ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 28 : PALI ROMAN Sutta.A.1 (paramattha.1)

                         11. Vijayasuttavannana
     caram va yadi va titthanti nandasuttam. "vijayasuttam kayavicchandanikasuttan"tipi
vuccati. Ka uppatti? idam kira suttam dvisu thanesu vuttam, tasma assa duvidha
uppatti. Tattha bhagavata anupubbena kapilavatthum anuppatva sakiye vinetva
nandadayo pabbajetva anunnataya matugamassa pabbajjaya anandattherassa 2-
bhagini nanda, khemakasakkassa ranno dhita abhirupananda, janapadakalyani
nandati tisso nandayo pabbajimsu. Tena ca samayena bhagava savatthiyam viharati.
Abhirupananda abhirupa eva ahosi dassaniya pasadika, tenevassa abhirupanandati
namam akamsu. Janapadakalyani nandapa rupena attana sadisam na passati. Ta
ubhopi rupamadamatta "bhagava rupam vivanneti garahati, anekapariyayena rupe
adinavam dasseti"ti bhagavato upatthanam na gacchanti, datthumpi na icchanti.
@Footnote: 1 an.ekaka. 20/251/28   2 i. nandattherassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page273.

Evam appasanna kasma pabbajitati ce? agatiya. 1- Abhirupanandaya hi vareyyadivaseyeva samiko saccakumaro 2- kalamakasi, atha nam matapitaro akamakam pabbajesum. Janapadakalyani nandapi ayasmante nande arahattappatte nirasa hutva "mayham samiko ca mata ca mahapajapati anne ca nataka pabbajita, natihi vina dukkho gharavaso"ti gharavase assadamalabhanti pabbajita, na saddhaya. Atha bhagava tasam nanaparipakam viditva mahapajapatim anapesi "sabbapi bhikkhuniyo patipatiya ovadam agacchantu"ti. Ta attano vare sampatte annam pesenti, tato bhagava "sampatte vare attanava agantabbam, na anna pesetabba"ti aha. Athekadivasam abhirupananda agamasi, tam bhagava nimmitarupena samvejetva "atthinam nagaram katan"ti imaya dhammapadagathaya:- "aturam asucim putim passa nande samussayam uggharantam paggharantam balanam abhipatthitam. 3- Animittanca bhavehi mananusayamajjaha 4- tato manabhisamaya upasanta carissasi"ti 5- imahi therigathahi ca anupubbena arahatte patitthapesi. Athekadivasam savatthivasino purebhattam danam datva samadinnuposatha sunivattha suparuta gandhapupphadini adaya dhammassavanatthaya jetavanam gantva dhammassavanapariyosane bhagavantam vanditva nagaram pavisanti. Bhikkhunisamghopi dhammakatham sutva bhikkhuniupassayam gacchati. Tattha manussa ca bhikkhuniyo ca bhagavato vannam bhasanti. Catuppamanike hi @Footnote: 1 ka. pakatiya 2 cha.Ma. sakyakumaro @3 khu.theri. 26/19-20/435 4 ka. mananusayam pabbajaha @5 khu.su. 25/345/398, khu.theri. 26/20/435

--------------------------------------------------------------------------------------------- page274.

