ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 3 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.3)

page607.

Pancavaggavannana -------- {482} kammavagge. Catunnam kammanam nanakaranam samathakkhandhake vuttameva. Kincapi vuttam athakho ayam kammavinicchayo nama adito patthaya vuccamano pakato hoti tasma adito patthayevettha vattabbam vadissama. Cattariti kammanam gananaparicchedavacanametam. Kammaniti paricchinnakammanidassanam. Apalokanakammam nama simatthakasangham sodhetva chandarahanam chandam aharitva samaggassa sanghassa anumatiya tikkhattum savetva kattabbakammam. Nattikammam nama vuttanayeneva samaggassa sanghassa anumatiya ekaya nattiya kattabbakammam. Nattidutiyakammam nama vuttanayeneva samaggassa sanghassa anumatiya ekaya nattiya ekaya ca anussavanayati evam nattidutiyaya anussavanaya kattabbakammam. Natticatutthakammam nama vuttanayeneva samaggassa sanghassa anumatiya ekaya nattiya tihi ca anussavanahiti evam natticatutthahi tihi anussavanahi kattabbakammam. Tattha apalokanakammam apaloketvava katabbam nattikammadivasena na katabbam. Nattikammampana ekam nattim thapetvava katabbam apalokanakammadivasena na katabbam. Nattidutiyakammam pana apaloketva katabbampi atthi akatabbampi atthi. Tattha simasammati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page608.

Simasamuhananam kathinadanam kathinuddharo kutivatthudesana viharavatthu- desanati imani cha kammani garukani apaloketva katum na vattanti. Nattidutiyakammavacam savetvava katabbani. Avasesa terasa sammatiyo senasanagahakamatakacivaradanadisammatiyo cati etani lahukakammani apaloketvapi katum vattanti. Nattikammanatticatuttha- kammavasena pana na katabbameva. Natticatutthakammavasena kayiramanam dalhataram hoti tasma katabbanti ekacce vadanti. Evam pana sati kammasankaro hoti tasma na katabbanti patikkhittameva. Sace pana akkharaparihinam va padaparihinam va duruttapadam va hoti tassa sodhanattham punappunam vattum vattati. Idam akuppakammassa dalhikammam hoti kuppakamme kammam hutva titthati. Natticatuttha- kammam nattinca tisso ca kammavacayo savetvava katabbam apalokanakammadivasena na katabbam. Panacahakarehi vipajjantiti pancahi karanehi vipajjanti. {483} Sammukhakaraniyam kammam asammukha karoti vatthuvipannam adhammakammanti ettha atthi kammam sammukhakaraniyam atthi asammukhakaraniyam. Tattha asammukhakaraniyam nama dutena upasampada pattanikkujjanam pattukkujjanam ummattakassa bhikkhuno ummattakasammati sekhanam kulanam sekhasammati channassa bhikkhuno brahmadando devadattassa pakasaniyakammam apasadiyam dassentassa bhikkhuno bhikkhunisanghena katabbam avandiyakammanti atthavidham hoti. Tam sababam tattha tattha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page609.

Vuttanayeneva veditabbam. Idampi atthavidham kammam asammukha katam sukatam hoti akuppam. Sesani sabbakammani sammukha eva katabbani. Sanghasammukhata dhammasammukhata vinayasammukhata puggalasammukhatati imam catubbidham sammukhavinayam upanetvava katabbani. Evam katani hi sukatani honti. Evam akatani panetani imam sammukhavinayasankhatam vatthum vina katatta vatthuvipannani nama honti. Tena vuttam sammukhakaraniyam kammam asammukha karoti vatthuvipannam adhammakammanti. Patipucchakaraniyadisupi patipucchadikaranameva vatthu. Tam vatthum vina katatta tesampi vatthuvipannata veditabba. Idam panettha vacanatthamattam. Patipucchakaraniyam appatipuccha karotiti pucchitva codetva saretva katabbam apucchitva acodetva asaretvava karoti. Patinnaya karaniyam appatinnaya karotiti patinnam aropetva yathadinnaya patinnaya katabbam appatinnaya kandantassa vilapantassa balakarena karoti. Sativinayarahassati dabbamallaputtatthera- sadisassa khinasavassa. Amulhavinayarahassati taggabhikkhusadisassa 1- ummattakassa. Tassapapiyasikakammarahassati upavalabhikkhusadisassa ussannapapassa. Eseva nayo sabbattha. Anuposathe uposatham karotiti anuposathadivase uposatham karoti. Uposathadivaso nama thapetva kattikamasam avasesesu ekadasasu masesu bhinnassa sanghassa samaggidivaso ca yathavutta catuddasapannarasa ca. Evam tippakarampi @Footnote: 1. gaguga-itipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page610.

