ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 14 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.1)

page212.

Kareyyam. Tatra hi susanam 1- jigucchitva bahu jana nagamissanti, evam sante mama kiccam matthakam papunissati"ti satthu santike kammatthanam gahetva sitavanam gantva samanadhammam katum arabhi. So cintesi "mayham sariram paramasukhumalam, na kho pana sakka sukheneva sukham papunitum, kayam kilametvapi samanadhammam katum vattati"ti. Tato thanacankamameva adhitthaya padhanamakasi. Tassa sukhumalanam padatalanam antarehi phota upatthaya 2- bhijjimsu, cankamo ekalohitova ahosi. Padesu avahantesu jannukehipi hatthehipi vayamitva cankamati. Evam viriyam dalham karontopi obhasamattampi nibbattetum asakkonto cintesi "sacepi anno araddhaviriyo bhaveyya, madisova bhaveyya. Aham kho pana evam vayamanto maggam va phalam va uppadetum na sakkomi, addha nevaham 3- ugghatitannu, na vipacitannu, na neyyo, padaparamena maya bhavitabbam. Kim me pabbajjaya, hinayavattitva bhoge ca bhunjissami punnani ca karissami"ti. Tasmim samaye sattha therassa vitakkam natva sayanhasamaye bhikkhusamghaparivuto tattha gantva lohitena phuttham cankamam disva theram vinovadena 4- ovaditva viriyasamathayojanatthaya 5- tassa kammatthanam kathetva gijjhakutameva gato. Sonattheropi dasabalassa sammukha ovadam labhitva na cirasseva arahatte patitthasi. Atha sattha aparabhage jetavane bhikkhusamghaparivuto dhammam desento theram araddhaviriyanam aggatthane thapesiti. Sonakutikannattheravatthu [206] Atthame kalyanavakkaranananti vakkaranam vuccati vacanam, kalyanavakkaranam madhuravacananti attho. 6- Ayanhi thero dasabalena saddhim ekagandhakutiya tathagatassa madhurena saddena 7- dhammakatham kathesi. Athassa sattha sadhukaram adasi. Tasma so kalyanavakkarananam aggo nama jato. Sonoti tassa namam, @Footnote: 1 cha.Ma.,i. susananti 2 Si.,i.,cha.Ma. antantehi phota utthaya @3 Si.,i. nevamhi 4 vi.maha. 5/243/5 5 Ma. viriyasamatayojanatthaya @6 cha.Ma.,i. vakkaranam vuccati vacanakiriya, madhuravacanananti attho 7 cha.Ma. sarena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page213.

Kotiagghanikam pana kannapilandhanam dhareti. 1- Tasma kutikannoti vuccati, sonakotikannoti attho. Tassa panhakamme ayamanupubbikatha:- ayampi padumuttarabuddhakale purimanayeneva mahajanena saddhim viharam gantva parisapariyante thito satthu dhammam 2- sunanto sattharam ekam bhikkhum kalyanavakkarananam aggatthane thapentam disva "mayapi anagate ekassa buddhassa sasane kalyanavakkarananam aggena bhavitum vattati"ti cintetva dasabalam nimantetva sattaham mahadanam datva "bhante yam bhikkhum tumhe ito sattadivasamatthake kalyanavakkarananam aggatthane thapayittha, ahampi imassa adhikarakammassa phalena anagate ekassa buddhassa sasane tatharupo bhaveyyan"ti patthanam akasi. Sattha tassa anantarayam disva "anagate gotamassa buddhassa sasane kalyanavakkarananam aggo bhavissasi"ti byakaritva pakkami. Sopi yavajivam kusalam katva kappasatasahassam devesu ca manussesu ca samsaranto amhakam dasabalassa uppattito puretarameva devaloka cavitva kaliya nama kulagharikaya 3- upasikaya kucchismim 4- patisandhim ganhi. Sa paripunnagabbha 5- rajagahanagare attano kulanam nivesanam agata. Tasmim samaye amhakam sattha sabbannutam patto arannayatane isipatane dhammacakkam pavattesi. Dhammacakkappavattane dasasahassacakkavaladevata sannipatimsu. Tattha eko atthavisatiya yakkhasenapatinam antare 6- satagiro nama yakkho dasabalassa dhammakatham sutva sotapattiphale patitthaya cintesi "kim nu kho ayam evam madhuradhammakatha mama sahayena hemavatena suta na suta"ti. So devasanghassa antare olokento tam apassitva "addha mama sahayo tinnam ratananam uppannabhavam na janati, @Footnote: 1 cha.Ma. dharesi 2 cha.Ma. thatva 3 cha.,i. kuraragharikaya 4 Si. kali nama kuraragharika @upasika, tassa kucchismim 5 cha.Ma.,i. paripakke gabbhe 6 cha.Ma. abbhantare, @i. abbhantaro

--------------------------------------------------------------------------------------------- page214.