Lokasannivase sammasambuddham disva appasidako 1- nama natthi. Rupappamanika hi puggala bhagavato lakkhanakhacitamanubyanjanavicitrasamujjalitaketumalabyamappabhavinaddham samalankaratthamiva lokassa samuppannam rupam disva pasidanti, ghosappamanika anekasatesu jatakesu kittighosam atthangasamannagatam karavikamadhuranigghosam brahmassaram sutva, lukhappamanikapi civaradilukhatam dukkarakarikalukhatam va disva, dhammappamanika silakkhandhadisu yam kinci dhammakkhandham upaparikkhitva. Tasma sabbatthanesu bhagavato vannam bhasanti. Janapadakalyani nanda bhikkhuniupassayam patvapi anekapariyayena bhagavato vannam bhasantanam tesam sutva bhagavantam upagantukama hutva bhikkhuninam arocesi, bhikkhuniyo tam gahetva bhagavantam upasankamimsu. Bhagava patikacceva tassagamanam viditva kantakena kantakam, aniya ca anim niharitukamo puriso viya rupeneva rupamadam vinetum attano iddhibalena pannarasasolasavassuddesikam atidassaniyam itthim passe thatva vijamanam abhinimmini. Nanda bhikkhunihi saddhim upasankamitva bhagavantam vanditva bhikkhunisamghassa 2- antare nisiditva padatala pabhuti yava kesagga bhagavato rupasampattim disva puna tam bhagavato passe thitam nimmitarupanca disva "aho ayam itthi rupavati"ti attano rupamadam jahitva tassa rupe abhirattabhava ahosi, tato bhagava tam itthim visativassappamanam katva dassesi. Matugamo hi solasavassuddesikoyeva sobhati, na tato uddham, atha tassa rupaparihanim disva nandaya tasmim rupe chandarago tanuko ahosi. Tato bhagava avijayanavannam, 3- sakim vijayanavannam, 4- majjhimitthivannam, mahallakitthivannanti 5- evam yava vassasatikam obhaggam dandaparayanam tilakahatagattam @Footnote: 1 cha.Ma. appasidanto 2 ka. bhikkhusamghassa @3 cha.Ma. avijatavanna 4 cha.Ma. vijatavannam 5 cha.Ma. mahitthivanna

--------------------------------------------------------------------------------------------- page275.

Katva dassetva passamanayeva nandaya tassa maranam uddhumatakadibhedam kakadihi samparivaretva vijjhamanam 1- duggandhajegucchapatikulabhavanca dassesi. Nandaya tam matugamam 2- disva "evameva 3- mamapi annesampi sabbasadharano ayam kayo"ti 4- aniccasanna santhati, 5- tadanusarena ca dukkhanattasannapi, tayo bhava adittamiva agaram appatisaranam 6- hutva upatthahimsu. Atha bhagava "kammatthane pakkhantam nandaya cittan"ti natva tassa sappayavasena ima gathayo abhasi:- "aturam asucim putim passa nande samussayam uggharantam paggharantam balanam abhipatthitam. 7- Yatha idam tatha etam yatha etam tatha idam dhatuyo 8- sunnato passa ma lokam punaragama 9- bhave chandam virajetva upasanta carissasi"ti. Gathapariyosane nanda sotapattiphale patitthasi. Athassa bhagava uparimaggadhigamanattham sunnataparivaram vipassanakammatthanam kathento imam suttam abhasi. Ayam tavassa eka uppatti. Bhagavati pana rajagahe viharante va sa civarakkhandhake 10- vittharato vuttasamutthanaya salavatiya ganikaya dhita jivakassa kanittha sirima nama matu accayena tam thanam labhitva "akkodhena jine kodhan"ti imissa gathaya vatthumhi punnasetthidhitaram avamannitva bhagavantam khamapenti dhammadesanam sutva @Footnote: 1 cha.Ma. khajjamanam 2 cha.Ma. kamam 3 cha.Ma. evamevam @4 cha.Ma.,i. kamoti 5 cha.Ma. santhasi 6 cha.Ma. appatisarana @7 khu.theri. 26/19/435 8 dhatuso @9 cha.Ma. punaragami 10 vi.maha. 5/326/123

--------------------------------------------------------------------------------------------- page276.

