ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

     {108} Catutthasikkhapade. Hemantike kaleti hemantakale
himapatasamaye. Kayam otapentati mancapithadisu nisinna balatapena
kayam otapenta. Kale arociteti yagubhattadisu yassa
kassaci kale arocite. Ovuttham hotiti himavassena ovuttham
tintam hoti. {110} Avassikasanketeti vassikavassanam masati evam
appannatte cattaro hemantike cattaro ca gimhake attha
maseti attho. Mandape vati sakhamandape va padaramandape
va. Rukkhamule vati yassa kassaci rukkhassa hettha. Yattha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page332.

Kaka va kulala va na uhadantiti yattha dhuvasannivasena kulavake katva vasamana ete kakakulala va anne va sakuna tam senasanam na uhadanti tadise rukkhamule nikkhipitum anujanamiti tasma yattha gocarappasuta sakuna vissamitva gacchanti tassa rukkhassa mule nikkhipitum vattati. Yasmim pana dhuvasannivasena kulavake katva vasanti tassa rukkhassa mule na nikkhipitabbam. Attha maseti vacanato yesu janapadesu vassakale devo na vassati tesupi janapadesu cattaro mase nikkhipitum na vattatiyeva. Avassikasanketeti vacanato yattha hemante devo vassati tattha hemantepi ajjhokase nikkhipitum na vattati gimhe pana sabbattha vigatavalahakam visuddham nabham hoti evarupe kale kenacideva karaniyena ajjhokase mancapitham nikkhipitum vattati. Abbhokasikenapi vattam janitabbam. Tassa hi sace puggalikamanco atthi tattheva sayitabbam. Sanghikam ganhantena vettena va vakena va vitamanco gahetabbo. Tasmim asati puranamancako gahetabbo. Tasmim asati navavayimo va onaddhako va gahetabbo gahetva ca pana aham ukkattharukkhamuliko ukkatthaabbhokasikoti civarakutimpi akatva asamaye ajjhokase va rukkhamule va tam pannapetva nipajjitum na vattati. Sace pana catuggunenapi civarena katakutim atementam rakkhitum na sakkoti sattahavaddalikadini bhavanti bhikkhuno kayanugatikatta vattati. Aranne pannakutisu vasantanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page333.

Silasampadaya pasannacitta manussa navamancapitham denti sanghikaparibhogena paribhunjathati. Vasitva gacchantehi samantavihare sabhagabhikkhunam pesetva gantabbam. Sabhaganam abhave anovassake nikkhipitva gantabbam. Anovassake asati rukkhe laggetva gantabbam. Cetiyangane sammajjanim gahetva bhojanasalanganam va uposathagaranganam va parivenadivatthanaaggisaladisu va annataram sammajjitva dhovitva kottetva puna sammajjani malakeyeva thapetabba. Uposathagaradisu annatarasmim gahetva avasesani sammajjantassapi eseva nayo. Yo pana bhikkhacaramaggam sammajjanto gantukamova hoti tena sammajjitva sace antaramagge sala atthi tattha thapetabba. Sace natthi balahakanam anutthatabhavam sallakkhetva yavaham gamato nikkhamami tava na vassissatiti janantena yattha katthaci nikkhipitva puna paccagacchantena pakatikatthane thapetabba. Sace vassissatiti jananto ajjhokase thapeti dukkatanti mahapaccariyam vuttam. Sace pana tatra tatreva sammajjanatthaya sammajjani nikkhitta hoti tam tam thanam sammajjitva tattha tattheva nikkhipitum vattati. Asanasalam sammajjantena vattam janitabbam. Tatridam vattam. Majjhato patthaya padatthanabhimukha valika haritabba. Kacavaram hatthehi gahetva bahi chaddetabbam. {111} Masarakoti mancapade vijjhitva tattha ataniyo pavesetva kato. Bundhikabaddhoti atanihi mancapade damsapetva pallankasankhepena kato. Kulirapadakoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page334.

Assamendakadinam padasadisehi padehi kato. Yo va pana koci vankapadako ayam vuccati kulirapadako. Ahaccapadakoti ayam pana ahaccapadako nama manco ange vijjhitva kato hotiti evam parato paliyamyeva vutto. Tasma ataniyo vijjhitva tattha padasikham pavesetva upari anim datva katamanco ahaccapadakoti veditabbo. Pithepi eseva nayo. Anto samvethetva baddham hotiti hettha ca upari ca vitthatam majjhe sankhittam panavasanthanam katva baddham hoti. Tam kira majjhe sihabyagghacammaparikkhittampi karonti. Akappiyacammannamettha natthi. Senasananhi sovannamayampi vattati. Tasma tam mahaggham hoti. Anupasampannam santharapeti tassa palibodhoti yena santharapitam tassa palibodho. Leddupatam atikkamantassa apatti pacittiyassati thamamajjhimassa purisassa leddupatam atikkamantassa pacittiyam. Ayam panettha vinicchayo. Thero bhojanasalayam bhattakiccam katva daharam anapeti gaccha divatthane mancapitham pannapehiti. So tatha katva nisinno. Thero yatharucim vicaritva tattha gantva thavikam va uttarasangam va thapeti. Tato patthaya therassa palibodho. Nisiditva sayam gacchanto neva uddharati na uddharapeti leddupatatikkame pacittiyam. Sace pana thero tattha thavikam va uttarasangam va atthapetva cankamantova daharam gaccha tvanti bhanati tena idam bhante mancapithanti acikkhitabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page335.