Gacchamissa dasabalassa ceva vannam kathessami, patividdhadhammancassa arocessami"ti attano parisaya saddhim rajagahamatthakena tassa santikam agamasi. 1- Hemavatopi tiyojanasahassam himavantam akalapupphitam disva "mama sahayena satagirena saddhim himavantakilam 2- kilissami"ti attano parisaya saddhim rajagahamatthakeneva payasi. Tesam dvinnampi aggabalakaya kulagharikaya kaliya upasikaya nivesanamatthake samagantva "tumhe kassa parisa, 3- mayam satagirassa. Tumhe kassa parisa, mayam hemavatassa"ti ahamsu. Te hatthatutthava gantva tesam yakkhasenapatinam arocayimsu. Tepi tamkhananneva upasikaya nivesanamatthake samagacchimsu. Satagiro hemavatam aha "kaham samma gacchasi"ti. Tava santikam sammati. Kimkaranati. Himavantam supupphitam disva taya saddhim tattha kilissamiti. Tvam pana samma kaham gacchasiti. Himavantassa kena pupphitabhavam janasiti. Na janami sammati. Suddhodanamaharajassa putto siddhatthakumaro dasasahassilokadhatum kampetva patividdhasabbannutanano dasasahassacakkavaladevatanam majjhe anuttaram dhammacakkam pavattesi, tassa pavattitabhavam na janasiti. Na janami sammati. Tvam ettakameva thanam pupphitam vannesi, 4- tassa pana purisassa sakkaratthaya sakaladasasahassacakkavalam ekamalagulasadisam ajja jatam sammati. Mala tava pupphantu, taya so sattha akkhini puretva ditthoti. Ama samma hemavata sattha ca me dittho, dhammo ca suto, amatanca pitam. Aham "etam amatadhammam tampi janapessami"ti tava santikam aham agatosmi sammati. Tesam annamannam kathentanamyeva upasika sirisayanato utthaya nisinna tam kathasallapam sutva sadde nimittam ganhi. "ayam saddo uddham, na hettha, amanussabhasito, no manussabhasito"ti sallakkhetva ohitasota paggahitamanasa hutva nisidi, tato:- @Footnote: 1 cha.Ma.,i. payasi 2 cha.Ma.,i. himavantakilitam 3 Si.,i. purisa @4 Si.,i. pupphitanti mannasi, cha.Ma. pupphitanti annasi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page215.

"ajja pannaraso uposatho (iti satagiro yakkho) dibba ratti upatthita anomanamam sattharam handa passama gotaman"ti evam satagirena vutto:- 1- "kacci mano supanihito (iti hemavato yakkho) sabbabhutesu tadino kacci itthe anitthe ca sankappassa vasikata"ti 2- evam hemavato satthu kayasamacaranca ajivanca manosamacaranca pucchi. Pucchitapucchitam satagiro vissajjesi. Evam satthu sariravannagunakathanavasena 3- yatharuciya hemavatasuttante nitthite hemavato sahayakassa dhammadesananusarena nanam pesetva sotapattiphale patitthahi. Atha kali 4- upasika parassa dhamme desiyamane tathagatam aditthapubbava hutva anussavam pasadam uppadetva parassa vaddhitam bhojanam bhunjamana viya sotapattiphale patitthahi. 5- Sa sabbamatugamanam antare pathama sotapanna sabbajetthaka ahosi. Tassa saha sotapattibhavena tameva rattim gabbhavutthanam jatam, patiladdhadarakassa namagahanadivase sonoti namam akasi. Sa yatharuciya kulagehe vasitva kulagharameva agamasi. Tasmim samaye mahakaccayanatthero tam nagaram upanissaya upavatte 6- pabbate pativasati. Upasika theram upatthasi. 7- Thero nibaddham tassa nivesanam gacchati. @Footnote: 1 cha.Ma.,i. vutte 2 khu. su. 25/153-4/364 hemavatasutta @3 cha.Ma.,i. sariravannagunavannakathanavasena 4 Si.,i. ayampi kali @5 cha.Ma.,i. patitthasi 6 Si.,i. pavatte 7 cha.Ma.,i. upatthati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page216.

