ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 2 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.2)

     {380} Tena samayena buddho bhagavati dutthadosasikkhapadam. Tattha
veluvane kalandakanivapeti veluvananti tassa uyyanassa namam. Tam
kira veluhi ca parikkhittam ahosi attharasahatthena ca pakarena
gopurattalakayuttam nilobhasam manoramam tena veluvananti vuccati.
Kalandakanancettha nivapam adamsu tena kalandakanivapoti vuccati.
Pubbe  kira annataro raja tattha uyyane kilanattham agato
suramadena matto divaseyyam supi. Parijanopissa sutto rajati
pupphaphaladihi palobhiyamano itocitoca pakkami. Atha suragandhena
annatarasma susirarukkha kanhasappo nikkhamitva ranno abhimukho
agacchati. Tam disva rukkhadevata ranno jivitam dammiti
kalakavesena agantva kannamule saddamakasi. Raja patibujjhi.
Kanhasappo nivatto. So tam disva imaya kalakaya mama
jivitam dinnanti kalakanam tattha nivapam patthapesi abhayaghosananca
ghosapesi. Tasma tam tato pabhuti kalandakanivapanti sankham gatam.
Kalandakati hi kalakanam etam namam. Dabboti tassa therassa
namam. Mallaputtoti mallarajassa putto. Jatiya sattavassena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page78.

Arahattam sacchikatanti thero kira sattavassova samvegam labhitva pabbajanto khuraggeyeva arahattam papuniti veditabbo. Yankinci savakena pattabbam sabbam tena anuppattanti savakena pattabbam nama tisso vijja catasso patisambhida cha abhinna nava lokuttaradhammati idam gunajatam tam sabbam tena anuppattam hoti. Natthi cassa kinci uttarikaraniyanti 1- catusu saccesu catuhi maggehi solasavidhassa kiccassa katatta idanissa kinci uttarim karaniyam natthi. Katassa va paticayoti tasseva katassa vaddhanampi natthi dhotassa viya vatthassa patidhovanam pitthassa viya gandhassa patipimsanam pupphitassa viya ca pupphasasa patipupphananti. Rahogatassati rahasi gatassa. Patisallinassati tato tato patikkamitava sallinassa. Ekibhavam gatassati vutatam hoti. Athakho ayasmato dabbassa mallaputtassa etadahosi yannunaham sanghassa senasananca pannapeyyam bhattani ca uddiseyyanti thero kira attano katakiccabhavam disva aham imam antimasariram dharemi tanca kho vatamukhe thitapadipo viya aniccatamkhe thitam nacirasseva nibbayanadhammam yava na nibbayati tava kim nukho aham sanghassa veyyavaccam kareyyanti cintento iti patisancikkhati tiroratthesu bahu kulaputta bhagavantam adisvava pabbajanti te bhagavantam passissama ceva vanadissama cati duratopi agacchanti tatra yesam senasanam nappahoti te silapattakepi seyyam kappenti pahomi kho panaham attano @Footnote: 1. paliyam uttarim karaniyanti padadvayam likhitam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page79.

Anubhavena tesam bahukulaputtanam icchavasena pasadaviharaaddhayogadini samancapithakattharanani senasanani nimminitva datum punadivase cettha ekacce ativiya kilantarupa honti te garavena bhikkhunam purato thatva bhattanipi na uddisapenti aham kho panetesam bhattanipi uddisitum pahomiti. Iti patisancikkhantassa athakho ayasmato dabbassa mallaputtassa etadahosi yannunaham sanghassa senasananca pannapeyyam bhattani ca uddiseyyanti. Nanu ca imani dve thanani bhassaramatadimanuyuttassa yuttani ayanca khinasavo nippapancaramo imassa kasma imani patibhamsuti. Pubbapatthanaya coditatta. Sabbabuddhanam kira imam thanantaram patta savaka hontiyeva. Ayanca padumuttarassa bhagavato kale annatarasmim kule pacchajato imam thanantaram pattassa bhikkhuno anubhavam disva atthasatthiya bhikkhusatasahassehi saddhim bhagavantam satta divasani nimantetva mahadanam datva padamule nipatitva anagate tumhadisassa buddhassa uppannakale ahampi itthannamo tumhakam savako viya senasanapannapako ca bhattuddesako ca assanti patthanam akasi. Bhagava anagatamsananam pesetva addasa. Disva ca ito kappasatasahassassa accayena gotamo nama buddho uppajjissati tada tvam dabbo nama mallaputto hutva jatiya sattavasso nikkhamma pabbajitva arahattam sacchikarissasi imanca thanantaram lacchasiti byakasi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page80.

So tato pabhuti danasiladini purayamano devamanussasampattim anubhavitva amhakam bhagavato kale tena bhagavata byakatasadisameva arahattam sacchakasi. Athassa rahogatassa kim nukho aham sanghassa veyyavaccam kareyyanti cintayato taya pubbapatthanaya coditatta imani dve thanani patibhamsuti. Athassa etadahosi aham kho anissaro attani satthara saddhim ekatthane vasami sace mam bhagava anujanissati imani dve thanani samadiyissamiti bhagavato santikam agamasi. Tena vuttam athakho ayasma dabbo mallaputto .pe. Bhattani ca uddisitunti. Atha nam bhagava sadhu sadhu dabbati sampahamsitva yasma arahati evarupo agatigamanaparibahiro bhikkhu imani dve thanani vicaretum tasma tenahi tvam dabba sanghassa senasananca pannapehi bhattani ca uddisahiti aha. Bhagavato paccassositi bhagavato vacanam patiassosi abhimukho assosi. Sampaticchiti vuttam hoti. Pathamam dabbo yacitabboti kasma bhagava yacapeti. Garahamocanattham. Passati hi bhagava anagate dabbassa imam thanam nissaya mettiyabhummajakanam vasena mahaupaddavo uppajjissati tatra keci garahissanti ayam tunhibhuto attano kammam akatva kasma idisam thanam vicaretiti tato anne vakkhanti ko imassa doso eso teheva yacitva thapitoti evam garahato muccissatiti. Evam garahamocanattham yacapetvapi puna yasma asammate bhikkhusmim sanghamajjhe kinci kathiyamane khiyyanadhammo uppajjati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page81.

