ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 3 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.3)

                     Kathinakkhandhakavannana
                     ------------
     {306} kathinakkhandhake. Patheyyakati patheyyaratthavasino. Patheyyam
nama kosalesu pacchimadisabhage rattham tattha vasinoti vuttam
hoti. Kosalaranno ekapitubhatunam bhaddavaggiyattheranam etam
adhivacanam. Tesu sabbajetthako anagami sabbapacchimako sotapanno
ekopi araha va puthujjano va natthi. Arannakati
dhutangasamadanavasena arannaka na arannavasamattena.
Pindapatikadibhavepi tesam eseva nayo. Sisavasena cetam vuttam. Ime
pana terasapi dhutangani samadayayeva vattanti. Udakasangaheti
udakena sangahitena ghatite samsatthe thale ca ninne ca ekodaki
bhuteti attho. Udakacikkhalleti akkantakkantatthane udakacikkhallo
utthahitva yava anisada paharati idise cikkhalleti
attho. Okapunnehiti udakapunnehi. Tesam kira civarani
ghanani tesu patitam udakam na paggharati ghanatta putabaddham viya
titthati tena vuttam okapunnehi civarehiti. Oghapunnehitipi
patho. Avivadamana vassam vasimhati ettha agantukatthane
senasanaphasutaya abhavena ca bhagavato dassanalabhena ukkanthita-
taya ca te bhikkhu phasum na vasimsu tasma avivadamana phasukam
Vassam vasimhati navocum. Dhammim katham katvati bhagava tesam bhikkhunam
anamataggiyakatham kathesi. Te sabbeva kathapariyosane arahattam
papunitva nisinnatthanatoyeva akase uppatitva agamamsu. Tam
sandhaya vuttam dhammim katham katvati. Tato bhagava sace
kathinattharo pannatto abhavissa ete bhikkhu ekam civaram thapetva
santaruttarena agacchanta na evam kilanta assu kathinattharo
ca namesa sabbabuddhehi anunnatoti cintetva kathinattharam
anujanitukamo bhikkhu amantesi amantetva ca pana anujanami
bhikkhavetiadimaha.
     Tattha atthatakathinanam voti ettha nipatamattam vokaro
atthatakathinananti attho. Evanhi sati parato so nesam bhavissatiti
yujjati. Athava voti samivacanamevetam. So nesanti ettha
pana so civaruppadoyeva atthatakathina nesam bhavissatiti attho.
     Tattha anamantacaroti yava kathinam na uddhariyati tava
anamantetva caranam kappissati carittasikkhapade anapatti
bhavissatiti attho. Asamadanacaroti ticivaram asamadaya caranam
civaravippavaso kappissatiti attho. Ganabhojananti ganabhojanampi
kappissati. Yavadatthacivaranti yavatakena civarena attho tavatakam
anadhitthitam avikappitam kappissatiti attho. Yo ca tattha civarup-
padoti tattha kathinatthatasimayam matakacivaram va hotu sangham uddissa
dinnam va sanghikena tatruppadena abhatam va yenakenaci akarena
Yam sanghikam civaram uppajjati tam tesam bhavissatiti attho. Evanca
pana bhikkhave kathinam attharitabbanti ettha kathinattharam ke labhanti
ke na labhantiti. Gananavasena tava pacchimakotiya panca jana
labhanti uddham satasahassampi. Pancannam hettha na labhanti.
Vutthavassavasena purimikaya vassam upagantva pathamapavaranaya pavarita
labhanti chinnavassa va pacchimikaya upagata va na labhanti
annasmim vihare vutthavassapi na labhantiti mahapaccariyam vuttam.
Purimikaya upagatanampana sabbe pacchimika ganapuraka honti
anisamsam na labhanti anisamso itaresamyeva hoti. Sace purimikaya
upagata cattaro va honti tayo va dve va eko va
itare ganapurake katva kathinam attharitabbam. Atha cattaro bhikkhu
upagata eko paripunnavasso samanero so ce pacchimikaya
upasampajjati ganapurako ceva hoti anisamsanca labhati. Tayo
bhikkhu dve samanera dve bhikkhu tayo samanera eko
bhikkhu cattaro samanerati etthapi eseva nayo. Sace
purimikaya upagata kathinattharakusala na honti attharakusala
khandhakabhanakatthera pariyesitva anetabba kammavacam savetva
kathinam attharapetva dananca bhunjitva gamissanti. Anisamso
pana itaresamyeva hoti. Kathinam kena dinnam vattati. Yenakenaci
devena va manussena va pancannam va sahadhammikanam annatarena
dinnam vattati. Kathinadayakassa vattam atthi sace so tam
Ajananto pucchati bhante katham kathinam databbanti tassa evam
acikkhitabbam tinnam civaranam annatarapahonakam suriyuggamanasamaye
vattham kathinacivaram demati datum vattati tassa parikammattham
ettaka nama suciyo ettakam suttam ettakam rajanam parikammam
karontanam ettakanam bhikkhunam yagubhattanca datum vattatiti.