Sotapanna hutva attha niccabhattani pavattesi. Tam arabbha annataro niccabhattiko bhikkhu ragam uppadesi. Aharakiccampi ca katum asakkonto niraharo nipajjiti dhammapadagathavatthumhi vuttam. Tasmim tathanipanneyeva sirima kalam katva yamabhavane suyamassa devi ahosi. Atha tassa sarirassa aggikiccam nivaretva amakasusane ranna nikkhipapitam sariram dassanaya bhagava bhikkhusamghaparivuto agamasi tampi bhikkhum adaya, tatha nagara 1- ca raja ca. Tattha manussa bhananti "pubbe sirimaya atthuttarasahassenapi dassanam dullabham, tam danajja kakanikayapi datthukamo natthi"ti. Sirimapi devakanna pancahi rathasatehi parivuta tatra agamasi. Tatrapi bhagava sannipatitanam dhammadesanattham imam suttam tassa bhikkhuno ovadattham "passa cittakatam bimban"ti 2- imanca dhammapadagatham abhasi. Ayamassa dutiya uppatti. [195] Tattha caram vati sakalarupakayassa gantabbadisabhimukhenabhiniharena gacchanto va. Yadi ya titthanti tasseva ussapanabhavena titthanto va. Nisinno va uda va sayanti tasseva hetthimabhagasaminjanauparimabhagasamussapanabhavena nisinno va, tiriyam pasaranabhavena sayanto va. Saminjeti pasaretiti tani tani pabbani saminjeti ca pasareti ca. Esa kayassa injanati sabbapesa imasseva savinnanakakayassa injana calana phandana, natthettha anno koci caranto va pasarento va, apica kho pana "carami"ti citte uppajjante tamsamutthana vayodhatu kayam pharati, tenassa gantabbadisabhimukho abhiniharo hoti, desantaruppannabhavoti 3- attho. Tena "caran"ti vuccati. Tatha "titthami"ti citte uppajjante @Footnote: 1 ka. mahajano 2 khu.dha. 25/147/43 @3 cha.Ma.,i. desantare rupantarapatubhavo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page277.

Tamsamutthana vayodhatu kayam pharati, tenassa samussapanam hoti, uparuparitthanena rupapatubhavoti attho. Tena "titthan"ti vuccati. Tatha "nisidami"ti citte uppajjante tamsamutthana vayodhatu kayam pharati, tenassa hetthimabhagasaminjanam purimabhagasamussapanam ca hoti, tathabhavena rupapatubhavoti attho. Tena "nisinno"ti vuccati. Tatha "sayami"ti citte uppajjante tamsamutthana vayodhatu kayam pharati, tenassa tiriyam pasaranam hoti, tathabhavena rupapatubhavoti attho. Tena "sayan"ti vuccati. Evancayamayasma 1- yo koci itthannamo caram va tittham va nisinno va uda va 2- sayam yametam tattha tattha iriyapathe tesam tesam pabbanam saminjanappasaranavasena saminjeti pasaretiti vuccati, tampi yasma saminjanappasaranacitte uppajjamane yathavutteneva nayena hoti, tasma esa kayassa injana, natthettha anno koci, sunnamidam kenaci carantena va pasarentena va sattena va puggalena va, kevalam pana:- cittananattamagamma nanattam hoti vayuno vayunanattato nana hoti kayassa injanati ayamettha paramattho. Evametaya gathaya bhagava yasma ekasmim iriyapathe ciraviniyogena 3- kayapilanam hoti, tassa ca vinodanattham iriyapathaparivattanam kariyati, tasma "caram va"tiadihi iriyapathapaticchannam dukkhalakkhanam dipeti, tatha caranakale thanadinamabhavato sabbametam caranadibhedam "esa kayassa injana"ti bhananto @Footnote: 1 Si. evanca yasma 2 cha.Ma. ciram va yadi va tittham, nisinno uda va @3 ka. viharati yogena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page278.