Sonadarakopi nibaddham therassa santike vicaranto vissasiko ahosi. So aparena samayena therassa santike pabbaji. Thero tam upasampadetukamo tini vassani ganam pariyesitva upasampadeti. 1- So upasampanno kammatthanam kathapetva vipassanam vaddhetva arahattam patva therassa santike suttanipatam ugganhitva vutthavasso pavaretva sattharam passitukamo hutva upajjhayam apucchi. Thero aha "sona tayi gate sattha tam ekagandhakutiyam vasapetva dhammam ajjhesissati, tvam dhammam kathessasi. Sattha tava dhammakathaya pasiditva tuyham varam dassati. Tvam varam ganhanto imanca imanca ganhahi, mama vacanena dasabalassa pade vandahi"ti. So upajjhayena anunnato matuupasikaya geham gantva arocesi. Sapi "sadhu tata tvam dasabalam passitum gacchanto imam kambalam aharitva satthu vasanagandhakutiya bhummattharanam katva attharahi"ti mahantam kambalam adasi. Sonatthero tam adaya senasanam patisametva 2- anupubbena satthu vasanatthanam gantva dasabalassa buddhasane nisinnavelayameva upasankamitva abhivadetva ekamantam atthasi. Sattha tena saddhim patisantharam katva anandattheram amantesi "ananda imassa bhikkhussa senasanam janahi"ti. Thero satthu adhippayam natva antogandhakutiyam vemajjhe bhummattharanam ussadento viya 3- atthari. Athakho bhagava bahudeva rattim ajjhokase vitinametva viharam pavisi, ayasmapi kho sono bahudeva rattim ajjhokase vitinametva viharam pavisi. Sattha majjhimayame 4- sihaseyyam kappetva paccusasamaye vutthaya nisiditva "ettakena kalena sonassa kayadaratho patippassaddho bhavissati"ti natva ayasmantam sonam ajjhesi 5- "patibhatu tam bhikkhu dhammo bhasitun"ti. Sonatthero madhurena sarena ekabyanjanampi avinasento atthakavaggiyani suttani 6- abhasi. Gathapariyosane bhagava @Footnote: 1 cha.Ma.,i. upasampadesi 2 cha.Ma.,i. samsametva 3 cha.Ma.,i. ussarento viya @4 cha.Ma. pacchimayame 5 Si. ajjhabhasi 6 khu.su. 25/773/486-4 atthakavagga, @vi.maha. 5/258/23 cammakhandhaka

--------------------------------------------------------------------------------------------- page217.

Sadhukaram datva "sugahito 1- te bhikkhu dhammo, maya desitakale ca ajja ca ekasadisava desana, kinci unam va atirittam 2- va natthi"ti pasannabhavam pakasesi. Sonattheropi "ayam okaso"ti sallakkhetva upajjhayassa vacanena dasabalam vanditva vinayadharapancamena ganena upasampadam adim katva sabbe vare yaci, sattha adasi. Puna thero matuupasikaya vacanena vanditva "ayam bhante upasikaya tumhakam vasanagandhakutiyam bhummattharanattham kambalo pahito"ti kambalam datva utthayasana sattharam vanditva padakkhinam katva pakkami. Ayamettha sankhepo, vittharato pana therassa pabbajjam adim katva sabbam sutte 3- agatameva. Iti thero satthu santika attha vare labhitva upajjhayassa santikam gantva sabbam tam pavuttim arocesi. Punadivase matuupasikaya nivesanadvaram gantva bhikkhatthaya atthasi. Upasika "putto kira me dvare thito"ti sutva vegena agantva abhivadetva hatthato pattam gahetva attano nivesane 4- nisidapetva bhojanam adasi. Atha nam bhattakiccapariyosane aha "dittho te tata dasabalo"ti. Ama upasiketi. Vandito te mama vacanenati. Ama vandito, sopi ca me kambalo tathagatassa vasanatthane bhummattharanam katva atthatoti. Kim tata taya kira satthu dhammakatha kathita, satthara ca te sadhukaro dinnoti. Taya katham. Nata upasiketi. Tata mayham gehe adhivattha devata dasabalena tuyham sadhukare 5- dinneyeva "dasasahassacakkavaladevata sadhukaram adamsu"ti aha, tata taya kathitam dhammakatham buddhanam kathitaniyameneva mayhampi kathetum paccasimsami"ti. 6- Thero matu katham sampaticchi. Sa tassa adhivasanam viditva dvare mandapam karetva dasabalassa kathitaniyameneva attano dhammam kathapesiti. Vatthu ettha samutthitam. Sattha aparabhage ariyaganamajjhe nisinno theram kalyanavakkarananam aggatthane thapesiti. @Footnote: 1 Ma. sukathito 2 cha.Ma. adhikam va 3 vi.maha. 5/258/23 cammakkhandhaka @4 cha.Ma.,i. antonivesane 5 cha.Ma. sadhukaram 6 Ma. kathehi, tam bujjhissamiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page218.