Uposathadivasam thapetva annasmim divase uposatham karonto anuposathe uposatham karoti nama. Yattha hi pattacivaradinam atthaya appamattakena karanena vivadanta uposatham va pavaranam va thapenti. Tattha tasmim adhikarane vinicchite samagga jatamhati antara samaggiuposatham katum na labhanti. Karontehi anuposathe uposatho kato nama hoti. Apavaranaya pavaretiti apavaranadivase pavareti. Pavaranadivaso nama ekasmim kattikamase bhinnassa sanghassa samaggidivaso ca paccukkaddhitva thapitadivaso ca dve ca punnamasiyo. Evam catubbidhampi pavaranadivasam thapetva annasmim divase pavarento apavaranaya pavareti nama. Idhapi appamattakassa vivadassa vupasame samaggipavaranam katum na labhanti. Karontehi apavaranaya pavarana kata hoti. Apica unavisativassam va antimavatthum ajjhapannapubbam va ekadasasu va abhabbapuggalesu annataram upasampadentassapi vatthuvipannam adhammakammam hoti. Evam vatthuto kammani vipajjanti. {484} Nattito vipattiyam pana vatthum na paramasatiti yassa upasampadadikammam karoti tam na paramasati tassa namam na ganhati sunatu me bhante sangho ayam dhammarakkhito ayasmato buddharakkhitassa upasampadapekkhoti vattabbe sunatu me bhante sangho ayasmato buddharakkhitassa upasampadapekkhoti vadati. Evam vatthum na paramasati. Sangham na paramasatiti sanghassa namam na ganhati sunatu me bhante

--------------------------------------------------------------------------------------------- page611.

Sangho ayam dhammarakkhitoti vattabbe sunatu me bhante ayam dhammarakkhitoti vadati. Evam sangham na paramasati. Puggalam na paramasatiti yo upasampadapekkhassa upajjhayo tam na paramasati tassa namam na ganhati sunatu me bhante sangho ayam dhammarakkhito ayasmato buddharakkhitassa upasampadapekkhoti vattabbe sunatu me bhante sangho ayam dhammarakkhito upasampadapekkhoti vadati. Evam puggalam na paramasati. Nattim na paramasatiti sabbena sabbam nattim na paramasati nattidutiyakamme nattim athapetva kammavacaya eva anussavanakammam karoti. Natticatutthakammepi nattim athapetva catukkhattum kammavacaya eva anussavanakammam karoti. Evam nattim na paramasati. Paccha va nattim thapetiti pathamam kamamavacaya {485} anussavanakammam katva esa nattiti vatva khamati sanghassa tasma tunhi evametam dharayamiti vadati. Evam paccha nattim thapeti. Iti imehi pancahakarehi nattito kammani vipajjanti. Anussavanato vipattiyam pana vatthuadini tava vuttanayeneva veditabbani. Evam pana nesam aparamasanam hoti. Sunatu me bhante sanghoti pathamanussavane va dutiyampi etamattham vadami tatiyampi etamattham vadami sunatu me bhante sanghoti dutiyatatiyanussavanasu va ayam dhammarakkhito ayasmato buddharakkhitassa upasampadapekkhoti vattabbe sunatu me bhante sangho ayasmato buddharakkhitassati vadanto vatthum na paramasati nama. Sunatu me bhante sangho ayam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page612.

Dhammarakkhitoti vattabbe sunatu me bhante ayam dhammarakkhitoti vadanto sangham na paramasati nama. Sunatu me bhante sangho ayam dhammarakkhito ayasmato buddharakkhitassati vattabbe sunatu me bhante sangho ayam dhammarakkhito upasampadapekkhoti vadanto puggalam na paramasati nama. Savanam hapetiti sabbena sabbam kammavacaya anussavanam na karoti. Nattidutiyakamme dvikkhattum nattimeva thapeti natticatutthakamme catukkhattum nattimeva thapeti. Evam savanam hapeti. Yopi nattidutiyakamme ekam nattim thapetva ekam kammavacam anussavento akkharam va chaddeti padam va duruttam karoti ayampi savanam hapetiyeva. Natticatutthakamme pana ekam nattim thapetva sakimeva va dvikkhattum va kammavacaya anussavanam karontopi akkharam va padam va chaddentopi duruttam karontopi anussavanam hapetiyevati veditabbo. Duruttam karotiti ettha pana ayam vinicchayo yo hi annasmim akkhare vattabbe annam vadati ayam duruttam karoti nama. Tasma kammavacam karontena bhikkhuna yvayam sithiladhanitam ca digharassam garukalahukam ca niggahitam sambandham vavatthitam vimuttam dasadha byanjanabuddhiya pabhedoti vutto ayam sutthu upalakkhetabboti. Ettha hi sithilam nama pancasu vaggesu pathamatatiyam. Dhanitam nama tesveva dutiyacatuttham. Dighanti dighena kalena vattabbam akaradi. Rassanti tato upaddhakalena vattabbam akaradi. Garukanti dighameva yam va ayasmato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page613.