Santatipaticchannam aniccalakkhanam taya 1- samaggiya pavattaya "esa kayassa injana"ti ca attapatikkhepena bhananto attasannaghanapaticchannam anattalakkhanam dipeti. [196] Evam lakkhanattayadipanena sunnatakammatthanam kathetva puna savinnanakavinnanakaasubhadassanattham "atthinharuhi samyuttoti 2- arabhi. Tassattho:- yassa cesa kayassa injana, svayam kayo visuddhimagge dvattimsakaravannanaya vannasanthanadisokasaparicchedabhedena abyaparanayena ca pakasitehi satthadhikehi 3- tihi atthisatehi navahi nharusatehi ca samyuttatta atthinharuhi samyuttoti, 4- tattheva pakasitena aggapadangulitacadina tacena ca navapesisatappabhedena ca mamsena avalittatta tacamamsavalepano paramaduggandhajegucchapatikuloti veditabbo. Kimettha veditabbam siya, yadi esa ya sa majjhimassa purisassa sakalasarirato sankaddhita badaraatthippamana bhaveyya, taya makkhikapattasukhumacchaviya niladirangajatena gehabhitti viya paticchanno na bhaveyya, ayam pana evam sukhumayapi chaviya kayo paticchanno pannacakkhuvirahitehi balaputhujjanehi yathabhutam na dissati. Chaviragaranjito hissa paramajegucchapatikulasankhato tacopi tacapalivethitam yantam pabhedato:- "navapesisata mamsa avalitta kalevare nanakimikulakinnam milhatthanamva putika"ti evam vuttamamsasatampi, 5- mamsavalitta ye te:- "nava nharusata honti byamamatte kalevare bandhanti atthisanghatam agaramiva valliya"ti. @Footnote: 1 cha.Ma. taya taya 2 cha.Ma. atthinaharusamyutto @3 ka. saddhim adhikehi 4 cha.Ma. itisaddo na dissati @5 cha.Ma. vuttam navamamsasatampi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page279.

Tepi nharusamothitani 1- patipatiya avatthitani 2- putiduggandhani tini satthadhikani atthisatanipi yathabhutam na dissanti yato anadiyitva tam makkhikapattasukhumacchavim. Yani panassa 3- chaviragarattena tacena palivethitatta sabbalokassa apakatani nanappakarani abbhantarakunapani paramasuciduggandhajegucchaniyapatikulani, tanipi pannacakkhuna pativijjhitva evam passitabbo "antapuro udarapuro .pe. Pittassa ca vasaya ca"ti [197] Tattha antassa puro antapuro. Udarassa puro udarapuro. Udaranti ca udariyassetam adhivacanam, tanhi thananamena "udaran"ti. Vuttam. Yakanapelassati yakanapindassa. Vatthinoti muttassa. Thanupacarena panetam "vatthi"ti vuttam. Puroti adhikaro, tasma yakanapelassa puro vatthino puroti evam yojetabbam. Esa nayo hadayadisu. 4- Sabbaneva cetanipi antadini vannasanthanadisokasaparicchedabhedena abyaparanayena ca visuddhimagge vuttanayavaseneva veditabbani. [199-200] Evam bhagava "na kincettha ekampi gayhupagam muttamanisadisam atthi, annadatthu asuciparipuro cayam 5- kayo"ti abbhantarakunapam dassetva idani tameva abbhantarakunapam bahi nikkhamanakunapena pakatam katva dassento pubbe vuttanca sanganhitva "athassa navahi sotehi"ti gathadvayamaha. Tattha athati pariyayantaranidassanam, aparenapi pariyayena asucibhavam passati vuttam hoti. Assati imassa kayassa. Navahi sotehiti @Footnote: 1 Si.,i. nharusamotthatani, cha.Ma. nharusamutthitani @2 cha.Ma. avatthitani 3 ka. makkhikapattasukhumacchaviya paticchannassa @4 hadayassatiadisu 5 cha.Ma. asuciparipurovayam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page280.