Sivalittheravatthu [207] Navame labhinam yadidam sivaliti thapetva tathagatam labhinam bhikkhunam sivalitthero aggoti dasseti. Tassa panhakamme ayamanupubbikatha:- ayampi atite padumuttarabuddhakale vuttanayeneva viharam gantva parisapariyante thito dhammam sunanto sattharam ekam bhikkhum labhinam aggatthane thapentam disva "mayapi anagate evarupena bhavitum vattati"ti dasabalam nimantetva purimanayeneva sattaham mahadanam datva "bhagava ahampi imina adhikarakammena annam sampattim na patthemi, anagate pana ekassa buddhassa sasane ahampi tumhehi so etadagge thapito bhikkhu viya labhinamaggo bhaveyyan"ti patthanam akasi. Sattha tam anantarayam disva "ayante patthana anagate gotamabuddhassa santike 1- samijjhissati"ti byakaritva pakkami. So kulaputto yavajivam kusalam katva devamanussesu samsaranto vipassibuddhakale bandhumatinagarato avidure ekasmim gamake 2- patisandhim ganhi. Tasmim samaye bandhumatinagaravasino ranna saddhim sakacchitva sakacchitva dasabalassa danam denti. Te ekadivasam sabbeva ekato hutva danam datva "kim nu kho amhakam danamukhe natthi"ti madhunca guladadhinca na addasamsu. Te "ito cito 3- aharissama"ti janapadato nagaram pavisanamagge purisam thapesum. Tada esa kulaputto attano gamato guladadhivarakam gahetva "kincideva aharissami"ti nagaram gacchanto mukham dhovitva "dhotahatthapado pavisissami"ti phasukatthanam olokento nangalasisamattam nimmakkhikam dandakamadhum disva "punnena me idam uppannan"ti 4- gahetva nagaram pavisati. Nagarehi thapitapuriso tam disva "bho purisa kassaci 5- madhum aharasi"ti pucchi. Na kassaci sami, vikkinitum pana me idam anitanti. Tenahi bho imam kahapanam gahetva etam madhunca guladadhinca dehiti. @Footnote: 1 cha.Ma. sasane 2 cha.Ma. game 3 Si.,cha.Ma. yato kutoci 4 Si. nipphannanti @5 cha.Ma. kassimam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page219.

