ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 26 : PALI ROMAN U.A. (paramatthadi.)

                       6. Mahakassapasuttavannana
      [6] Chatthe rajagaheti evamnamake nagare. Tam hi mahamandhatumahagovindadihi
pariggahitatta "rajagahan"ti vuccati. "durabhibhavaniyatta 4-
@Footnote: 1 Si.,ka. chasativiharavasena, Ma. chasatataviharivasena  2 cha.Ma. parikkhinasamyojana
@3 Si.,Ma. brahmanasankhatadhammena  4 Si. durabhibadhaniyatta nam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page62.

Patirajunam gahabhutanti rajagahan"tiadina annenettha pakarena vannayanti, kintehi, namametam tassa nagarassa. Tam panetam buddhakale cakkavattikale ca nagaram hoti, sesakale sunnam yakkhapariggahitam tesam vasanavanam 1- hutva titthati. Veluvane kalandakanivapeti veluvananti tassa viharassa namam. Tam kira attharasa- hatthubbedhena pakarena parikkhittam buddhassa bhagavato vasananucchavikaya mahatiya gandhakutiya annehi ca pasadakutilenamandapacankamavarakotthakadihi patimanditam bahi veluhi parikkhittam ahosi nilobhasam manoramam, tena "veluvanan"ti vuccati. Kalandakanam cettha nivapam adamsu, tasma "kalandakanivapo"ti vuccati. Pubbe kira annataro raja tam uyyanam kilanattham pavittho suramadamatto divaseyyam upagato supi, parijanopissa "sutto raja"ti pupphaphaladihi palobhiyamano ito cito ca pakkami. Atha suragandhena annatarasma rukkhasusira kanhasappo nikkhamitva ranno abhimukho agacchati, tam disva rukkhadevata "ranno jivitam dassami"ti kalandakavesena gantva kannamule saddamakasi. Raja patibujjhi, kanhasappo nivatto. So tam disva "imaya kalakaya mama jivitam dinnan"ti kalakanam nivapam tattha patthapesi, abhayaghosanca ghosapesi. Tasma tato patthaya tam "kalandakanivapan"ti sankham gatam. Kalandakati hi kalakanam namam, tasmim veluvane kalandakanivape. Mahakassapoti mahantehi silakkhandhadihi samannagatatta mahanto kassapoti mahakassapo, apica kumarakassapattheram upadaya ayam mahathero "mahakassapo"ti vuccati. Pipphaliguhayanti 2- tasma kira guhaya dvarasamipe eko pipphalirukkho ahosi, tena sa "pipphaliguha"ti pannayittha. Tassam pipphaliguhayam. @Footnote: 1 cha.Ma. vasanatthanam 2 cha.Ma. pippaliguhayam, evamuparipi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page63.

Abadhikoti abadho assa atthiti abadhiko, byadhikoti attho. Dukkhitoti kayasannissitam dukkham sanjatam etassati dukkhito, dukkhappattoti attho. Balhagilanoti adhimattagelanno, tam pana gelannam sato sampajano hutva adhivaseti. Athassa bhagava tam pavuttim natva tattha gantva bojjhangaparittam abhasi, teneva therassa so abadho vupasami. Vuttanhetam bojjhangasamyutte:- "tena kho pana samayena ayasma mahakassapo pipphaliguhayam viharati abadhiko dukkhito balhagilano. Athakho bhagava sayanhasamayam patisallana vutthito yenayasma mahakassapo tenupasankami, upasankamitva pannatte asane nisidi, nisajja kho bhagava .pe. Etadavoca 1- :- `kacci te kassapa khamaniyam, kacci yapaniyam, kacci dukkha vedana patikkamanti no abhikkamanti, patikkamosanam pannayati no abhikkamo'ti. Na me bhante khamaniyam, na yapaniyam, balha me dukkha vedana abhikkamanti no patikkamanti, abhikkamosanam pannayati no patikkamoti. Sattime kassapa bojjhanga maya sammadakkhata bhavita bahulikata abhinnaya sambodhaya nibbanaya samvattanti. Katame satta, satisambojjhango kho kassapa maya sammadakkhato bhavito bahulikato abhinnaya sambodhaya nibbanaya samvattati .pe. Upekkhasambojjhango kho kassapa maya sammadakkhato bhavito bahulikato abhinnaya sambodhaya nibbanaya samvattati. Ime kho kassapa satta bojjhanga maya sammadakkhata bhavita bahulikata @Footnote: 1 ka. amantesi, sam.maha. 19/195/22

--------------------------------------------------------------------------------------------- page64.