Ubhoakkhicchiddakannacchiddanasanchiddamukhavaccamaggapassavamaggehi. Asuci savatiti sabbalokapakatananappakaraparamaduggandhajegucchaasuciyeva savati sandati paggharati, na annam kinci agarucandanadigandhajatam va manimuttadiratanajatam va. Sabbadati tanca kho sabbada rattimpi divapi pubbanhepi sayanhepi titthatopi gacchatopiti. Kintam asuciti ce? "akkhimha akkhiguthako"tiadi. Etassa hi dvihi akkhicchiddehi apanitatacamamsasadiso akkhiguthako, kannacchiddehi rajojallasadiso kannaguthako, nasacchiddehi pubbasadisa singhanika savati, mukhena ca vamati, kim vamatiti ce? ekada pittam, yada abaddhapittam kuppitam hoti, tada tam vamatiti adhippayo. Semham cati na kevalam pittam, yampi tam udarapatale ekapatthapurappamanam semham titthati, tampi ekada vamati. Tam panetam vannadito visuddhimagge 1- vuttanayena veditabbam. "semham ca"ti casaddena semhanca annanca evarupam udariyalohitadiasucim vamatiti dasseti. Evam sattahi dvarehi asucivamanam dassetva kalannu ca puggalannu ca parisannu ca bhagava taduttari dve dvarani visesavacanena anamasitva aparena pariyayena sabbasmapi kaya asucisavanam dassento aha "kayamha sedajallika"ti. Tattha sedajallikati sedo ca lonapatalamalabheda jallika ca, tassa "savati sabbada"ti imina saddhim sambandho. [201] Evam bhagava yatha nama bhatte paccamane tandulamalanca udakamalanca 2- phenena saddhim utthahitva ukkhalimukham makkhetva bahi galati, tathapi 3- asitapitadibhede ahare kammajena aggina paccamane yam asitapitadimalam utthahitva "akkhimha akkhiguthako"tiadina bhedena nikkhamantam akkhiadini makkhetva bahi galati, tassapi vasena imassa kayassa asucibhavam dassetva @Footnote: 1 visuddhi. 1/234 (sya) 2 Si. tandulanca ukkhalimalanca @3 cha.Ma. pisaddo na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page281.

Idani yam loke uttamangasammatam sisam ativisitthabhavato paccenta vandaneyyanampi vandanam na karonti, tassapi nissarataya asucitaya cassa asucibhavam dassento "athassa susiram sisan"ti imam gathamaha. Tattha susiranti chiddam. Matthalungassa puritanti dadhibharitaalabukam viya matthalungabharitam. Tanca panetam matthalungam visuddhimagge vuttanayeneva veditabbam. Subhato nam mannati baloti tametam evam nanavidhakunapabharitam kayampi duccintitacinti balo subhato mannati, subham sucim ittham kantam manapanti tihipi tanhaditthimanamannanahi mannati. Kasma? yasma avijjaya purakkhato catusaccapaticchadakena mohena purakkhato codito pavattito, "evam adiya, evam abhinivisa, evam mannahi"ti gahitoti adhippayo. Passa yava anitthakarana 1- avijjati. [202] Evam bhagava savinnanakavasena asubham dassetva idani avinnanakavasena dassetum, yasma va cakkavattirannopi kayo yathavuttakunapabharitoyeva hoti, tasma sabbappakarehi 2- sampattibhavesu 3- asubham dassetva idani vipattibhave dassetum "yada ca so mato seti"ti gathamaha. Tassattho:- svayamevamvidho kayo yada ayuusmavinnanapagamena mato vatabharitabhasta viya uddhumatako vannaparibhedena vinilako susanamhi niratthamva kalingaram chadditatta apaviddho seti, atha "na danissa puna utthanam bhavissati"ti ekamsatoyeva anapekkha honti natayo. Tattha matoti aniccatam dasseti, setiti nirihakattam. Tadubhayena ca jivitabalamadappahane niyojeti. @Footnote: 1 cha.Ma. anatthakara cayam, i. anatthakarana @2 Si. sabbappakarepi, cha.Ma. sabbappakarenapi 3 cha.Ma. sampattibhave

--------------------------------------------------------------------------------------------- page282.

