ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

     {431} Tena samayena buddho bhagavati kuladusakasikkhapadam. Tattha
assajipunabbasuka namati assaji ceva punabbasuko ca.
Kitagirisminti evamnamake janapade. Avasika hontiti ettha avaso
etesam atthiti avasika. Avasoti viharo vuccati. So

--------------------------------------------------------------------------------------------- page128.

Yesam ayatto navakammakaranapuranapatisankharanadibharaharataya te avasika. Ye pana kevalam vihare vasanti te nevasika vuccanti. Ime avasika ahesum. Alajjino papabhikkhuti nillajja lamakabhikkhu. Te hi chabbaggiyanam jetthachabbaggiya. Savatthiyam kira cha jana sahayaka kasikammadini dukkarani handa mayam samma pabbajama pabbajantehi ca uppanne kicce nittharanakatthane pabbajitum vattatiti sammantayitva dvinnam aggasavakanam santike pabbajimsu. Te pancavassa hutva matikam pagunam katva mantayimsu janapado nama kadaci subhikkho hoti kadaci dubbhikkho mayam ma ekatthane vasimha tisu thanesu vasamati. Tato pandukalohitake ahamsu avuso savatthi nama sattapannasaya kulasatasahassehi ajjhavuttha asitigamasahassapatimanditanam tiyojanasatikanam dvinnam kasikosalaratthanam ayamukhabhuta tattha tumhe dhuratthaneyeva parivenani karetva ambapanasanalikeradini ropetva pupphehi phalehi ca kulani sanganhanta kuladarake pabbajetva parisam vaddhethati. Mettiyabhummajake ahamsu avuso rajagahannama attharasahi manussakotihi ajjhavuttham asitigamasahassapatimanditanam tiyojanasatikanam dvinnam angamagadharatthanam ayamukhabhutam tattha tumhe dhuratthaneyeva .pe. Parisam vaddhethati. Assasipunabbasuke ahamsu avuso kitagiri nama dvihi meghehi anuggahito tini sassani pasavati tattha tumhe dhuratthaneyeva parivenani karetva .pe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page129.

Parisam vaddhethati. Te tatha akamsu. Tesu ekamekassa pakkhassa panca panca bhikkhusatani parivarani 1-. Evam samadhikam diyaddhabhikkhusahassam hoti. Tattha pandukalohitaka saparivara silavanta va bhagavata saddhim janapadacarikam caranti. Te akatavatthum na uppadenti pannattasikkhapadam pana maddanti. Itare sabbe alajjino akatavatthunca uppadenti pannattasikkhapadanca maddanti. Tena vuttam alajjino papabhikkhuti. Evarupanti evamjatikam. Anacaram acarantiti anacaritabbam acaranti akatabbam karonti. Malavacchanti tarunapuppharukkham. Tarunaka hi puppharukkhapi pupphagacchapi malavacchatveva vuccanti. Te ca anekappakaram malavaccham sayampi ropenti annehipi ropapenti. Tena vuttam malavaccham ropentipi ropapentipiti. Sincantiti sayameva udakena sincanti. Sincapentiti annenapi sincapenti. Ettha pana akappiyavoharo kappiyavoharo pariyayo obhaso nimittakammanti imani panca janitabbani. Tattha akappiyavoharo nama allaharitanam kottanam kotatapanam avatassa khananam khanapanam malavacchassa ropanam ropapanam aliya bandhanam bandhapanam udakassa secanam secapanam matikaya sammukhakaranam kappiyaudakasincanam hatthamukhapadadhovananahanodakasincananti. Kappiyavoharonama imam rukkham jana imam avatam jana imam malavaccham jana ettha udakam @Footnote: 1. parivaro.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page130.