Ayam kasma sanghamajjhe uccasaddam karoti issariyam dassetiti sammate pana kathente ma ayasmanto kinci avacuttha sammato ayam kathetu yathasukhanti vattaro bhavanti asammatanca abhutena abbhacikkhantassa lahukapatti hoti dukkatamatta sammatam pana abbhacikkhato garukatara pacittiyapatti hoti atha sammato bhikkhu apattiya garukabhavena verikehipi duppaddhamsiyataro hoti tasma tam ayasmantam sammannapetum byattena bhikkhunati adimaha. Kim pana dve sammatiyo ekassa datum vattantiti. Na kevalam dve sace pahoti terasapi datum vattanti. Appahontanam pana ekapi dvinnam va tinnam va datum na vattati. {382} Sabhagananti gunasabhaganam na mittasanthavasabhaganam. Tenevaha ye te bhikkhu suttantika tesam ekajjhantiadim. Yavatika hi suttantika honti te uccinitva ekato tesam anurupameva senasanam pannapeti evam sesanam. Kayadalhibahulati kayassa dalhabhavakaranabahula kayaposanabahulati attho. Imayapime ayasmanto ratiyati imaya saggamaggassa tiracchanabhutaya tiracchanakathaya ratiya. Acchissantiti viharissanti. Tejodhatum samapajjitva tenevalokenati tejokasinacatutthajjhanam samapajjitva vutthaya abhinnananena angulijjalanam adhitathaya teneva tejodhatusamapattiya janitena angulijjalalokenati attho. Ayam pana therassa anubhavo na cirasseva sakalajambudipe pakato ahosi. Tam sutva iddhipatihariyam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page82.

Datthukama agamimsu. Apissu bhikkhu sancicca vikale agacchanti. Te sancicca dure apadisantiti janantava dure apadisanti. Katham. Amhakam avuso dabba gijjhakuteti imina nayena. Anguliya jalamanaya purato purato gacchatiti sace eko bhikkhu hoti sayameva gacchati sace bahu honti bahu attabhave nimminati sabbe attana sadiseeva. Senasanam pannapeti ayam mancoti adisu pana there ayam mancoti vadante nimmitapi attano attano gatatthane ayam mancoti vadanti. Evam sabbapadesu. Ayam hi nimmitanam dhammata ekasmim bhasamanasmim sabbe bhasanti nimmita ekasmim tunhimasine sabbe tunhi bhavanti teti. Yasmim pana vihare mancapithadini na paripurenti attano anubhavena pureti tena nimmitanam avatthukam vacanam na hoti. Senasanam pannapetva punadeva veluvanam paccagacchatiti tehi saddhim janapadakatham kathento na nisidati attano vasanatthanameva paccagacchati. {383} Mettiyabhummajakati mettiyo ceva bhummajako ca chabbaggiyanam aggapurisa ete. Lamakani ca bhattaniti senasanani tava navakanam lamakani papunantiti anacchariyametam. Bhattani pana salakayo pacchiyam va civarabhoge va pakkhipitva aloletva ekamekam uddharitva pannapenti. Tanipi nesam mandapunnataya lamakani sabbapacchimaneva papunanti. Yampi ekacarikabhattam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page83.

Ekavarikabhattannama panitappanitam samodhanetva therato yava navaka gahapetabbam. Tampi etesam pattadivase lamakam va hoti ete va disvava panitam adatva lamakameva denti. Abhisankharikanti nanasambharehi abhisankharitva katam susajjatam susampaditanti attho. Kanajakanti sakundakabhattam. Bilangadutiyanti kanjikadutiyam. Kalyanabhattikoti kalyanam sundaram ativiya panitam bhattamassati kalyanabhattiko. Panitadayakatta bhatteneva pannato. Catukkabhattam detiti cattari bhattani deti. Taddhitavoharena pana catukkabhattanti vuttam. Upatitthitva parivisatiti sabbakammante vissajjetva mahantam pujasakkaram katva samipe thatva parivisati. Odanena pucchantiti odanahattha upasankamitva kim bhante odanam demati pucchanti. Evam karanattheyeva karanavacanam hoti. Esa nayo supadisu. Svatanayati sve bhavo bhattaparibhogo svatano. Tassatthaya svatanaya. Sve kattabbassa bhattaparibhogassatthayati vuttam hoti. Uddittham hotiti papetva dinnam hoti. Mettiyabhummajakanam kho gahapatiti idam thero asamannaharitva aha. Evam balavati hi tesam mandapunnata yam sativepullattappattanampi asamannaharo hoti. Ye jeti ettha jeti dasim alapati. Hiyo kho avuso amhakanti rattim sammantayamana atitam divasabhagam sandhaya hiyoti vadanti. Na cittarupanti na cittanurupam. Yatha pubbe yattakam icchanti tattakam supanti na

--------------------------------------------------------------------------------------------- page84.

Evam supimsu. Appakameva supimsuti vuttam hoti. Baharamakotthaketi veluvanaviharassa bahidvarakotthake. Pattakkhandhati patitakkhandha khandhatthikam nametva nisinna. Pajjhayantati padhupayanta. Yato nivatam tato pavatanti yattha nivatam appakopi vato natthi tattha mahavato utthitoti attho. Udakam manne adittanti udakam viya adittam. {384} Sarasi tvam dabba evarupam kattati tvam dabba evarupam katva sarasi. Athava sarasi tvam dabba evarupam yathayam bhikkhuni aha kattavasi evarupam yathayam bhikkhuni ahati evam yokhetva cettha attho datthabbo. Ye pana katvati pathanti tesam ujukameva 1-. Yatha mam bhante bhagava janatiti thero kim dassesi. Bhagava bhante sabbannu ahanca khinasavo natthi mayham vatthukamapatisevana tam mam bhagava janati tatraham kim vakkhami yatha mam bhagava janati tathevaham datthabboti. Na kho dabba dabba evam nibbethentiti ettha na kho dabba dabba pandita yatha tvam parapaccayena nibbethesi evam nibbethenti apica kho yadeva samam natam tena nibbethentiti evamattho datthabbo. Sace taya katanti imina kim dasseti. Na hi sakka parisabbalena va pakkhupatthambhena va akarako karako katum karako va akarako katum tasma yam sayam katam @Footnote: 1. kattati pade tupaccayo yatha nabhijanami... sancicca panam jivita voropeta. @saddasatthepi vakyakarakam padam kattati vuccati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page85.

