ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 27 : PALI ROMAN Iti.A. (paramatthadi.)

                       6. Asubhanupassisuttavannana
      [85] Chatthe asubhanupassiti asubham anupassanta dvattimsakaravasena
ceva uddhumatakadisu gahitanimittassa upasamharanavasena ca kayasmim asubham asubhakaram
anupassaka hutva viharatha. Anapanassatiti anapane sati, tam arabbha
pavatta sati, assasapassasapariggahika satiti attho. Vuttanhetam "ananti
assaso, no passaso. Pananti passaso, no assaso"tiadi. 1-
      Voti tumhakam. Ajjhattanti idha gocarajjhattam adhippetam. Parimukhanti
abhimukham. Supatthitati sutthu upatthita. Idam vuttam hoti:- anapanassati ca
tumhakam kammatthanabhimukham sutthu upatthita hotuti. Atha va parimukhanti
pariggahitaniyyanam. Vuttanhetam patisambhidayam "pariti pariggahattho, mukhanti
niyyanattho, satiti upatthanattho, tena vuccati parimukham satin"ti. 2- Imina
catusatipatthanasolasappabheda anapanassatikammatthanabhavana dassitati datthabba.
      Evam sankhepeneva ragacaritavitakkacaritanam sappanam patikulamanasikara-
kayanupassanavasena samathakammatthanam vipassanakammatthananca upadisitva 3- idani
suddhavipassanakammatthanameva desento "sabbasankharesu aniccanupassi viharatha"ti
aha. Tattha aniccam aniccalakkhanam aniccanupassana aniccanupassiti idam catukkam
veditabbam. Hutva abhavato udayabbayayogato tavakalikato niccapatikkhepato ca
@Footnote: 1 khu.pati. 31/160/183   2 khu.pati. 31/164/188     3 Si. udditva
Khandhapancakam aniccam nama. Tassa yo hutva abhavakaro, tam aniccalakkhanam nama. Tam
arabbha pavatta vipassana aniccanupassana. Tam aniccanti vipassako aniccanupasSi.
Ettha ca ekadasavidha asubhakatha pathamajjhanam papetva, solasavatthuka ca
anapanakatha catutthajjhanam papetva, vipassanakatha ca vittharato vattabba,
sa pana sabbakarato visuddhimagge kathitati tattha vuttanayeneva veditabba.
      Idani asubhanupassanadihi nipphadetabbam phalavisesam dassetum
"asubhanupassinan"tiadimaha. Tattha subhaya dhatuyati subhabhave, subhanimitteti attho.
Raganusayoti subharammane uppajjanaraho kamaraganusayo. So kesadisu
uddhumatakadisu va asubhanupassinam asubhanimittam gahetva tattha pathamajjhanam
nibbattetva tam padakam katva vipassanam patthapetva adhigatena anagamimaggena
pahiyati, sabbaso samucchindiyatiti attho. Vuttanhetam "asubha bhavetabba
kamaragassa pahanaya"ti. 1- Bahirati bahiddhavatthukatta anatthavahatta ca bahira
bahibhuta. Vitakkasayati kamasankappadimicchavitakka. Te hi appahina asayanugata
sati paccayasamavaye uppajjanato vitakkasayati vutta. Kamavitakko cettha
kamaragaggahanena gahito evati tadavasesa vitakka eva vuttati veditabba.
Vighatapakkhikati dukkhabhagiya, icchavighatanibbattanaka va. Te na hontiti te
pahiyanti. Byapadavitakko vihimsavitakko nativitakko janapadavitakko anavannatti-
patisamyutto vitakko labhasakkarasilokapatisamyutto vitakko paranuddayatapatisamyutto
vitakkoti attha kamavitakkena saddhim navavidha mahavitakka anapanassatisamadhina
tannissitaya ca vipassanaya pubbabhage vikkhambhita, tam padakam katva adhigatena
ariyamaggena yatharaham anavasesato pahiyanti. Vuttampi cetam "anapanassati
bhavetabba vitakkupacchedaya"ti. 1-
@Footnote: 1 an.navaka. 23/207/371, khu.u. 25/31/143
      Ya avijja, sa pahiyatiti ya saccasabhavapaticchadini sabbanatthakari
sakalassa vattadukkhassa mulabhuta avijja, sa aniccanupassinam viharatam samucchijjati.
Idam kira bhagavata aniccakarato vutthitassa sukhavipassakakhinasavassa vasena vuttam.
Tassayam sankhepattho:- tebhumakesu sabbasankharesu aniccadito sammasanam patthapetva
vipassantanam yada aniccanti pavattamana vutthanagamini vipassana maggena
ghatiyati, anukkamena arahattamaggo uppajjati, tesam aniccanupassinam viharatam
avijja anavasesato pahiyati, arahattamaggavijja uppajjatiti. Aniccanupassinam
viharatanti idam aniccalakkhanassa nesam pakatabhavato itarassa lakkhanadvayassa
gahane upayabhavato va vuttam, na pana ekasseva lakkhanassa anupassitabbato
vuttanhetam "yadaniccam tam dukkham. Yam dukkham tadanatta"ti. 1- Aparampi vuttam
"aniccasannino hi meghiya anattasanna santhati, anattasanni asmimanasamugghatam
papunati"ti. 2-
      Gathasu anapane patissatoti anapananimittasmim pati pati sato,
upatthitassatiti attho. Passanti asavakkhayananacakkhuna sankharupasamam nibbanam
passanto. Atapi sabbadati antara vosanam anapajjitva asubhanupassanadisu
satatam atapi yuttappayutto, tato eva yatoti vayamamano, niyato va
sammattaniyamena tattha sabbasankharasamathe nibbane arahattaphalavimuttiya vimuccati.
Sesam vuttanayameva.
                       Chatthasuttavannana nitthita.
                        ----------------
@Footnote: 1 sam.kha. 17/15/19         2 an.navaka. 23/207/371, khu.u. 25/31/143



             The Pali Atthakatha in Roman Book 27 page 303-305. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=27&A=6692&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=27&A=6692&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=264              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=6154              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=6055              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=6055              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]