ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

                         8. Pasurasuttavannana
      [831] Idheva suddhiti pasurasuttam. Ka uppatti? bhagavati kira savatthiyam
viharante pasuro nama paribbajako mahavadi, so "ahamasmi sakalajambudipe
vadena aggo, tasma yatha jambudipassa jambu pannanam, evam mamapi bhavitum
arahati"ti jambusakham dhajam katva sakalajambudipe pativadam anasadento
anupubbena savatthim agantva nagaradvare valikatthalam katva tattha sakham
ussapetva "yo maya saddhim vadam katum samattho, so imam sakham bhanjatu"ti
vatva nagaram pavisi. Tam thanam mahajano parivaretva atthasi. Tena ca samayena
ayasma sariputto bhattakiccam katva savatthito nikkhamati, so tam disva
sambahule gamadarake pucchi "kim etam daraka"ti, te sabbam acikkhimsu. "tenahi
nam tumhe uddharitva padehi bhanjatha, `vadatthiko viharam agacchatu'ti ca
bhanatha"ti vatva pakkami.
      Paribbajako pindaya caritva katabhattakicco agantva uddharitva bhaggam
sakham disva "kenidam karitan"ti pucchi. "buddhasavakena sariputtena"ti ca
vutte pamudito hutva "ajja mama jayam samanassa ca parajayanca pandita
passantu"ti panhavimamsake karanike anetum savatthim pavisitva vithisinghatakacaccaresu
vicaranto "samanassa gotamassa aggasavakena saha vade pannapatibhanam
sotukama bhonto nikkhamantu"ti ugghosesi. "panditanam vacanam sossama"ti
sasane pasannapi appasannapi bahu manussa nikkhamimsu. Tato pasuro
mahajanaparivuto "evam vutte evam bhanissami"tiadini vitakkento viharam
agamasi. Thero "vihare uccasaddamahasaddo janabyakulanca ma ahosi"ti
jetavanadvarakotthake asanam pannapetva nisidi.
      Paribbajako theram upasankamitva "tvam bho pabbajita mayham jambudhajam
bhanjapesi"ti aha. "ama paribbajaka"ti ca vutte "hotu no bho kaci
kathapavatti"ti aha. "hotu paribbajaka"ti ca therena sampaticchite "tvam samana
puccha, aham vissajjessami"ti aha. Tato nam thero avaca "kim paribbajaka
dukkaram puccha, udahu vissajjanan"ti. Vissajjanam bho pabbajita, pucchaya kim
dukkaram, tam yo hi koci yam kinci pucchatiti. "tenahi paribbajaka tvam puccha, aham
vissajjessami"ti evam vutte paribbajako "sadhurupo bhikkhu padena sakham 1-
bhanjapesi"ti vimhitacitto hutva theram pucchi "ko purisassa kamo"ti.
"sankapparago purisassa kamo"ti 2- thero aha. So tam sutva there viruddhasanni
hutva parajayam aropetukamo aha "citravicitrarammanam pana bho pabbajita
purisassa kamam na vadesi"ti. Ama paribbajaka na vademiti. Tato nam paribbajako
yava tikkhattum patinnam karapetva "sunantu bhonto samanassa vade
dosan"ti panhavimamsake alapitva aha "bho pabbajita tumhakam sabrahmacarino
aranne viharanti"ti. Ama paribbajaka viharantiti. Te tattha viharanta
kamavitakkadayo vitakke vitakkentiti. Ama paribbajaka puthujjana sahasa
vitakkentiti. "yadi evam tesam samanabhavo kuto, nanu te agarika kamabhogi 3-
hontiti evanca pana vatva athaparam etadavoca:-
               "na te ve kama yani citrani loke
                sankapparaganca vadesi kamam
                sankappayam akusale vitakke
                bhikkhupi te hessati kamabhogi"ti. 4-
@Footnote: 1 cha.Ma.,i. thane sakham  2 an.chakka. 22/63
@3 cha.Ma.,i. kamabhogino  4 sa.pa. 1/62
      Atha thero paribbajakassa vade dosam dassento aha "kim paribbajaka
sankapparagam purisassa kamam na vadesi, citravicitrarammanam vadesi"ti. Ama bho
pabbajitati. Tato nam thero yava tikkhattum patinnam karapetva "sunatha avuso
paribbajakassa vade dosan"ti panhavimamsake alapitva aha "avuso pasura
tava sattha atthi"ti. Ama pabbajita atthiti. So cakkhuvinneyyam ruparammanam
passati, saddarammanadini va sevatiti. Ama pabbajita sevatiti. "yadi evam
tassa satthubhavo kuto, nanu so agariko kamabhogi hoti"ti evanca pana
vatva athaparam etadavoca:-
               "te ve kama yani citrani loke
                sankapparagam na vadesi kamam
                passanto rupani manoramani
                sunanto saddani manoramani.
                Ghayanto gandhani manoramani
                sayanto rasani manoramani
                phusanto phassani manoramani
                satthapi te hessati kamabhogi"ti.
      Evam vutte nippatibhano paribbajako "ayam pabbajito mahavadi, imassa
santike pabbajitva vadasattham sikkhissami"ti savatthim pavisitva pattacivaram
pariyesitva jetavanam pavittho tattha loludayim 1- suvannavannakayupapannam
sarirakarakappesu samantapasadikam disva "ayam bhikkhu mahapanno mahavadi"ti
mantva tassa santike pabbajitva tam vadena niggahetva salingena tamyeva
@Footnote: 1 cha.Ma. laludayim
Titthayatanam pakkamitva puna "samanena gotamena saddhim vadam karissami"ti
savatthiyam purimanayeneva ugghosetva mahajanaparivuto "evam samanam gotamam
niggahessami"tiadini vadanto jetavanam agamasi, jetavanadvarakotthake
adhivattha devata "ayam abhajanabhuto"ti mukhabandhanamassa akasi. So bhagavantam
upasankamitva mugo viya nisidi. Manussa "idani pucchissati"ti 1- tassa mukham
oloketva "vadehi bho pasura, vadehi bho pasura"ti uccasaddamahasadda
ahesum. Atha bhagava "kim pasuro vadissati"ti vatva tattha sampattaparisaya
dhammadesanattham imam suttamabhasi.
