บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
267. 10. Vasabhattheragathavannana pubbe hanati attananti ayasmato vasabhattherassa gatha. Ka uppatti? ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave punnani upacinanto buddhasunne loke brahmanakule nibbattitva vayappatto brahmananam vijja- sippesu nipphattim gantva nekkhammajjhasayataya gharavasam pahaya tapasapabbajjam pabbajitva cuddasasahassatapasaparivaro himavantassa avidure samagge nama 4- pabbate assamam karetva vasanto jhanabhinnayo nibbattetva tapasanam ovadanu- sasaniyo dento 5- ekadivasam evam cintesi "aham kho dani imehi tapasehi sakkato garukato pujito viharami, maya pana pujetabbo na upalabbhati, dukkho kho panayam loke 6- yadidam agaruvaso"ti. Evam pana cintetva purimabuddhesu katadhikarataya purimabuddhanam cetiye attana katam pujasakkaram anussaritva "yannunaham purimabuddhe uddissa pulinacetiyam katva pujam kareyyan"ti hatthatuttho iddhiya pulinathupam @Footnote: 1 Si., i. aggamagguppattito 2 Si., i. vasam 3 Si. animittaeva @4 Si. samagga nama 5 i. niyojento 6 i. loko Suvannamayam mapetva suvannamayadihi tisahassamattehi 1- pupphehi devasikam pujam karonto yavatayukam punnani katva aparihinajjhano kalam katva brahmaloke nibbatto. Tatthapi yavatayukam thatva tato cuto tavatimse 2- nibbattitva aparaparam devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade vesaliyam licchavirajakule nibbattitva vasabhoti laddhanamo vayappatto bhagavato vesaligamane buddhanubhavam disva patiladdhasaddho pabbajitva vipassanam patthapetva na cirasseva arahattam papuni. Tena vuttam apadane 3- :- "himavantassavidure samaggo 4- nama pabbato assamo sukato mayham pannasala sumapita. Narado nama namena jatilo uggatapano catuddasasahassani sissa paricaranti mam. Patisallinako santo evam cintesaham tada mahajana mam pujenti 5- naham pujemi kincanam. 6- Na me ovadako atthi vatta koci na vijjati anacariyupajjhayo vane vasam upemaham. Upasamano yamakam 7- garucittam upatthahe 8- so me acariyo natthi vanavaso niratthako. Ayagam me gavesiyam 9- garubhavaniyam tatha savassayo vasissami na koci garahissati. Uttanakula nadika supatittha manorama samsuddhapulinakinna avidure mamassamam. Nadim amarikam 10- nama upagantvanaham tada sankaddhitvana 11- pulinam akam pulinacetiyam. @Footnote: 1 i.,Ma. timsasahassamattehi 2 i. tavatimsesu 3 khu.apa. 33/88/132 @ pulinathupiyattherapadana (sya) 4 pali. yamako 5 cha.Ma. sabbo jano mam pujeti @6 Si. kamcana 7 cha.Ma. yamaham 8 Si.upatthape 9 cha.Ma. gavesissam @10 Si. apadikam, Ma. amarikam 11 cha.Ma. samvaddhayitva Ye te ahesum sambuddha bhavantakarana muni tesam etadiso thupo tam nimittam karomaham. Karitva pulinam thupam sovannam mapayim aham. Sonnakinkanipupphani sahasse tini pujayim. Sayapatam namassami pitijato 1- katanjali sammukha viya sambuddham vandim pulinacetiyam. Yada kilesa jayanti vitakka gehanissita sarami sukatam thupam paccavekkhami tavade. Upanissaya viharim 2- satthavaham vinayakam kilese samvareyyasi 3- na yuttam tava marisa. Saha avajjite thupe garavam hoti me tada kuvitakke vinodesim nago tuttattito yatha. Evam viharamanam mam maccurajabhimaddatha tattha kalankato santo brahmalokamagacchaham. Yavatayum vasitvana tidive upapajjaham asitikkhattum devindo devarajjamakarayim. Satanam tinikkhattunca cakkavatti ahosaham. Padesarajjam vipulam gananato asankhiyam. Sonnakinkanipupphanam vipakam anubhomaham bavisatisahassani 4- parivarenti mam bhave. Thupassa paricinnatta rajojallam na limpati gatte seda na muccanti suppabhaso bhavamaham. Aho me sukato thupo suditthamarika nadi 5- @Footnote: 1 cha.Ma. vedajato 2 cha.Ma. viharam 3 cha.Ma. samvaseyyasi @4 cha.Ma. dhatisatasahassani 5 Si. parikhanadi Thupam katvana pulinam pattomhi acalam padam. Kusalam kattukamena jantuna saragahina natthi khettam akhettam va patipattiva saraka. 