ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ENGLISH letter  
Atthakatha Book 3 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.3)

     {7} Athakho bhagavā sattāhassa accayena tamhā samādhimhā
vuṭṭhahitvā vuttappakārameva sabbakiccaṃniṭṭhāpetvārājāyatanamūlāpunapi
yena ajapālanigrodho tenupasaṅkami. Parivitakko udapādīti tasmiṃ
nisinnamattasseva sabbabuddhānaṃ āciṇṇasamāciṇṇo ayaṃ cetaso
parivitakko udapādi kasmā panāyaṃ sabbabuddhānaṃ uppajjatīti.
Dhammassa mahantabhāvaṃ garubhāvaṃ bhāriyabhāvaṃ paccavekkhaṇāya brahmunā
yācitena desetukāmatāya ca.
     Jānanti hi buddhā evaṃ vitakkite brahmā āgantvā dhammadesanaṃ
yācissati tato sattā dhamme gāravaṃ uppādessanti brahmagaruko
hi lokasannivāsoti. Iti imehi dvīhi kāraṇehi ayaṃ vitakko
uppajjatīti. Tattha adhigato kho myāyanti adhigato kho me ayaṃ.
Ālayarāmāti sattā pañcakāmaguṇesu alayanti tasmā te ālayāti
vuccanti tehi ālayehi ramantīti ālayarāmā. Ālayesu ratāti
ālayaratā. Ālayesu suṭṭhu muditāti ālayasammuditā. Yadidanti
nipāto tassa ṭhānaṃ sandhāya yaṃ idanti paṭiccasamuppādaṃ sandhāya yo
ayanti evamattho daṭṭhabbo. Idappaccayatāpaṭiccasamuppādoti imesaṃ
paccayā idappaccayā idappaccayā eva idappaccayatā idappaccayatā ca
sā paṭiccasamuppādo cāti idappaccayatāpaṭiccasamuppādo. So mamassa
kilamathoti yā ajānantānaṃ desanā nāma so mama kilamatho assa
Sā mama vihesā assāti attho. Bhagavantanti bhagavato. Anacchariyāti
anuacchariyā. Paṭibhaṃsūti paṭibhāṇasaṅkhātassa ñāṇassa gocarā
ahesuṃ parivitakkayitabbabhāvaṃ pāpuṇiṃsu. Halanti ettha hakāro
nipātamatto alanti attho. Pakāsitunti desituṃ. Alaṃ dāni me
imaṃ kicchena adhigataṃ dhammaṃ desitunti vuttaṃ hoti. Nāyaṃ dhammo
susambudhoti na ayaṃ sukaro abhisambujjhituṃ jānituṃ na sukaroti attho.
Paṭisotagāminti paṭisotaṃ vuccati nibbānaṃ nibbānagāminti attho.
Rāgarattāti kāmarāgena bhavarāgena diṭṭhirāgena ca rattā sattā.
Na dakkhantīti na passanti. Tamokkhandhena āvuṭāti avijjārāsinā
ajjhotthaṭā. Appossukkatāyāti nirussukkabhāvena adesetukāmatāyāti
attho.
     {8} Yatra hi nāmāti yasmiṃ nāma loke. Bhagavato purato pāturahosīti
dhammadesanāyācanatthaṃ dasasu cakkavāḷasahassesu mahābrahmāno gahetvā
āgamma bhagavato purato pāturahosi. Apparajakkhajātikāti paññāmaye
akkhimhi appaṃ rāgadosamoharajaṃ etesaṃ sabhāvāti apparajakkhajātikā.
     Bhavissanti dhammassāti catusaccadhammaṃ. Aññātāroti paṭivijjhatāro.
Pāturahosīti pātubhavi. Samalehi cintitoti rāgādisamalehi chasatthārehi
cintito. Apāpuretanti vivara etaṃ. Amatassa dvāranti amatassa
nibbānassa dvārabhūtaṃ ariyamaggaṃ. Suṇantu dhammaṃ vimalenānubuddhanti
ime sattā rāgādimalānaṃ abhāvato vimalena sambuddhena
anubuddhaṃ catusaccadhammaṃ suṇantu. Sele yathā pabbatamuddhaniṭṭhitoti
Silāmaye ekaghane pabbatamuddhani ṭhito so ca yathā cakkhumā
puriso samantato janataṃ passeyya tvampi sumedha sundarapañña
sabbaññutañāṇena samantacakkhu bhagavā dhammamayaṃ paññāmayaṃ
pāsādamāruyha sayaṃ apetasoko sokāvakiṇṇaṃ jātijarābhibhūtaṃ janataṃ
apekkhassu upadhāraya. Uṭṭhehīti bhagavato dhammadesanatthaṃ cārikañcaraṇaṃ
yācanto bhaṇati. Vīrātiādīsu bhagavā viriyavantatāya vīro devaputta-
maccukilesābhisaṅkhāramārānaṃ vijitattā vijitasaṅgāmo jātikantārādi-
nittharaṇasamatthatāya satthavāho kāmacchandaiṇassa abhāvato anaṇo.
     {9} Ajjhesananti yācanaṃ. Buddhacakkhunāti indriyaparopariyattiñāṇena ca
āsayānusayañāṇena ca. Imesañhi dvinnaṃ ñāṇānaṃ buddhacakkhūti
nāmaṃ. Apparajakkheti yesaṃ paññācakkhumhi rāgādirajaṃ appaṃ
te apparajakkhā. Yesaṃ mahantaṃ te mahārajakkhā. Yesaṃ saddhādīni
indriyāni tikkhāni te tikkhindriyā. Yesaṃ mudūni te
mudindriyā. Yesaṃ saddhādayo ākārā sundarā te svākārā.
Yesaṃ asundrā te dvākārā. Ye kathitakāraṇaṃ sallakkhenti
sukhena sakkā honti viññāpetuṃ te suviññāpayā. Ye tathā
na honti te duviññāpayā. Ye paralokañca vajjañca bhayato
passanti te paralokavajjabhayadassāvino. Uppaliniyanti uppalavane.
Itaresupi eseva nayo. Antonimuggaposinīti yāni udakassa anto
nimuggāneva posiyanti. Samodakaṭṭhitānīti udakena samaṭṭhitāni.
Udakaṃ accuggamma tiṭṭhantīti udakaṃ atikkamitvā tiṭṭhanti.
     Apārutāti vivaṭā. Amatassa dvārāti ariyamaggo. So hi
amatasaṅkhātassa nibbānassa dvāraṃ. Pamuñcantu saddhanti sabbe
attano saddhaṃ pamuñcantu vissajjantu. Pacchimapadadvaye ayamevattho
ahañhi attano paguṇaṃ suvattitaṃpi imaṃ paṇītaṃ uttamaṃ dhammaṃ
kāyavācākilamathasaññī hutvā manujesu devamanussesu nābhāsiṃ.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 3 page 14-17. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=276              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=276              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=8              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=4&A=209              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=4&A=167              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=4&A=167              Contents of The Tipitaka Volume 4 http://84000.org/tipitaka/read/?index_4

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ENGLISH letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]