ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 26 : PALI ROMAN U.A. (paramatthadi.)

                         8. Ganikasuttavannana
    [58] Atthame dve pugati dve gana. Annatarissa ganikayati
annataraya nagarasobhiniya. Sarattati sutthu ratta. Patibaddhacittati kilesavasena
baddhacitta. Rajagahe kira ekasmim chanadivase bahu dhuttapurisa ganabandhanena
vicaranta ekamekassa ekamekam vesim anetva uyyanam pavisitva chanakilam
kilimsu. Tato parampi dve tayo chanadivase tam tamyeva vesim anetva chanakilam
kilimsu. Athaparasmim chanadivase annepi dhutta tatheva chanakilam kilitukama
vesiyo anenta purimadhuttehi pubbe anitam ekam vesim anenti. Itare
tam disva "ayam amhakam pariggaho"ti ahamsu. Tepi tatheva ahamsu. Evam "amhakam
pariggaho, amhakam pariggaho"ti kalaham vaddhetva panippaharadini akamsu.
Tena vuttam "tena kho pana samayena rajagahe dve puga"tiadi. Tattha
upakkamantiti paharanti. Maranampi nigacchantiti balavupakkamehi maranam upagacchanti,
itarepi maranamattam maranappamanam dukkham papunanti.
    Etamattham viditvati etam kamesu gedham vivadamulam sabbanatthamulanti
sabbakarato viditva. Imam udananti antadvaye ca majjhimaya patipattiya
adinavanisamsavibhavanam imam udanam udanesi.
    Tattha yanca pattanti yam rupadipancakamagunajatam pattam "natthi kamesu
doso"ti ditthim purakkhatva va apurakkhatva va etarahi laddham anubhuyyamanam
Yanca pattabbanti yanca kamagunajatameva "bhunjitabba kama, paribhunjitabba
kama, asevitabba kama, patisevitabba kama, yo kame paribhunjati, so
lokam vaddheti, yo lokam vaddheti, so bahum punnam pasavati"ti ditthim upanissaya
tam anissajjitva katena kammuna anagate pattabbam anubhavitabbanca ubhayametam
rajanukinnanti etam ubhayam pattam pattabbanca ragarajadihi anukinnam. Sampatte
hi vatthukame anubhavanto ragarajena vokinno hoti, tattha pana sankilitthacittassa
phale ayatim apanne domanassuppattiya dosarajena vokinno hoti,
ubhayatthapi moharajena vokinno hoti, kassa panetam rajanukinnanti aha
aturassanusikkhato"ti kamapatthanavasena kilesaturassa, tassa ca phalena dukkhaturassa
ca ubhayatthapi patikarabhilasaya 1- kilesaphale anusikkhato.
    Tatha yanca pattanti yam acelakavattadivasena pattam 2- attaparitapanam.
Yanca pattabbanti yam micchaditthikammasamadanahetu apayesu pattabbam phalam.
Ubhayametam rajanukinnanti tadubhayam dukkharajanukinnam. Aturassati kayakilamathena
dukkhaturassa. Anusikkhatoti micchaditthim, tassa samadayake puggale ca anusikkhato.
    Ye ca sikkhasarati ye hi yatha samadinnam silabbatadisankhatam sikkham
sarato gahetva "imina samsare suddhi"ti kathita. Tenaha silabbatam jivitam
brahmacariyam upatthanasarati. Tattha yam "na karomi"ti oramati, tam silam,
visabhojanakicchacaranadikam vatam, sakabhakkhatadijivika jivitam, methunavirati brahmacariyam,
etesam anutitthanam upatthanam, bhutapithakaparibhandadivasena 3- khandhadevasivadiparicaranam
va upatthanam, evametehi yathavuttehi siladihi samsarasuddhi hotiti tani
sarato gahetva thita samanabrahmana sikkhasara silabbatajivitabrahmacariyam
@Footnote: 1 Si. phatikaranabhilasaya  2 Si. aturapattam  3 cha.Ma. bhutapindakaparibhandadivasena
"upatthanasara"ti veditabba. Ayameko antoti ayam silabbataparamasavasena
attakilamathanuyogasankhato majjhimaya patipattiya uppathabhuto lamakatthena ca
eko anto. Ayam dutiyo antoti ayam kamasukhallikanuyogo kamesu
patabyatapattisankhato dutiyo vuttanayena anto.