Va akatam va tadeva vattabbanti dasseti. Kasma pana bhagava janantopi aham janami khinasavo tvam natthi tuyham doso ayam bhikkhuni musavadiniti navocati. Paranudayataya. Sace hi bhagava yam yam janati tam tam vadeyya annena parajikam apannena putathena aham janami tvam parajikoti vattabbam bhaveyya tato so puggalo ayam pubbe dabbam mallaputtam suddham katva idani mam asuddham karoti kassa dani kim vadami yatra satthapi savakesu chandagatim gacchti kuto imassa sabbannubhavoti aghatam bandhitva apayupago bhaveyya. Tasma bhagava imaya paranudayataya janantopi navoca. Kinci bhiyyo upavadaparivajjanato navoca. Yadi hi bhagava evam vadeyya evam upavado bhaveyya dabbassa mallaputtassa vutthanannama bhariyam sammasambuddham pana sakkhim labhitva vutthitoti. Idanca vutthanalakkhanam mannamana buddhakalepi sakkhina suddhi va asuddhi va hoti mayam janama ayam puggalo asuddhoti evam papabhikkhu lajjimpi vinaseyyunti. Apica anagatepi bhikkhu otinne vatthusmim codetva saretva sace taya katam katanti vadehiti lajjinam patinnam gahetva kammam karissantiti vinayalakkhane tantim thapento aham janamiti avatva sace taya katam katanti vadehiti aha. Nabhijanami supinantenapi methunam dhammam patisevitati supinantenapi methunam dhammam nabhijanami. Na patisevita ahanti vuttam hoti. Athava patisevita hutva supinantenapi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page86.

Methunam dhammam na janamiti vuttam hoti. Ye pana patisevitvati pathanti tesam ujukameva 1-. Pageva jagaroti jagaranto pana pathamamyeva na janamiti. Tenahi bhikkhave mettiyam bhikkhunim nasethati yasma dabbassa ca imissa ca vacanam na ghatati tasma mettiyam bhikkhunim nasethati vuttam hoti. Tattha tisso nasana linganasana samvasanasana dandakammanasanati. Tasu dusako nasetabboti ayam linganasana. Apattiya adassane va apatikamme va papikaya ditthiya apatinissagge va ukkhepaniyakammam karonti ayam samvasanasana. Cara pire vinassati dandakammam karonti ayam dandakammanasana. Idha pana linganasanam sandhayaha mettiyam bhikkhunim nasethati. Ime ca bhikkhu anuyunjathati imina imam dipeti ayam bhikkhuni attano dhammataya akarika addha annehi uyyojita tasma yehi uyyojita ime bhikkhu anuyunjatha gavesatha janathati. Kim pana bhagavata mettiya bhikkhuni patinnaya nasita apatinnaya nasitati. Kincettha yadi tava patinnaya nasita thero karako hoti atha apatinnaya thero akarako hoti niddoso. Bhatiyarajakalepi mahaviharavasinanca abhayagirivasinanca theranam imasmimyeva vade vivado ahosi. Abhayagirivasinopi attano suttam vatva tumhakam vade thero karako hotiti vadanti. Mahaviharavasinopi attano suttam vatva tumhakam vade @Footnote: 1. patisevitati padepi tupaccayo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page87.

Thero karako hotiti vadanti. Panho na chijjati. Raja sutva there sannipatapetva dighakarayanam nama brahmanajatiyam amaccam theranam katham sunahiti anapesi. Amacco kira pandito bhasantarakusalo. So aha vadantu bhante thera suttanti. Tato abhayagiritthera attano suttam vadimsu tenahi bhikkhave mettiyam bhikkhunim sakaya patinnaya nasethati. Amacco bhante tumhakam vade thero karako hoti sadosoti aha. Mahaviharavasinopi attano suttam vadimsu tenahi bhikkhave mettiyam bhikkhunim nasethati. Amacco bhante tumhakam vade thero akarako hoti niddosoti aha. Kimpanettha yuttam yam paccha vuttam vicaritam hetam atthakathacariyehi. Bhikkhu bhikkhum amulakena antimavatthuna anuddhamseti sanghadiseso bhikkhunim anuddhamseti dukkatam. Kurundiyam pana musavade pacittiyanti vuttam. Tatrayam vicarana. Purimanaye tava anuddhamsanadhippayatta dukkatameva yujjati. Yatha satipi musavade bhikkhuno bhikkhusmim sanghadiseso satipi ca musavade asuddham suddhaditthino akkosadhippayena vadantassa omasavadeneva pacittiyam na sampajanamusavadena evam idhapi anuddhamsanadhippayatta sampajanamusavade pacittiyam na yujjati dukkatameva yuttam. Pacchimanayepi musavadatta pacittiyameva yujjati . Vacanappamanato hi anuddhamsanadhippayena bhikkhussa bhikkhusmim sanghadiseso akkosadhippayassa musavade bhikkhussa bhikkhusmim sanghadiseso akkosadhippayassa ca omasavade bhikkhussa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page88.

Pana bhikkhuniya dukkatanti vacanam natthi sampajanamusavade pacittiyanti vacanamatthi tasma pacittiyameva yujjati. Tatra pana idam upaparikkhitabbam. Anuddhamsanadhippaye asati pacittiyam tasmim sati kena bhavitabbanti. Tatra yasma musa bhanantassa pacittiye siddhepi amulakena sanghadisesena anuddhamsane visum pacittiyam vuttam tasma anuddhamsanadhippaye sati sampajanamusavade pacittiyassa okaso na dissati na ca sakka anuddhamsentassa anapattiya bhavitunti purimanayovettha parisuddhataro khayati. Tatha bhikkhuni bhikkhunim amulakena antimavatthuna anuddhamseti sanghadiseso bhikkhum anuddhamseti dukkatam. Tatra sanghadiseso vutthanagami dukkatam desanagami etehi nasana natthi. Yampi sa bhagavato purato thatva musa abhani tenassa sampajanamusavade pacittiyam iminapi nasana natthi. Yasma pana sa pakatiyava dussila papabhikkhuni idani ca sayameva dussilamhiti vadati tasma nam bhagava asuddhattayeva nasapesi. Athakho mettiyabhummajakati evam mettiyam bhikkhunim nasetha ime ca bhikkhu anuyunjathati vatva utthayasana viharam pavitthe bhagavati tehi bhikkhuhi detha dani imissa setakaniti nasiyamanam tam bhikkhunim disva te bhikkhu tam mocetukamataya attano aparadham avikarimsu. Etamattham dasasetum athakho mettiyabhummajakati adi vuttam. {385-386} Duttho dosoti dusito ceva dusako ca. Uppanne hi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page89.