Sace pana thero vattam janati tvam gaccha aham pakatikam karissamiti vattabbam. Sace balo hoti anuggahitavatto gaccha ma idha tittha neva nisiditum na nipajjitum demiti daharam tajjetiyeva daharena bhante sukham sayathati kappam labhitva vanditva gantabbam. Tasmim gate therasseva palibodho. Purimanayeneva cassa apatti veditabba. Atha pana anattikkhaneyeva daharo mayham bhante bhandakadhovanadi kinci karaniyam atthiti vadati thero ca nam tvam pannapetva gacchahiti vatva bhojanasalato nikkhamitva annattha gacchati paduddharena karetabbo. Sace tattheva gantva nisidati purimanayeneva cassa leddupatatikkame apatti. Sace pana thero samaneram anapeti samanere tattha mancapitham pannapetva nisinnepi bhojanasalato annattha gacchanto paduddharena karetabbo. Gantva nisinno puna gamanakale leddupatatikkame apattiya karetabbo. Sace pana anapento mancapitham pannapetva tattheva nisidati anapeti yatricchati tatra gantva agantum labhati. Sayam pana pakatikam akatva gacchantassa leddupatatikkame pacittiyam. Antarasannipate mancapithani pannapetva nisinnehi gamanakale aramikanam idam patisamethati vattabbam. Avatva gacchantanam leddupatatikkame apatti. Mahadhammassavanam nama hoti. Tattha uposathagaratopi bhojanasalatopi aharitva mancapithani pannapenti. Avasikanamyeva palibodho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page336.

Sace agantuka idam amhakam upajjhayassa idam acariyassati ganhanti tato patthaya tesamyeva palibodho. Gamanakale pakatikam akatva leddupatam atikkamantanam apatti. Mahapaccariyam pana vuttam yava anne na nisidanti tava yehi pannattam tesam bharo annesu agantva nisinnesu nisinnakanam bharo sace te anuddharitva va anuddharapetva va gacchanti dukkatam. Kasma. Ananattiya pannapitattati. Dhammasane pannatte yava ussarako va dhammakathiko va nagacchati tava pannapakanam palibodho. Tasmim agantva nisinne tassa palibodho. Sakalam ahorattam dhammassavanam hoti anno ussarako va dhammakathiko va utthahati anno nisidati yo yo agantva nisidati tassa tassa bharo. Utthahantena pana idamasanam tumhakam bharoti vatva gantabbam. Sacepi itarasmim anagateyeva pathamam nisinno utthaya gacchati tasmim ca antoupacarattheyeva itaro agantva nisidati utthaya gato apattiya na karetabbo. Sace pana itarasmim anagateyeva pathamam nisinno utthayasana leddupatam atikkamati apattiya karetabbo. Sabbattha ca leddupatatikkame pathamapade dukkatam dutiye pacittiyanti ayam nayo mahapaccariyam vutto. {112} Cimilikam vati adisu cimilika nama sudhadiparikammakataya bhumiya vannanurakkhanattham kata hoti. Tam hettha pattharitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page337.

Upari katasarakam pattharanti. Uttarattharanam nama mancapithanam upari attharitabbakam paccattharanam. Bhummattharanam nama bhumiyam attharitabba katasarakadivikati. Tattikam nama talapannehi va vakehi va kata tattika. Cammakhandannama sihabyagghadipiacchataracchacammadisupi yankinci cammam. Atthakathasu hi senasanaparibhoge patikkhittacammam nama na dissati. Tasma sihacammadinam pariharaneyeva patikkhepo veditabbo. Padapunchani nama rajjukehi va parilotikahi va padapunchanattham kata. Phalakapitham nama phalakamayam pitham. Athava phalakanceva darumayapithanca. Etena sabbampi darubhandadi sangahitam. Mahapaccariyam pana vitthareneva vuttam adharakam pattapidhanam padakathalikam talapannam vijanipattakam yankinci darubhandam antamaso paniyaulunkam paniyasankham ajjhokase nikkhipitva gacchantassa dukkatanti. Mahaatthakathayam pana esa nayo dutiyasikkhapade dassito. Ajjhokase rajanam pacitva rajanabhajanam rajanaulunko rajanadonikati sabbam aggisalayam patisametabbam. Sace aggisala natthi anovassake pabbhare nikkhipitabbam. Tasmimpi asati yattha olokento bhikkhu passanti tadise thane thapetvapi gantum vattati. Annassa puggaliketi yasmim vissasaggaho na ruhati tassa santake dukkatam yasmim pana vissaso ruhati tassa santakam attano puggalikamiva hotiti mahapaccariyadisu vuttam. {113} Apuccham gacchatiti yo bhikkhu va samanero va aramiko va lajji hoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page338.

Attano palibodham viya mannati yo tatharupam apucchitva gacchati tassa anapatti. Otapento gacchatiti atape otapento agantva uddharissamiti gacchati. Evam gacchato anapatti. Kenaci palibuddham hotiti senasanam kenaci upaddutam hotiti attho. Sacepi hi vuddhataro bhikkhu utthapetvava ganhati sacepi yakkho va peto va agantva nisidati koci va issaro agantva ganhati senasanam palibuddham hoti. Sihabyagghadisu va pana tam padesam agantva thitesupi senasanam palibuddham hotiyeva. Evam kenaci palibuddhena anuddharitvapi gacchato anapatti. Apadasuti jivitabrahmacariyantarayesu. Sesam uttanamevati. Kathinasamutthanam kayavacato kayavacacittato ca samutthati kiriyakiriyam nosannavimokkham acittakam pannattivajjam kayakammam vacikammam ticittam tivedananti. Pathamasenasanasikkhapadam catuttham.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 331-338. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=6983&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=6983&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=521              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=16994              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=7069              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=7069              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]