Buddharakkhitattherassa yassa nakkhamatiti evam sannogaparam katva vuccati. Lahukanti rassameva yam va ayasmato buddharakkhitatherassa yassa na khamatiti evam asannogaparam katva vuccati. Niggahitanti yam karanani niggahetva avissajjetva avivatena mukhena sanunasikam katva vattabbam. Sambandhanti yam parapadena sambandhitva tunhassati va tunhissati va vuccati. Vavatthitanti yam parapadena asambandham katva vicchinditva tunhi assati vuccati. Vimuttanti yam karanani aniggahetva vissajjetva vivatena mukhena anunasikam akatva vuccati. Tattha sunatu me bhanteti vattabbe takarassa thakaram katva sunathu meti vacanam sithilassa dhanitakaranam nama tatha pattakallam esa nattiti vattabbe pattakallam esa natthitiadi vacanam ca. Bhante sanghoti vattabbe bhakaraghakaranam bakaragakare katva bante sanghoti vacanam dhanitassa sithilakaranam nama. Sunatu meti vivatena mukhena vattabbe pana sunantu meti va esa nattiti vattabbe esam nattiti va avivatena mukhena anunasikam katva vacanam vimuttassa niggahitavacanam nama. Pattakallanti avivatena mukhena anunasikam katva vattabbe pattakallati vivatena mukhena anunasikam akatva vacanam niggahitassa vimuttavacanam nama. Iti sithile kattabbe dhanitam dhanite kattabbe sithilam vimutte kattabbe niggahitam niggahite kattabbe vimuttanti imani cattari byanjanani anto kammavacaya kammam dusenti. Evam vadanto hi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page614.

Annasmim akkhare vattabbe annam vadati duruttam karotiti vuccati. Itaresu pana digharassadisu chasu byanjanesu dighatthane dighameva rassatthane ca rassamevati evam yathatthane tam tadeva akkharam bhasantena anukkamagatam pavenim avinasentena kammavaca katabba. Sace pana evam akatva dighe vattabbe rassam rasse va vattabbe digham vadati tatha garuke vattabbe lahukam lahuke va vattabbe garukam vadati sambandhe va pana vattabbe vavatthitam vavatthite va vattabbe sambandham vadati. Evam vuttepi kammavaca na kuppati. Imani hi cha byanjanani kammam na kopenti. Yam pana suttantikatthera dakaro takaramapajjati takaro dakaramapajjati cakaro jakaramapajjati jakaro cakaramapajjati yakaro kakaramapajjati kakaro yakaramapajjati tasma dakaradisu vattabbesu takaradivacanam na virujjhatiti vadanti. Tam kammavacam patva na vattati. Tasma vinayadharena neva dakaro takaro katabbo .pe. Na kakaro yakaro yathapaliya niruttim sodhetva dasavidhaya byanjananiruttiya vuttadose pariharantena kammavaca katabba. Itaratha hi savanam hapeti nama. Akale va savetiti savanaya akale anokase nattim thapetva pathamamyeva anusavanakammam katva paccha nattim thapeti. Iti imehi pancahakarehi anussavanato kammani vipajjanti. {486} Simato vipattiyam pana atikhuddakasima nama ya ekavisati bhikkhu na ganhati. Kurundiyam pana yattha ekavisati bhikkhu nisiditum

--------------------------------------------------------------------------------------------- page615.

Na sakkontiti vuttam. Tasma ya evarupa sima ayam sammatapi asammata gamakhettasadisava hoti. Tattha katam kammam kuppati. Esa nayo sesasimasupi. Ettha pana atimahati nama ya kesaggamattenapi tiyojanam atikkamitva sammata hoti. Khandanimitta nama aghatitanimitta vuccati. Puratthimaya disaya nimittam kittetva anukkameneva dakkhinaya pacchimaya uttaraya ca disaya kittetva puna puratthimaya disaya pubbakittitam nimittam patikittetva thapetum vattati. Evam akhandanimitta hoti. Sace pana anukkamena aharitva uttaradisaya nimittam kittetva tattheva thapeti khandanimitta hoti. Aparapi khandanimitta nama ya animittupagatam tacasararukkham va khanukam va pamsupunjavalikapunjanam va annataram antara ekam nimittam katva sammata hoti. Chayanimitta nama ya pabbatachayadinam yankinci chayam nimittam katva sammata hoti. Animitta nama ya sabbena sabbam nimittani akittetva sammata hoti. Bahisime thito simam sammannati nama nimittani kittetva nimittanam bahi thito sammannati. Nadiya samudde jatassare simam sammannatiti etesu nadiadisu sammannati. Sa evam sammatapi sabba bhikkhave nadi asima sabbo samuddo asimo sabbo jatassaro asimoti vacanato asammatava hoti. Simaya simam sambhindatiti attano simaya paresam simam sambhindati. Ajjhottharatiti attano simaya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page616.