Janati vacanam sukkhamatikaya ujukarananca. Pariyayo nama panditena malavacchadayo ropapetabba na cirasseva upakaraya samvattantiti adivacanam. Obhaso nama kuddalakhanittadini ca malavacche ca gahetva thanam. Evam thitam hi samaneradayo disva thero karapetukamoti agantva karonti. Nimittakammannama kuddalakhanittivasipharasuudakabhajananam aharitva samipe thapanam. Imani pancapi kulasangahatthaya ropane na vattanti. Phalaparibhogatthaya kappiyakappiyavoharadvayameva na vattati itarattayam vattati. Mahapaccariyam pana kappiyavoharopi vattati yanca attano paribhogatthaya vattati tam annassa puggalassa va sanghassa va cetiyassa va atthaya vattatiti vuttam. Aramatthaya pana vanatthaya chayatthaya ca akappiyavoharamattameva na vattati sesam vattati. Na kevalanca sesam yankinci matikampi ujum katum kappiyaudakam sincitum nahanakotthakam katva nahayitum hatthapadamukhadhovanaudakani ca tattha chaddetumpi vattati. Mahapaccariyam pana kurundiyanca kappiyapathaviyam sayam ropetumpi vattatiti vuttam. Aramadiatthaya pana ropitassa ropapitassa va phalam paribhunjitumpi vattati. Ocinane ocinapane pakatiyapi pacittiyam. Kuladusakatthaya pana pacittiyanceva dukkatanca. Ganthanadisu uracchadapariyosanesu kuladusakatthaya va annatha va karontassa dukkatameva. Kasma. Anacaratta papasamacaroti ettha vuttapapasamacaratta ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page131.

Aramadiatthaya rukkharopane viya vatthupujanatthaya kasma na anapattiti ce. Anapattiyeva. Yatha hi tattha kappiyavoharena ca pariyayadihi ca anapatti tatha vatthupujanatthaya anapattiyeva. Nanu ca tattha kappiyapathaviyam sayam ropetumpi vattatiti. Vuttam na pana mahaatthakathayam. Athapi manneyyasi itarasu vuttampi pamanam mahaatthakathayanca kappiyaudakasecanam vuttam tam kathanti tampi na virujjhati. Tatra hi avisesena rukkham ropentipi ropapentipi sincantipi sincapentipiti vattabbe malavacchanti vadanto napeti kulasangahatthaya pupaphaphalupagameva sandhayetam vuttam annatra pana pariyayo atthiti tasma tattha pariyayam idha pariyayabhavam natva yam atthakathasu vuttam tam suvuttameva. Vuttancetam buddhena dhammo vinayo ca vutto yo tassa puttehi tatheva nato so yehi tesam matimaccajanta yasma pure atthakatha akamsu tasma hi yam atthakathasu vuttam tam vajjayitvana pamadalekham sabbampi sikkhasu sagaravanam yasma pamanam idha panditananti 1-. Sabbam vuttanayena veditabbam. Tattha siya yadi vatthupujanatthaya ganthanadisu apatti haranadisu kasma anapattiti. @Footnote: 1. samanta. pathaMa. 3.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page132.

Kulitthiadinam atthaya haranato. Haranadhikare hi visesetva te kulitthinanti adi vuttam. Tasma buddhadinam atthaya harantassa anapatti. Tattha ekato vantikanti pupphanam vante ekato katva katamalam. Ubhato vantikanti ubhohi passehi pupphavante katva katamalam. Manjarikanti adisu pana manjari viya kata pupphavikati manjarikati vuccati. Vidhutikati suciya va salakaya va sinduvarapupphadini vijjhitva kata. Vatamsakoti vatamsako. Avelati kannaka. Uracchadoti harasadisam ure thapanapupphadamam. Ayam tava ettha padavannana. Ayam pana adito patthaya vittharena apattivinicchayo. Kuladusanatthaya akappiyapathaviyam malavaccham ropentassa pacittiyanceva dukkatanca. Tatha akappiyavoharena ropapentassa. Kappiyapathaviyam ropanepi ropapanepi dukkatameva. Ubhayatrapi sakim anattiya bahunampi ropapane ekamevassa pacittiyam dukkatam va suddhadukkatam va hoti. Paribhogatthaya kappiyabhumiyam va akappiyabhumiyam va kappiyavoharena ropapane anapatti. Aramadiatthayapi akappiyapathaviyam ropentassa va akappiyavacanena ropapentassa va pacittiyam. Ayam pana nayo mahaatthakathayam na sutthu vibhatto mahapaccariyam vibhattoti. Sincanasincapane pana akappiyaudakena sabbattha pacittiyam. Kuladusanaparibhogatthaya dukkatampi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page133.

