ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 16 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.3)

                        6. Mahasupinasuttavannana
     [196] Chatthe mahasupinati mahantehi purisehi passitabbato mahantananca
atthanam nimittabhavato mahasupina. Paturahesunti pakata ahesum. Tattha
supinam passanto catuhi karanehi passati dhatukkhobhato va anubhutapubbato va
devatopasamharato va pubbanimittato vati.
     Tattha pittadinam khobhakaranapaccayappayogena khubhitadhatuko dhatukkhobhato supinam
passati. Passanto ca nanavidham supinam passati pabbata patanto viya, akasena
gacchanto viya, valamigahatthicoradihi anubaddho viya. Anubhutapubbato passanto
pubbe anubhutam 1- arammanam passati. Devatopasamharato passantassa devata
atthakamataya va anatthakamataya va atthaya va anatthaya va nanavidhani
arammanani upasamharanti. So tasam devatanam anubhavena tani arammanani
passati. Pubbanimittato passanto punnapunnavasena uppajjitukamassa atthassa
va anatthassa va pubbanimittabhutam supinam passati bodhisattassa mata viya
puttapatilabhanimittam, kosalaraja viya solasa supine, ayameva bhagava bodhisattabhuto
ime panca mahasupine viya cati.
     Tattha yam dhatukkhobhato anubhutapubbato ca supinam 2- passati, na tam saccam
@Footnote: 1 cha.Ma. anubhutapubbam  2 cha.Ma. supine
Hoti. Yam devatopasamharato passati, tam saccam va hoti alikam va. Kuddha hi
devata upayena vinasetukama viparitampi katva dassenti. Yam pana pubbanimittato
passati, tam ekantam saccameva hoti. Etesam catunnam mulakarananam samsaggabhedatopi
supinabhedo hotiyeva.
     Tam panetam catubbidhampi supinam sekhaputhujjanava passanti appahinavipallasatta,
asekha na passanti pahinavipallasatta. Kim pana tam passanto sutto passati
patibuddho, udahu neva sutto na patibuddhoti? kim cettha yadi tava sutto passati,
abhidhammavirodho apajjati. Bhavangacittena hi supati, tam rupanimittadiarammanam
va ragadisampayuttam va na hoti. Supinam passantassa ca idisani cittani
uppajjanti. Atha patibuddho passati, vinayavirodho apajjati. Yanhi patibuddho
passati, tam sabboharikacittena passati. Sabboharikacittena ca kate vitikkame
anapatti nama natthi. Supinam passantenapi kate vitikkame ekantam anapattieva. Atha
neva sutto na patibaddho passati, na nama passati. Evanca sati supinassa abhavo
apajjati? na abhavo. Kasma? yasma kapimiddhapareto passati. Vuttanhetam
"kapimiddhapareto kho maharaja supinam passati"ti.
     Kapimiddhaparetoti makkataniddaya yutto. Yatha hi makkatassa nidda
lahuparivatta hoti, evam ya nidda punappunam kusaladicittavokinnatta
lahuparivatta, yassa pavattiyam punappunam bhavangato uttaranam hoti, taya yutto
supinam passati. Tenayam supino kusalopi hoti akusalopi abyakatopi. Tattha supinante
cetiyavandanadhammassavanadhammadesanadini karontassa kusalo, panatipatadini
karontassa akusalo, dvihi antehi mutto avajjanatadarammanakkhane
abyakatoti veditabbo. Svayam dubbalavatthukatta cetanaya patisandhim akaddhitum
asamattho. Pavatte pana annehi kusalakusalehi upatthambhito vipakam deti.
Kincapi vipakam deti, athakho avisaye uppannatta abboharikava supinante
cetana. 1- So panesa supino kalavasenapi diva tava dittho na sameti, tatha
pathamayame majjhimayame pacchimayame ca. Balavapaccuse pana asitapitakhayite samma
parinamam gate kayasmim ojaya patitthitaya arune uggacchamaneva dittho supino sameti.