So cintesi "idam na bahumulam, ayanca ekappahareneva bahum deti, vimamsitum vattati"ti. Tato nam "naham ekakahapanena demi"ti aha. Yadi evam dve gahetva dehiti. Dvihipi na demiti. Etenupayeneva vaddhantam 1- sahassam papuni. So cintesi "ativancitum 2- na vattati, hotu tava, imassa kattabbakiccam pucchissami"ti. Atha nam aha "idam na bahuagghanakam tvanca bahum desi, kena kammena idam ganhasi"ti. Idha bho nagaravasino ranna saddhim pativirujjhitva vipassidasabalassa danam denta idam dvayam danamukhe apassanta pariyesanti. Sace idam na labhissanti, nagaranam parajayo bhavissati. Tasma sahassam datva ganhamiti. Kim panetam nagaranameva vattati, annesam 3- datum vattatiti. Yassa kassaci datum anitametanti. 4- Atthi pana kenaci 5- nagaranam dane ekadivasam sahassam dinnanti. 6- Natthi sammati. Imesampana dvinnam sahassagghanakabhavam janasiti. Ama janamiti. Tenahi gaccha, nagaranam acikkha "eko puriso imani dve mulena na deti, sahattheneva datukamo, tumhe imesam dvinnam karana nibbattaka 7- hotha"ti. Tvam pana me imasmim danamukhe jetthakabhavassa 8- kayasakkhi hohiti. So gamaparibbayattham 9- gahitamasakena pancakatukam gahetva cunnam katva dadhito kanjikam vahetva 10- tattha madhupatalam piletva pancakatukacunnena yojetva ekasmim paduminipatte pakkhipitva tam samvidahitva adaya dasabalassa avidure nisidi. Mahajanena ahariyamanassa sakkarassa antare attano pattavaram olokayamano okasam natva satthu santikam gantva "bhagava ayam mayham duggatapannakaro, imam me anukampam paticca ganhatha"ti. Sattha tassa anukampam paticca catummaharajadattiyena selamayena pattena tam patiggahetva yatha atthasatthibhikkhusahassassa diyamanam na khiyati, evam adhitthasi. So kulaputto nitthitabhattakiccam bhagavantam abhivadetva ekamantam thito @Footnote: 1 cha.Ma. vaddhantam vaddhantam 2 cha.Ma. atianchitum 3 cha.Ma. na annesam @4 cha.Ma. avaritametanti 5 cha.Ma. koci 6 cha.Ma. datati 7 Si. nibbitakka, @cha.Ma. nirussukka 8 Ma. jetthakabhave 9 cha.Ma. gamavasi paribbayattham 10 Ma. kanjiyam @gahetva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page220.

Aha "dittho me bhagava ajja bandhumatinagaravasikehi tumhakam sakkaro ahariyamano, ahampi imassa kammassa nissandena nibbattabhave labhaggayasaggappatto bhaveyyan"ti. Sattha "evam hotu kulaputta"ti vatva tassa ca nagaravasinanca bhattanumodanam katvava pakkami. Sopi kulaputto yavajivam kusalam katva devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade suppavasaya rajadhitaya kucchismim patisandhim ganhi. Patisandhigahanakalato patthaya sayam patam pancapannakarasatani 1- papunanti, suppavasa sampaticchati. 2- Atha nam punnavimamsanattham hatthena bijapacchim phusapenti, ekekabijato salakasatampi salakasahassampi nigacchati. Ekakarisakhettato pannasampi satthipi sakatani uppajjanti. Kotthapuranakalepi kotthadvaram hatthena phusapenti, rajadhitaya punnena ganhantanam gahitagahitatthanam puna purati. Paripunnabhattakumbhitopi "rajadhitaya punnan"ti vatva yassa kassaci dentanam yava na ukkaddhanti, na tava bhattam khiyati. Darake kucchigateyeva satta vassani atikkamimsu. Gabbhe pana paripakke sattaham mahadukkham anubhosi. Sa samikam amantetva "parammarana 3- jivamanava danam dassami"ti satthu santikam pesesi "gaccha imam pavuttim satthu arocetva sattharam nimantetva 4- yanca sattha vadati, tam sadhukam upalakkhetva agantva mayham kathehi"ti. So gantva tassa sasanam bhagavato arocesi. Sattha "sukhini hotu suppavasa koliyadhita, sukhini aroga arogaputtam vijayatu"ti aha. Raja tam sutva bhagavantam abhivadetva antogamabhimukho 5- payasi. Tassa pure agamanayeva suppavasaya kucchito dhammakarana 6- udakam viya gabbho nikkhami, parivaretva nisinnajano assumukhova hasitum araddho. Tutthahattho mahajano ranno tutthisasanam 7- arocetum agamasi. @Footnote: 1 cha.Ma. patanca pannakarasatani 2 cha.Ma. sampattim gacchati 3 cha.Ma. pure marana @4 cha.Ma. nimantehi 5 Ma. attano gamabhimukho 6 cha.Ma. dhamakarana @7 Si. vaddhisasanam, cha.Ma. puttasasanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page221.