Paresam simam ajjhottharati. Tattha yatha sambhedo ca ajjhottharanam ca hoti. Tam sabbam uposathakkhandhake vuttameva. Iti ima ekadasapi sima asima gamakhettasadisa eva. Tasu nisiditva katam kammam kuppati. Tena vuttam imehi ekadasahi akarehi simato kammani vipajjantiti. {487-488} Parisato kammavipattiyam pana kinci anuttanam nama natthi. Yampi tattha kammappattachandarahalakkhanam vattabbam siya tampi parato cattaro bhikkhu pakatatta kammappattatiadina nayena vuttameva. Tattha pakatatta kammappattati catuvaggakarane kamme cattaro pakatatta anukkhittaka anissarita parisuddhasila cattaro bhikkhu kammappatta kammassa araha anucchavika samino. Na tehi vina tam kammam kariyati. Na tesam chando va parisuddhi va eti. Avasesa pana sacepi sahassamatta honti sace samanasamvasaka sabbe chandarahava honti. Chandaparisuddhim datva agacchantu va ma va. Kammam pana titthati. Yassa pana sangho parivasadikammam karoti so neva kammappatto napi chandaraho. Apica yasma tam puggalam vatthum katva sangho kammam karoti tasma kammarahoti vuccati. Sesakammesupi eseva nayo. {489} Puna cattari kammanitiadiko nayo pandakadinam avatthubhavadassanattham vutto. Sesamettha uttanameva. {495-496} Idani tesam kammanam pabhedadassanattham apalokanakammam kati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page617.

Thanani gacchatitiadimaha. Tattha apalokanakammam katamani panca thanani gacchati osaranam nissaranam bhandukammam brahmadandam kammalakkhananneva pancamanti ettha osaranam nissarananti padasilitthatayetam vuttam. Pathamam pana nissarana hoti paccha osarana. Tattha ya sa kantakasamanerassa dandakammanasana sa nissaranati veditabba. Tasma etarahi sacepi samanero buddhassa va dhammassa va sanghassa va avannam bhasati akappiyam kappiyanti dipeti micchaditthiko hoti antagahikaya ditthiya samannagato so yavatatiyam nivaretva tam laddhim vissajjapetabbo no ce vissajjeti sangham sannipatetva vissajjehiti vattabbo no ce vissajjeti byattena bhikkhuna apalokanakammam katva nissaretabbo. Evam ca pana kammam katabbam sangham bhante pucchami ayam itthannamo samanero buddhassa dhammassa sanghassa avannavadi micchaditthiko yam anne samanera labhanti dirattatirattam bhikkhuhi saddhim sahaseyyam tassa alabhaya nissarana ruccati sanghassati. Dutiyamapi... Tatiyampi bhante sangham pucchami ayam itthannamo samanero .pe. Ruccati sanghassati (ruccati sanghassa) cara pire vinassati. So aparena samayena aham bhante balataya annanataya alakkhikataya evam akasim svaham sangham khamapemiti khamapetva yavatatiyam yacapetva apalokanakammeneva osaretabbo. Evanca pana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page618.

Osaretabbo. Sanghamajjhe byattena bhikkhuna sanghassa anumatiya savetabbam sanghambhante pucchami ayam itthannamo samanero buddhassa dhammassa sanghassa avannavadi micchaditthiko yam anne samanera labhanti bhikkhuhi saddhim dirattatirattam sahaseyyam tassa alabhaya nissarito svayam idani sorato virato nivatavutti lajjidhammam okkanto hirottappe patitthito katadandakammo accayam deseti imassa samanerassa yathapure kayasambhogasamaggidanam ruccati sanghassati. Evam tikkhattum vattabbam. Evam apalokanakammam osaranam ca nissaranam ca gacchati. Bhandukammam mahakhandhakavannanayam vuttameva. Brahmadando pancasatikakkhandhake vuttoyeva. Na kevalam panesa channasseva pannatto. Yo annopi bhikkhu mukharo hoti bhikkhu duruttavacanehi ghatento khumsento vambhento viharati tassapi databbo. Evam ca pana databbo. Sanghamajjhe byattena bhikkhuna sanghassa anumatiya savetabbam bhante itthannamo bhikkhu mukharo bhikkhu duruttavacanehi ghatento viharati so bhikkhu yam iccheyya tam vadeyya bhikkhuhi itthannamo bhikkhu neva vattabbo na ovaditabbo na anusasitabbo sangham bhante pucchami itthannamassa bhikkhuno brahmadandassa danam ruccati sanghassati dutiyampi pucchami... Tatiyamapi pucchami itthannamassa bhante bhikkhuno brahmadandassa danam ruccati sanghassati. Tassa aparena samayena sammavattitva khamapentassa brahmadando patippassambhetabbo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page619.

