ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

     {431} Tena samayena buddho bhagavati kuladusakasikkhapadam. Tattha
assajipunabbasuka namati assaji ceva punabbasuko ca.
Kitagirisminti evamnamake janapade. Avasika hontiti ettha avaso
etesam atthiti avasika. Avasoti viharo vuccati. So
Yesam ayatto navakammakaranapuranapatisankharanadibharaharataya te
avasika. Ye pana kevalam vihare vasanti te nevasika
vuccanti. Ime avasika ahesum. Alajjino papabhikkhuti nillajja
lamakabhikkhu. Te hi chabbaggiyanam jetthachabbaggiya. Savatthiyam
kira cha jana sahayaka kasikammadini dukkarani handa mayam samma
pabbajama pabbajantehi ca uppanne kicce nittharanakatthane
pabbajitum vattatiti sammantayitva dvinnam aggasavakanam santike
pabbajimsu. Te pancavassa hutva matikam pagunam katva
mantayimsu janapado nama kadaci subhikkho hoti kadaci dubbhikkho
mayam ma ekatthane vasimha tisu thanesu vasamati. Tato
pandukalohitake ahamsu avuso savatthi nama sattapannasaya
kulasatasahassehi ajjhavuttha asitigamasahassapatimanditanam
tiyojanasatikanam dvinnam kasikosalaratthanam ayamukhabhuta tattha tumhe
dhuratthaneyeva parivenani karetva ambapanasanalikeradini ropetva
pupphehi phalehi ca kulani sanganhanta kuladarake pabbajetva
parisam vaddhethati. Mettiyabhummajake ahamsu avuso rajagahannama
attharasahi manussakotihi ajjhavuttham asitigamasahassapatimanditanam
tiyojanasatikanam dvinnam angamagadharatthanam ayamukhabhutam tattha tumhe
dhuratthaneyeva .pe. Parisam vaddhethati. Assasipunabbasuke ahamsu
avuso kitagiri nama dvihi meghehi anuggahito tini sassani
pasavati tattha tumhe dhuratthaneyeva parivenani karetva .pe.
Parisam vaddhethati. Te tatha akamsu. Tesu ekamekassa pakkhassa
panca panca bhikkhusatani parivarani 1-. Evam samadhikam
diyaddhabhikkhusahassam hoti. Tattha pandukalohitaka saparivara silavanta va
bhagavata saddhim janapadacarikam caranti. Te akatavatthum na uppadenti
pannattasikkhapadam pana maddanti. Itare sabbe alajjino
akatavatthunca uppadenti pannattasikkhapadanca maddanti. Tena
vuttam alajjino papabhikkhuti. Evarupanti evamjatikam. Anacaram
acarantiti anacaritabbam acaranti akatabbam karonti.
Malavacchanti tarunapuppharukkham. Tarunaka hi puppharukkhapi pupphagacchapi
malavacchatveva vuccanti. Te ca anekappakaram malavaccham
sayampi ropenti annehipi ropapenti. Tena vuttam malavaccham
ropentipi ropapentipiti. Sincantiti sayameva udakena sincanti.
Sincapentiti annenapi sincapenti.
     Ettha pana akappiyavoharo kappiyavoharo pariyayo obhaso
nimittakammanti imani panca janitabbani. Tattha akappiyavoharo
nama allaharitanam kottanam kotatapanam avatassa khananam khanapanam
malavacchassa ropanam ropapanam aliya bandhanam bandhapanam udakassa
secanam secapanam matikaya sammukhakaranam kappiyaudakasincanam
hatthamukhapadadhovananahanodakasincananti. Kappiyavoharonama imam rukkham
jana imam avatam jana imam malavaccham jana ettha udakam
@Footnote: 1. parivaro.
Janati vacanam sukkhamatikaya ujukarananca. Pariyayo nama
panditena malavacchadayo ropapetabba na cirasseva upakaraya
samvattantiti adivacanam. Obhaso nama kuddalakhanittadini ca
malavacche ca gahetva thanam. Evam thitam hi samaneradayo
disva thero karapetukamoti agantva karonti.
Nimittakammannama kuddalakhanittivasipharasuudakabhajananam aharitva samipe
thapanam. Imani pancapi kulasangahatthaya ropane na vattanti.