     Kathinattharakenapi dhammena samena uppannam kathinam attharitabbam.
Attharantena vattam janitabbam tantavayagehato hi abhatasantaneneva
khalimakkhitasatakopi na vattati malinasatakopi na vattati tasma
kathinattharasatakam labhitva sutthu dhovitva suciadini civarakammupa-
karanani sajjetva bahuhi bhikkhuhi saddhim tadaheva sibbetva
nitthitasucikammam rajitva kappabindum datva kathinam attharitabbam. Sace
tasmim anatthateyeva anno kathinasatakam aharati annani ca
bahuni kathinanisamsavatthani deti yo anisamsam bahum deti tassa
santakeneva attharitabbam. Itaro yatha tatha ovaditva sanna-
petabbo. Kathinampana kena attharitabbam. Yassa sangho kathinacivaram
deti. Sanghena pana kassa databbam. Yo jinnacivaro hoti.
Sace bahu jinnacivara vuddhassa databbam. Vuddhesupi yo
mahapuriso tadaheva civaram katva attharitum sakkoti tassa
databbam. Sace vuddho na sakkoti navakataro sakkoti tassa
databbam. Apica sanghena mahatherassa sangaham katum vattati tasma
tumhe bhante ganhatha mayam katva dassamati vattabbam. Tisu
Civaresu yam jinnam hoti tadatthaya databbam. Pakatiya dupatta-
civarassa dupattatthayayeva databbam. Sacepissa ekapattacivaram ghanam
hoti kathinasataka ca pelava saruppatthaya dupattapahonakameva
databbam. Aham alabhanto ekapattam parupamiti vadantassapi
dupattam datum vattati. Yo pana lobhapakatiko hoti tassa na
databbam. Tenapi kathinam attharitva paccha visibbetva dve
civarani karissamiti na gahetabbam. Yassa pana diyati tassa
yena vidhina databbam tam dassetum evanca pana bhikkhave kathinam
attharitabbanti arabhitva sunatu me bhantetiadika
danakammavaca tava vutta. Evam dinne pana kathine sace tam
kathinadussam nitthitaparikammameva hoti iccetam kusalam no ce
nitthitaparikammam hoti aham theroti va bahussutoti va ekenapi
akatum na labbhati sabbeheva sannipatitva dhovanasibbanarajanani
nitthapetabbani. Idam hi kathinavattam nama buddhappasattham atite
padumuttaro hi bhagava kathinavattam akasi. Tassa kira aggasavako
sujatatthero nama kathinam ganhi. Tam sattha atthasatthiya
bhikkhusatasahassehi saddhim nisiditva akasi. Katapariyositam pana
kathinam gahetva attharakena bhikkhuna sace sanghatiya kathinam
attharitukamo hoti poranika sanghati paccuddharitabba nava
sanghati adhitthatabba imaya sanghatiya kathinam attharamiti vaca
bhinditabbatiadina parivare vuttavidhanena kathinam attharitabbam.
Attharitva ca pana tena kathinattharakena bhikkhuna sangham upasankamitva
ekamsam uttarasangam karitva anjalim paggahetva evamassa vacaniyo
atthatam bhante sanghassa kathinam dhammiko kathinattharo anumodathati
tehi anumodakehi bhikkhuhi ekamsam uttarasangam karitva
anjalim paggahetva evamassa vacaniyo atthatam avuso sanghassa
kathinam dhammiko kathinattharo anumodamatievamadina parivare
vuttavidhaneneva anumodapetabbam itarehi ca anumoditabbam.
Evam sabbesam atthatam hoti kathinam. Vuttam hetam parivare
dvinnam puggalanam atthatam hoti kathinam attharakassa ca anumodakassa
cati. Punapi vuttam na sangho kathinam attharati na gano
kathinam attharati puggalo kathinam attharati sanghassa anumodanaya
ganassa anumodanaya puggalassa atthara sanghassa atthatam hoti
kathinam ganassa atthatam hoti kathinam puggalassa atthatam hoti
kathinanti. Evam atthate pana kathine sace pana kathinacivarena
saddhim abhatam anisamsam dayaka yena amhakam kathinam gahitam tasseva
demati denti bhikkhusangho anissaro. Atha avicaretvava
datva gacchanti bhikkhusangho issaro tasma sace kathinattharakassa
sesacivaranipi dubbalani honti sanghena apaloketva
tesampi atthaya vatthani databbani. Kammavaca pana ekayeva
vattati. Avasesakathinanisamsavatthani vassavasikatthitikaya databbani.
