|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
9. Sikkhānisaṃsasuttavaṇṇanā
[46] Navame sikkhānisaṃsāti ettha sikkhitabbāti sikkhā, sā tividhā
adhisīlasikkhā adhicittasikkhā adhipaññāsikkhāti. Tividhāpi cesā sikkhā ānisaṃsā
etesaṃ, na lābhasakkārasilokāti sikkhānisaṃsā. Viharathāti sikkhānisaṃsā hutvā
viharatha, tīsu sikkhāsu ānisaṃsadassāvino hutvā tāhi sikkhāhi laddhabbamānisaṃsameva
sampassantā viharathāti attho. Paññuttarāti tāsu sikkhāsu yā
adhipaññāsikkhāsaṅkhātā paññā, sā uttarā padhānā visiṭṭhā etesanti
paññuttaRā. Ye hi sikkhānisaṃsā viharanti, te paññuttarā bhavantīti.
Vimuttisārāti arahattaphalasaṅkhātā vimutti sāraṃ etesanti vimuttisārā, yathāvuttaṃ
vimuttiṃyeva sārato gahetvā ṭhitāti attho. Ye hi sikkhānisaṃsā paññuttarā
ca, na te bhavavisesaṃ patthenti, apica kho vibhavaṃ ākaṅkhantā vimuttiṃyeva
sārato paccenti. Satādhipateyyāti jeṭṭhakaraṇaṭṭhena sati adhipateyyaṃ etesanti
satādhipateyyā adhipati eva adhipateyyanti katvā, catūsu satipaṭṭhānesu
supatiṭṭhitacittā kāyānupassanādimukhena samathavipassanābhāvanānuyuttāti attho.
Atha vā sikkhānisaṃsāti bhikkhave evarūpe dullabhakkhaṇapaṭilābhe
tividhasikkhāsikkhanameva ānisaṃsaṃ katvā viharatha, evaṃ viharantā ca paññuttarā
Paññāya uttarā lokuttarapaññāya samannāgatā hutvā viharatha, evaṃbhūtā ca
vimuttisārā nibbānasārā anaññasārā viharatha, tathābhāvassa cāyaṃ upāyo, yaṃ
satādhipateyyā viharatha, satipaṭṭhānabhāvanāya yuttappayuttā hotha, sabbattha vā
satārakkhena cetasā viharathāti evamettha attho veditabbo. Iti bhagavā tīsu
sikkhāsu bhikkhū niyojento yathā tā sikkhitabbā, yena ca pāripūriṃ gacchanti,
taṃ saṅkhepeneva dassetvā idāni yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjamānānaṃ phalavisesadassanena
tassā paṭipattiyā amoghabhāvaṃ pakāsento "sikkhānisaṃsānan"tiādimāha. Taṃ
vuttatthameva.
Gāthāsu paripuṇṇasikkhanti aggaphalappattiyā parisuddhasikkhaṃ, asekkhanti
attho. Apahānadhammanti ettha pahānadhammā vuccanti kuppā vimuttiyo. Pahānadhammoti
hi hānadhammo kuppadhammo. Na pahānadhammoti apahānadhammo, akuppadhammo.
"appahānadhammo"tipi pāḷi, so evattho. Khayo eva antoti khayanto, jātiyā
khayanto jātikhayanto, nibbānaṃ. Khayo vā maraṇaṃ, jātikhayanto nibbānameva,
tassa diṭṭhattā jātikhayantadasSī.
Tasmāti yasmā sikkhāpāripūriyā ayaṃ jarāpāraṅgamanapariyosāno ānisaṃso,
tasmā. Sadāti sabbakālaṃ. Jhānaratāti lakkhaṇūpanijjhāne ārammaṇūpanijjhāneti
duvidhepi jhāne ratā, tato eva samāhitā. Māraṃ sasenaṃ abhibhuyyāti kilesasenāya
anaṭṭhasenāya 1- ca sasenaṃ anavasiṭṭhaṃ catubbidhampi māraṃ abhibhavitvā.
Devaputtamārassāpi hi guṇamāraṇe sahāyabhāvūpagamanato kilesā "senā"ti vuccanti.
Tathā rogādayo anaṭṭhā 2- maccumārassa. Yathāha:-
"kāmā te paṭhamā senā dutiyā arati vuccati
tatiyā khuppipāsā te catutthī taṇhā pavuccati.
@Footnote: 1 Sī.,i. anantasenāya 2 Sī.,i.,Ma. anantā
Pañcamī thinamiddhante chaṭṭhā bhīrū pavuccati
sattamī vicikicchā te makkho thambho ca aṭṭhamo.
Lābho siloko sakkāro micchā laddho ca yo yaso
yo cattānaṃ samukkaṃse pare ca avajānati.
Esā namuci te senā kaṇhassābhippahāriṇī
na naṃ asūro jināti jetvā ca labhate sukhan"ti. 1-
"ajjeva kiccamātappaṃ ko jaññā maraṇaṃ suve
na hi no saṅgarantena mahāsenena maccunā"ti. 2-
Bhavatha jātimaraṇassa pāragāti jātiyā maraṇassa ca pāragāmino
nibbānagāmino bhavathāti.
Navamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
---------------
The Pali Atthakatha in Roman Book 27 page 194-196.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=27&A=4286
อรรถกถาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=27&A=4286
อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=224
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=5295
พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=5377
The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=5377
Contents of The Tipitaka Volume 25
http://84000.org/tipitaka/read/?index_25
        |
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]