ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

page330.

Cintetva aladdhe "nalattham kusalan"ti tampi "sundaran"ti cintetva ubhayeneva labhalabhena so tadi nibbikaro hutva rukkhamva upanivattati, yathapi puriso phalagavesi rukkham upagamma phalam laddhapi evam aladdhapi ananunito appatihato majjhattoyeva hutva gacchati, kulam upagamma labham laddhapi majjhattova hutva gacchatiti. Sapattapaniti gatha uttanatthava. [720] Uccavacati imissa gathaya sambandho:- evam bhikkhacaravattasampanno hutvapi tavatakeneva tutthim anapajjitva patipadam aradheyya. Patipattisaram hi sasanam. Sa cayam uccavaca .pe. Mutanti. Tassattho:- ya cayam maggapatipada uttamanihinabhedato uccavaca buddhasamanena pakasita. Sukhapatipada hi khippabhinna ucca. Dukkhapatipada dandhabhinna avaca. Itara dve ekenangena ucca, ekena avaca. Pathama eva va ucca, itara tissopi avaca. Taya cetaya uccaya avacaya patipadaya va na param digunam yanti. "dugunan"ti va patho, ekamaggena dvikkhattum nibbanam na yantiti attho. Kasma? yena maggena ye kilesa pahina, tesam puna appahatabbato. Etena parihanadhammabhavam 1- dipeti. Nayidam ekagunam mutanti tanca idam param ekakkhattumyeva phusanarahampi na hoti. Kasma? ekena maggena sabbakilesappahanabhavato. Etena ekamaggeneva arahattabhavam dipeti. [721] Idani patipadanisamsam dassento "yassa ca visata"ti gathamaha. Tassattho:- yassa ca evam patipannassa bhikkhuno taya patipadaya pahinatta atthasatatanhavicaritabhavena visatatta visata tanha natthi, tassa kilesasotacchedena chinnasotassa kusalakusalappahanena kiccakiccappahinassa ragajo va dosajo va appamattakopi parilaho na vijjatiti. @Footnote: 1 ka. aparihanadhammabhavam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page331.

[722] Idani yasma ima gathayo sutva nalakattherassa cittam udapadi "yadi ettakam moneyyam sukaram na dukkaram, sakka appakasirena puretun"ti, tasmassa bhagava "dukkarameva moneyyan"ti dassento puna "moneyyante upannissan"tiadimaha. Tattha upannissanti upannapeyyam, 1- kathayissanti vuttam hoti. Khuradhara upama assati khuradharupamo. Bhaveti bhaveyya. Ko adhippayo? moneyyapatipanno bhikkhu khuradharam upamam katva paccayesu Vatteyya. Yatha madhubindum 2- khuradharam lihanto chedato jivham rakkhati, evam dhammena laddhe paccaye paribhunjanto cittam kilesuppattito rakkheyyati vuttam hoti. Paccaya hi parisuddhena nayena laddhunca anavajjaparibhogena paribhunjitunca na sukhena sakkati bhagava paccayanissitameva bahuso bhanati. Jivhaya talumahacca udare sannato siyati jivhaya talum uppiletvapi rasatanham vinodento kilitthena maggena 3- uppannapaccaye asevanto udare samyato siya. [723] Alinacitto ca siyati niccam kusalanam dhammanam bhavanaya atthitakaritaya akusitacitto ca bhaveyya na capi bahu cintayeti natijanapadamaravitakkavasena ca bahum na cinteyya. Niramagandho asito, brahmacariyaparayanoti nikkileso ca hutva tanhaditthihi kisminci bhave anissito sikkhattayasakalasasanabrahmacariyaparayano eva bhaveyya. [724-5] Ekasanassati vivittasanassa. Asanamukhena cettha sabbairiyapatha vutata. Yato sabbiriyapathesu ekibhavassa sikkheyyati vuttam hotiti veditabbam. Ekasanassati ca sampadanavacanametam. Samanupasanassa cati samanehi @Footnote: 1 Si.,ka. upannassanti upannayissam @2 cha.Ma.,i. yadhudiddham 3 Si.,Ma. manena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page332.