      Tattha pathamagathaya tava ayam sankhepo:- ime ditthigatika attano
ditthim sandhaya idheva suddhi iti vadayanti nannesu dhammesu visuddhimahu. 2-
Evam sante attano sattharadim 3- nissita tattheva "esa vado subho"ti evam
subham vadana 4- hutva puthu samanabrahmana "sassato loko"tiadisu
paccekasaccesu nivittha.
      [832] Evam nivittha ca:- te vadakamati gatha. Tattha balam
dahanti mithu annamannanti "ayam balo ayam balo"ti evam dvepi jana
annamannam balam dahanti, balato passanti. Vadanti te annasita kathojjanti
te annamannam sattharadim nissita kalaham vadanti. Pasamsakama kusala vadanati
pasamsatthika ubhopi "mayam kusalavada panditavada"ti evamsannino hutva.
      [833] Evam vadanesu ca tesu eko niyamato eva:- yutto kathayanti
gatha. Tattha yutto kathayanti vivadakathaya ussukko. Pasamsamiccham vinighati hotiti
@Footnote: 1 cha.Ma.,i. idani pucchissati, idani pucchissatiti
@2 ka. suddhiti vadanti annesu pana dhammesu visuddhim nahu
@3 cha.Ma.,i. sattharadini  4 ka. subhavada
Attano pasamsam icchanto "katham nu kho niggahessami"tiadina nayena pubbeva
sallapa kathamkathi vinighati 1- hoti. Apahatasminti panhavimamsakehi "atthapagatam
te bhanitam, byanjanapagatam te bhanitan"tiadina nayena apaharite 2- vade.
Nindaya so kuppatiti evam apahatasminca vade uppannaya nindaya so
kuppati. Randhamesiti parassa randhameva gavesanto.
      [834] Na kevalanca kuppati, apica kho pana yamassa vadanti gatha.
Tattha parihinamahu apahatanti atthabyanjanadito apahatam parihinam vadanti.
Paridevatiti tato nimittam so "annam maya avajjitan"tiadihi vippalapati.
Socatiti "tasseva jayo"tiadini arabbha socati. Upaccaga manti anutthunatiti
"so mam vadena vadam atikkanto"tiadina nayena sutthutaram vippalapati.
      [835] Ete vivada samanesuti ettha pana samana vuccanti
bahiraparibbajaka. Etesu ugghati nighati hotiti etesu vadesu jayaparajayadivasena
cittassa ugghatam nighatanca papunanto ugghati nighati ca hotiti. Virame
kathojjanti pajaheyya kalaham. Na hannadatthatthi pasamsalabhati na hi ettha
pasamsalabhato anno attho atthi.
      [836-7] Chatthagathayattho:- yasma ca na hannadatthatthi pasamsalabha,
tasma paramam labham labhantopi "sundaro ayan"ti tattha ditthiya pasamsito va
pana hoti tam vadam parisaya majjhe dipetva, tato so tena jayatthena tutthim
va dantavidamsakam va apajjanto hasati, manena ca unnamati. Kimkaranam?
yasma tam jayattham pappuyya yathamano jato, evam unnamato ca ya unnatiti
@Footnote: 1 ka. sallapakathamkathavinighati  2 Si.,i.,Ma. apasadite
Gatha. Tattha manatimanam vadate panesoti eso pana tam unnatim "vighatabhumi"ti
abujjhamano mananca atimananca vadatiyeva.
      [838] Evam vade dosam dassetva idani tassa vadam asampaticchanto
"suro"ti gathamaha. Tattha rajakhadayati rajakhadaniyena, bhattavetanenati 1-
vuttam hoti. Abhigajjameti patisuramicchanti yatha so patisuram icchanto abhigajjanto
eti, evam ditthigatiko ditthigatikanti dasseti. Yeneva so, tena palehiti
yena so tuyham patisuro, tena gaccha. Pubbeva natthi yadidam yudhayati
yam pana idam kilesajatam  yuddhaya siya, tam etam pubbeva natthi, bodhimuleyeva
pahinanti dasseti. Sesagatha pakatasambandhayeva.
      [839-40] Tattha vivadayantiti vivadanti. Patisenikattati patilomakarako.
Visenikatvati kilesasenam vinasetva. Kim labhethoti patimallam kim labhissasi. Pasurati
tam paribbajakam alapati. Yesidha natthiti yesam idha natthi.
      [841] Pavitakkanti "jayo nu kho idha 2- me bhavissati"tiadini
vitakkento. Dhonena yugam samagamati dhutakilesena buddhena saddhim yugaggaham
samapanno. Na hi tvam sakkhasi sampayataveti kotthukadayo viya sihadihi, dhonena
saha yugam gahetva ekam padampi sampayatum yugaggahameva va sampadetum na
sakkhissasiti. Sesam sabbattha pakatamevati.
                     Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya
                          suttanipatatthakathaya
                       pasurasuttavannana nitthita.
                          ------------
@Footnote: 1 ka. ghatamaggenati  2 cha.Ma. ayam saddo na dissati



             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 375-380. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=8428&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=8428&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=415              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=10174              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=10280              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=10280              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]