Evam ca pana patippassambhetabbo. Byattena bhikkhuna sanghamajjhe savetabbam bhante bhikkhusangho asukassa bhikkhuno brahmadandam adasi so bhikkhu sorato nivatavutti lajjidhammam okkanto hirottappe patitthito patisankha ayatim samvare titthati sangham bhante pucchami tassa bhikkhuno brahmadandassa patippassaddhi ruccati sanaghassati evam yavatatiyam vatva apalokanakammeneva brahmadando patippassambhetabbo. Kammalakkhananneva pancamanti yam tam bhagavata bhikkhunikkhandhake tena kho pana samayena chabbaggiya bhikkhu bhikkhuniyo kaddamodakena osincanti appeva nama amhesu sarajjeyyunti kayam vivaritva bhikkhuninam dassenti urum vivaritva bhikkhuninam dassenti angajatam vivaritva bhikkhuninam dasasenti bhikkhuniyo obhasenti bhikkhunihi saddhim sampayojenti appeva nama amhesu sarajjeyyunti imesu vatthusu tesam bhikkhunam dukkatam pannapetva anujanami bhikkhave tassa bhikkhuno dandakammam katunti athakho bhikkhunam etadahosi kinnu kho dandakammam katabbanti bhagavato etamattham arocesum avandiyo so bhikkhave bhikkhu bhikkhunisanghena katabboti evam avandiyakammam anunnatam. Tam kammalakkhananneva pancamam imassa apalokanakammassa thanam hoti. Tassa hi kammanneva lakkhanam na osaranadini. Tasma kammalakkhananti vuccati. Tassa karanam tattheva vuttam. Api ca nam patippassaddhiya saddhim vittharato dassetum idhapi vadama bhikkhuniupassaye sannipatitassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page620.

Bhikkhunisanghassa anumatiya byattaya bhikkhuniya savetabbam ayye asuko nama ayyo bhikkhuninam apasadiyam 1- dasseti etassa ayyassa avandiyakaranam ruccatiti bhikkhunisangham pucchami ayye asuko nama ayyo bhikkhuninam apasadiyam dasseti etassa ayyassa avandiyakaranam ruccatiti dutiyampi... Tatiyampi bhikkhunisangham pucchamiti. Evam tikkhattum savetva apalokanakammena avandiyakammam katabbam. Tato patthaya so bhikkhu na bhikkhunihi vanditabbo. Sace avandiyamano hirottappam paccupatthapetva sammavattati tena bhikkhuniyo khamapetabba. Khamapentena bhikkhuniupassayam agantva vihareyeva sangham va ganam va ekam bhikkhum va upasankamitva ukkutikam nisiditva anjalim paggahetva aham bhante patisankha ayatim samvare titthami na puna apasadiyam dassessami bhikkhunisangho mayham khamatuti khamapetabbam. Tena sanghena va ganena va ekam bhikkhum pesetva ekabhikkhuna va sayameva gantva bhikkhuniyo vattabba ayam bhikkhu patisankha ayatim samvare thito imina accayam dassetva bhikkhunisangho khamapito bhikkhunisangho imam vandiyam karotuti. So vandiyo katabbo. Evanca pana katabbo. Bhikkhuniupassaye sannipatitassa bhikkhunisanghassa anumatiya byattaya bhikkhuniya savetabbam ayye asuko nama ayyo bhikkhuninam apasadiyam dasseti bhikkhunisanghena avanadiyo kato so lajjidhammam okkamitva patisankha ayatim samvare thito @Footnote: 1. apasadikantipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page621.

Accayam desetva bhikkhunisangham khamapeti tassa ayyassa vandiyakaranam ruccatiti bhikkhunisangham pucchamiti tikkhattum vattabbam. Evam apalokana- kammeneva vandiyo katabbo. Ayam panettha palimuttakopi kammalakkhanavinicchayo. Idam hi kammalakkhanam nama bhikkhunisanghamulakam pannattam bhikkhunisanghassapi pana labbhatiyeva. Yanhi bhikkhusangho salakaggayaguggabhattaggauposathaggesu apalokanakammam karoti etampi kammalakkhanameva. Acchinnacivarajinnacivaranatthacivaranam hi sangham sannipatapetva byattena bhikkhuna yavatatiyam savetva apalokanakammam katva civaram datum vattati. Appamattakavissajjakena pana civaram karontassa senasanakkhandhakavannanayam vuttappabhedani suciadini anapaloketvapi databbani. Tesam dane soyeva issaro. Tato atirekam dentena apaloketva databbam. Tato hi atirekadane sangho sami. Gilanabhesajjampi tattha vuttappakaram sayameva databbam. Atirekam icchantassa apaloketva databbam. Yopica dubbalo va chinniriyapatho va pacchinnabhikkhacarapatho mahagilano tassa mahavasesu tatruppadato devasikam nalim va upaddhanalim va ekadivasamyeva panca va dasa va tandulanaliyo dentena apalokanakammam katvava databbam. Pesalassa bhikkhuno tatruppadato inapalibodhampi bahussutassa sanghabharanittharanakassa bhikkhuno anutthapaniyasenasanampi sanghakiccam karontanam kappiyakarakadinam bhattavettanampi apalokanakammeneva datum vattati. Catupaccayavasena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page622.

