ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 32 : PALI ROMAN Thera.A.1 (paramatthadi.1)

                    267. 10. Vasabhattheragathavannana
      pubbe hanati attananti ayasmato vasabhattherassa gatha. Ka uppatti?
      ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave punnani upacinanto
buddhasunne loke brahmanakule nibbattitva vayappatto brahmananam vijja-
sippesu nipphattim gantva nekkhammajjhasayataya gharavasam pahaya tapasapabbajjam
pabbajitva cuddasasahassatapasaparivaro himavantassa avidure samagge nama 4- pabbate
assamam karetva vasanto jhanabhinnayo nibbattetva tapasanam ovadanu-
sasaniyo dento 5- ekadivasam evam cintesi "aham kho dani imehi tapasehi sakkato
garukato pujito viharami, maya pana pujetabbo na upalabbhati, dukkho kho panayam loke 6-
yadidam agaruvaso"ti. Evam pana cintetva purimabuddhesu katadhikarataya purimabuddhanam
cetiye attana katam pujasakkaram anussaritva "yannunaham purimabuddhe uddissa
pulinacetiyam katva pujam kareyyan"ti hatthatuttho iddhiya pulinathupam
@Footnote: 1 Si., i. aggamagguppattito     2 Si., i. vasam    3 Si. animittaeva
@4 Si. samagga nama             5 i. niyojento  6 i. loko
Suvannamayam mapetva suvannamayadihi tisahassamattehi 1- pupphehi devasikam pujam
karonto yavatayukam punnani katva aparihinajjhano kalam katva brahmaloke
nibbatto. Tatthapi yavatayukam thatva tato cuto tavatimse 2- nibbattitva aparaparam
devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade vesaliyam licchavirajakule
nibbattitva vasabhoti laddhanamo vayappatto bhagavato vesaligamane buddhanubhavam disva
patiladdhasaddho pabbajitva vipassanam patthapetva na cirasseva arahattam papuni.
Tena vuttam apadane 3- :-
          "himavantassavidure           samaggo 4- nama pabbato
           assamo sukato mayham         pannasala sumapita.
           Narado nama namena        jatilo uggatapano
           catuddasasahassani            sissa paricaranti mam.
           Patisallinako santo          evam cintesaham tada
           mahajana mam pujenti 5-      naham pujemi kincanam. 6-
           Na me ovadako atthi       vatta koci na vijjati
           anacariyupajjhayo           vane vasam upemaham.
           Upasamano yamakam 7-        garucittam upatthahe 8-
           so me acariyo natthi       vanavaso niratthako.
           Ayagam me gavesiyam 9-      garubhavaniyam tatha
           savassayo vasissami         na koci garahissati.
           Uttanakula nadika          supatittha manorama
           samsuddhapulinakinna           avidure mamassamam.
           Nadim amarikam 10- nama        upagantvanaham tada
           sankaddhitvana 11- pulinam      akam pulinacetiyam.
@Footnote: 1 i.,Ma. timsasahassamattehi      2 i. tavatimsesu  3 khu.apa. 33/88/132
@  pulinathupiyattherapadana (sya)  4 pali. yamako   5 cha.Ma. sabbo jano mam pujeti
@6 Si. kamcana  7 cha.Ma. yamaham     8 Si.upatthape    9 cha.Ma. gavesissam
@10 Si. apadikam, Ma. amarikam     11 cha.Ma. samvaddhayitva
           Ye te ahesum sambuddha      bhavantakarana muni
           tesam etadiso thupo        tam nimittam karomaham.
           Karitva pulinam thupam           sovannam mapayim aham.
           Sonnakinkanipupphani          sahasse tini pujayim.
           Sayapatam namassami          pitijato 1- katanjali
           sammukha viya sambuddham         vandim pulinacetiyam.
           Yada kilesa jayanti        vitakka gehanissita
           sarami sukatam thupam            paccavekkhami tavade.
           Upanissaya viharim 2-         satthavaham vinayakam
           kilese samvareyyasi 3-      na yuttam tava marisa.
           Saha avajjite thupe         garavam hoti me tada
           kuvitakke vinodesim          nago tuttattito yatha.
           Evam viharamanam mam           maccurajabhimaddatha
           tattha kalankato santo       brahmalokamagacchaham.
           Yavatayum vasitvana          tidive upapajjaham
           asitikkhattum devindo         devarajjamakarayim.
           Satanam tinikkhattunca          cakkavatti ahosaham.
           Padesarajjam vipulam            gananato asankhiyam.
           Sonnakinkanipupphanam          vipakam anubhomaham
           bavisatisahassani 4-         parivarenti mam bhave.
           Thupassa paricinnatta          rajojallam na limpati
           gatte seda na muccanti      suppabhaso bhavamaham.
           Aho me sukato thupo        suditthamarika nadi 5-
@Footnote: 1 cha.Ma. vedajato      2 cha.Ma. viharam    3 cha.Ma. samvaseyyasi
@4 cha.Ma. dhatisatasahassani  5 Si. parikhanadi
           Thupam katvana pulinam           pattomhi acalam padam.
           Kusalam kattukamena           jantuna saragahina
           natthi khettam akhettam va      patipattiva saraka. 1-
           Yathapi balava poso         annavam taritussaho 2-
           parittam katthamadaya          pakkhandeyya mahasaram.
           Imaham kattham nissaya         tarissami mahodadhim
           ussahena viriyena          tareyya udadhim naro.
