ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

     {471} Tena samayena buddho bhagavati uddositasikkhapadam. Tattha
santaruttarenati antaranti antaravasako vuccati. Uttaranti
uttarasango. Saha antarena uttaram santaruttaram. Tena
santaruttarena. Saha antaravasakena uttarasangenati attho.
Kannakitaniti sedena phutthokasesu sanjatakalasetamandalani.
Addasa kho ayasma anando senasanacarikam ahindantoti
thero kira bhagavati divapatisallanatthaya gandhakutim pavitthe tam okasam
labhitva dunnikkhittani darubhandamattikabhandani patisamento
asammatthatthanam sammajjanto gilanehi bhikkhuhi saddhim patisantharam
karonto tesam bhikkhunam senasanatthanam sampatto addasa. Tena
vuttam addasa kho ayasma anando senasanacarikam ahindantoti.
     {473} Avippavasasammatim datunti avippavase sammati avippavasasammati.
Avippavasaya va sammati avippavasasammati. Ko
panettha anisamso. Yena civarena vippavasati tam nissaggiyam na
hoti apattinca na apajjati. Kittakam kalam. Mahasumatthero
tava aha yava rogo na vupasamati vupasante pana roge sigham
civaratthanam agantabbanti. Mahapadumatthero aha sigham agacchato
Rogo patikuppeyya tasma sanikam agantabbam yato patthaya
hi sattham va pariyesati gacchamiti abhogam va karoti tato
patthaya vattati na dani gamissamiti evam pana dhuranikkhepam
karontena paccuddharitabbam atirekacivaratthane thassatiti. Sace
panassa rogo patikuppati kim katabbanti. Pussadevatthero tava
aha sace soyeva rogo patikuppati saeva sammati puna
sammatidanakiccam natthi athanno kuppati puna databba sammatiti.
Upatissatthero aha so va rogo hotu anno va puna
sammatidanakiccam natthiti.
     {475-476} Nitthitacivarasmim bhikkhunati idha pana purimasikkhapade viya attham
aggahetva nitthite civarasmim bhikkhunoti evam samivasena
karanavacanassa attho veditabbo. Karanavasena hi bhikkhuna idam nama
katabbanti natthi samivasena pana bhikkhuno civarasmim nitthite
kathine ca ubbhate evam chinnapalibodho ekarattampi ce bhikkhu
ticivarena vippavaseyyati evam attho yujjati. Tattha ticivarenati
adhitthitesu tisu civaresu yenakenaci. Ekena vippavutthopi hi
ticivarena vippavuttho hoti patisiddhapariyapannena vippavutthatta.
Tenevassa padabhajane sanghatiya vati adi vuttam. Vippavaseyyati
vippavuttho vaseyya.
     {477-478} Gamo ekupacaroti adi avippavasalakkhanavavatthapanattham
vuttam. Tato param yathakkamena taneva pannarasa matikapadani
Vittharento gamo ekupacaro namati adimaha. Tattha
ekakulassa gamoti ekassa ranno va gamabhojakassa va gamo.
Parikkhittoti yenakenaci pakarena va vatiya va parikhaya va
parikkhitto. Ettavata ekakulassa gamassa ekupacarata dassita.
Antogame vatthabbanti evarupe game civaram nikkhipitva gamantare
yatharucite thane arunam utthapetum vattati. Aparikkhittoti imina
tasseva gamassa nanupacarata dassita. Tasmim ghare vatthabbanti
evarupe game yasmim ghare civaram nikkhittam tattha vatthabbam.
Hatthapasa va na vijahitabbanti athava tam gharam samantato
hatthapasa na vijahitabbam. Addhateyyaratanappamanappadesa uddham na
vijahitabbanti vuttam hoti. Addhateyyaratanabbhantare pana vatthum
vattati. Tam pamanam atikkamitva sacepi iddhima bhikkhu akase
arunam utthapeti nissaggiyameva hoti. Ettha ca yasmim ghareti
gharaparicchedo ekakulassa nivesanam hotiti adina lakkhanena
veditabbo. {479} Nanakulassa gamoti nanarajunam va gamabhojakanam va
gamo vesalikusinaradisadiso. Parikkhittoti imina nanakulassa
gamassa ekupacarata dassita. Sabhaye va dvaramule vati
ettha sabhayanti lingabyattayena sabha vutta. Dvaramuleti
nagaradvarassa samipe. Idam vuttam hoti evarupe game yasmim ghare
civaram nikkhittam tattha va vatthabbam. Tattha saddasanghutthena va
janasambadhena va vasitum asakkontena sabhaye va vatthabbam
Nagaradvaramule va. Tatrapi vasitum asakkontena yattha katthaci
phasukatthane vasitva antoarune agamma tesamyeva sabhayadvaramulanam
hatthapasa va na vijahitabbam 1-. Gharassa pana civarassa va
hatthapase vatthabbameva natthi. Sabhayam gacchantena hatthapase civaram
nikkhipitvati sace ghare atthapetva sabhaye thapessamiti sabhayam
gacchati tena sabhayam gacchantena hatthapase hattham pasaretva
handimam civaram thapemiti evam nikkhepamukhe hatthapasagate kismimci
apane civaram nikkhipitva purimanayeneva sabhaye va vatthabbam
dvaramule va hatthapasa va na vijahitabbam. Tatrayam vinicchayo.