Kappiyena tesamyeva pana dvinnamatthaya dukkatam. Paribhogatthaya cettha kappiyavoharena sincapane anapatti. Apattitthane pana dharopacchedavasena payogabahulataya apattibahulata veditabba. Kuladusanatthaya ocinane pupphagananaya dukkatapacittiyani. Annattha pacittiyaneva. Bahuni pana pupphani ekappayogena ocinanto payogavasena karetabbo. Ocinapane kuladusanatthaya sakim anatto bahumpi ocinati ekamevassa pacittiyadukkatam. Annatra pacittiyameva. Ganthanadisu sabbapi cha pupphavikatiyo veditabba ganthimam goppimam vedhimam vethimam purimam vayimanti. Tattha ganthimannama sadandakesu va uppalapadumadisu annesu va dighavantesu pupphesu datthabbam. Dandakena va dandakam vantne va vantam ganthitva katameva hi ganthimam. Tampi bhikkhussa va bhikkhuniya va katumpi akappiyavacanena karapetumpi na vattati. Evam jana evam kato sobheyya yatha etani pupphani na vikiriyanti tatha karohiti adina pana kappiyavacanena karapetum vattati. Goppimam nama suttena va vakadihi va vassikapupphadinam ekatovantikaubhato- vantikamalavasena goppanam. Vakam va rajjum va dvigunam katva tattha avantakadini ca pupphani pavesetva patipatiya bandhanti etampi goppimameva. Sabbam purimanayeneva na vattati. Vedhimam nama savantakani vassikapupphadini vantesu avantakani va bakulapupphadini antochiddesu talahiradihi vinivijjhitva avunanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page134.

Etam vedhimannama. Tampi purimanayeneva na vattati. Keci pana kadalikkhandhamhi kantake va talahiradini va pavesetva tattha pupphani vijjhitva thapenti. Keci kantakasakhasu. Keci pupphacchattapupphakutagarakaranattham chatte ca bhittiyanca pavesetva thapitakantakesu. Keci dhammasanavitane baddhakantakesu. Keci kannikarapupphadini salakahi vijjhanti chattaticchattam viya ca karonti. Tam atiularikameva. Pupphavijjhanattham pana dhammasanavitane kantakampi bandhitum kantakadihi va ekapupphampi vijjhitum puppheyeva va puppham pavesetum na vattati. Jalavitana vedikanagadantaka pupphapaticchaka talapanna gulakadinam pana chiddesu asokapindiya va antaresu pupphani pavesetum na doso. Nahetam vedhimam hoti. Dhammarajjuyampi eseva nayo. Vethimannama pupphadamapupphahatthakesu datthabbam. Keci hi matthakadamam karonta hettha ghatakakaram dassetum pupphehi vethenti. Keci atthattha va dasadasa va uppalapupphadini suttena va vakena va dandakesu bandhitva uppalahatthake padumahatthake va karonti. Tam sabbam purimanayeneva na vattati. Samanerehi uppatetva thale thapitauppaladini kasavena bhandikampi bandhitum na vattati. Tesamyeva pana vakena va dandakena va bandhitum amsabhandikam va katum vattati. Amsabhandika nama khandhe thapitakasavassa ubho ante aharitva gandim katva tasmim pasibbake viya pupphani

--------------------------------------------------------------------------------------------- page135.