           Tatheva me katam kammam         parittam thokakanca yam 3-
           tam kammam upanissaya          samsaram samatikkamim.
           Pacchime bhave sampatte       sukkamulena codito
           savatthiyam pure 4- jato     mahasale suaddhake.
           Saddha 5- matapita mayham    buddhassa saranam gata
           ubho ditthasuta 6- ete     anuvattanti sasanam.
           Bodhipapatikam gayha            sonnathupamakarayum
           sayapatam namassanti          sakyaputtassa sammukha.
           Uposathamhi divase           sonnathupam viniharum
           buddhassa vannam kittenta      tiyamam vitinamayum.
           Sama 7- disvanaham thupam       sarim pulinacetiyam
           ekasane nisiditva         arahattamapapunim.
           Gavesamano tam dhiram          dhammasenapatiddasam
           agara nikkhamitvana         pabbajim tassa santike.
           Jatiya sattavassena         arahattamapapunim
           upasampadayi buddho          gunamannaya cakkhuma.
@Footnote: 1 cha.Ma. sadhaka   2 cha.Ma. taritussahe   3 Si. tam   4 Si. kule
@5 Si. sabbe      6 cha.Ma. ditthapada    7 cha.Ma. saha
           Darakeneva santena        kiriyam nitthitam maya 1-
           katam me karaniyajja          sakyaputtassa sasane.
           Sabbaverabhayatito          sabbasangatigo isi
           savako te mahavira        sonnathupassidam phalam.
           Kilesa jhapita mayham .pe.  katam buddhassa sasanan"ti.
      Arahattam pana patva dayakanuggaham karonto tehi upanite paccaye na
patikkhipati, yathaladdheyeva paribhunjati. Tam puthujjana "ayam kayadalhibahulo arakkhita-
citto"ti mannamana avamannanti. Thero tam aganentova viharati. Tassa pana
avidure annataro kuhakabhikkhu papiccho samano appiccho viya santuttho viya
attanam dassento lokam vancento viharati. Mahajano tam arahantam viya sambhaveti.
Athassa sakko devanamindo tam pavattim natva theram upasankamitva "bhante kim
nama kuhako karoti"ti pucchi. Thero papiccham garahanto:-
    [139] "pubbe hanati attanam        paccha hanati so pare
           suhatam hanti attanam         vitamseneva pakkhima.
    [140]  Na brahmano bahivanno      antovanno hi brahmano
           yasmim papani kammani       sa ve kanho sujampati"ti
gathadvayamaha.
      Tattha pubbe hanati attananti kuhakapuggalo attano kuhakavuttiya lokam
vancento papicchatadihi papadhammehi pathamameva attanam hanati, attano kusala-
kotthasam vinaseti. Paccha hanati so pareti so kuhako pathamam tava vuttanayena
attanam hantva paccha pare yehi "ayam bhikkhu pesalo ariyo"ti va sambhaventehi
kara kata, te hanati tesam karani attani katani amahapphalani katva
@Footnote: 1 Si. kariya nitthita maya
Paccayavinasanena vinaseti. Satipi kuhakassa ubhayahanane attahanane pana ayam visesoti
dassento aha suhatam hanti attananti. So kuhako attanam hananto suhatam
katva hanti vinaseti, yatha kim? vitamseneva pakkhimati, vitamsoti dipakasakuno,
tena. 1- Pakkhimati sakuniko. Yatha tena vitamsasakunena anne sakune vancetva
hananto attanam idha lokepi hanati vinnugarahasavajjasabhavadina 2-, samparayam pana
duggatiparikkilesena hanatiyeva, na pana te sakune paccha hantum 3- sakkoti, evam
kuhakopi kohannena lokam vancetva idha lokepi attanam hanati vippatisaravinnu-
garahadihi, paralokepi duggatiparikkilesehi, na pana te 4- paccayadayake apayadukkham
papeti. Apica kuhako dakkhinaya amahapphalabhavakaraneneva dayakam hanatiti vutto,
na nipphalabhavakaranena. 5- Vuttam hetam bhagavata "dussilassa manussabhutassa danam datva
sahassaguna dakkhina patikankhitabba"ti. 6- Tenaha "suhatam hanti attanan"ti.
      Evam bahiraparimajjanamatte thita puggala suddha nama na honti, abbhantara-
suddhiyaeva pana suddha hontiti dassento "na brahmano"ti dutiyam gathamaha.
Tassattho:- iriyapathasanthapanadibahisampattimattena brahmano na hoti. Sampatti-
attho hi idha vannasaddo. Abbhantare pana siladisampattiya brahmano hoti
"bahitapapo brahmano"ti katva. Tasma "yasmim papani lamakani kammani
samvijjanti, ekamsena so kanho nihinapuggalo"ti sujampati devanaminda janahi.
Tam sutva sakko kuhakabhikkhum tajjetva "dhamme vattahi"ti ovaditva sakatthanameva
gato.
                     Vasabhattheragathavannana nitthita.
                    Paramatthadipaniya theragathasamvannanaya
                       pathamavaggavannana nitthita.
@Footnote: 1 Si. vitamsoti pakkhi, sakuno, tena    2 Ma. ...sarajja....    3 Ma. paccahantum
@4 Si. parikilesehi pana te          5 i.,Ma. ...karaneneva
@6 Ma.upari. 14/379/324 dakkhinavibhangasatta



             The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 397-402. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=8847&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=8847&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=267              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5731              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5893              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5893              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]