Thitikaya abhavena therasanato patthaya databbani. Garubhandam
Na bhajetabbam. Sace pana ekasimaya bahu vihara honti
sabbe bhikkhu sannipatetva ekattha kathinam attharitabbam visum
visum attharitum na vattati. {308} Idani yatha ca kathinam atthatam
hoti yatha ca anatthatam tam vidhim vittharato dassetum evanca
pana bhikkhave atthatam hoti kathinam evam anatthatanti vatva
akaraniyanceva mahabhumikanca anatthatalakkhanam tava dassento
ullikhitamattenatiadike catuvisati akare dassesi tato param
atthatalakkhanam dassento ahatena atthatantiadike sattarasa
akare dassesi. Parivarepi hi catuvisatiya akarehi anatthatam
hoti kathinam sattarasahakarehi atthatam hoti kathinanti idameva
lakkhanam vuttam. Tattha ullikhitamattenati dighato ca puthulato ca
pamanagahanamattena. Pamanam hi ganhanto tassa tassa padesassa
sanjananattham nakhadihi va tam paricchedam dassento ullikhati
nalatadisu va ghamsati tasma tam pamanagahanam ullikhitamattanti
vuccati. Dhovanamattenati kathinadussadhovanamattena. Civaravicarana-
mattenati pancakam va sattakam va navakam va ekadasakam va
hotuti evam vicaranamattena. Chedanamattenati yathavicaritassa
vatthassa chedanamattena. Bandhanamattenati moghasuttakaropana-
mattena. Ovattiyakaranamattenati moghasuttakanusarena dighasibbita-
mattena. Kandusakaranamattenati muddhiyapatabandhanamattena. Dalhi-
kammakaranamattenati dve cimilikayo ekato katva sibbitamattena.
Athava pathamacimilika ghatetva thapita hoti kathinasatakam
tassa kucchismim cimilikam katva sibbitamattenatipi attho.
Mahapaccariyam pakaticivarassa upassayadanenati vuttam. Kurundiyampana
pakatipattabaddhacivaram dupattam katum kucchicimilikaalliyapanamattenati
vuttam. Anuvatakaranamattenati pitthianuvataropanamattena.
Paribhandakaranamattenati kucchianuvataropanamattena. Ovatteyya-
karanamattenati agantukapataropanamattena. Kathinacivarato va patam
gahetva annasmim kathinacivare pataropanamattena. Kambalamaddana-
mattenati ekavaramyeva rajane pakkhittena dantavannena pandupalasa-
vannena va. Sace pana sakim va dvikkhattum va rattampi saruppam
hoti vattati. Nimittakatenati imina dussena kathinam attharissamiti
evam nimittakatena. Ettakameva hi parivare vuttam. Atthakathasu
pana ayam satako sundaro sakka imina kathinam attharitunti
evam nimittakammam katva laddhenati vuttam. Parikathakatenati
kathinam nama datum vattati kathinadayako bahum punnam pasavatiti
evam parikathaya uppaditena. Kathinam nama atiukkattham vattati
matarampi vinnapetum na vattati akasato otinnasadisameva
vattati. Kukkukatenati tavakalikena. Sannidhikatenati ettha
duvidho sannidhi karanasannidhi ca nicayasannidhi ca. Tattha tadaheva
akatva thapetva karanam karanasannidhi nama. Sangho ajja
kathinadussam labhitva punadivase deti ayam nicayasannidhi nama.
     Nissaggiyenati rattinissaggiyena. Parivarepi vuttam nissaggiyam
nama kayiramane aruno udriyatiti. Akappakatenati anadinna-
kappabinduna. Annatra sanghatiyatiadisu thapetva sanghati-
uttarasangaantaravasake annena paccattharanadina atthatam anatthatam
hotiti. Annatra pancakena va atirekapancakena vati pancakani
va atirekapancakani va khandani katva mahamandalaaddha-
mandalani dassetva kateneva vattati. Evanhi samandalikatam
hoti tam thapetva annena acchinnakena va dvitti
catukkhandakena va na vattati. Annatra puggalassa attharati
puggalassa attharam thapetva na annena sanghassa va ganassa va
attharena atthatam hoti. Nissimattho anumodatiti bahiupacara-
simaya thito anumodati. {309} Ahatenati aparibhuttena.
Ahatakappenati ahatasadisena ekavaram va dvikkhattum va dhotena.