Pakkhipanti ayam vuccati amsabhandika. Etam katum vattati. Dandakehi paduminipannam vijjhitva uppaladini pannena vethetva ganhanti. Tatrapi pupphanam upari paduminipannameva bandhitum vattati hettha dandako 1- pana bandhitum na vattati. Purimam nama malagune ca pupphapate ca datthabbam. Yo hi malagunena cetiyam va bodhim va vedikam va parikkhipanto puna anetva purimam thanam atikkameti ettavatapi purimannama hoti. Ko pana vado anekakkhattum parikkhipantassa. Nagadantakantarehi pavesetva haranto olambakam katva puna nagadantakam parikkhipati etampi purimannama. Nagadantake pana pupphavalayam pavesetum vattati. Malagunehi pupphapatam karonti. Tatrapi ekameva malagunam haritum vattati. Puna paccaharato purimameva hoti. Tam sabbam purimanayeneva na vattati. Malagunehi pana bahuhipi katam pupphadamam labhitva asanamatthakadisu bandhitum vattati. Atidigham pana malagunam ekavaram haritva parikkhipitva va puna annassa bhikkhuno datum vattati. Tenapi tatheva katum vattati. Vayimannama pupphajalapupphapatapuppharupesu datthabbam. Cetiyepi pupphajalam karontassa ekamekamhi 2- jalacchiddake dukkatam. Bhitticchattabodhitthambhadisu eseva nayo. Pupphapatam pana parehi puritampi vayitum na labbhati. Goppimapuppheheva hatthiassadirupakani karonti. Tanipi vayimatthane titthanti. Purimanayeneva sabbam @Footnote: 1. dandakam. 2. ekekamhi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page136.

Na vattati. Annehi kataparicchede pana pupphani thapentena hatthiassadirupakampi katum vattati. Mahapaccariyam pana kalambakena addhacandakena ca saddhim attha pupphavikatiyo vutta. Tattha kalambakoti addhacandakantare ghatikadamaolambako vutto. Addhacandakoti addhacandakarena malagunaparikkhepo kato. Tadubhayampi purimeyeva pavittham. Kurundiyam pana dve tayo malagune ekato katva pupphadamakaranampi vayimamyevati vuttam. Tampi idha purimatthaneyeva pavittham. Na kevalanca pupphaguladamameva pitthamayadamampi gendupupphadamampi kurundiyam vuttam kharapattadamampi sikkhapadassa sadharanatta bhikkhunampi bhikkhuninampi neva katum na karapetum vattati. Pujanimittam pana kappiyavacanam sabbattha vattum vattati. Pariyayaobhasanimittakammani vattantiyevati. Tuvattentiti nipajjanti. Lasentiti pitiya uppilavamana viya utthahitva lasiyanatakam natenti revakam denti. Naccantiyapi naccantiti yada natakitthi naccati tada tepi tassa purato va pacchato va gacchanta naccanti. Naccantiyapi gayantiti yada sa naccati tada naccanurupam gayanti. Esa nayo sabbattha. Atthapadepi kilantiti atthapadaphalake jutam kilanti. Tatha dasapade. Akasepiti atthapadadasapadesu viya akaseyeva kilanti. Pariharapatheti bhumiyam nanapathamandalam katva tattha pariharitabbam patham pariharanta kilanti. Santikayapi kilantiti santikakilayapi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page137.

Kilanti. Ekajjham thapita sariyo pasanasakkharadayo va acalenta nakheneva apanenti ca upanenti ca. Sace tattha kaci calati parajayo hoti. Khalikayati jutaphalake pasakilaya kilanti. Ghatikayati ghatikati vuccati dandakakila taya kilanti. Dighadandakena rassadandakam paharanta vicaranti. Salakahatthenati lakhaya va manjitthiya va pitthodakena va salakahattham temetva kim hotuti bhumiyam va bhittiyam va tam paharitva hatthiassadirupani dassenta kilanti. Akkhenati gulena. Pankacirenati pankaciram vuccati pannanalika tam dhamanta kilanti. Vankakenati gamadarakanam kilanakena khuddakanangalena. Mokkhacikayati mokkhacika vuccati samparipattakakila. Akase va dandakam gahetva bhumiyam va sisam thapetva hetthupariyabhavena parivattanta kilantiti attho. Cingulakenati cingulakam 1- vuccati talapannadihi katam vatappaharena paribbhamanacakkam tena kilanti. Pattalhakenati pattalhakam vuccati pannanalika taya valikadini minanta kilanti. Rathakenati khuddakarathena. Dhanukenati khuddakadhanuna. Akkharikayati akkharika vuccati akase va pitthiyam va akkharajananakila taya kilanti. Manesikayati manesika vuccati manasa cintitappajananakila taya kilanti. Yathavajjenati yathavajjam vuccati kanakunikakhanjadinam yam yam vajjam tam tam payojetva dassanakila @Footnote: 1. pingulakantipi vuccati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page138.