Itthanimittam supinam passanto ittham patilabhati, anitthanimittam passanto anittham.
     Ime pana panca mahasupine neva lokiyamahajano passati, na maharajano,
na cakkavattirajano, na aggasavaka, na paccekabuddha, na sammasambuddha,
eko sabbannubodhisattoyeva passati. Amhakam pana bodhisatto kada ime supine
passiti? "sve buddho bhavissami"ti catuddasiyam pakkhassa rattivibhayanakale passi.
Terasiyantipi vadantiyeva. So ime supine disva utthaya pallankam abhujitva
nisinno cintesi "sace maya kapilavatthunagare ime supina dittha assu,
pitumaharajassa katheyyam. Sace pana me mata jiveyya, tassa katheyyam. Imasmim kho
pana thane imesam patiggahako nama natthi, ahameva patigganhissami"ti.
Tato "idam imassa pubbanimittam, idam imassa"ti sayameva supine parigganhitva 2-
uruvelagame sujataya dinnapayasam paribhunjitva bodhimandam aruyha sambodhim 3-
patva anukkamena jetavane viharanto attano makulabuddhakale ditthe panca
mahasupine vittharetum bhikkhu amantetva imam desanam arabhi.
     Tattha mahapathaviti cakkavalagabbham puretva thita mahapathavi. Mahasayanam
ahositi sirisayanam ahosi. Ohitoti thapito. So pana na udakasmimyeva thapito
ahosi, athakho pacinasamuddassa uparuparibhagena 4- gantva pacinacakkavalamatthake
thapito ahositi veditabbo. Pacchime samudde dakkhine samuddeti etesupi eseva
nayo. Tiriya nama tinajatiti dabbatinam vuccati. Nabhiya uggantva nabham
@Footnote: 1 cha. supinantacetana            2 cha.Ma. patigganhitva
@3 cha.Ma. bodhim                      4 cha.Ma. uparibhagena
Ahacca thita ahositi nangalamattena rattadandena nabhito uggantva passantassa
passantasseva vidatthimattam ratanamattam byamamattam yatthimattam gavutamattam
addhayojanamattam yojanamattanti evam uggantva uggantva anekayojanasahassam nabham
ahacca thita ahosi. Padehi ussakkitvati agganakhato patthaya padehi
abhiruhitva. Nanavannati eko nilavanno, eko pitavanno, eko
lohitavanno, eko pandupalasavannoti evam nanavanna. Setati pandara
parisuddha. Mahato milhapabbatassati tiyojanubbedhassa guthapabbatassa. Uparupari
cankamatiti matthakamatthake cankamati. Dighayukabuddha pana tiyojanike milhapabbate
anupavisitva nisinna viya honti.
     Evam ettakena thanena pubbanimittani dassetva idani saha
pubbanimittehi patilabham dassetum yampi bhikkhavetiadimaha. Tattha sabbagunadayakatta
buddhanam arahattamaggo anuttara sammasambodhi nama. Tasma yam so cakkavala-
mahapathavim sirisayanabhisim 1- addasa, tam buddhabhavassa pubbanimittam. Yam himavanta-
pabbatarajanam bimbohanam addasa, tam sabbannutananabimbohanassa pubbanimittam.
Yam cattaro hatthapade cakkavalamatthake thite addasa, tam dhammacakkassa appativattiyabhave
pubbanimittam. Yam attanam uttanakam nipannam  addasa, tam tisu bhavesu avakujjanam
sattanam uttanamukhabhavassa pubbanimittam. Yam akkhini ummiletva passanto viya
ahosi, tam dibbacakkhupatilabhassa pubbanimittam. Yam yava bhavagga ekalokam ahosi,
tam anavaranananassa pubbanimittam. Sesam palinayeneva 2- veditabbanti.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 16 page 78-81. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=1749&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=1749&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=22&i=196              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=22&A=5583              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=22&A=5639              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=22&A=5639              Contents of The Tipitaka Volume 22 http://84000.org/tipitaka/read/?index_22

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]