Phalaparibhogatthaya kappiyakappiyavoharadvayameva na vattati itarattayam
vattati. Mahapaccariyam pana kappiyavoharopi vattati yanca
attano paribhogatthaya vattati tam annassa puggalassa va sanghassa
va cetiyassa va atthaya vattatiti vuttam. Aramatthaya pana
vanatthaya chayatthaya ca akappiyavoharamattameva na vattati sesam
vattati. Na kevalanca sesam yankinci matikampi ujum katum
kappiyaudakam sincitum nahanakotthakam katva nahayitum hatthapadamukhadhovanaudakani
ca tattha chaddetumpi vattati. Mahapaccariyam pana kurundiyanca
kappiyapathaviyam sayam ropetumpi vattatiti vuttam. Aramadiatthaya
pana ropitassa ropapitassa va phalam paribhunjitumpi vattati.
Ocinane ocinapane pakatiyapi pacittiyam. Kuladusakatthaya pana
pacittiyanceva dukkatanca. Ganthanadisu uracchadapariyosanesu
kuladusakatthaya va annatha va karontassa dukkatameva. Kasma.
Anacaratta papasamacaroti ettha vuttapapasamacaratta ca.
Aramadiatthaya rukkharopane viya vatthupujanatthaya kasma na
anapattiti ce. Anapattiyeva. Yatha hi tattha kappiyavoharena ca
pariyayadihi ca anapatti tatha vatthupujanatthaya anapattiyeva.
Nanu ca tattha kappiyapathaviyam sayam ropetumpi vattatiti. Vuttam na
pana mahaatthakathayam. Athapi manneyyasi itarasu vuttampi pamanam
mahaatthakathayanca kappiyaudakasecanam vuttam tam kathanti tampi
na virujjhati. Tatra hi avisesena rukkham ropentipi ropapentipi
sincantipi sincapentipiti vattabbe malavacchanti vadanto napeti
kulasangahatthaya pupaphaphalupagameva sandhayetam vuttam annatra pana
pariyayo atthiti tasma tattha pariyayam idha pariyayabhavam natva
yam atthakathasu vuttam tam suvuttameva. Vuttancetam
             buddhena dhammo vinayo ca vutto
             yo tassa puttehi tatheva nato
             so yehi tesam matimaccajanta
             yasma pure atthakatha akamsu
             tasma hi yam atthakathasu vuttam
             tam vajjayitvana pamadalekham
             sabbampi sikkhasu sagaravanam
             yasma pamanam idha panditananti 1-.
Sabbam vuttanayena veditabbam. Tattha siya yadi vatthupujanatthaya
ganthanadisu apatti haranadisu kasma anapattiti.
@Footnote: 1. samanta. pathaMa. 3.
Kulitthiadinam atthaya haranato. Haranadhikare hi visesetva te
kulitthinanti adi vuttam. Tasma buddhadinam atthaya harantassa
anapatti.
     Tattha ekato vantikanti pupphanam vante ekato katva
katamalam. Ubhato vantikanti ubhohi passehi pupphavante
katva katamalam. Manjarikanti adisu pana manjari viya kata
pupphavikati manjarikati vuccati. Vidhutikati suciya va salakaya
va sinduvarapupphadini vijjhitva kata. Vatamsakoti vatamsako.
Avelati kannaka. Uracchadoti harasadisam ure thapanapupphadamam.
Ayam tava ettha padavannana.
     Ayam pana adito patthaya vittharena apattivinicchayo.
Kuladusanatthaya akappiyapathaviyam malavaccham ropentassa pacittiyanceva
dukkatanca. Tatha akappiyavoharena ropapentassa.
Kappiyapathaviyam ropanepi ropapanepi dukkatameva. Ubhayatrapi sakim
anattiya bahunampi ropapane ekamevassa pacittiyam dukkatam va
suddhadukkatam va hoti. Paribhogatthaya kappiyabhumiyam va akappiyabhumiyam
va kappiyavoharena ropapane anapatti. Aramadiatthayapi
akappiyapathaviyam ropentassa va akappiyavacanena ropapentassa
va pacittiyam. Ayam pana nayo mahaatthakathayam na sutthu
vibhatto mahapaccariyam vibhattoti. Sincanasincapane pana
akappiyaudakena sabbattha pacittiyam. Kuladusanaparibhogatthaya dukkatampi.