Dinnatatruppadato sanghikam avasam jaggapetum vattati. Ayam bhikkhu issaravataya vicaretiti kathapacchindanattham pana salakaggadisu va antarasannipate va sangham pucchitvava jaggapetabbo civarapindapatatthaya uddissa dinnatatruppadatopi apaloketva avaso jaggapetabbo. Anapaloketvapi vattati. Suro vatayam bhikkhu civarapindapatatthaya dinnato avasam jaggapetiti evam uppannakathapacchedanattham pana apalokanakammameva katva jaggapetabbo. Cetiye chattam va vedikam va bodhigharam va asanagharam va akatam va karontena jinnam va patisankharontena sudhakammam va karontena manusse samadapetva katum vattati. Sace karaka natthi. Cetiyassa upanikkhepato karetabbam. Upanikkhepepi asati apalokanakammam katva tatruppadato karetabbam sanghikenapi apaloketva cetiyakiccam katum vattati. Cetiyassa santakena apaloketvapi sanghakiccam katum na vattati. Tavakalikam pana gahetva patipakatikam katum vattati. Cetiye sudhakammadini karontehi pana bhikkhacarato va sanghato va yapanamattam alabhantehi cetiyasantakato yapanamattam gahetva paribhunjantehi vattam katum vattati. Vattam karomati macchamamsadihi sanghabhattam katum na vattati. Ye vihare ropitapi phalarukkha sanghena pariggahita honti jagganakammam labhanti. Yesam phalani gandim paharitva bhajetva paribhunjanti. Tesu apalokanakammam na katabbam. Ye pana apariggahita tesu pana apalokanakammam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page623.

Katabbam. Tam pana salakaggayaguggabhattaggaantarasannipatesupi katum vattati. Uposathagge pana vattatiyeva. Tattha hi anagatanampi chandaparisuddhi ahariyati. Tasma tam suvisodhitam hoti. Evam ca pana katabbam. Byattena bhikkhuna bhikkhusanghassa anumatiya savetabbam bhante yam imasmim vihare antosimaya sanghasantakam mulatacapattaankurapupphaphalakhadaniyadi atthi tam sabbam agatagatanam bhikkhunam yathasukham paribhunjitum sanghassa ruccatiti sangham pucchamiti tikkhattum pucchitababam. Catuhi pancahi bhikkhuhi katam sukatameva. Yasmimpi vihare dve tayo jana vasanti tehi nisiditva katampi sanghena katasadisameva. Yasmim pana vihare eko bhikkhu hoti tena bhikkhuna uposathadivase pubbakaranapubbakiccam katva nisinnena katampi katikavattam sanghena katasadisameva hoti. Karontena pana phalavarena katumpi cattaro mase cha mase ekam samvaccharanti evam paricchinditvapi aparichinditvapi katum vattati. Paricchinne yathaparicchinnam paribhunjitva puna katabbam. Aparicchinne yava rukkha dharanti tava vattati. Yepi tesam rukkhanam bijehi anne rukkha ropita honti tesampi saeva katika. Sace pana annasmim vihare ropita honti tesam yattha ropita tasmimyeva vihare sangho sami. Yepi annato bijani aharitva purimavihare paccha ropita tesam anna katika katabba. Katikaya kataya puggalikatthane titthanti. Yathasukham phaladini paribhunjitum

--------------------------------------------------------------------------------------------- page624.

Vattati. Sace panettha tam tam okasam parikkhipitva parivenani katva jagganti. Ye jagganti tesam bhikkhunam puggalikatthane titthanti. Anne paribhunjitum na labhanti. Tehi pana sanghassa dasabhagam datva paribhunjitabbani. Yopi majjhe vihare rukkhasakhahi parivaretva rakkhati tassapi eseva nayo. Poranakaviharam gatassa sambhavaniyassa bhikkhuno thero agatoti phalaphalam aharanti. Sace tattha mule sabbapariyattidharo bahussutabhikkhu vihasi. Addha ettha digha katika kata bhavissatiti nikukkuccena paribhunjitabbam. Vihare phalaphalam pindapatikanampi vattati dhutangam na kopeti. Samanera attano acariyupajjhayanam bahuni phalaphalani denti anne bhikkhu alabhanta khiyyanti khiyyitamattameva tam hoti. Sace pana dubbhikkham hoti ekam panasarukkham nissaya satthipi jana jivanti. Tadise kale sabbesam sangahakaranatthaya bhajetva khaditabbam. Ayam samici. Yava pana katikavattam na patippassambhati tava tehi khaditam sukhaditameva. Kada pana katikavattam patippassambhati. Yada samaggo sangho sannipatitva ito patthaya bhajetva khadantuti saveti. Ekabhikkhuke pana vihare ekena savitepi purimakatika patippassambhatiyeva. Sace patippassaddhaya katikaya samanera neva rukkhato patenti na bhumito gahetva bhikkhunam denti patitaphalani padehi paharanta vicaranti. Tesam dasabhagato patthaya yava upaddhaphalabhagena phatikammam katabbam. Adadha phatikammalabhena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page625.