1- Yathapi balava poso annavam taritussaho 2- parittam katthamadaya pakkhandeyya mahasaram. Imaham kattham nissaya tarissami mahodadhim ussahena viriyena tareyya udadhim naro. Tatheva me katam kammam parittam thokakanca yam 3- tam kammam upanissaya samsaram samatikkamim. Pacchime bhave sampatte sukkamulena codito savatthiyam pure 4- jato mahasale suaddhake. Saddha 5- matapita mayham buddhassa saranam gata ubho ditthasuta 6- ete anuvattanti sasanam. Bodhipapatikam gayha sonnathupamakarayum sayapatam namassanti sakyaputtassa sammukha. Uposathamhi divase sonnathupam viniharum buddhassa vannam kittenta tiyamam vitinamayum. Sama 7- disvanaham thupam sarim pulinacetiyam ekasane nisiditva arahattamapapunim. Gavesamano tam dhiram dhammasenapatiddasam agara nikkhamitvana pabbajim tassa santike. Jatiya sattavassena arahattamapapunim upasampadayi buddho gunamannaya cakkhuma. @Footnote: 1 cha.Ma. sadhaka 2 cha.Ma. taritussahe 3 Si. tam 4 Si. kule @5 Si. sabbe 6 cha.Ma. ditthapada 7 cha.Ma. saha Darakeneva santena kiriyam nitthitam maya 1- katam me karaniyajja sakyaputtassa sasane. Sabbaverabhayatito sabbasangatigo isi savako te mahavira sonnathupassidam phalam. Kilesa jhapita mayham .pe. katam buddhassa sasanan"ti. Arahattam pana patva dayakanuggaham karonto tehi upanite paccaye na patikkhipati, yathaladdheyeva paribhunjati. Tam puthujjana "ayam kayadalhibahulo arakkhita- citto"ti mannamana avamannanti. Thero tam aganentova viharati. Tassa pana avidure annataro kuhakabhikkhu papiccho samano appiccho viya santuttho viya attanam dassento lokam vancento viharati. Mahajano tam arahantam viya sambhaveti. Athassa sakko devanamindo tam pavattim natva theram upasankamitva "bhante kim nama kuhako karoti"ti pucchi. Thero papiccham garahanto:- [139] "pubbe hanati attanam paccha hanati so pare suhatam hanti attanam vitamseneva pakkhima. [140] Na brahmano bahivanno antovanno hi brahmano yasmim papani kammani sa ve kanho sujampati"ti gathadvayamaha. Tattha pubbe hanati attananti kuhakapuggalo attano kuhakavuttiya lokam vancento papicchatadihi papadhammehi pathamameva attanam hanati, attano kusala- kotthasam vinaseti. Paccha hanati so pareti so kuhako pathamam tava vuttanayena attanam hantva paccha pare yehi "ayam bhikkhu pesalo ariyo"ti va sambhaventehi kara kata, te hanati tesam karani attani katani amahapphalani katva @Footnote: 1 Si. kariya nitthita maya Paccayavinasanena vinaseti. Satipi kuhakassa ubhayahanane attahanane pana ayam visesoti dassento aha suhatam hanti attananti. So kuhako attanam hananto suhatam katva hanti vinaseti, yatha kim? vitamseneva pakkhimati, vitamsoti dipakasakuno, tena. 1- Pakkhimati sakuniko. Yatha tena vitamsasakunena anne sakune vancetva hananto attanam idha lokepi hanati vinnugarahasavajjasabhavadina 2-, samparayam pana duggatiparikkilesena hanatiyeva, na pana te sakune paccha hantum 3- sakkoti, evam kuhakopi kohannena lokam vancetva idha lokepi attanam hanati vippatisaravinnu- garahadihi, paralokepi duggatiparikkilesehi, na pana te 4- paccayadayake apayadukkham papeti. Apica kuhako dakkhinaya amahapphalabhavakaraneneva dayakam hanatiti vutto, na nipphalabhavakaranena. 5- Vuttam hetam bhagavata "dussilassa manussabhutassa danam datva sahassaguna dakkhina patikankhitabba"ti. 6- Tenaha "suhatam hanti attanan"ti. Evam bahiraparimajjanamatte thita puggala suddha nama na honti, abbhantara- suddhiyaeva pana suddha hontiti dassento "na brahmano"ti dutiyam gathamaha. Tassattho:- iriyapathasanthapanadibahisampattimattena brahmano na hoti. Sampatti- attho hi idha vannasaddo. Abbhantare pana siladisampattiya brahmano hoti "bahitapapo brahmano"ti katva. Tasma "yasmim papani lamakani kammani samvijjanti, ekamsena so kanho nihinapuggalo"ti sujampati devanaminda janahi. Tam sutva sakko kuhakabhikkhum tajjetva "dhamme vattahi"ti ovaditva sakatthanameva gato. Vasabhattheragathavannana nitthita. Paramatthadipaniya theragathasamvannanaya pathamavaggavannana nitthita. @Footnote: 1 Si. vitamsoti pakkhi, sakuno, tena 2 Ma. ...sarajja.... 3 Ma. paccahantum @4 Si. parikilesehi pana te 5 i.,Ma. ...karaneneva @6 Ma.upari. 14/379/324 dakkhinavibhangasattaThe Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 397-402. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=8847&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=8847&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=267 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5731 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5893 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5893 Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]