Kappiyena tesamyeva pana dvinnamatthaya dukkatam. Paribhogatthaya
cettha kappiyavoharena sincapane anapatti. Apattitthane
pana dharopacchedavasena payogabahulataya apattibahulata veditabba.
Kuladusanatthaya ocinane pupphagananaya dukkatapacittiyani. Annattha
pacittiyaneva. Bahuni pana pupphani ekappayogena ocinanto
payogavasena karetabbo. Ocinapane kuladusanatthaya sakim anatto
bahumpi ocinati ekamevassa pacittiyadukkatam. Annatra
pacittiyameva. Ganthanadisu sabbapi cha pupphavikatiyo veditabba
ganthimam goppimam vedhimam vethimam purimam vayimanti. Tattha ganthimannama
sadandakesu va uppalapadumadisu annesu va dighavantesu
pupphesu datthabbam. Dandakena va dandakam vantne va vantam
ganthitva katameva hi ganthimam. Tampi bhikkhussa va bhikkhuniya va
katumpi akappiyavacanena karapetumpi na vattati. Evam jana
evam kato sobheyya yatha etani pupphani na vikiriyanti tatha
karohiti adina pana kappiyavacanena karapetum vattati. Goppimam
nama suttena va vakadihi va vassikapupphadinam ekatovantikaubhato-
vantikamalavasena goppanam. Vakam va rajjum va dvigunam katva
tattha avantakadini ca pupphani pavesetva patipatiya bandhanti
etampi goppimameva. Sabbam purimanayeneva na vattati. Vedhimam
nama savantakani vassikapupphadini vantesu avantakani va
bakulapupphadini antochiddesu talahiradihi vinivijjhitva avunanti
Etam vedhimannama. Tampi purimanayeneva na vattati. Keci pana
kadalikkhandhamhi kantake va talahiradini va pavesetva tattha
pupphani vijjhitva thapenti. Keci kantakasakhasu. Keci
pupphacchattapupphakutagarakaranattham chatte ca bhittiyanca pavesetva
thapitakantakesu. Keci dhammasanavitane baddhakantakesu. Keci
kannikarapupphadini salakahi vijjhanti chattaticchattam viya ca
karonti. Tam atiularikameva. Pupphavijjhanattham pana dhammasanavitane
kantakampi bandhitum kantakadihi va ekapupphampi vijjhitum
puppheyeva va puppham pavesetum na vattati. Jalavitana
vedikanagadantaka pupphapaticchaka talapanna gulakadinam pana chiddesu
asokapindiya va antaresu pupphani pavesetum na doso. Nahetam
vedhimam hoti. Dhammarajjuyampi eseva nayo. Vethimannama
pupphadamapupphahatthakesu datthabbam. Keci hi matthakadamam karonta
hettha ghatakakaram dassetum pupphehi vethenti. Keci atthattha
va dasadasa va uppalapupphadini suttena va vakena va
dandakesu bandhitva uppalahatthake padumahatthake va karonti.
Tam sabbam purimanayeneva na vattati. Samanerehi uppatetva
thale thapitauppaladini kasavena bhandikampi bandhitum na vattati.
Tesamyeva pana vakena va dandakena va bandhitum amsabhandikam va
katum vattati. Amsabhandika nama khandhe thapitakasavassa ubho
ante aharitva gandim katva tasmim pasibbake viya pupphani
Pakkhipanti ayam vuccati amsabhandika. Etam katum vattati.
Dandakehi paduminipannam vijjhitva uppaladini pannena vethetva
ganhanti. Tatrapi pupphanam upari paduminipannameva bandhitum
vattati hettha dandako 1- pana bandhitum na vattati. Purimam nama
malagune ca pupphapate ca datthabbam. Yo hi malagunena
cetiyam va bodhim va vedikam va parikkhipanto puna anetva purimam
thanam atikkameti ettavatapi purimannama hoti. Ko pana
vado anekakkhattum parikkhipantassa. Nagadantakantarehi pavesetva
haranto olambakam katva puna nagadantakam parikkhipati etampi
purimannama. Nagadantake pana pupphavalayam pavesetum vattati.