Pussadevatthero tava aha civarahatthapase vasitabbam natthi yattha
katthaci vithihatthapasepi sabhayahatthapasepi dvarahatthapasepi vasitum
vattatiti. Upatissatthero panaha nagarassa bahunipi dvarani honti
bahunipi sabhayani tasma sabbattha na vattati yassa pana vithiya
civaram thapitam yam tassa sammukhatthane sabhayanca dvaranca tassa
sabhayassa ca dvarassa ca hatthapasa na vijahitabbam evam hi sati
sakka civarassa pavuttim janitunti. Sabhayam pana gacchantena yassa
apanikassa hatthe nikkhittam sace so tam civaram atiharitva ghare
nikkhipati vithihatthapaso na rakkhati gharasseva hatthapase vatthabbam.
Sace mahantam gharam hoti dve vithiyo pharitva thitam purato va pacchato
va hatthapaseyeva aruno utthapetabbo. Sabhaye nikkhipitva pana
@Footnote: 1. idha itisaddo icchitabbo.
Sabhaye va tassa sammukhe nagaradvaramule va tesamyeva hatthapase
va arunam 1- utthapetabbam. Aparikkhittoti imina tasseva gamassa
nanupacarata dassita. Etenevupayena sabbattha ekupacarata ca
nanupacarata ca veditabba. Paliyam pana gamo ekupacaro
namati evam adimhi ajjhokaso ekupacaro namati evam
ante ca ekameva matikapadam uddharitva padabhajanam vittharitam.
Tasma tasseva padassanusarena sabbattha parikkhepadivasena
ekupacarata aparikkhepadivasena nanupacarata ca veditabba.
     {480-481} Nivesanadisu ovarakati gabbhanamyevetam pariyayavacanam. Hatthapasa
vati gabbhassa va gharassa va hatthapasa. Dvaramule vati
sabbesam sadharane gharadvaramule va. Hatthapasa vati gabbhassa
va gharassa va gharadvaramulassa va hatthapasa. {482-487} Uddositoti
yanadinam bhandanam sala. Ito patthaya nivesane vuttanayeneva
vinicchayo veditabbo. Attoti patirajadipatibahanattham itthakahi
kato bahalabhittiko catuppancabhumiko patissayaviseso. Maloti
ekakutasangahito caturassapasado. Pasadoti dighapasado.
Hammiyanti mundacchadanapasado. {489} Sattabbhantarati ettha etam
abbhantaram atthavisatihattham hoti. Satthoti sace sattho gacchanto
gamam va nadim va pariyadayitva titthati anto pavitthena saddhim
ekabaddho hutva oranca paranca pharitva thito hoti
@Footnote: 1. pumlingo katabbo. ito paresupi tatheva katabbam.
Satthapariharova labbhati. Atha game va nadiya va pariyapanno hoti
anto pavittho sattho gamapariharo ceva nadipariharo ca
labbhati. Sace viharasimam atikkamitva titthati antosimayam civaram
hoti tattha viharam gantva vasitabbam. Sace bahisimayam civaram hoti
satthasamipeyeva vasitabbam. Sace gacchanto sakate va bhagge
gone va natthe antara chijjati yasmim kotthase civaram
nikkhittam tattha vasitabbam. {490} Ekakulassa khette hatthapaso nama
civarassa hatthapasoyeva. Nanakulassa khette hatthapaso nama
khettadvarassa hatthapaso. Aparikkhitte civarasseva hatthapasova.
     {491-492} Dhannakarananti khalam vuccati. Aramoti puppharamo phalaramo
va. Dvisupi khette vuttasadisova vinicchayo. Viharoti
nivesanasadisova vinicchayo. Rukkhamule antochayayanti chayaya
phutthokasassa antoyeva. Viralasakhassa pana rukkhassa atapena
phutthokase thapitam nissaggiyameva hoti. Tasma tadisassa
sakhachayaya va khandhacchayaya va thapetabbam. Sace sakhaya va
vitape va thapeti upari annassa sakhachayaya phutthokaseyeva
thapetabbam. Khujjarukkhassa chaya duram gacchati chayaya. Ghanatthane
thapetum vattatiyeva. Idhapi hatthapaso civarahatthapasoyeva. Agamake
aranneti agamakam nama arannam vijjhataviadisu va samuddamajjhe
va macchabandhanam agamanapathesu dipakesu labbhati. Samanta
sattabbhantarati majjhe thitassa sabbadisasu sattabbhantara vinibbedhena
Cuddasa honti. Majjhe nisinno puratthimaya va pacchimaya va
disaya pariyante thitacivaram rakkhati. Sace pana arunuggamanasamaye
kesaggamattampi puratthimadisam gacchati pacchimaya disaya civaram
nissaggiyam hoti. Esa nayo itarasmim. Uposathakale pana
parisapariyante nisinnabhikkhuto patthaya sattabbhantarasima sodhetabba.