Taya kilanti velambaka viya. Hatthismimpi sikkhantiti hatthinimittam yam sippam sikkhitabbam tam sikkhanti. Esa nayo assadisu. Dhavantipiti parammukha gacchanta dhavanti. Adhavantipiti yattakam dhavanti tattakameva abhimukha puna agacchanta adhavanti. Nibbujjhantiti mallayuddham karonti. Nalatikampi dentiti sadhu sadhu bhaginiti attano nalate angulim thapetva tassa nalate thapenti. Vividhampi anacaranti annampi paliyam anagatam mukhadendimadivividham anacaram acaranti. Pasadikenati pasadavahena saruppena samananucchavikena. Abhikkantenati gamanena. Patikkantenati nivattanena. Alokitenati purato dassanena. Vilokitenati itocitoca dassanena. Samminjitenati pabbasankocanena. Pasaritenati tesamyeva pasaranena. Sabbattha itthambhutakhyanatthe karanavacanam. Satisampajannehi abhisankhatatta pasadika abhikkanta patikkanta alokita vilokitasamminjita pasarito hutvati vuttam hoti. Okkhittacakkhuti hettha khittacakkhu. Iriyapathasampannoti taya pasadikaabhikkantaditaya sampannairiyapatho. Kvayanti ko ayam. Abalabalo viyati abalo kira bondo vuccati. Atisayatthe ca idam ameditam. Tasma atibondo viyati vuttam hoti. Mandamandoti abhikkantadinam anuddhatataya atimando atisanhoti evam gunameva dosato dassenti. Bhakutikabhakutiko viyati okkhittacakkhutaya bhakutim

--------------------------------------------------------------------------------------------- page139.

Katva sankucitamukho kupito viya vicaratiti mannamana vadanti. Sanhati nipuna. Amma tata bhaginiti evam upasakajanam yuttatthane upanetum cheka. Na yatha ayam evam abalabala viyati adhippayo. Sakhilati sakhallena yutta. Sukhasambhasati idam purimassa karanavacanam. Yesam hi sukhasambhasa sammodaniyakatha nela hoti kannasukha te sakhilati vuccanti. Tenahamsu sakhila sukhasambhasati. Ayam panettha adhippayo amhakam ayya upasake disva madhuram sammodaniyakatham kathenti tasma sakhila sukhasambhasa na yatha ayam evam mandamanda viyati. Mihitapubbangamati mihitam pubbangamam etesam vacanassati mihitapubbangama. Pathamam sitam katva paccha vadantiti attho. Ehisvagatavadinoti upasakam disva ehi svagatantavati evamvadino na yatha ayam evam sankucitamukhataya bhakutika viya. Evam mihitapubbangamaditaya abhakutikabhavam atthato dassetva puna sarupenapi dassenta ahamsu abhakutika uttanamukha pubbabhasinoti. Uppatipatiya va tinnampi akaranam abhavadassanametanti veditabbam. Katham. Ettha hi abhakutikati imina bhakutikabhakutikakarassa abhavo dassito. Uttanamukhati imina mandamandakarassa. Ye hi cakkhuhi ummiletva alokanena uttanamukha honti na te mandamanda. Pubbabhasinoti imina abalabalakarassa abhavo dassito. Ye hi abhasanakusalataya amma tatati pathamataram

--------------------------------------------------------------------------------------------- page140.