Malagunehi pupphapatam karonti. Tatrapi ekameva malagunam haritum
vattati. Puna paccaharato purimameva hoti. Tam sabbam purimanayeneva
na vattati. Malagunehi pana bahuhipi katam pupphadamam labhitva
asanamatthakadisu bandhitum vattati. Atidigham pana malagunam ekavaram haritva
parikkhipitva va puna annassa bhikkhuno datum vattati. Tenapi tatheva
katum vattati. Vayimannama pupphajalapupphapatapuppharupesu datthabbam.
Cetiyepi pupphajalam karontassa ekamekamhi 2- jalacchiddake dukkatam.
Bhitticchattabodhitthambhadisu eseva nayo. Pupphapatam pana parehi
puritampi vayitum na labbhati. Goppimapuppheheva hatthiassadirupakani
karonti. Tanipi vayimatthane titthanti. Purimanayeneva sabbam
@Footnote: 1. dandakam. 2. ekekamhi.
Na vattati. Annehi kataparicchede pana pupphani thapentena
hatthiassadirupakampi katum vattati. Mahapaccariyam pana kalambakena
addhacandakena ca saddhim attha pupphavikatiyo vutta. Tattha
kalambakoti addhacandakantare ghatikadamaolambako vutto.
Addhacandakoti addhacandakarena malagunaparikkhepo kato.
Tadubhayampi purimeyeva pavittham. Kurundiyam pana dve tayo malagune
ekato katva pupphadamakaranampi vayimamyevati vuttam. Tampi idha
purimatthaneyeva pavittham. Na kevalanca pupphaguladamameva
pitthamayadamampi gendupupphadamampi kurundiyam vuttam kharapattadamampi
sikkhapadassa sadharanatta bhikkhunampi bhikkhuninampi neva katum
na karapetum vattati. Pujanimittam pana kappiyavacanam sabbattha vattum
vattati. Pariyayaobhasanimittakammani vattantiyevati.
     Tuvattentiti nipajjanti. Lasentiti pitiya uppilavamana viya
utthahitva lasiyanatakam natenti revakam denti. Naccantiyapi
naccantiti yada natakitthi naccati tada tepi tassa purato va pacchato
va gacchanta naccanti. Naccantiyapi gayantiti yada sa naccati
tada naccanurupam gayanti. Esa nayo sabbattha. Atthapadepi
kilantiti atthapadaphalake jutam kilanti. Tatha dasapade.
Akasepiti atthapadadasapadesu viya akaseyeva kilanti.
Pariharapatheti bhumiyam nanapathamandalam katva tattha pariharitabbam
patham pariharanta kilanti. Santikayapi kilantiti santikakilayapi
Kilanti. Ekajjham thapita sariyo pasanasakkharadayo va
acalenta nakheneva apanenti ca upanenti ca. Sace tattha
kaci calati parajayo hoti. Khalikayati jutaphalake pasakilaya
kilanti. Ghatikayati ghatikati vuccati dandakakila taya
kilanti. Dighadandakena rassadandakam paharanta vicaranti.
Salakahatthenati lakhaya va manjitthiya va pitthodakena va
salakahattham temetva kim hotuti bhumiyam va bhittiyam va tam
paharitva hatthiassadirupani dassenta kilanti. Akkhenati gulena.
Pankacirenati pankaciram vuccati pannanalika tam dhamanta kilanti.
Vankakenati gamadarakanam kilanakena khuddakanangalena. Mokkhacikayati
mokkhacika vuccati samparipattakakila. Akase va dandakam
gahetva bhumiyam va sisam thapetva hetthupariyabhavena parivattanta
kilantiti attho. Cingulakenati cingulakam 1- vuccati talapannadihi
katam vatappaharena paribbhamanacakkam tena kilanti. Pattalhakenati
pattalhakam vuccati pannanalika taya valikadini minanta
kilanti. Rathakenati khuddakarathena. Dhanukenati khuddakadhanuna.
Akkharikayati akkharika vuccati akase va pitthiyam va
akkharajananakila taya kilanti. Manesikayati manesika vuccati manasa
cintitappajananakila taya kilanti. Yathavajjenati yathavajjam
vuccati kanakunikakhanjadinam yam yam vajjam tam tam payojetva dassanakila
@Footnote: 1. pingulakantipi vuccati.