Abhinnaya sambodhaya nibbanaya samvattantiti. Taggha bhagava bojjhanga, taggha sugata bojjhangati. Idamavoca bhagava. Attamano ayasma mahakassapo bhagavato bhasitam abhinandi. Vutthahi cayasma mahakassapo tamha abadha, tatha pahino cayasmato mahakassapassa so abadho ahosi"ti. 1- Tena vuttam "athakho ayasma mahakassapo aparena samayena tamha abadha vutthasi"ti. Etadahositi pubbe gelannadavesesu saddhiviharikehi upanitam pindapatam paribhunjitva vihare eva ahosi, athassa tamha abadha vutthitassa etam "yannunaham rajagaham pindaya paviseyyan"ti parivitakko ahosi. Pancamattani devatasataniti sakkassa devaranno paricarika pancasata kakutapadiniyo accharayo. Ussukkam apannani hontiti therassa pindapatam dassamati pancapindapatasatani sajjetva suvannabhajanehi adaya antaramagge thatva "bhante imam pindapatam ganhatha, sangaham no karotha"ti vadamana pindapatadane yuttappayuttani honti. Tena vuttam "ayasmato mahakassapassa pindapatapatilabhaya"ti. Sakko kira devaraja therassa cittappavattim natva ta accharayo uyyojesi "gacchatha tumhe ayyassa mahakassapattherassa pindapatam datva attano patittham karotha"ti. Evam hissa ahosi "imasu sabbasu gatasu kadaci ekissapi hatthato pindapatam thero patigganheyya, tam tassa bhavissati @Footnote: 1 sam.maha. 19/195/71-2

--------------------------------------------------------------------------------------------- page65.

Digharattam hitaya sukhaya"ti. Patikkhipi thero "bhante mayham pindapatam ganhatha, mayham pindapatam ganhatha"ti vadantiyo "gacchatha tumhe katapunna mahabhoga, aham duggatanam sangaham karissami"ti vatva "bhante ma no nasetha, sangaham no karotha"ti vadantiyo punapi patikkhipitva punapi apagantum anicchamana yacantiyo "na attano pamanam janatha, apagacchatha"ti vatva accharam pahari. Ta therassa accharasaddam sutva santajjita thatum asakkontiyo palayitva devalokameva gata. Tena vuttam "pancamattani devatasatani patikkhipitva"ti. Pubbanhasamayanti pubbanhe ekam samayam, ekasmim kale. Nivasetvati viharanivasanaparivattanavasena nivasanam dalham nivasetva. Pattacivaramadayati civaram parupitva pattam hatthena gahetva. Pindaya pavisiti pindapatatthaya pavisi. Daliddavisikhati duggatamanussanam vasanavaso. 1- Kapanavisikhati bhogaparijunnappattiya dinamanussanam vaso. 2- Pesakaravisikhati tantavayavaso. 3- Addasa kho bhagavati katham addasa? "abadha vutthito mama putto kassapo kim nu kho karoti"ti avajjento veluvane nisinno eva bhagava dibbacakkhuna addasa. Etamattham viditvati yayam ayasmato mahakassapassa pancahi accharasatehi upanitam anekasupam anekabyanjanam dibbapindapatam patikkhipitva kapanajananuggahapatipatti vutta, etamattham janitva. Imam udananti imam paramappicchatadassanamukhena khinasavassa tadibhavanubhavadipakam 4- udanam udanesi. Tattha anannaposinti annam posetiti annaposi, na annaposi anannaposi, attana posetabbassa annassa abhavena adutiyo, ekakoti 5- attho. @Footnote: 1 Si. vasanavato cha.Ma. vasanokaso 2 Si. vato 3 Si. tantavayavato @4 ka. tadibhavanubhavabhavanam 5 Si.,Ma. ekapositi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page66.

Tena therassa subharatam dasseti. Thero hi kayapariharikena civarena kucchipariharikena civarena kucchipariharikena ca pindapatena attanameva posento paramappiccho hutva viharati, annam natimittadisu kanci na poseti katthaci alaggabhavato. Athava annena annatarena posetabbataya abhavato anannapoSi. Yo hi ekasmimyeva paccayadayake patibaddhacatupaccayo, so anannaposi nama na hoti ekayattavuttitaya. 1- Thero pana "yathapi bhamaro pupphan"ti 2- gathaya vuttanayena janghabalam nissaya pindaya caranto kulesu niccanavo hutva missakabhattena yapeti. Tatha hi nam bhagava candupamapatipadaya thomesi. Annatanti abhinnatam, yathabhuccagunehi patthatayasam, teneva va anannaposibhavena appicchatasantutthitahi natam. Athava annatanti sabbaso pahinatanhataya labhasakkarasilokanikamanahetu attanam janapanavasena na natam. Avitatanho hi papiccho kuhakataya sambhavanadhippayena attanam janapeti. Dantanti chalangupekkhavasena indriyesu uttamadamanena 3- dantam. Sare patitthitanti vimuttisare avatthitam, asekkhasilakkhandhadike va siladisare patitthitam. Khinasavam vantadosanti kamasavadinam catunnam asavanam anavasesam pahinatta khinasavam, tato eva ragadidosanam sabbaso vantatta vantadosam. Tamaham brumi brahmananti tam yathavuttagunam paramatthabrahmanam aham brahmananti vadamiti. Idhapi hettha vuttanayeneva desanananattam veditabbam. Chatthasuttavannana nitthita. ------------- @Footnote: 1 cha.Ma. ekayattavuttito 2 khu.dha. 25/49/25 @3 ka. uttamadamatthena


             The Pali Atthakatha in Roman Book 26 page 61-66. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=26&A=1377&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=26&A=1377&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=43              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=1531              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=1531              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=1531              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]