Dose puggalo tena dosena dusito hoti pakatibhavam jahapito tasma dutthoti vuccati. Paranca duseti vinaseti tasma dosoti vuccati. Iti duttho dosoti ekassevetam puggalassa akarananattena nidassanam. Tena vuttam duttho dosoti dusito ceva dusako cati. Tattha saddalakkhanam pariyesitabbam. Yasma pana so duttho dosoti sankham gato patighasamangipuggalo kupitadibhave thitova hoti tenassa padabhajane kupitoti adi vuttam. Tattha kupitoti kuppabhavam pakatito cavanabhavam patto. Anattamanoti na sakamano attano vase atthitacitto. Apica pitisukhehi na attamano nipatacittoti anattamano. Anabhiraddhoti na sukhito na va pasaditoti anabhiraddho. Patighena ahatam cittamassati ahatacitto. Cittatthaddhabhavacittakacavarasankhatam patighakhilam jatamassati khilajato. Appatitoti nappatiito 1- pitisukhadihi vajjito na abhisatoti attho. Padabhajane pana yesam dhammanam vasena appatito hoti te dassetum tena ca kopenati adi vuttam. Tattha tena ca kopenati yena dutthoti ca kupitoti ca vutto. Ubhayampi hetam pakatibhavam jahapanato ekakaram hoti. Tena ca dosenati yena dosoti vutto. Imehi dvihi sankharakkhandhameva dasseti. Taya ca anattamanatayati yaya anattamanoti vutto. Taya ca anabhiraddhiyati yaya anabhiraddhoti vutto. Imehi dvihi vedanakkhandham @Footnote: 1. appititoti na pitim itoti amhakam mati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page90.

Dasseti. Amulakena parajikenati ettha nassa mulanti amulakam. Tam panassa amulakattam yasma codakavasena adhippetam na cuditakavasena tasma tamattham dassetum padabhajane amulakannama adittham assutam aparisankitanti aha. Tena imam dipeti yam parajikam codakena cuditakamhi puggale neva dittham na sutam na parisankitam idam etesam dassanassavanaparisankasankhatanam mulanam abhavato amulakannama. Tam pana so apanno va hotu anapanno va etam idha appamananti. Tattha adittham nama attano pasadacakkhuna va dibbacakkhuna va adittham. Assutam nama tatheva kenaci vuccamanam na sutam. Aparisankitam nama cittena aparisankitam. Dittham nama attana va parena va pasadacakkhuna va dibbacakkhuna va dittham. Sutannama tatheva sutam. Parisankitam nama attana va parena va parisankitam. Tattha attana dittham ditthameva. Parehi dittham attana sutam parehi sutam parehi parisankitanti idam pana sabbampi attana sutatthaneyeva titthati. Parisankitam pana tividham ditthaparisankitam sutaparisankitam mutaparisankitanti. Tattha ditthaparisankitannama eko bhikkhu uccarapassavakammena gamasamipe ekam gumbam pavittho annatarapi itthi kenacideva karaniyena tam gumbam pavisitva nivatta napi bhikkhu itthim addasa na ca itthi bhikkhum adisvava ubhopi yatharucim pakkanta annataro bhikkhu ubhinnam tato nikkhamanam sallakkhetva addha imesam katam va karissanti vati parisankati idam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page91.

Ditthaparisankitam. Sutaparisankitannama idhekacco andhakare va paticchanne va okase matugamena saddhim bhikkhuno tadisam patisantharavacanam sunati samipe annam vijjamanampi atthi natthiti na janati so addha imesam katam va karissanti vati parisankati idam sutaparisankitam. Mutaparisankitannama sambahula dhutta rattibhage pupphagandhamamsasuradini gahetva itthihi saddhim ekam paccantaviharam gantva mandape va bhojanasaladisu va yathasukham kilitva pupphadini vikiritva gata punadivase bhikkhu tam vippakaram disva kassidam kammanti vicinanti tatra ca kenaci bhikkhuna pageva vutthahitva vattasisena mandapam va bhojanasalam va patijaggantena pupphadini amatthani honti kenaci upatthakakulato ahatehi pupphadihi puja kata hoti kenaci bhesajjattham arittham pitam hoti atha te kassidam kammanti vicinanta bhikkhu hatthagandhanca mukhagandhanca ghayitva te bhikkhu parisankanti idam mutaparisankitam. Tattha dittham atthi samulakam atthi amulakam ditthameva atthi sannasamulakam atthi sannaamulakam. Esa nayo sutepi. Parisankite pana ditthaparisankitam atthi samulakam atthi amulakam ditthaparisankitameva atthi sannasamulakam atthi sannaamulakam. Esa nayo sutamutaparisankitesu. Tattha ditatham samulakannama parajikam apajjantam disvava dittho mayati vadati. Amulakannama paticchannokasato nikkhamantam disva vitikkamam adisva dittho mayati vadati. Ditthameva sannasamulakannama disvava

--------------------------------------------------------------------------------------------- page92.