Taya kilanti velambaka viya. Hatthismimpi sikkhantiti hatthinimittam
yam sippam sikkhitabbam tam sikkhanti. Esa nayo assadisu.
Dhavantipiti parammukha gacchanta dhavanti. Adhavantipiti yattakam
dhavanti tattakameva abhimukha puna agacchanta adhavanti.
Nibbujjhantiti mallayuddham karonti. Nalatikampi dentiti sadhu sadhu
bhaginiti attano nalate angulim thapetva tassa nalate thapenti.
Vividhampi anacaranti annampi paliyam anagatam mukhadendimadivividham
anacaram acaranti.
     Pasadikenati pasadavahena saruppena samananucchavikena.
Abhikkantenati gamanena. Patikkantenati nivattanena.
Alokitenati purato dassanena. Vilokitenati itocitoca dassanena.
Samminjitenati pabbasankocanena. Pasaritenati tesamyeva
pasaranena. Sabbattha itthambhutakhyanatthe karanavacanam. Satisampajannehi
abhisankhatatta pasadika abhikkanta patikkanta alokita vilokitasamminjita
pasarito hutvati vuttam hoti. Okkhittacakkhuti hettha
khittacakkhu. Iriyapathasampannoti taya pasadikaabhikkantaditaya
sampannairiyapatho. Kvayanti ko ayam. Abalabalo viyati
abalo kira bondo vuccati. Atisayatthe ca idam ameditam.
Tasma atibondo viyati vuttam hoti. Mandamandoti abhikkantadinam
anuddhatataya atimando atisanhoti evam gunameva dosato
dassenti. Bhakutikabhakutiko viyati okkhittacakkhutaya bhakutim
Katva sankucitamukho kupito viya vicaratiti mannamana vadanti.
Sanhati nipuna. Amma tata bhaginiti evam upasakajanam
yuttatthane upanetum cheka. Na yatha ayam evam abalabala viyati
adhippayo. Sakhilati sakhallena yutta. Sukhasambhasati idam
purimassa karanavacanam. Yesam hi sukhasambhasa sammodaniyakatha nela
hoti kannasukha te sakhilati vuccanti. Tenahamsu sakhila
sukhasambhasati. Ayam panettha adhippayo amhakam ayya upasake
disva madhuram sammodaniyakatham kathenti tasma sakhila sukhasambhasa
na yatha ayam evam mandamanda viyati. Mihitapubbangamati mihitam
pubbangamam etesam vacanassati mihitapubbangama. Pathamam sitam
katva paccha vadantiti attho. Ehisvagatavadinoti upasakam
disva ehi svagatantavati evamvadino na yatha ayam evam
sankucitamukhataya bhakutika viya. Evam mihitapubbangamaditaya
abhakutikabhavam atthato dassetva puna sarupenapi dassenta ahamsu
abhakutika uttanamukha pubbabhasinoti. Uppatipatiya va
tinnampi akaranam abhavadassanametanti veditabbam. Katham.
Ettha hi abhakutikati imina bhakutikabhakutikakarassa abhavo
dassito. Uttanamukhati imina mandamandakarassa. Ye hi
cakkhuhi ummiletva alokanena uttanamukha honti na te
mandamanda. Pubbabhasinoti imina abalabalakarassa abhavo
dassito. Ye hi abhasanakusalataya amma tatati pathamataram
Abhasanti na te abalabalati.
     Ehi bhante gharam gamissamati so kira upasako na kho
avuso pindo labbhatiti vutte tumhakam bhikkhuhiyeva etam katam
sakalagamampi caranta na lacchathati vatva pindapatam datukamo
ehi bhante gharam gamissamati aha. Kim panayam payuttavaca
hoti na hotiti. Na hoti. Pucchitapanha namayam kathetum vattati.
Tasma idani cepi pubbanhe va sayanhe va antaragharam
pavittham koci puccheyya kasma bhante carathati yenatthena carati
tam acikkhitva laddham na laddhanti vutte sace na laddham na
laddhanti vatva yam so deti tam gahetum vattati. Dutthoti
na pasadadinam vinasena dutthapuggalavasena duttho. Danapathaniti
dananiyeva vuccanti. Athava danapathaniti dananibaddhani
danavattaniti vuttam hoti. Upacchinnaniti dayakehi pacchinnani.
