ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 26 : PALI ROMAN U.A. (paramatthadi.)

                        5. Sonattheravagga 1-
                         1. Piyatarasuttavannana
    [41] Mahavaggassa pathame mallikaya deviya saddhinti mallikaya nama
attano mahesiya saha. Uparipasadavaragatoti pasadavarassa upari gato.
Kocanno attana piyataroti koci anno attana piyayitabbataro. Atthi
nu kho teti "kinte atthi"ti devim pucchati.
    Kasma pucchati? ayanhi savatthiyam duggatamalakarassa dhita. Ekadivasam
Apanato puvam gahetva malaramam gantva "khadissami"ti gacchanti patipathe
bhikkhusamghaparivutam bhagavantam bhikkhacaram pavisantam disva pasannacitta tam bhagavato
adasi. Sattha tatharupe thane nisidanakaram dassesi. Anandatthero civaram
pannapetva adasi. Bhagava tattha nisiditva tam puvam paribhunjitva mukham
vikkhaletva sitam patvakasi. Thero "ko imissa bhante danassa vipako
bhavissati"ti pucchi. Ajjesa ananda tathagatassa pathamam bhojanam adasi, ajjeva
kosalaranno aggamahesi bhavissati piya manapati. Tam divasameva ca raja
kaligame bhagineyyena saddhim yujjhitva parajito palayitva agato nagaram
pavisanto "balakayassa agamanam agamessami"ti tam malaramam pavisi. Sa
rajanam agatam passitva tassa vattamakasi. Raja tassa vatte pasiditva
pitaram pakkosapetva mahantam issariyam datva tam antepuram atiharapetva 2-
aggamahesitthane thapesi. Athekadivasam raja cintesi "maya imissa mahantam
issariyam dinnam, yannunaham imam puccheyyam `ko te piyo'ti, sa `tvam me
@Footnote: 1 cha.Ma. sonavagga  2 cha.Ma. patiharapetva
Maharaja piyo'ti vatva puna mam pucchissati, athassaham `mayhampi tvamyeva piya'ti
vakkhami"ti. Iti so annamannam vissasajananattham sammodaniyam karonto pucchi.
    Devi pana pandita buddhupatthayika samghupatthayika "nayam panho ranno
mukham oloketva 1- kathetabbo"ti cintetva yathabhutameva vadanti "natthi kho me
maharaja kocanno attana piyataro"ti aha. Vatvapi attana byakatamattham
upayena ranno paccakkham katukama "tuyham pana maharaja atthanno koci
attana piyataro"ti tatheva rajanam pucchi yatha ranna sayam puttha. Rajapi
taya sarasalakkhanena kathitatta nivattitum asakkonto sayampi sarasalakkhaneneva
kathento tatheva byakasi yatha deviya byakatam.
    Byakaritva ca mandadhatukataya evam cintesi "aham raja pathavissaro
mahantam pathavimandalam abhivijiya ajjhavasami, mayham tava yuttam `attana piyataram
annam na passami'ti, ayampana vasali hinajacca samana maya ucce thane
thapita samibhutam mam na tatha piyayati, `attava piyataro"ti mama sammukha vadati,
kakkhala 2- vatayan"ti anattamano hutva "nanu te tini ratanani piyatarani"ti
codesi. Devi "ratanattayam aham 3- deva attano saggasukham mokkhasukhanca patthayanti
sampiyayami, tasma attava me piyataro"ti aha. Sabbo cayam loko
attadatthameva param piyayati, pattam patthentopi "ayam mam jinnakale posessati"ti
pattheti, dhitaram "mama kulam vaddhissati"ti, bhariyam "mayham pade paricarissati"ti,
annepi natimittabandhave tamtamkiccavasena, iti attadatthameva sampassanto loko
param piyayatiti. Ayam hi deviya adhippayo.
    Atha raja cintesi "ayam mallika kusala pandita nipuna `attava
me piyataro'ti vadati. Mayhampi attava piyataro hutva upatthati, handaham
@Footnote: 1 cha.Ma. ulloketva  2 cha.Ma. yava kakkhala  3 cha.Ma. ratanattayampaham
Imamattham satthu arocessami, yatha ca me sattha byakarissati, tatha nam
dharessami"ti. Evampana cintetva satthu santikam upasankamitva etamattham 1-
arocesi. Tena vuttam "atha kho raja pasenadi kosalo .pe. Piyataro"ti.
    Etamattham viditvati etam "loke sabbasattanam attava attano
piyataro"ti ranna vuttamattham sabbaso janitva tadatthaparidipanam imam udanam
udanesi.
    Tattha sabba disa anuparigamma cetasati sabba anavasesa dasapi disa
pariyesanavasena cittena anugantva. Nevajjhaga piyataramattana kvaciti attana
atisayena piyam annam koci puriso sabbussahena pariyesanto kvaci katthaci
sabbadisasu neva adhigaccheyya na passeyya. Evam piyo puthu atta paresanti
evam kassaci attana piyatarassa anupalabbhanavasena puthu visum visum tesam tesam
sattanam attava piyo. Tasma na himse paramattakamoti yasma evam sabbopi
satto attanam piyayati attano sukhakamo dukkhapatikulo, tasma attakamo
attano hitasukham icchanto param sattam antamaso kunthakipillikam upadaya na
himse na haneyya na panileddudandadihipi vihetheyya. Parassa hi attana
kate dukkhe tam tato sankamantam viya kalantare attani sandissati. Ayam hi
kammanam dhammatati.
                       Pathamasuttavannana nitthita.
                           -----------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 26 page 292-294. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=26&A=6523&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=26&A=6523&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=110              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=2856              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=2941              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=2941              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]