Uddhumatakoti santhanavipattim dasseti. Vinilakoti chaviragavipattim. Tadubhayena ca rupamadappahane vannapokkharatam paticca manappahane ca niyojeti. Apaviddhoti gahetabbabhavam dasseti. Susanasminti anto adhivasetumanaraham jigucchaniyabhavam. Tadubhayenapi "maman"ti gahassa subhasannaya ca pahane niyojeti. Anapekkha honti natayoti patikiriyabhavam dasseti. Tena ca parivaramadappahane niyojeti. [203] Evamimaya gathaya aparibhinnavinnanakavasena asubham dassetva idani paribhinnavasenapi dassetum "khadanti nan"ti gathamaha. Tattha ye canneti ye cannepi kakakulaladayo kunapabhakkha panino santi, tepi nam khadantiti attho. Sesamuttanameva. [204] Evam "caram va"tiadina nayena sunnatakammatthanavasena, "atthinharuhi samyutto"tiadina savinnanakasubhavasena, "yada ca so mato seti"tiadina avinnanakasubhavasena kayam dassetva evam niccasukhattabhavasunne ekantaasubhe capi kayasmim "subhato nam mannati balo, avijjaya purakkhato"ti imina balassa vuttim pakasetva avijjamukhena ca vattam dassetva idani tattha panditassa vuttim parinnamukhena ca vivattam dassetum "sutvana buddhavacanan"ti arabhi. Tattha sutvanati yoniso nisametva. Buddhavacananti kayavicchandanakaram buddhavacanam. Bhikkhuti sekkho va puthujjano va. Pannanavati pannanam vuccati vipassana aniccadippakaresu pavattatta, taya samannagatoti attho. Idhati sasane. So kho nam parijanatiti so imam kayam tihi parinnahi parijanati. Katham? yatha nama kusalo vanijo idancidancati bhandam oloketva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page283.

"ettakeneva 1- gahite ettako nama udayo bhavissati"ti tulayitva tatha katva puna saudayam mulam ganhanto tam bhandam chaddeti, evameva 2- "atthinharuadayo ime kesalomadayo ca"ti nanacakkhuna olokento nataparinnaya parijanati, "anicca ete dhamma dukkha anatta"ti tulayanto tiranaparinnaya parijanati, evam tiretva 3- ariyamaggam papunanto tattha chandaragappahanena pahanaparinnaya parijanati. Savinnanakavinnanakaasubhavasena va passanto nataparinnaya parijanati, aniccadivasena passanto tiranaparinnaya, arahattamaggena tato chandaragam avakaddhitva 4- tam pajahanto pahanaparinnaya parijanati. Kasma so evam parijanatiti ce? yathabhutanhi passati, yasma yathabhutam Passatiti attho. "pannanava"tiadina eva ca etasmim atthe siddhe yasma buddhavacanam sutva tassa pannanavattam hoti, yasma ca sabbajanassa pakatopayam kayo assutva buddhavacanam na sakka parijanitum, tasma tassa nanahetum ito bahiranam evam datthumasamatthatam ca dassetum "sutvana buddhavacanan"ti aha. Nandabhikkhunim tanca vipallatthacittam bhikkhu arabbha desanapavattito aggaparisato tappatipattippattanam bhikkhubhavadassanato ca "bhikkhu"ti aha. [205] Idani "yathabhutanhi passati"ti ettha yatha passanto yathabhutam passati, tam dassetum aha "yatha idam tatha etam, yatha etam tatha idan"ti. Tassattho:- yatha idam savinnanakasubhamayuusmavinnananam anapagama carati titthati nisidati sayati, tatha etam etarahi susane sayitam avinnanakampi pubbe @Footnote: 1 cha.Ma. ettakena @2 cha.Ma. evamevam 3 cha.Ma. tirayitva 4 cha.Ma. apakaddhitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page284.