Na te tani etarahi denti. Rincantiti visum honti nana
honti pakkamantiti vuttam hoti. Santhaheyyati samma
tittheyya pesalanam bhikkhunam patittha bhaveyya. Evamavusoti kho
so bhikkhu saddhassa pasannassa upasakassa sasanam sampaticchi.
Evarupam kira sasanam kappiyam haritum vattati. Tasma mama vacanena
bhagavato pade vandathati va cetiyam patimam bodhim sanghattheram
vandathati va cetiye gandhapujam pupphapujam karothati va bhikkhu
sannipatetha danam dassama dhammam sossamati va idisesu
Sasanesu kukkuccam na katabbam. Kappiyasasanani etani na
gihinam gihikammapatisamyuttaniti. Kuto ca tvam bhikkhu agacchasiti
nisinno so bhikkhu na agacchati. Atthato pana agato hoti.
Evam santepi vattamanasamipe vattamanavacanam labbhati tasma na
doso. Pariyosane tato aham bhagava agacchamiti etasmimpi
vacane eseva nayo.
     {433} Pathamam assajipunabbasuka bhikkhu codetabbati mayam tumhe
vattukamati okasam karapetva vatthuna ca apattiya ca
codetabba codetva yam na saranti tam saretabba. Sace
vatthunca apattinca patijananti apattimeva va patijananti
na vatthum apatti ropetabba. Atha vatthumeva patijananti napattim
evampi imasmim vatthusmim ayam nama apattiti ropetabba eva.
Yadi neva vatthum napattim patijananti apatti na ropetabbati
ayamettha vinicchayo. Yathapatinnaya pana apattim ropetva
evam pabbajaniyakammam katabbanti dassento byattena bhikkhunati
adimaha. Tam uttanameva. Evam pabbajaniyakammakatena pana
bhikkhuna yasmim vihare vasantena yasmim game kuladusakakammam
katam hoti tasmim vihare game va na vasitabbam. Tasmim
vihare vasantena samantagame pindaya na caritabbam.
Samantaviharepi vasantena tasmim game pindaya na caritabbam.
Upatissatthero pana bhante nagarannama mahantam dvadasayojanikampi hotiti
Antevasikehi vutto yassa vithiya kuladusakakammam katam tato
varitanti aha. Tato vithipi mahati nagarappamanava hotiti vutto
yassa gharapatipatiyati aha. Gharapatipatipi vithippamanava hotiti
vutto itocitoca satta gharani varitaniti aha. Tam pana sabbam
therassa manorathamattameva. Sacepi viharo tiyojanaparamo hoti
dvadasayojanaparamanca nagaram neva vihare vasitum labbhati na nagare caritunti.
     {435} Te sanghena pabbajaniyakammakatati katham sangho tesam kammam akasi.
Na gantvava ajjhottharitva akasi athakho kulehi nimantetva
nimantetva sanghabhattesu kariyamanesu tasmim tasmim thane thera
samanapatipadam kathetva ayam samano ayam assamanoti manusse
sannapetva ekam dve bhikkhu simam pavesetva eteneva upayena
sabbesampi pabbajaniyakammam akamsuti. Evam pabbajaniyakammakatassa
ca attharasa vattani puretva yacantassa kammam patippassambhitabbam.
Patippassaddhakammenapi ca tena yesu kulesu pubbe kuladusakakammam
katam tato paccaya na gahetabba. Asavakkhayappattenapi
na gahetabba akappiyava honti. Kasma na ganhathati
pucchitena pubbe evam katattati vutte sace vadanti na
mayam tena karanena dema idani silavantataya demati gahetabba.
Pakatiya danatthaneyeva kuladusakakammam katam hoti tato
pakatidanameva gahetum vattati. Yam vaddhetva denti tam na vattati.
Na samma vattantiti te pana assajipunabbasuka attharasasu vattesu
Samma na vattanti. Na lomam patentiti anulomapatipadam
apatipajjanataya na pannaloma honti. Na nettharam vattantiti attano
nittharanamaggam na patipajjanti. Bhikkhu na khamapentiti dukkatam
bhante amhehi na puna evam karissama khamatha amhakanti evam
bhikkhunam khamapanam na karonti. Akkosantiti karakasangham dasahi
akkosavatthuhi akkosanti. Paribhasantiti bhayam tesam dassenti.