Ditthasanni hutva codeti. Sannaamulakannama pubbe parajikavitikkamam disva paccha aditthasanni jato so sannaya amulakam katva dittho mayati codeti. Eteneva nayena sutamutaparisankitanipi vittharato veditabbani. Ettha ca sabbappakarenapi dittham samulakena va sannasamulakena va codentassa anapatti. Amulakena va sannaamulakena va codentasseva apatti. Anuddhamseyyati viddhamseyya paddhamseyya abhibhaveyya ajjhotthareyya. Tampana anuddhamsanam yasma attana codentopi parena codapentopi karotiyeva tasma padabhajane codeti va codapeti vati vuttam. Tattha codetiti parajikam dhammam apannositi adihi vacanehi sayam codeti tassa vacaya vacaya sanghadiseso. Codapetiti attana samipe thatva annam bhikkhum anapeti so tassa vacanena tam codeti codapakasseva vacaya vacaya sanghadiseso. Atha sopi maya dittham sutam atthiti codeti dvinnampi jananam vacaya vacaya sanghadiseso. Codanapabhedakosallatthanca panettha ekavatthuekacodakadicatukkam tava veditabbam. Tattha eko bhikkhu ekam bhikkhum ekena vatthuna codeti imissa codanaya ekam vatthu eko codako. Sambahula ekam ekena vatthuna codenti pancasata mettiyabhummajakappamukha chabbaggiya bhikkhu ayasmantam dabbam mallaputtamiva imissa codanaya ekam vatthu nanacodaka. Eko bhikkhu ekam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page93.

Bhikkhum sambahulehi vatthuhi codeti imissa codanaya nanavatthuni eko codako. Sambahula sambahule sambahulehi vatthuhi codenti imissa codanaya nanavatthuni nanacodaka. Codetum pana ko labhati ko na labbhatiti. Dubbalacodakavacanam tava gahetva koci na labhati. Dubbalacodako nama sambahulesu kathasallapena nisinnesu eko ekam arabbha anuddissakam katva parakavatthum katheti. Anno tam sutva itarassa gantva aroceti. So tam upasankamitva tvam kira mam idancidanca vadasiti vadati. So naham evarupam janami kathapavattiyam pana maya anuddissakam katva vuttamatthi sace aham tava imam dukkhuppattim janeyyam ettakampi na katheyyanti. Ayam dubbalacodako. Tassetam kathasallapam gahetva tam bhikkhum koci codetum na labhati. Etam pana aggahetva silasampanno bhikkhu bhikkhum va bhikkhunim va silasampanna ca bhikkhuni bhikkhunimeva codetum labhatiti mahapadumatthero aha. Mahasumatthero pana pancapi sahadhammika labhantiti aha. Godattatthero pana na koci na labhatiti vatva bhikkhussa sutva codeti bhikkhuniya sutva codeti .pe. Titthiyasavakanam sutva codetiti idam suttamahari. Tinnampi theranam vade cuditakasseva patinnaya karetabbo. Ayam pana codana nama dutam va pannam va sasanam va pesetvapi codentassa sisam na eti. Puggalassa pana samipe thatvava hatthamuddhaya va vacibhedena va codentasseva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page94.

Sisam eti. Sikkhapaccakkhanameva hi hatthamuddhaya sisam na eti. Idam pana anuddhamsanam abhutarocananca etiyeva. Yo pana dvinnam thitatthane ekam niyametva codeti so ce janati sisam eti. Itaro janati sisam na eti. Dvepi niyametva codeti eko va janatu dve va sisam eti. Esa nayo sambahulesu. Tamkhaneyeva ca jananam nama dukkaram. Samayena avajjitva nate pana natameva hoti. Paccha ce janati sisam na eti. Sikkhapaccakkhanaabhutarocanadutthullavacaattakama- dutthadosabhutarocanasikkhapadaniti sabbaneva hi imani ekaparic- chedani. Evam kayavacavasena cayam duvidhapi codana puna ditthacodana sutacodana parisankitacodanati tividha hoti. Apara catubbidha hoti silavipatticodana acaravipatticodana ditthivipatticodana ajivavipatticodanati. Tattha garukanam dvinnam apattikkhandhanam vasena silavipatticodana veditabba. Avasesanam vasena acaravipatticodana. Micchaditthiantaggahikaditthivasena ditthivipatticodana. Ajivahetuppannattanam channam sikkhapadanam vasena ajivavipatticodana veditabba. Aparapi catubbidha hoti vatthusandassana apattisandassana samvasapatikkhepo samicipatikkhepoti. Tattha vatthusandassana nama tvam methunadhammam patisevi adinnam adiyi manussam ghatayittha 1- abhutam arocayitthati 2- evam pavatta. Apattisandassana nama tvam @Footnote: 1. ghatayi. 2. arocayiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page95.

Methunadhammaparajikapattim apannoti evamadinayappavatta. Samvasapatikkhepo nama natthi taya saddhim uposatho va pavarana va sanghakammam vati evam pavatta. Ettavata pana sisam na eti. Assamanosi asakyaputtiyositi adihi vacanehi saddhim ghatiteyeva sisam eti. Samicipatikkhepo nama abhivadanapaccutthanaanjalikamma- vijanadikammanam akaranam. Tam patipatiya vandanadini karoto ekassa akatva sesanam karanakale veditabbam. Ettavata ca codana nama hoti. Apatti pana sisam na eti. Kasma mama vandanadini na karositi pucchite pana assamanosi asakyaputtimyositi adihi vacanehi saddhim ghatiteyeva sisam eti. Yagubhattadina pana yam icchati tam apucchati na tavata codana hoti. Aparapi patimokkhatthapanakkhandhake ekam bhikkhave adhammikam patimokkhatthapanam ekam dhammikanti 1- adim katva yava dasa adhammikani patimokkhatthapanani dasa dhammikaniti evam adhammika pancapannasa dhammika pancapannasati dasuttarasatam codana vutta. Ta ditthena codentassa dasuttarasatam sutena codentassa dasuttarasatam parisankaya codentassa dasuttarasatanti timsadhikani tini satani honti. Tani kayena codentassa vacaya codentassa kayavacahi codentassati tigunani katani navutadhikani nava satani honti. Tani attana codentassapi parena codapentassapi tattakanevati visatiunani dve sahassani honti. Puna ditthadibhede samulakamulakavasena @Footnote: 1.vi. cullavagga. 7/294.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page96.