Tesam dhammanam anapagama ahosi. Yatha ca etam etarahi matasariram tesam dhammanam apagama na carati na titthati na nisidati na seyyam kappeti, tatha idam savinnanakampi tesam dhammanam apagama bhavissati. Yatha ca idam savinnanakam etarahi na susane matam seti, na uddhumatakadibhavamupagatam, tatha etam etarahi matasarirampi pubbe ahosi. Yatha panetam etarahi avinnanakasubham matam susane seti, uddhumatakadibhavanca upagatam, tatha idam savinnanakampi gamissatiti. Tattha yatha idam tatha etanti attana matassa sarirassa samanabhavam karonto bahire dosam pajahati. Yatha etam tatha idanti matasarirena attano samanabhavam karonto ajjhattike ragam pajahati. Yenakarena ubhayam samam karoti, tam pajananto ubhayattha moham pajahati. Evam yathabhutadassanena pubbabhageyeva akusalamulappahanam sodhetva 1- yasma ettha 2- patipanno bhikkhu anupubbena arahattamaggam patva sabbacchandaragam virajetum samattho hoti, tasma aha "ajjhattanca bahiddha ca, kaye chandam virajaye"ti. Evam patipanno bhikkhu anupubbenati pathaseso. [206] Evam sekkhabhumim dassetva idani asekkhabhumim dassento aha "../../bdpicture/chandaragaviratto so"ti. Tassattho:- bhikkhu arahattamaggananena pannanava magganantaraphalam papunati, atha sabbaso chandaragassa pahinatta "../../bdpicture/chandaragaviratto"ti ca, maranabhavena panitatthena va amatam sabbasankharavupasamanato santim tanhasankhatavanabhavato nibbanam cavanabhavato accutanti samvannitam padamajjhagati ca vuccati. Atha va so bhikkhu arahattamaggananena pannanava magganantaraphale thito chandaragaviratto nama hoti, vuttappakaranca padamajjhagati veditabbo. Tena "idamassa pahinam, idancanena laddhan"ti dipeti. @Footnote: 1 cha.Ma.,i. sadhetva 2 cha.Ma. evam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page285.

[207-208] Evam savinnanakavinnanakavasena asubhakammatthanam saha nipphattiya kathetva puna sankhepadesanaya evam mahato anisamsassa antarayakaram pamadaviharam garahanto "dipadakoyan"ti 1- gathadvayamaha. Tattha kincapi apadakadayopi kaya asuciyeva, idhadhikaravasena pana ukkatthaparicchedavasena va, yasma va anne asucibhutapi kaya lonambiladihi abhisankharitva manussanam bhojanepi upaniyanti, na tveva manussakayo, tasma asucitarabhavamassa 2- dassentopi "dipadako"ti 3- aha. Ayanti manussakayam dasseti. Duggandho parihiratiti 4- duggandho samano pupphagandhadihi 5- abhisankharitva parihirati. Nanakunapparipuroti kesadianekappakara- kunapabharito. Vissavanto tato tatoti pupphagandhadihi paticchadetum ghatentanampi tam vayamam nipphalam katva navahi dvarehi khelasinghanikadini, lomakupehi ca sedajallikam vissavantoyeva. Tattha dani passatha:- etadisena kayena yo puriso va itthi va koci balo manne unnametave tanhaditthimanamannanahi "ahan"ti va "maman"ti va "nicco"ti vatiadina nayena yo unnamitum manneyya, param va jatiadihi avajaneyya attanam uccatthane thapento, kimannatra adassana thapetva ariyamaggena ariyasaccadassanabhavam kimannam tassa evam unnamavajananakaranam siyati. Desanapariyosane nanda bhikkhuni samvegamapadi "aho vata re aham bala, ya mamyeva arabbha evam vividhadhammadesanapavattakassa bhagavato upatthanam nagamasin"ti. Evam samvigga ca tameva dhammadesanam samannaharitva teneva @Footnote: 1 cha.Ma. dvipadakoyanti @2 cha.Ma. asucitarabhavamassa 3 cha.Ma. dvipadakoti @4 Ma. pariharatiti 5 cha.Ma. pupphagandhadihi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page286.

Kammatthanena katipayadivasabbhantare arahattam sacchakasi. Dutiyatthanepi kira desanapariyosane caturasitiya panasahassanam dhammabhisamayo ahosi, sirima devakanna anagamiphalam patta, so ca bhikkhu sotapattiphale patitthahiti. Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya suttanipatatthakathaya vijayasuttavannana nitthita. -------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 28 page 272-286. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=28&A=6424&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=28&A=6424&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=312              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=7571              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=7510              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=7510              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]