Upasitabbassa atthattimsarammanabhavananuyogassa, samananam va upasanabhutassa atthattimsarammanabhedasseva. Idampi sampadanavacanameva, upasanatthanti vuttam hoti. Ettha ca ekasanena kayaviveko, samanupasanena cittaviveko vutto hotiti veditabbo. Ekattam monamakkhatanti evamidam kayacittavivekavasena "ekattam monan"ti akkhatam. Eko ce abhiramissasiti idam pana uttaragathapekkhapadam, atha "bhahisi dasa disa"ti imina assa sambandho. Bhahisiti bhasissasi pakasessasi, imam patipadam bhavento sabbadisasu kittiya pakato bhavissasiti vuttam hoti. Sutva dhiranantiadinam pana catunnam padanam ayamattho:- yena ca kittighosena bhahisi dasa disa tam dhiranam jhayinam kamacaginam nigghosam sutva atha tvam tena uddhaccamanapajjitva bhiyyo hirinca saddhanca kareyyasi, tena ghosena harayamano "niyyanikapatipada ayan"ti saddham uppadetva uttari patipattimeva bruheyyasi. Mamakoti evam hi sante mama savako hotiti. [726] Tam nadihiti yantam maya "hirinca saddhanca bhiyyo kubbetha"ti vadata "uddhaccam na katabban"ti vuttam, tam imina nadinidassanenapi janatha, tabbipariyayanca sobbhesu ca padaresu ca janatha. Sobbhesuti matikasu. Padaresuti darisu. Katham? sananta yanti kusobbha, tunhi yanti mahodadhiti. Kusobbha hi sobbhapadaradibheda sabbapi kunnadiyo sananta saddam karonta uddhata hutva yanti, gangadibheda pana mahanadiyo tunhi yanti, evam "moneyyam puremi"ti uddhato hoti amamako, mamako pana hirinca saddhanca uppadetva nicacittova hoti. [727-9] Kinca bhiyyo:- yadunakam .pe. Panditoti. Tattha siya:- sace addhakumbhupamo balo sanantataya, rahado purova pandito

--------------------------------------------------------------------------------------------- page333.

Santataya, atha kasma buddhasamano evam dhammadesanabyavato hutva bahum bhasatiti imina sambandhena "yam samano"ti gathamaha. Tassattho:- yam buddhasamano bahu bhasati upetam atthasanhitam, atthapetam dhammupetanca hitena ca sahitam, tam na uddhaccena, apica kho janam so dhammam deseti divasampi desento nippapancova hutva. Tassa hi sabbam vacikammam nananuparivatti. Evam desento ca "idamassa hitan"ti nanappakarato janam so bahu bhasati, na kevalam bahubhanitaya. Avasanagathaya sambandho:- evam tava sabbannutannanena samannagato buddhasamano janam so dhammam deseti, janam so bahum bhasati. Tena desitam pana dhammam nibbedhabhagiyeneva nanena yo ca janam samyatatto, janam na bahum bhasati, sa muni monamarahati, sa muni monamajjhagati. Tassattho:- tam dhammam jananto samyatatto guttacitto hutva yam bhasitam sattanam hitasukhavaham na hoti, tam janam na bahu bhasati. So evamvidho monattham patipannako muni moneyyapatipadasankhatam monam arahati. Na kevalanca arahatiyeva, apica kho pana sa muni arahattamaggananasankhatam monam ajjhaga icceva veditabboti arahattanikutena desanam nitthapesi. Tam sutva nalakatthero tisu thanesu appiccho ahosi dassane savane pucchayati. So hi desanapariyosane pasannacitto bhagavantam vanditva vanam pavittho, puna "aho vataham bhagavantam passeyyan"ti lolabhavam na janesi. Ayamassa dassane appicchata. Tatha "aho vataham puna dhammadesanam suneyyan"ti lolabhavam na janesi. Ayamassa savane appicchata. Tatha "aho vataham puna moneyyapatipadam puccheyyan"ti lolabhavam na janesi. Ayamassa pucchaya appicchata. So evam appiccho samano pabbatapadam pavisitva ekavanasande dve divasani na vasi, ekarukkhamule dve divasani na nisidi, ekagame dve

--------------------------------------------------------------------------------------------- page334.

Divasani pindaya na pavisi. Iti vanato vanam, rukkhato rukkham, gamato gamam ahindanto anurupapatipadam patipajjitva aggaphale patitthasi. Atha yasma moneyyapatipadam ukkattham katva purento bhikkhu satteva masani jivati, majjhimam katva purento sattavassani, mandam katva purento solasavassani, ayamesa 1- ukkattham katva puresi, tasma sattamase thatva attano ayusankharaparikkhayam natva nhayitva nivasetva kayabandhanam bandhitva digunam sanghatim parupitva dasabalabhimukho pancapatitthitam vanditva anjalim paggahetva hingulakapabbatam nissaya thitakova anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbayi. Tassa parinibbutabhavam natva bhagava bhikkhusamghena saddhim tattha gantva sarirakiccam dhatuyo gahapetva cetiyam patitthapetva agamasiti. Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya suttanipatatthakathaya nalakasuttavannana nitthita. --------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 330-334. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=7439&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=7439&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=388              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=9556              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=9686              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=9686              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]