Abhasanti na te abalabalati. Ehi bhante gharam gamissamati so kira upasako na kho avuso pindo labbhatiti vutte tumhakam bhikkhuhiyeva etam katam sakalagamampi caranta na lacchathati vatva pindapatam datukamo ehi bhante gharam gamissamati aha. Kim panayam payuttavaca hoti na hotiti. Na hoti. Pucchitapanha namayam kathetum vattati. Tasma idani cepi pubbanhe va sayanhe va antaragharam pavittham koci puccheyya kasma bhante carathati yenatthena carati tam acikkhitva laddham na laddhanti vutte sace na laddham na laddhanti vatva yam so deti tam gahetum vattati. Dutthoti na pasadadinam vinasena dutthapuggalavasena duttho. Danapathaniti dananiyeva vuccanti. Athava danapathaniti dananibaddhani danavattaniti vuttam hoti. Upacchinnaniti dayakehi pacchinnani. Na te tani etarahi denti. Rincantiti visum honti nana honti pakkamantiti vuttam hoti. Santhaheyyati samma tittheyya pesalanam bhikkhunam patittha bhaveyya. Evamavusoti kho so bhikkhu saddhassa pasannassa upasakassa sasanam sampaticchi. Evarupam kira sasanam kappiyam haritum vattati. Tasma mama vacanena bhagavato pade vandathati va cetiyam patimam bodhim sanghattheram vandathati va cetiye gandhapujam pupphapujam karothati va bhikkhu sannipatetha danam dassama dhammam sossamati va idisesu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page141.

Sasanesu kukkuccam na katabbam. Kappiyasasanani etani na gihinam gihikammapatisamyuttaniti. Kuto ca tvam bhikkhu agacchasiti nisinno so bhikkhu na agacchati. Atthato pana agato hoti. Evam santepi vattamanasamipe vattamanavacanam labbhati tasma na doso. Pariyosane tato aham bhagava agacchamiti etasmimpi vacane eseva nayo. {433} Pathamam assajipunabbasuka bhikkhu codetabbati mayam tumhe vattukamati okasam karapetva vatthuna ca apattiya ca codetabba codetva yam na saranti tam saretabba. Sace vatthunca apattinca patijananti apattimeva va patijananti na vatthum apatti ropetabba. Atha vatthumeva patijananti napattim evampi imasmim vatthusmim ayam nama apattiti ropetabba eva. Yadi neva vatthum napattim patijananti apatti na ropetabbati ayamettha vinicchayo. Yathapatinnaya pana apattim ropetva evam pabbajaniyakammam katabbanti dassento byattena bhikkhunati adimaha. Tam uttanameva. Evam pabbajaniyakammakatena pana bhikkhuna yasmim vihare vasantena yasmim game kuladusakakammam katam hoti tasmim vihare game va na vasitabbam. Tasmim vihare vasantena samantagame pindaya na caritabbam. Samantaviharepi vasantena tasmim game pindaya na caritabbam. Upatissatthero pana bhante nagarannama mahantam dvadasayojanikampi hotiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page142.

Antevasikehi vutto yassa vithiya kuladusakakammam katam tato varitanti aha. Tato vithipi mahati nagarappamanava hotiti vutto yassa gharapatipatiyati aha. Gharapatipatipi vithippamanava hotiti vutto itocitoca satta gharani varitaniti aha. Tam pana sabbam therassa manorathamattameva. Sacepi viharo tiyojanaparamo hoti dvadasayojanaparamanca nagaram neva vihare vasitum labbhati na nagare caritunti. {435} Te sanghena pabbajaniyakammakatati katham sangho tesam kammam akasi. Na gantvava ajjhottharitva akasi athakho kulehi nimantetva nimantetva sanghabhattesu kariyamanesu tasmim tasmim thane thera samanapatipadam kathetva ayam samano ayam assamanoti manusse sannapetva ekam dve bhikkhu simam pavesetva eteneva upayena sabbesampi pabbajaniyakammam akamsuti. Evam pabbajaniyakammakatassa ca attharasa vattani puretva yacantassa kammam patippassambhitabbam. Patippassaddhakammenapi ca tena yesu kulesu pubbe kuladusakakammam katam tato paccaya na gahetabba. Asavakkhayappattenapi na gahetabba akappiyava honti. Kasma na ganhathati pucchitena pubbe evam katattati vutte sace vadanti na mayam tena karanena dema idani silavantataya demati gahetabba. Pakatiya danatthaneyeva kuladusakakammam katam hoti tato pakatidanameva gahetum vattati. Yam vaddhetva denti tam na vattati. Na samma vattantiti te pana assajipunabbasuka attharasasu vattesu

--------------------------------------------------------------------------------------------- page143.