Yattakam bhikkhusangho vaddhati simapi tattakam vaddhati.
     {495} Anissajjitva paribhunjati apatti dukkatassati ettha sace
padhaniko bhikkhu sabbarattim padhanamanuyunjitva paccusasamaye
nahayissamiti nikkhamati tinipi civarani naditire thapetva nadim
otarati nahayantasseva cassa arunam utthahati kim katabbam so
hi yadi uttaritva civaram nivaseti nissaggiyam civaram anissajjitva
paribhunjanapaccaya dukkatam apajjati atha naggo gacchati evampi
dukkatam apajjatiti. Na apajjati so hi yava annam bhikkhum
disva vinayakammam na karoti tava tesam civaranam aparibhogarahatta
natthacivaratthane thito hoti natthacivarassa ca akappiyam nama
natthi tasma ekam nivasetva dve hatthena gahetva viharam
gantva vinayakammam katabbam. Sace dure viharo hoti antaramagge
manussa sancaranti te disva ekam nivasetva ekam parupitva
ekam amsakute thapetva gantabbam. Sace vihare sabhagam bhikkhum na passati
bhikkhacaram gata honti sanghatim bahigame thapetva santaruttarena
asanasalam gantva vinayakammam katabbam. Sace bahigame corabhayam
Hoti parupitva gantabbam. Sace asanasala sambadha hoti
janakinna na sakka ekamante civaram apanetva vinayakammam
katum ekam bhikkhum adaya bahigamam gantva vinayakammam katva
civarani paribhunjitabbani. Sace bhikkhu daharanam hatthe pattacivaram
datva maggam gacchanta pacchime yame sayitukama honti attano
attano civaram hatthapase katvava sayitabbam. Sace gacchantanamyeva
asampattesu daharesu aruno uggacchati civarani nissaggiyani
honti. Nissayo pana na patippassambhati. Daharanampi
purato gacchantanam theresu asampattesupi eseva nayo. Maggam
virajjhitva aranne annamannam apassantesupi eseva nayo.
Sace pana dahara mayam bhante muhuttam sayitva asukasmim
nama okase tumhe sampapunissamati vatva yava arunuggamana
sayanti civaram nissaggiyam hoti nissayo ca patippassambhati.
Dahare uyyojetva theresu sayantesupi eseva nayo. Dvedhapatham
disva thera ayam maggoti dahara ayam maggoti vatva annamannassa
vacanam aggahetva gatava saha arunassa uggamanapi 1- civarani
nissaggiyani honti nissayo ca patippassambhati. Sace dahara
maggato okkamma antoaruneyeva nivattissamati bhesajjatthaya
gamam pavisitva agacchanti asampattanamyeva ca tesam aruno
uggacchati civarani nissaggiyani honti nissayo pana na
@Footnote: 1. uggamanena.
Patippassambhati. Sace pana dhenubhayena va sunakhabhayena va muhuttam
thatva gamissamati thatva va nisiditva va gacchanti antaramagge
arune uggate civarani ca nissaggiyani honti nissayo ca
patippassambhati. Sace antoaruneyeva agamissamati antosimaya
gamam pavitthanam antara arunam uggacchati neva civarani
nissaggiyani honti na nissayo patippassambhati. Sace pana
vibhayatu va ma vati nisidanti arune uggatepi na civarani
nissaggiyani honti nissayo pana patippassambhati. Ye pana
upasampadadikammatthaya antoaruneyeva agamissamati saussaheneva
bahiupacarasimaya malakam pavisanti tattha arunam utthahati civaram
nissaggiyam nissayo pana na patippassambhati. Tameva antoupacarasimaya
malakam pavisanti arune uggate civaram na nissaggiyam
nissayo na patippassambhati. Ye ca antoaruneyeva agamissamati
samantaviharam dhammassavanatthaya saussaha gacchanti antaramaggeyeva
ca nesam arunam uggacchati civarani nissaggiyani honti
nissayo pana na patippassambhati. Sace dhammagaravena yava
pariyosanam sutvava gamissamati nisidanti saha arunassa uggamana
civaranipi nissaggiyani honti nissayopi patippassambhati.
Therena daharam civaram dhovanatthaya gamantaram pesentena attano
civaram paccuddharitvava databbam. Daharassapi civaram paccuddharapetva
thapetabbam. Sace asatiyapi gacchati attano civaram paccuddharitva
Daharassa civaram vissasena gahetabbam thapetva. Sace thero na sarati
daharo ca sarati daharena attano civaram paccuddharitva therassa
civaram vissasena gahetva gantva vattabbam bhante tumhakam civaram
adhitthahitva paribhunjathati. Attano civaram adhitthatabbam. Evam
ekassa satiyapi apattimokkho hotiti. Sesam uttanatthameva.
     Samutthanadisu pathamakathinasikkhapade anadhitthanam avikappananca
akiriya idha apaccuddharanam ayameva viseso. Sesam sabbattha
vuttanayamevati.
               Uddositasikkhapadavannana nitthita.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 175-184. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=3672&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=3672&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=10              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=316              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=340              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=340              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]