Anekasahassa codana hontiti veditabba. Imasmim pana thane thatva atthakathayam attadanam adatukamena upali bhikkhuna pancangasamannagatam attadanam adatabbanti 1- ca codakena upali bhikkhuna param codetukamena pancadhamme ajjhattam paccavekkhitva paro codetabboti 2- ca evam upalipancakadisu vuttani bahuni suttani aharitva attadanalakkhananca codakavattanca cuditavattanca sanghena kattabbakiccanca anuvijjakavattanca sabbam vittharena kathitam. Tam mayam yathaagatatthaneyeva vannayissama. Vuttappabhedasu pana imasu codanasu yassa kissaci codanaya vasena sanghamajjhe osate vatthusmim cuditacodaka vattabba tumhe amhakam vinicchayena tuttha bhavissathati. Sace bhavissamati vadanti sanghena tam adhikaranam sampaticchitabbam. Atha pana vinicchinatha tava bhante sace amhakam khamissati ganhissamati vadanti cetiyam tava vandathati adini vatva dighasuttam katva vissajjitabbam. Te ce ciram ratatam kilanta pakkantaparisa upacchinnapakkha hutva puna yacanti yavatatiyam patikkhipitva yada nimmada honti tada tesam adhikaranam vinicchinitabbam. Vinicchinantehi ca sace alajjussanna hoti parisa ubbahikaya tam adhikaranam vinicchinitabbam. Sace balussanna hoti parisa tumhakam tumhakam sabhage vinayadhare pariyesathati vinayadhare pariyesapetva yena dhammena yena vinayena yena satthusasanena tam adhikaranam vupasammati tatha tam adhikaranam vupasametabbam. @Footnote: 1. vi. parivara. 8/469. 2. vi. parivara. 8/465.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page97.

Tattha ca dhammoti bhutavatthu. Vinayoti codana sarana ca. Satthusasananti nattisampada ca anussavanasampada ca. Tasma codakena vatthusmim aropite cuditako pucchitabbo santametam noti. Evam vatthum upaparikkhitva bhutena vatthuna codetva saretva nattisampadaya ca anussavanasampadaya ca tam adhikaranam vupasametabbam. Tatra ce alajji lajjim codeti so ca alajji balo hoti abyatto nassa anuyogo databbo. Evam pana vattabbo kimhi nam codesiti. Addha so vakkhati kimidam bhante kimhinannamati . Tvam kimhinampi na janasi na yuttam taya evarupena balena param codetunti uyyojetabbo. Nassa anuyogo databbo. Sace pana so alajji pandito hoti byatto ditthena va sutena va ajjhottharitva sampadetum sakkoti etassa anuyogam datva lajjisseva patinnaya kammam katabbam. Sace lajji alajjim codeti so ca lajji balo hoti abyatto na sakkoti anuyogam datum tassa nayo databbo kimhi nam codesi silavipattiya va acaravipattiadisu va ekissati. Kasma pana imasseva evam nayo databbo na itarassati. Nanu na yuttam vinayadharanam agatigamananti. Na yuttameva. Idam pana agatigamanam na hoti. Dhammanuggaho nama eso. Alajjiniggahatthaya hi lajjipaggahatthaya ca sikkhapadam pannattam. Tatra alajji nayam labhitva ajjhottharanto ehiti. Lajji pana nayam labhitva ditthe ditthasantanena sute sutasantanena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page98.

Patitthaya kathessati. Tasma tassa dhammanuggaho vattati. Sace pana so lajji pandito hoti byatto patitthaya katheti alajji ca etampi natthi etampi natthiti patinnam na deti alajjissa patinnayaeva katabbam. Tadatthadipanatthanca idam vatthu veditabbam. Tepitakaculabhayatthero kira lohapasadassa hettha bhikkhunam vinayam kathetva sayanhasamaye vutthati. Tassa vutthanasamaye dve atthapaccatthika katham pavattesum. Eko etampi natthi etampi natthiti patinnam na deti. Atha appavasese pathamayame therassa tasmim puggale ayam patitthaya katheti ayam pana patinnam na deti bahuni ca vatthuni osatani addha etam katam bhavissatiti asuddhaladdhi uppanna. Tato vijanidandakena padakatthalikaya sannam datva aham avuso vinicchinitum ananucchaviko annena vinicchinapehiti aha. Kasma bhanteti. Thero tamattham arocesi. Cuditapuggalassa kaye daho utthito. Tato theram vanditva vinicchinitum anurupena vinayadharena nama tumhadiseneva bhavitum vattati codakena ca idiseneva bhavitum vattatiti vatva setakani nivasetva ciram kilamitattha mayati khamapetva pakkami. Evam lajjina codiyamano alajji bahusupi vatthusu uppannesu patinnam na deti. So neva suddhoti vattabbo na asuddhoti. Jivamatako nama amakaputiko nameso. Sace panassa annampi tadisam vatthu uppajjati na vinicchinitabbam. Tathanasitakova bhavissati. Sace pana alajjiyeva alajjim codeti so vattabbo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page99.

Avuso tava vacanenayam kim sakka vattunti. Itarampi tatheva vatva ubho ekasambhogaparibhoga hutva jivathati uyyojetabba. Silatthaya tesam vinicchayo na katabbo. Pattacivaraparivenadiatthaya pana patirupam sakkhim labhitva katabbo. Atha lajjiyeva lajjim codeti vivado ca nesam kismincideva appamattako hoti sannapetva ma evam karothati accayam desapetva uyyojetabba. Atha panettha cuditakena sahasa viraddham hoti adito patthaya alajji nama natthi. So ca pakkhanurakkhanatthaya patinnam na deti. Mayam saddahama mayam saddahamati bahu utthahanti. So tesam patinnaya ekavaram dvevaram suddho hotu. Atha pana viraddhakalato patthaya thane na titthati. Vinicchayo databbo. Evam yassa kissaci codanaya vasena sanghamajjhe osate vatthusmim cuditacodakesu patipattim natva tassayeva codanaya sampattivipattijananattham adimajjhapariyosanadinam vasena vinicchayo veditabbo. Seyyathidam. Codanaya ko adi kim majjhe kim pariyosanam. Codanaya aham tam vattukamo karotu me ayasma okasanti evam okasakammam adi. Otinnena vatthuna codetva saretva vinicchayo majjhe. Apattiyam va anapattiyam va patitthapanena samatho pariyosanam. Codanaya kati mulani kati vatthuni kati bhumiyo. Codanaya dve mulani samulika va amulika va. Tini vatthuni dittham sutam parisankitam. Panca bhumiyo kalena vakkhami

--------------------------------------------------------------------------------------------- page100.