Chandagamita .pe. Bhayagamita papentiti ete chandagamino ca
.pe. Bhayagamino cati evam chandagamitayapi .pe. Bhayagamitayapi
papenti yojentiti attho. Pakkamantiti tesam parivaresu pancasu
samanasatesu ekacce disa pakkamanti. Vibbhamantiti ekacce gihi
honti. Katham hi nama assajipunabbasukati ettha dvinnam
pamokkhanam vasena sabbepi assajipunabbasukati vutta.
     {436-437} Gamam vati ettha nagarampi gamaggahaneneva gahitam. Tenassa
padabhajane gamopi nigamopi nagarampi gamo ceva nigamo cati
vuttam. Tattha apakaraparikkhepo saapano nigamoti veditabbo.
Kulani dusetiti kuladusako. Dusento ca na asucikaddamadihi duseti
atha kho attano duppatipattiya tesam pasadam vinaseti.
Tenevassa padabhajane pupphena vati adi vuttam.
     Tattha yo haritva va harapetva va pakkositva va
pakkosapetva va sayam va upagatanam yankinci attano santakam
puppham kulasangahatthaya deti dukkatam. Parasantakam deti dukkatameva.
Theyyacittena deti bhandagghena karetabbo. Eseva nayo
sanghikepi. Ayampana viseso. Senasanatthaya niyamitam issaravataya
dadato thullaccayam. Pupphannama kassa datum vattati kassa na vattatiti.
Matapitunam tava haritvapi harapetvapi pakkositvapi pakkosapetvapi
datum vattati. Sesanatakanam pakkosapetvava. Tanca
kho vatthupujanatthaya. Mandanatthaya pana sivalingadipujanatthaya va
kassacipi datum na vattati. Matapitunanca harapentena
natisamanereheva harapetabbam. Itare pana yadi sayameva icchanti
vattati. Sammatena pupphabhajakena bhajanakale sampattanam samaneranam
upaddhabhagam datum vattati. Kurundiyam sampattagihinam upaddhabhagam
mahapaccariyam culakam datum vattatiti vuttam. Asammatena apaloketva
databbam acariyupajjhayesu sagarava samanera bahuni pupphani
aharitva rasim katva thapenti. Thera patova sampattanam
saddhiviharikadinam upasakanam va tvam idam ganha tvam idam ganahati
denti. Pupphadanam nama na hoti. Cetiyam pujessamati gahetva
gacchantapi pujam karontapi tattha tattha sampattanam cetiyapujanatthaya
denti. Etampi pupphadanannama na hoti. Upasake
akkapupphadihi pujante disva vihare kannikarapupphadini atthi
upasaka tani gahetva pujethati vattumpi vattati. Bhikkhu pupphapujam
katva divataram gamam pavitthe kim bhante atidiva pavitthatthati
pucchanti. Vihare pupphani bahuni pujam akarimhati vadanti.
Manussa bahuni kira vihare pupphaniti punadivase pahutam khadaniyam
bhojaniyam gahetva viharam gantva pupphapujanca karonti dananca denti
vattati. Manussa mayambhante asukadivasannama pujessamati pupphavaram
yacitva anunnatadivase agacchanti. Samanerehi ca pageva
pupphani ocinitva thapitani honti. Te rukkhesu pupphani
apassanta kuhim bhante pupphaniti vadanti. Samanerehi ocinitva
thapitani tumahe pana pujetva gacchatha sangho annam divasam
pujessatiti. Te pujetva danam datva gacchanti vattati.
Mahapaccariyam pana kurundiyanca thera samanerehi dapetum na labhanti
sace sayameva tani pupphani tesam denti vattati therehi pana
samanerehi ocinitva thapitaniti ettakameva vattabbanti vuttam.