Pilotikayati gatavatthukasatakena. Pamsukulenati tevisatiya khettesu
uppannapamsukulena. Pamsukuliyabhikkhuna colakabhikkham ahinditva
laddhacolakehi katacivarenati kurundimahapaccarisu vuttam. Apanikenati
apanadvare patitapilotikam gahetva kathinatthaya deti tenapi
vattatiti attho. Sesam vuttavipallasena veditabbam. Imasmim pana
thane saha kathinassa atthara kati dhamma jayantitiadi bahusu
atthakathasu vuttam tam sabbam parivare palim arulhameva tasma
tattha agatanayeneva veditabbam. Na hi tena idha avuccamanena
Kathinattharassa kinci parihayati. {310} Evam kathinattharam dassetva
idani ubbharam dassetum kathanca bhikkhave ubbhatam hoti kathinanti-
adimaha. Tattha matikati mataro janettiyoti attho.
Kathinubbharam hi eta attha janettiyo. Tasu pakkamanam anto
assati pakkamanantika. Evam sesapi veditabba. {311} Na paccessanti
na puna agamissam. Etasmim pana pakkamanantike kathinuddhare
pathamam civarapalibodho chijjati paccha avasapalibodho evam
pakkamato hi civarapalibodho antosimayameva chijjati avasapalibodho
simatikkame. Vuttampi cetam parivare
          pakkamanantiko kathinuddharo   vutto adiccabandhuna
          etancaham vissajjissam               civarapalibodho pathamam chijjati
          paccha avasapalibodho chijjatiti.
     Civaram adayati akatacivaram adaya. Bahisimagatassati annam
samantam viharam gatassa. Evam hotiti tasmim vihare senasana-
phasukam va sahayasampattim va disva evam hoti. Etasmim pana
nitthanantike kathinuddhare avasapalibodho pathamam chijjati so hi
na paccessanti citte uppannamatteva chijjati. Vuttampi cetam
          nitthanantiko kathinuddharo   vutto adiccabandhuna
          etancaham vissajjissam         avasapalibodho pathamam chijjati
          civare nitthite civarapalibodho chijjatiti.
     Etena nayena sesamatikavibhajjanepi attho veditabbo.
Ayam panettha viseso sannitthanantike dvepi palibodha nevimam
civaram karessam na paccessanti citte uppannamatteyeva ekato
chijjanti. Vuttanhetam
          sannitthanantiko kathinuddharo   vutto adiccabandhuna
          etancaham vissajjissam      dve palibodha apubbam acarimam chijjantiti.
     Evam sabbakathinuddharesu palibodhupacchedo veditabbo. So
pana yasma imina ca vuttanayena parivare ca agatabhavena sakka
janitum tasma vittharato na vutto. Ayampanettha sankhepo
nasanantike avasapalibodho pathamam chijjati civare natthe
civarapalibodho chijjati. Savanantike civarapalibodho pathamam chijjati tassa
saha savanena avasapalibodho chijjati. Asavacchedike avasa-
palibodho pathamam chijjati civarasaya upacchinnaya civarapalibodho
chijjati. Ayampana yasma anasaya labhati asaya na labhati
tassa evam hoti idhevimam civaram karessam na paccessantiadina
nayena itarehi uddharehi saddhim vomissakadesananekappabhedo hoti
tasma parato visum vittharetva vutto idha na vutto. Idha
pana savanantikassa anantaram simatikkantiko vutto. Tattha civara-
palibodho pathamam chijjati tassa bahisime avasapalibodho chijjati.
Sahubbhare dve palibodha apubbam acarimam chijjanti. {316-325} Evam adayavare
satta kathinuddhare dassetva puna samadayavarepi vippakatacivarassa
adayasamadayavaresupi yathasambhavam teyeva dassita. Tato param
Antosimayam paccessam na paccessanti imam vidhim anamasitvava
na paccessanti imameva amasitvava anadhitthitenatiadina nayena
ca ye ye yujjanti te te dassita. Tato param civarasaya
pakkamatitiadina nayena itarehi saddhim vomissakanayena anekakkhattum
asavacchedikam dassetva puna disamgamiyavasena ca phasuviharikavasena
ca nitthanantikadisu yujjamana kathinuddhara dassita. Evam
pabhedato kathinuddharam dassetva idani ye ye tena tena
kathinuddharena palibodha chijjantiti vutta tesam tesam patipakkhe
dassento dveme bhikkhave kathinassa palibodhatiadimaha. Tattha
cattenati yena cattena so avaso catto hoti tam cattam nama
tena cattena. Vantamuttesupi eseva nayo. Sesam sabbattha
uttanamevati.
                 Kathinakkhandhakavannana nitthita.
                     ------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 3 page 208-219. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=4277&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=4277&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=-96              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=4&A=2372              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=4&A=2655              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=4&A=2655              Contents of The Tipitaka Volume 4 http://84000.org/tipitaka/read/?index_4

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]