Aharitva dassanti. Puna subhikkhe jate kappiyakarakesu agantva sakhaparivaradini katva rukkhe rakkhantesu samaneranam phatikammam na katabbam bhajetva paribhunjitabbam. Vihare phalaphalam atthiti samantagamehi manussa gilananam va gabbhininam va atthaya agantva ekam nalikeram detha ambam detha labujam dethati yacanti databbam na databbanti. Databbam. Adiyamane hi te domanassita honti. Dentena pana sangham sannipatetva yavatatiyam savetva apalokanakammam katvava databbam katikavattam va katva thapetabbam. Evam ca pana katabbam. Byattena bhikkhuna sanghassa anumatiya savetabbam samantagamehi manussa agantva gilanadinam atthaya phalaphalam yacanti dve nalikerani dve talaphalani dve panasani panca ambani panca kadaliphalani ganhantanam anivaranam asukarukkhato ca phalam ganhantanam anivaranam ruccati bhikkhusanghassati tikkhattum vattabbam. Tato patthaya gilanadinam namam gahetva yacanta ganhathati na vattabba. Vattam pana acikkhitabbam nalikeradini imina nama paricchedena ganhantanam asukarukkhato ca phalam ganhantanam anivaranam katanti. Anuvicaritva pana ayam madhuraphalo ambo ito ganhathatipi na vattabba. Phalabhajanakale pana agatanam sammatena upaddhabhago databbo. Asammatena apaloketva databbam. Khinaparibbayo va maggagamiyasatthavaho va anno va issaro agantva yacati apaloketva databbam. Balakarena gahetva khadanto

--------------------------------------------------------------------------------------------- page626.

Na varetabbo. Kuddho hi so rukkhepi chindeyya annampi anattham kareyya. Puggalikaparivenam agantva gilanassa namena yacanto amhehi chayadinamatthaya ropitam sace atthi tumhe janathati vattabbo. Yadi pana phalabharita ca rukkha honti. Kantake bandhitva phalam varena khadanti apaccasimsantena hutva databbam. Balakarena ganhanto na varetabbo. Pubbe vuttamevettha karanam. Sanghassa phalaramo hoti patijagganam na labhati. Sace tam koci vattasisena jaggati sanghasseva hoti. Athapi kassaci patibalassa bhikkhuno imam sappurisa jaggitva dehiti sangho bharam karoti. So ca vattasisena jaggati evampi sanghasseva hoti. Phatikammam paccasimsantassa pana tatiyabhagena va upaddhabhagena va phatikammam katabbam. Bhariyam kammanti vatva ettakena anicchanto pana sabbam taveva santakam katva mulabhagam dasamabhagamattam datva jaggahitipi vattabbo. Garubhandatta pana mulacchejjavasena na databbam. So mulabhagam datva khadanto akatavasam va katva katavasam jaggitva nissitakanam aramam niyyadeti. Tehipi mulabhago databbo. Yada pana bhikkhu sayam jaggitum pahonti atha tesam jaggitum na databbam. Jaggitakale na varetabba. Jagganakaleyeva varetabba. Bahum tumhehi khayitam idani ma jaggittha bhikkhusanghoyeva jaggissatiti vattabbam. Sace pana neva vattasisena jagganto atthi na phatikammena na sangho jaggitum pahoti. Eko anapucchitvava

--------------------------------------------------------------------------------------------- page627.

Jaggitva phatikammam vaddhetva paccasimsati. Apalokanakammena phatikammam vaddhetva databbam. Iti imam sabbampi kammalakkhanameva hoti. Apalokanakammam imani panca thanani gacchati. Nattikammatthanabhede pana sunatu me bhante sangho itthannamo itthannamassa ayasmato upasampadapekkho anusittho so maya yadi sanghassa pattakallam itthannamo agaccheyyati agacchahiti vattabboti evam upasampadapekkhassa osarana osarana nama. Sunantu me ayasmanta ayam itthannamo bhikkhu dhammakathiko imassa neva suttam agacchati no suttavibhango so attham asallakkhetva byanjanachayaya attham patibahati yadayasmantanam pattakallam itthannamam bhikkhum vutthapetva avasesa imam adhikaranam vupasameyyamati evam ubbahikavinicchaye dhammakathikassa bhikkhuno nissarana nissarana nama. Sunatu me bhante sangho ajjuposatho pannaraso yadi sanghassa pattakallam sangho uposatham kareyyati evam uposathakammavasena thapita natti uposatho nama. Sunatu me bhante sangho ajja pavarana pannarasi yadi sanghassa pattakallam sangho pavareyyati evam pavaranakammavasena thapita natti pavarana nama. Sunatu me bhante sangho itthannamo itthannamassa ayasmato upasampadapekkho yadi sanghassa pattakallam aham itthannamam anusaseyyanti yadi sanghassa pattakallam itthannamo itthannamam anusaseyyati yadi sanghassa pattakallam aham itthannamam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page628.