No akalena bhutena vakkhami no abhutena sanhena vakkhami no pharusena atthasamhitena vakkhami no anatthasamhitena mettacitto vakkhami no dosantaroti. Imaya pana codanaya codakena puggalena parisuddhakayasamacaro nukhomhiti 1- adina nayena upalipancake vuttesu pannarasasu dhammesu patitthatabbam. Cuditakena dvisu dhammesu patitthatabbam sacce ca akuppe cati. Appeva nama nam imamha brahmacariya caveyyanti apieva nama nam puggalam imamha setthacariya caveyyam. Sadhu vatassa sacaham imam puggalam imamha brahmacariya caveyyanti imina adhippayena anuddhamseyyati vuttam hoti. Padabhajane pana brahmacariya caveyyanti imasseva pariyayamattam dassetum bhikkhubhava caveyyanti adi vuttam. Khanadini samayassa vevacanani. Tam khanam tam layam tam muhuttam vitivatteti tasmim khane tasmim laye tasmim muhutte vitivatte. Bhummuppattiya hi idam upayogavacanam. Samanuggahiyamananiddese yena vatthuna anuddhamsito hotiti catusu parajikavatthusu yena vatthuna codakena cuditako anuddhamsito abhibhuto ajjhotthato hoti. Tasmim vatthusmim samanuggahiyamanoti tasmim codakena vuttavatthusmim so codako anuvijjakena kinte dittham kinti te ditthanti adina nayena anuvijjiyamano vimamsiyamano upaparikkhiyamano. Asamanuggahiyamananiddese na kenaci vuccamanoti anuvijjakena va annena va kenaci. Athava ditthadisu vatthusu kenaci avuccamano. Etesanca dvinnam @Footnote: 1. vi. parivara. 8/465.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page101.

Matikapadanam parato bhikkhu ca dosam patitthatiti imina sambandho veditabbo. Idam hi vuttam hoti evam hi samanuggahiyamano va asamanuggahiyamano va bhikkhu ca dosam patitthati paticca titthati patijanati sanghadisesoti. Idanca amulakabhavassa pakatakaladassanatthameva vuttam. Apattim pana anuddhamsitakkhaneyeva apajjati. Idani amulakanceva tam adhikaranam hotiti ettha yasma amulakalakkhanam pubbe vuttam tasma tam avatva apubbameva dassetum adhikaranam namati adamaha. Tattha yasma adhikaranam adhikaranatthena ekampi vatthuvasena nana hoti tenassa tam nanattam dassetum cattari adhikaranani vivadadhikarananti adimaha. Ko pana so adhikaranattho yenetam ekam hotiti. Samathehi adhikaraniyata. Tasma yam adhikiccam arabbha paticca sandhaya samathava pavattanti tam adhikarananti veditabbam. Atthakathasu pana vuttam adhikarananti keci gaham vadanti keci cetanam keci akkhantim keci voharam keci pannattinti. Puna evam vicaritam yadi gaho adhikaranam eko attadanam gahetva sabhagena bhikkhuna saddhim mantayamano tattha adinavam disva puna cajati tassa tam adhikaranam samathappattam bhavissati. Yadi cetana adhikaranam idam attadanam ganhamiti uppanna cetana nirujjhati. Yadi akkhanti adhikaranam akkhantiya attadanam gahetvapi aparabhage vinicchayam alabhamano va khamapito va cajati. Yadi voharo adhikaranam kathento ahinditva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page102.

Aparabhage tunhi hoti niravo evamassa tam adhikaranam samathappattam bhavissati. Tasma pannatti adhikarananti. Tam panetam methunadhammaparajikapatti methunadhammaparajikapattiya tabbhagiya .pe. Evam apattadhikaranam apattadhikaranassa tabbhagiyanti 1- ca vivadadhikaranam siya kusalam siya akusalam siya abyakatanti 2- ca evamadihi virujjhati. Na hi te pannattiya kusaladibhavam icchanti. Na ca amulakena parajikena dhammenati ettha agato parajikadhammo pannatti nama hoti. Kasma. Accantaakusalatta. Vuttampi hetam apattadhikaranam siya akusalam siya abyakatanti. Yancetam amulakena parajikenati ettha amulakam parajikam niddittham tassevayam amulakanceva tam adhikaranam hotiti patiniddeso na pannattiya. Na hi annam niddisitva annam patiniddisati. Yasma pana yaya pannattiya yena abhilapena codakena so puggalo parajikam dhammam ajjhapannoti pannatto parajikasankhatassa adhikaranassa amulakatta sapi pannatti amulika hoti adhikarane pavattatta ca adhikaranam tasma imina pariyayena pannatti adhikarananti yujjeyya. Yasma ca yam amulakam nama adhikaranam tam sabhavato natthi pannattimattameva atthi tasmapi pannatti adhikarananti yujjeyya. Tancakho idheva na sabbattha. Na hi vivadadinam pannatti adhikaranattho. Adhikaranattho pana tesam pubbe vuttasamathehi adhikaraniyata. Iti imina adhikaranatthena idhekacco @Footnote: 1. vi. mahavibhanga. 1/389-390. 2. vi. cullavagga. 6/334.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page103.

Vivado ceva adhikaranancati vivadadhikaranam. Esa nayo sesesu. Tattha idha bhikkhu vivadanti dhammoti va adhammoti vati 1- evam attharasa bhedakaravatthuni nissaya uppanno vivado vivadadhikaranam. Idha bhikkhu bhikkhum anuvadanti silavipattiya vati 2- evam catasso vipattiyo nissaya uppanno anuvado anuvadadhikaranam. Pancapi apattikkhandha apattadhikaranam sattapi apattikkhandha apattadhikarananti 3- evam apattiyeva apattadhikaranam. Ya sanghassa kiccayata karaniyata apalokanakammam nattikammam nattidutiyakammam natticatutthakammanti 4- evam catubbidham sanghakiccam kiccadhikarananti veditabbam. Imasmim panatthe parajikapattisankhatam apattadhikaranameva adhippetam. Sesani atthuddharavasena vuttani. Ettaka hi adhikaranasaddassa attha. Tesu parajikameva idha adhippetam. Tam ditthadihi mulakehi amulakanceva adhikaranam hoti. Ayanca bhikkhu dosam patitthati paticca titthati tucchakam maya bhanitanti adini vadanto patijanati. Tassa bhikkhuno anuddhamsitakkhaneyeva sanghadisesoti. Ayam tavassa sapadanukkamaniddesassa sikkhapadassa attho. {387} Idani yani tani sankhepato aditthadini codanavatthuni vuttani tesam vasena vittharato apattim aropetva dassento aditthassa hotiti adimaha. Tattha aditthassa hotiti adittho assa hoti. Etena codakena adittho hoti so puggalo parajikam dhammam ajjhapajjantoti attho. Esa nayo assutassa hotiti adisupi. @Footnote: 1-2-3-4 vi. cullavagga. 6/335,336.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page104.