    Iccete ubho antati kamasukhallikanuyogo attakilamathanuyogo ca iti
ete ubho anta. Te ca kho etarahi patte, ayatim pattabbe ca
kilesadukkharajanukinne kamagune attaparittapane ca allinehi kilesadukkhaturanam
anusikkhantehi, sayanca kilesadukkhaturehi patipajjitabbatta lamaka uppathabhuta
cati anta. Katasivaddhanati andhaputhujjanehi abhikankhitabbatthena katasisankhatanam
tanhaavijjanam abhivaddhana. Katasiyo ditthim vaddhentiti ta pana katasiyo nanappakaram
ditthim vaddhenti. Vatthukamesu assadanupassino hi te pajahitum asakkontassa
tanhaavijjasahakarikaranam labhitva "natthi dinnan"tiadina 1- natthikaditthim
akiriyaditthi ahetukaditthinca ganhapenti, attaparittapanam anuyuttassa
pana avijjatanhasahakarikaranam labhitva "silena suddhi vatena suddhi"tiadina 2-
attasuddhiabhilasena silabbataparamasaditthim ganhapenti. Sakkayaditthiya pana
tesam paccayabhavo pakatoyeva. Evam antadvayupanissayena tanhaavijjanam
ditthivaddhakata veditabba. Keci pana "katasiti pancannam khandhanam adhivacanan"ti
vadanti. Tesam yadaggena tato antadvayato samsarasuddhi na hoti, tadaggena te
upadanakkhandhe abhivaddhetiti adhippayo. Apare pana "katasivaddhana"ti padassa
"aparaparam jaramaranehi sivatthikavaddhana"ti attham vadanti. Tehipi antadvayassa
samsarasuddhihetubhavabhavoyeva vutto, katasiya pana ditthivaddhanakaranabhavo vattabbo.
@Footnote: 1 abhi. san. 34/1221/279, abhi.vi. 35/938/457
@2 abhi. san. 34/1222/280, abhi.vi. 35/938458/
    Ete te ubho ante anabhinnayati te ete yathavutte ubhopi
ante ajanitva "ime anta te ca evamgahita evamanutthita evamgatika
evamabhisamparaya"ti evam ajananahetu ajananakarana. "pannaya cassa disva
asava parikkhina"tiadisu 1- viyassa hetuatthata datthabba. Oliyanti eketi
eke kamasukhanuyogavasena sankocam apajjanti. Atidhavanti eketi eke
attakilamathanuyogavasena atikkamanti. Kamasukhamanuyutta hi viriyassa akaranato
kosajjavasena sammapatipattito sankocam apannatta oliyanti nama,
attaparittapanamanuyutta pana kosajjam pahaya anupayena viriyarambham karonta
sammapatipattiya atikkamanato atidhavanti nama, tadubhayampana tattha adinavadassanato.
Tena vuttam "ubho ante anabhinnaya oliyanti eke atidhavanti eke"ti.
Tattha tanhabhinandanavasena oliyanti, ditthabhinandanavasena atidhavantiti
veditabbam.
    Atha va sassatabhinivesavasena oliyanti eke, ucchedabhinivesavasena
atidhavanti eke. Gosiladivasena hi attaparittapanamanuyutta ekacce "iminaham
silena va vatena va tapena va brahmacariyena va devo va bhavissami
devannataro va, tattha nicco dhuvo sassato aviparinamadhammo sassatisamam tatheva
thassami"ti sassatadassanam abhinivisanta samsare oliyanti nama, kamasukhamanuyutta
pana ekacce yankinci katva indriyani santappetukama lokayatika viya
tadanugunam ucchedadassanam abhinivisanta anupayena vattupacchedassa pariyesanato
atidhavanti nama. Evam sassatucchedavasenapi oliyanatidhavanani veditabbani.
    Ye ca kho te abhinnayati ye ca kho pana ariyapuggala te yathavutte
ubho ante "ime anta evamgahita evamanutthita evamgatika evamabhisamparaya"ti
@Footnote: 1 abhi.pu. 36/204/189, an. navaka. 23/246(42)/472 (sya)
Abhivisitthena nanena vipassanasahitaya maggapannaya janitva majjhimapatipadam
sammapatipanna, taya sammapatipattiya. Tatra ca nahesunti tatra tasmim
antadvaye patita na ahesum, tam antadvayam pajahimsuti attho. Tena ca namannimsuti
tena antadvayappahanena "mama idam antadvayappahanam aham antadvayam pahasim,
imina antadvayappahanena seyyo"tiadina tanhaditthimanamannanavasena na
amannimsu sabbamannananam sammadeva pahinatta. Ettha ca aggaphale 1- thite
ariyapuggale sandhaya "tatra ca nahesum, tena ca namannimsu"ti atitakalavasena
ayam desana pavatta, maggakkhane pana adhippete vattamanakalavaseneva vattabbam
siya. Vattam tesam natthi pannapanayati ye evam pahinasabbamannana uttamapurisa,
tesam anupadaparinibbutanam kammavipakakilesavasena tividhampi vattam natthi
pannapanaya, vattamanakkhandhabhedato uddham anupadano viya jatavedo
apannattikabhavameva gacchatiti attho.
                       Atthamasuttavannana nitthita.
                         --------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 26 page 375-379. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=26&A=8402&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=26&A=8402&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=144              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=3689              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=3983              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=3983              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]