Samma na vattanti. Na lomam patentiti anulomapatipadam apatipajjanataya na pannaloma honti. Na nettharam vattantiti attano nittharanamaggam na patipajjanti. Bhikkhu na khamapentiti dukkatam bhante amhehi na puna evam karissama khamatha amhakanti evam bhikkhunam khamapanam na karonti. Akkosantiti karakasangham dasahi akkosavatthuhi akkosanti. Paribhasantiti bhayam tesam dassenti. Chandagamita .pe. Bhayagamita papentiti ete chandagamino ca .pe. Bhayagamino cati evam chandagamitayapi .pe. Bhayagamitayapi papenti yojentiti attho. Pakkamantiti tesam parivaresu pancasu samanasatesu ekacce disa pakkamanti. Vibbhamantiti ekacce gihi honti. Katham hi nama assajipunabbasukati ettha dvinnam pamokkhanam vasena sabbepi assajipunabbasukati vutta. {436-437} Gamam vati ettha nagarampi gamaggahaneneva gahitam. Tenassa padabhajane gamopi nigamopi nagarampi gamo ceva nigamo cati vuttam. Tattha apakaraparikkhepo saapano nigamoti veditabbo. Kulani dusetiti kuladusako. Dusento ca na asucikaddamadihi duseti atha kho attano duppatipattiya tesam pasadam vinaseti. Tenevassa padabhajane pupphena vati adi vuttam. Tattha yo haritva va harapetva va pakkositva va pakkosapetva va sayam va upagatanam yankinci attano santakam puppham kulasangahatthaya deti dukkatam. Parasantakam deti dukkatameva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page144.

Theyyacittena deti bhandagghena karetabbo. Eseva nayo sanghikepi. Ayampana viseso. Senasanatthaya niyamitam issaravataya dadato thullaccayam. Pupphannama kassa datum vattati kassa na vattatiti. Matapitunam tava haritvapi harapetvapi pakkositvapi pakkosapetvapi datum vattati. Sesanatakanam pakkosapetvava. Tanca kho vatthupujanatthaya. Mandanatthaya pana sivalingadipujanatthaya va kassacipi datum na vattati. Matapitunanca harapentena natisamanereheva harapetabbam. Itare pana yadi sayameva icchanti vattati. Sammatena pupphabhajakena bhajanakale sampattanam samaneranam upaddhabhagam datum vattati. Kurundiyam sampattagihinam upaddhabhagam mahapaccariyam culakam datum vattatiti vuttam. Asammatena apaloketva databbam acariyupajjhayesu sagarava samanera bahuni pupphani aharitva rasim katva thapenti. Thera patova sampattanam saddhiviharikadinam upasakanam va tvam idam ganha tvam idam ganahati denti. Pupphadanam nama na hoti. Cetiyam pujessamati gahetva gacchantapi pujam karontapi tattha tattha sampattanam cetiyapujanatthaya denti. Etampi pupphadanannama na hoti. Upasake akkapupphadihi pujante disva vihare kannikarapupphadini atthi upasaka tani gahetva pujethati vattumpi vattati. Bhikkhu pupphapujam katva divataram gamam pavitthe kim bhante atidiva pavitthatthati pucchanti. Vihare pupphani bahuni pujam akarimhati vadanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page145.

Manussa bahuni kira vihare pupphaniti punadivase pahutam khadaniyam bhojaniyam gahetva viharam gantva pupphapujanca karonti dananca denti vattati. Manussa mayambhante asukadivasannama pujessamati pupphavaram yacitva anunnatadivase agacchanti. Samanerehi ca pageva pupphani ocinitva thapitani honti. Te rukkhesu pupphani apassanta kuhim bhante pupphaniti vadanti. Samanerehi ocinitva thapitani tumahe pana pujetva gacchatha sangho annam divasam pujessatiti. Te pujetva danam datva gacchanti vattati. Mahapaccariyam pana kurundiyanca thera samanerehi dapetum na labhanti sace sayameva tani pupphani tesam denti vattati therehi pana samanerehi ocinitva thapitaniti ettakameva vattabbanti vuttam. Sace pana pupphavaram yacitva anocitesu pupphesu yagubhattadini adaya agantva samanerehi ocinitva dethati vadanti natakasamaneranamyeva ocinitva datum vattati. Annatake ukkhipitva rukkhasakhaya thapenti. Na orohitva palayitabbam ocinitva datum vattati. Sace pana koci dhammakathiko bahuni upasaka vihare pupphani yagubhattadini adaya gantva pupphapujam karothati vadati tasseva na kappatiti mahapaccariyanca kurundiyanca vuttam. Mahaatthakathayam pana etam akappiyam na vattatiti avisesena vuttam. Phalampi attano santakam vuttanayeneva matapitunanca sesanatinanca datum vattati. Kulasangahatthaya pana dentassa vuttanayeneva attano

--------------------------------------------------------------------------------------------- page146.