Dittho mayati ditthosi mayati vuttam hoti. Esa nayo suto mayati adisupi. Sesam aditthamulake uttanameva. Ditthamulake pana tance codeti suto mayati ca evam vuttanam sutadinam abhavena amulakattam veditabbam. Sabbasmimyeva ca imasmim codakavare yatha idhagatesu parajikam dhammam ajjhapannosi assamanosi asakyaputtiyositi 1- imesu vacanesu ekekassa vasena vacaya vacaya sanghadiseso hoti evam annatra agatesu dussilo papadhammo asucisankassarasamacaro paticchannakammanto assamano samanapatinno abrahmacari brahmacaripatinno antoputi avassuto kasambujatoti 2- imesupi vacanesu ekekassa vasena vacaya vacaya sanghadiseso hotiyeva. Natthi taya saddhim uposatho va pavarana va sanghakammam vati 3- imani pana suddhani sisanna enti. Dussilosi natthi taya saddhim uposatho vati evam dussiladipadesu pana parajikam dhammam ajjhapannositi adisu padesu ca yenakenaci saddhim ghatitaneva sisam enti sanghadisesakarani honti. Mahapadumatthero panaha na kevalam idha paliyam anagatani dussilo papadhammoti adipadaneva sisam enti kundosi mahasamanerosi mahaupasakosi jetthabbatikosi nigganthosi ajivakosi tapasosi paribbajakosi pandakosi theyyasamvasakosi titthiyapakkantakosi tiracchanagatosi matughatakosi pitughatakosi arahantaghatakosi sanghabhedakosi lohituppadakosi bhikkhunidusakosi ubhatobyanjanakositi imanipi sisam entiyevati. @Footnote: 1-3 vi. mahavibhanga. 1/377. 2. an. sattaka. 23/130.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page105.

Mahapadumattheroyeva ca ditthe vematikoti adisu yadaggena vematiko tadaggena no kappeti yadaggena no kappeti tadaggena na sarati yadaggena na sarati tadaggena pamuttho hotiti vadati. Mahasumatthero pana ekekam dvidha bhinditva catunnampi patekkam nayam dasseti. Katham. Ditthe vematikoti ayam tava dassane va vematiko hoti puggale va tattha dittho nukho maya na ditthoti evam dassane vematiko hoti ayam nukho maya dittho annoti evam puggale vematiko hoti. Evam dassanam va no kappeti puggalam va dassanam va na sarati puggalam va dassanam va pamuttho hoti puggalam va. Ettha ca vematikoti vimatijato. No kappetiti na saddahati. Na saratiti asariyamano na sarati. Yada pana nam amukasmim nama bhante thane amukasmim kaleti sarenti tada sarati. Pamutthoti yo tehi tehi upayehi sariyamanopi na saratiyevati. Etena upayena codapakavaropi veditabbo. Kevalam hi tattha mayati parihinam sesam codakavarasadisameva. {389} Tato param apattibhedanca anapattibhedanca dassetum asuddhe suddhaditthiti adikam catukkam thapetva ekekam padam catuhi catuhi bhedehi niddittham. Tam sabbam palinayeneva sakka janitum. Kevalam hettha adhippayabhedo veditabbo. Ayam hi adhippayo nama cavanadhippayo akkosadhippayo kammadhippayo vutthanadhippayo uposathappavaranatthapanadhippayo anuvijjanadhippayo dhammakathadhippayoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page106.

Anekavidho. Tattha purimesu catusu adhippayesu okasam akarapentassa dukkatam okasam karapetvapi ca sammukha amulakena parajikena anuddhamsentassa sanghadiseso. Amulakena sanghadisesena anuddhamsentassa pacittiyam. Acaravipattiya anuddhamsentassa dukkatam. Akkosadhippayena vadantassa pacittiyam. Asammukha sattahipi apattikkhandhehi vadantassa dukkatam. Asammukhayeva sattavidhampi kammam karontassa dukkatameva. Kurundiyam pana vutthanadhippayena tvam imam nama apattim apanno tam patikarohiti vadantassa okasakiccam natthiti vuttam. Sabbattheva uposathappavaranam thapentassa okasakammam natthi. Thapanakkhettampana janitabbam. Sunatu me bhante sangho ajjuposatho pannaraso yadi sanghassa pattakallam sangho uposatham kare iti etasmim hi rekare anatikkanteyeva thapetum labbhati. Tato param pana yakare patte na labbhati. Esa nayo pavaranaya. Anuvijjakassapi osate vatthusmim atthetam tavati anuvijjanadhippayena vadantassa okasakammam natthi. Dhammakathikassapi dhammasane nisiditva yo idanca idanca karoti ayam bhikkhu assamanoti adina nayena anuddissa dhammam kathentassa okasakammam natthi. Sace pana uddissa niyametva asuko ca asuko ca assamano anupasakoti katheti dhammasanato orohitva apattim dassetva gantabbam. Yam pana tattha tattha anokasam karetvati vuttam tassa okasam akaretvati evamattho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page107.

Veditabbo. Na hi koci anokaso nama natthi yamokasam karetva apattim apajjati okasam pana akaretva apajjatiti. Sesam uttanameva. Samutthanadisu tisamutthanam kayacittato vacacittato kayavacacittato ca samutthati kiriya sannavimokkham sacittakam lokavajjam kayakammam vacikammam akusalacittam dukkhavedananti. Pathamadutthadosasikkhapadavannana nitthita.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 2 page 77-107. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=1609&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=1609&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=538              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=17310              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=7262              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=7262              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]