kuddhakale
attano pajapatiyo yakkhiniyopi karonti petiyopiti. Yakkhini
agacchamana gabbhinivannam dassetva puna sakim vijatavannam katva
Puttam ankenadaya bodhisattam anubandhi. Ditthadittha purimanayeneva
pucchanti. Bodhisattopi tatheva vatva gacchanto takkasilam papuni.
Sa puttam antaradhapetva ekikava anubandhi. Bodhisatto nagaram
gantva ekissa salaya nisidi. Sapi kho yakkhini bodhisattassa
tejena pavisitum asakkonti dibbarupam mapetva saladvare
atthasi.
     Tasmim samaye takkasilato raja uyyanam gacchanto tam disva
patibaddhacitto hutva gaccha puccha imissa sassamikabhavam va
assamikabhavam va janahiti manussam pesesi. So tam upasankamitva
sassamikasiti pucchi. Ama ayya ayam me salayam nisinno
samikoti. Bodhisatto nesa mayham pajapati yakkhini esa
etaya me panca manussa khaditati aha. Sapi purisa nama
ayya kuddhakale yam icchanti tam vadantiti aha. So ubhinnampi
vacanam ranno arocesi. Raja assamikabhandam nama
rajasantakam hotiti yakkhinim pakkosapetva ekahatthipitthe nisidapetva
nagaram padakkhinam katva pasadam abhiruyha tam aggamahesitthane
thapesi. So nhatanuvilitto sayamasam bhunjitva sirisayanam abhiruhi.
Sapi yakkhini attano upakappanakam aharam aharitva alankatappatiyatta
sirisayane ranna saddhim nipajjitva ranno rativasena
sukhasamappitassa nipannakale ekena passena parivattitva parodi.
Atha nam raja bhadde kim rodasiti pucchi. Deva aham tumhehi
Magge disva anita tumhakanca gehe bahu itthiyo saham
sapatinam antare vasamana kathaya uppannaya ko tuyham mataram
va pitaram va gottam va jatim va janati tvam antaramagge
disva anita namati sise gahetva nippiliyamana viya manku
bhavissami sace tumhe sakalaratthe issariyanca ananca mayham
dadeyyatha koci mayham cittam kopetva kathetum na sakkhissatiti.
Bhadde mayham sakalaratthavasino na kinci honti naham etesam
samiko ye pana rajanam kopetva akattabbam karonti
tesannevaham samiko imina karanena na sakka tuyham sakalaratthe
issariyanca ananca datunti. Tenahi deva sace ratthe va
nagare va anam datum na sakkosi antonivesane antovalanjanakanam
upari mama vase vattanatthaya anam dethati aha. Raja
dibbaphotthabbena baddho tassa vacanam atikkamitum asakkonto sadhu
bhadde antovalanjanakesu tuyham anam dammi tvam ete attano
vase vattapehiti aha. Sa sadhuti sampaticchitva ranno
niddam okkantakale yakkhanagaram gantva yakkhe pakkositva attano
rajanam jivitakkhayam papetva atthimattam sesetva sabbam
naharucammamamsalohitam khadi. Avasesayakkha mahadvarato patthaya
antonivesane kukkutkukkure adim katva sabbe khaditva atthi sese
akamsu. Punadivase dvaram yathapihitameva disva manussa pharasuhi
kavate kottetva anto pavisitva sabbam nivesanam
Atthikaparipunnam disva saccam vata so puriso aha nayam mayham pajapati
yakkhini esati raja pana kinci ajanitva tam gahetva attano
bhariyam akasi sayam yakkhe pakkositva sabbajanam khaditva gata
bhavissatiti ahamsu.