Santake parasantake sanghike senasanatthaya niyamite ca dukkatadini veditabbani. Attano santakamyeva gilanamanussanam va sampattaissaranam va khinaparibbayanam datum vattati. Phaladanam na hoti. Phalabhajakenapi sammatena sanghassa phalabhajanakale sampattamanussanam upaddhabhagam datum vattati. Asammatena apaloketva databbam. Sangharamepi phalaparicchedena va rukkhaparicchedena va katika katabba tato gilanamanussanam va annesam va phalam yacantanam yathaparicchedena cattari panca phalani databbani rukkha va dassetabba ito gahetum labbhatiti. Idha phalani sundarani ito ganhathati evam pana na vattabbam. Cunnenati ettha attano santakam sirisacunnam va annam va kasavam kulasangahatthaya deti dukkatam . Parasantakadisupi vuttanayena vinicchayo veditabbo. Ayam pana viseso. Idha sanghassa rakkhitagopitapi rukkhacchalli garubhandameva. Mattikadantakatthavelusupi garubhandupagam natva cunne vuttanayeneva vinicchayo veditabbo. Pannadanam pana ettha na agatam. Tampi vuttanayeneva veditabbam. Paratopi garubhandavinicchaye sabbam vittharena vannayissama. Vejjakaya vati ettha vejjakammavidhi tatiyaparajikavannanaya vuttanayeneva veditabbo. Janghapesanikenati ettha janghapesaniyanti gihinam duteyyasasanaharanakammam vuccati tam na katabbam. Gihinam hi sasanam gahetva gacchantassa pade pade dukkatam. Tam kammam nissaya laddhabhojanam bhunjantassapi ajjhohare

--------------------------------------------------------------------------------------------- page147.

Ajjhohare dukkatam. Pathamam sasanam aggahetva paccha ayam dani so gamo handa nam sasanam arocemiti magga okkamantassapi pade pade dukkatam. Sasanam arocetva laddhabhojanam bhunjato purimanayeneva dukkatam. Sasanam aggahetva agatena pana bhante tasmim game itthannamassa nama ka pavuttiti pucchiyamanena kathetum vattati. Pucchitapanhe doso natthi. Pancannam pana sahadhammikanam matapitunam pandupalasassa attano veyyavaccakarassa ca sasanam haritum vattati. Gihinanca pubbe vuttappakaram kappiyasasanam. Idam hi janghapesaniyakammannama na hoti. Imehi pana atthahi kuladusakakammehi uppannapaccaya pancannampi sahadhammikanam na kappanti abhutarocanarupiyasamvoharehi uppannapaccayasadisava honti. Papa samacara assati papasamacaro. Te pana yasma malavaccharopanadayo idha adhippeta tasma malavaccham ropetipiti adina nayenassa padabhajanam vuttam. Tirokkhati parammukha. Kulani ca tena dutthaniti ettha pana yasma kulaniti voharamattametam atthato hi manussa tena duttha honti tasmassa padabhajane pubbe saddha hutvati adimaha. Chandagaminoti chandena gacchantiti chandagamino. Esa nayo sesesu. Samanubhasitabbo tassa patinissaggayati ettha kuladusakakammena dukkatameva. Yam pana so sangham pariharitva chandagaminoti adimaha tassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page148.

Patinissaggaya samanubhasanakammam katabbanti evamattho datthabbo. Sesam sabbattha uttanatthameva. Samutthanadinipi pathamasanghabhedasadisanevati. Kuladusakasikkhapadavannana nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 127-148. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=2685&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=2685&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=614              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=18863              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=8199              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=8199              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]