Antarayike dhamme puccheyyanti yadi sanghassa pattakallam itthannamo itthannamam antarayike dhamme puccheyyati yadi sanghassa pattakallam aham itthannamam vinayam puccheyyanti yadi sanghassa pattakallam itthannamo itthannamam vinayam puccheyyati yadi sanghassa pattakallam aham itthannamena vinayam puttho vissajjeyyanti yadi sanghassa pattakallam itthannamo itthannamena vinayam puttho vissajjeyyati evam attanam va param va sammannitum thapita natti sammati nama. Sunatu me bhante sangho idam civaram itthannamassa bhikkhuno nissaggiyam sanghassa nissattham yadi sanghassa pattakallam sangho imam civaram itthannamassa bhikkhuno dadeyyati yadayasmantanam pattakallam ayasmanta imam civaram itthannamassa bhikkhuno dadeyyunti evam nissatthacivarapattadinam danam danam nama. Sunatu me bhante sangho ayam itthannamo bhikkhu apattim sarati vivarati uttanim karoti deseti yadi sanghassa pattakallam aham itthannamassa bhikkhuno apattim patigganheyyanti yadayasmantanam pattakallam aham itthannamassa bhikkhuno apattim patigganheyyanti tena vattabbo passasiti ama passamiti ayatim samvareyyasiti evam apattipatiggaho patiggaho nama. Sunantu me ayasmanta avasika yadayasamantanam pattakallam idani mayam uposatham kareyyama patimokkham uddiseyyama agame kale 1- pavareyyamati te ce bhikkhave bhikkhu @Footnote: 1. kale itipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page629.

Bhandanakaraka kalahakaraka vivadakaraka sanghe adhikaranakaraka tam kalam anuvaseyyum avasikena bhikkhuna byattena patibalena avasika bhikkhu napetabba sunantu me ayasmanta avasika yadayasmantanam pattakallam idani uposatham kareyyama patimokkham uddiseyyama agame junhe pavareyyamati evam kata pavarana 1- paccukkaddhana nama. Sabbeheva ekajjham sannipatitabbam. Sannipatitva byattena bhikkhuna patibalena sangho napetabbo. Sunatu me bhante sangho amhakam bhandanajatanam kalahajatanam vivadapannanam viharatam bahum assamanakam ajjhacinnam bhasitaparikantam sace mayam imahi apattihi annamannam kareyyama siyapi tam adhikaranam kakkhalataya balataya 2- bhedaya samvatteyya yadi sanghassa pattakallam sangho imam adhikaranam tinavattharakena vupasameyya thapetva thulavajjam thapetva gihipatisamyuttanti evam tinavattharakasamathena kata sabbapathama sabbasangahikanatti kammalakkhanam nama. Tatha tato para ekekasmim pakkhe ekekam katva dve nattiyo. Iti yathavuttappabhedam osaranam nissaranam .pe. Kammalakkhananceva navamanti nattikammam imani nava thanani gacchati. Nattidutiyakammatthanabhede pana vaddhassa licchavino pattanikkujjanavasena khandhake vuttanissarana tasseva pattaukkujjanavasena vutta osarana ca veditabba. Simasammati ticivarena @Footnote: 1. pavaranapaccukkaddhana itipi . 2. (?) balataya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page630.

Avippavasasammati santhatasammati bhattuddesakasenasanagahapakabhandagariya- civarapatiggahakacivarabhajakayagubhajakakhajjabhajakaphalabhajakaappamattakavissajjaka satiyagahaka pattagahapaka aramiyapesaka samanerapesakasammatiti etasam sammatinam vasena sammati veditabba. Kathinacivaradana matakacivara- danavasena danam veditabbam. Kathinuddharavasena uddharo veditabbo. Kutivatthuviharavatthudesanavasena desana veditabba. Ya pana tinavattharakasamathe sabbasangahikanattinca ekekasmim pakkhe ekekam nattincati tisso nattiyo thapetva puna ekasmim pakkhe eka ekasmim pakkhe ekati dve nattidutiyakammavaca vutta tasam vasena kammalakkhanam veditabbam. Iti nattidutiyakammam imani satta thanani gacchati. Natticatutthakammatthanabhede pana tajjaniyakammadinam sattannam kammanam vasena nissarana tesamyeva kammanam patippassambhanavasena osarana veditabba. Bhikkhunovadakasammativasena sammati veditabba. Parivasadanamanattadanavasena danam veditabbam. Mulayapatikassana- kammavasena niggaho veditabbo. Ukkhittanuvattika attha yavatatiyaka arittho candali ca ime te yavatatiyakati imasam ekadasannam samanubhasananam vasena samanubhasana veditabba. Upasampadakamma- abbhanakammavasena pana kammalakkhanam veditabbam. Iti natticatutthakammam imani satta thanani gacchati. {497} Iti kammani ca kammavipattim ca vipattivirahitanam kammanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page631.

Thanappabhedagamananca dassetva idani tesam kammanam karakassa sanghassa paricchedam dassento puna catuvaggakarane kammetiadimaha. Tassattho parisato kammavipattivannanayam vuttanayeneva veditabboti. Kammavaggavannana nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 3 page 607-631. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=12305&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=12305&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=4&A=              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=4&A=              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=4&A=              Contents of The Tipitaka Volume 4 http://84000.org/tipitaka/read/?index_4

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]