Sace pana pupphavaram yacitva anocitesu pupphesu yagubhattadini
adaya agantva samanerehi ocinitva dethati vadanti
natakasamaneranamyeva ocinitva datum vattati. Annatake ukkhipitva
rukkhasakhaya thapenti. Na orohitva palayitabbam ocinitva
datum vattati. Sace pana koci dhammakathiko bahuni upasaka
vihare pupphani yagubhattadini adaya gantva pupphapujam karothati
vadati tasseva na kappatiti mahapaccariyanca kurundiyanca vuttam.
Mahaatthakathayam pana etam akappiyam na vattatiti avisesena vuttam.
Phalampi attano santakam vuttanayeneva matapitunanca sesanatinanca
datum vattati. Kulasangahatthaya  pana dentassa vuttanayeneva attano
Santake parasantake sanghike senasanatthaya niyamite ca dukkatadini
veditabbani. Attano santakamyeva gilanamanussanam va
sampattaissaranam va khinaparibbayanam datum vattati. Phaladanam na hoti.
Phalabhajakenapi sammatena sanghassa phalabhajanakale sampattamanussanam
upaddhabhagam datum vattati. Asammatena apaloketva databbam.
Sangharamepi phalaparicchedena va rukkhaparicchedena va katika katabba
tato gilanamanussanam va annesam va phalam yacantanam yathaparicchedena
cattari panca phalani databbani rukkha va dassetabba
ito gahetum labbhatiti. Idha phalani sundarani ito ganhathati
evam pana na vattabbam. Cunnenati ettha attano santakam
sirisacunnam va annam va kasavam kulasangahatthaya deti dukkatam .
Parasantakadisupi vuttanayena vinicchayo veditabbo. Ayam pana viseso.
Idha sanghassa rakkhitagopitapi rukkhacchalli garubhandameva.
Mattikadantakatthavelusupi garubhandupagam natva cunne vuttanayeneva
vinicchayo veditabbo. Pannadanam pana ettha na agatam. Tampi
vuttanayeneva veditabbam. Paratopi garubhandavinicchaye sabbam vittharena
vannayissama. Vejjakaya vati ettha vejjakammavidhi tatiyaparajikavannanaya
vuttanayeneva veditabbo. Janghapesanikenati ettha
janghapesaniyanti gihinam duteyyasasanaharanakammam vuccati tam na
katabbam. Gihinam hi sasanam gahetva gacchantassa pade pade dukkatam.
Tam kammam nissaya laddhabhojanam bhunjantassapi ajjhohare
Ajjhohare dukkatam. Pathamam sasanam aggahetva paccha ayam dani
so gamo handa nam sasanam arocemiti magga okkamantassapi
pade pade dukkatam. Sasanam arocetva laddhabhojanam bhunjato
purimanayeneva dukkatam. Sasanam aggahetva agatena pana bhante
tasmim game itthannamassa nama ka pavuttiti pucchiyamanena
kathetum vattati. Pucchitapanhe doso natthi. Pancannam pana
sahadhammikanam matapitunam pandupalasassa attano veyyavaccakarassa
ca sasanam haritum vattati. Gihinanca pubbe vuttappakaram
kappiyasasanam. Idam hi janghapesaniyakammannama na hoti.
Imehi pana atthahi kuladusakakammehi uppannapaccaya pancannampi
sahadhammikanam na kappanti abhutarocanarupiyasamvoharehi
uppannapaccayasadisava honti.
     Papa samacara assati papasamacaro. Te pana yasma
malavaccharopanadayo idha adhippeta tasma malavaccham ropetipiti
adina nayenassa padabhajanam vuttam. Tirokkhati parammukha.
Kulani ca tena dutthaniti ettha pana yasma kulaniti
voharamattametam atthato hi manussa tena duttha honti tasmassa
padabhajane pubbe saddha hutvati adimaha. Chandagaminoti
chandena gacchantiti chandagamino. Esa nayo sesesu. Samanubhasitabbo
tassa patinissaggayati ettha kuladusakakammena dukkatameva.
Yam pana so sangham pariharitva chandagaminoti adimaha tassa
Patinissaggaya samanubhasanakammam katabbanti evamattho datthabbo.
Sesam sabbattha uttanatthameva. Samutthanadinipi pathamasanghabhedasadisanevati.
               Kuladusakasikkhapadavannana nitthita.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 127-148. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=2685&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=2685&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=614              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=18863              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=8199              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=8199              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]