     Bodhisattopi tam divasam tassayeva salaya parittavalikam sise
pakkhipitva parittasuttam parikkhipitva khaggam gahetva thitakova arunam
utthapesi. Manussa sakalarajanivesanam sodhetva haritupalittam katva
upari gandhehi vilimpitva pupphani vikiritva pupphadamani osaretva
dhupam katva navamala bandhitva sammantayimsu hiyyo so puriso
dibbarupam mapetva pacchato agacchantim yakkhinim indriyani bhinditva
olokanamattampi na akasi so ativiya ularasatto dhitima
nanasampanno tadise purise rattham anusasante sabbam rattham sukhitam
bhavissati tam rajanam karomati. Atha sabbe amacca ca nagara ca
ekacchanda hutva bodhisattam upasankamitva deva tumhe imam rajjam
karethati vatva nagaram pavesetva ratanarasimhi thapetva abhisincitva
takkasilarajanam akamsu. So cattari agatigamanani vajjetva dasa
rajadhamme akopetva dhammena rajjam karento danadini punnani
katva yathakammam gato.
     Sattha imam atitam aharitva abhisambuddho hutva imam gathamaha
                  samatittikam anavasekam
                  telapattam yatha parihareyya
                  Evam sacittamanurakkhe  satiya
                  patthayano disam agatapubbanti.
     Tattha samatittikanti antomukhavattilekham papetva samabharitam.
Anavasekanti anavasincanakam aparissavanakam katva. Telapattanti
pakkhittatilatelapattam. Parihareyyati hareyya adaya gaccheyya.
Evam sacittamanurakkheti tam telabharitapattam viya attano cittam kayagatasatiya
gocare ceva sampayuttassatiya cati ubhinnampi dhammanam antare
pakkhipitva yatha muhuttampi bahiddha gocare na vikkhipati tatha
pandito yogavacaro rakkheyya gopeyya. Kimkarana. Etassa hi
             dunniggahassa lahuno      yatthakamanipatino
             cittassa damatho sadhu     cittam dantam sukhavahanti.
Tasma
             sududdasam sunipunam         yatthakamanipatinam
             cittam rakkhetha medhavi    cittam guttam sukhavaham.
Idam hi
             durangamam ekacaram        asariram guhasayam
             ye cittam sannamessanti   mokkhanti marabandhana.
Itarassa pana
             anavatthitacittassa        saddhammam avijanato
             pariplavappasadassa       panna na paripurati.
Cirakammatthanasahayassa pana
             Anavassutacittassa        ananvahatacetaso
             punnapapappahinassa       natthi jagarato bhayam.
Tasma etam
             phandanam capalam cittam       durakkham dunnivarayam
             ujum karoti medhavi      usukarova tejananti.
     Evam ujum karonto sacittamanurakkhe. Patthayano disam agatapubbanti
imasmim kayagatasatikammatthane kammam arabhitva anamatagge samsare
agatapubbam disam patthento pihento vuttanayena sakacittam rakkheyyati
attho. Ka panesa disa nama.
            Matapita disa pubbe    acariya dakkhina disa
            puttadara disa paccha    mittamacca ca uttara
            dasakammakara hettha      uddham samanabrahmana
            eta disa namasseyya    appamatto kule gihiti
     ettha tava puttadaradayo disati vutta.
                   Disa catasso vidisa catasso
                   uddham adho dasa disa imayo
                   kataram disam titthati nagaraja
                   yamaddasa supine chabbisananti
     ettha puratthimadibheda disava disati vutta.
                   Agarino annadapanavatthada
                   avhayikanampi disam vadanti
                   Esa disa parama setaketu
                   yam patva dukkhi sukhino bhavantiti
ettha nibbanam disati vuttam. Idhapi tadeva adhippetam. Tanhi khayam
viraganti adihi dissati tasma disati vuccati. Anamatagge pana
samsare kenaci balaputhujjanena supinepi agatapubbataya agatapubbadisa
namati vuttam. Tam patthayantena kayagatasatiya yogo karaniyoti.
     Evam sattha nibbanena desanaya kutam gahetva jatakam
samodhanesi tada rajaparisa buddhaparisa ahesum rajjappattakumaro pana
ahamevati.
                   Telapattajatakam chattham.
                        -------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 36 page 236-248. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=4766&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=4766&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=96              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=634              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=626              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=626              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]