Raja tesam ingitam disvava "dasabalena kathitakatha nipphanna manne"ti cintesi. So agantva satthu sasanam rajadhitaya arocesi. Rajadhita "taya nimantitam jivitabhattameva mangalabhattam bhavissati, gaccha sattaham dasabalam nimantehi"ti. Raja tatha akasi. Sattaham buddhappamukhassa bhikkhusamghassa mahadanam pavattayimsu. Darako sabbesam natinam santattam cittam nibbapento jatoti sivalidarakotvevassa namam akamsu. So satta vassani gabbhe vasitatta jatakalato patthaya sabbakammakkhamo ahosi. Dhammasenapati sariputto sattame divase tena saddhim kathasallapam akasi. Satthapi dhammapade gatham abhasi:- "yomam palipatham duggam samsaram mohamaccaga tinno paragato 1- jhayi anejo akathankathi anupadaya nibbuto tamaham brumi brahmanan"ti. 2- Atha nam thero evamaha "kim pana taya evarupam dukkharasim anubhavitva pabbajitum na vattati"ti. Labhamano pabbajeyyam bhanteti. Suppavasa tam darakam therena saddhim kathentam disva "kim nu kho me putto dhammasenapatina saddhim katheti"ti theram upasankamitva pucchi "mayham putto tumhehi saddhim kim kathesi 3- bhante"ti. Attana anubhutam gabbhavasadukkham kathetva tumhehi anunnato pabbajissamiti vadatiti. Sadhu bhante pabbajetha nanti. Thero tam viharam netva tacapancakakammatthanam datva pabbajento "sivali nama tuyham annena ovadena kammam atthi, taya satta vassani anubhutadukkhameva paccavekkhahi"ti. Bhante pabbajanameva tumhakam bharo, yam pana maya katum sakka, tamaham janissamiti. So pathamakesavattiya oharitakkhaneyeva sotapattiphale patitthasi, dutiyaya oharitakkhane sakadagamiphale, tatiyaya anagamiphale. Sabbesamyeva pana kesanam voropananca 4- arahattasacchikiriya @Footnote: 1 cha.Ma. parangato 2 khu.dha. 25/414/89 sivalittheravatthu @3 cha.Ma. katheti 4 cha.Ma. oropananca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page222.

Ca appaccha apura 1- ahosi. Tassa pabbajitadivasato patthaya bhikkhusamghassa cattaro paccaya yavadicchakam 2- uppajjanti. Evam ettha vatthum 3- samutthitam. Aparabhage sattha savatthim agamasi. Thero sattharam abhivadetva "bhante mayham punnam vimamsissami, panca me bhikkhusatani detha"ti aha. Ganha sivaliti. So pancasate bhikkhu gahetva himavantabhimukham gacchanto atavimaggam gacchati. Tassa pathamaditthanigrodhe adhivattha devata satta divasani danam adasi. Iti so:- nigrodham pathamam passi dutiyam pandavapabbatam tatiyam aciravatiyam catuttham varasagaram. Pancamam himavantam so chattham chaddantupagami 4- sattamam gandhamadanam atthamam atha revatanti. Sabbatthanesu satta satta divasaneva danam adamsu. Gandhamadanapabbate pana nagadattadevaraja nama sattadivasesu ekadivasam khirapindapatam adasi, ekadivasam sappipindapatam adasi. Bhikkhusamgho aha "avuso imassa devaranno neva dhenuyo duhamana 5- pannayanti, na dadhinimmathanam, kuto te devaraja idam uppajjati"ti. "bhante kassapadasabalassa kale khirasalakabhattadanassetam phalan"ti devaraja aha. Aparabhage sattha khadiravaniyadevatayassa 6- paccuggamanam atthuppattim katva theram attano sasane labhaggappattanam aggatthane thapesiti. Vakkalittheravatthu [208] Dasame saddhadhimuttanan tisaddhaya adhimuttanam, balavasaddhanam bhikkhunam vakkalitthero aggoti dasseti. Annesam hi saddha vaddhetabba hoti, therassa @Footnote: 1 cha.Ma. apurima 2 cha.Ma. yadicchakam 3 cha.Ma. vatthu. evamuparipi 4 Si. chaddantamagami @5 cha.Ma. duyhamana 6 Si.,cha.Ma. khadiravaniyarevatassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page223.

Pana hapetabba jata. Tasma so saddhadhimuttanam aggoti vutto. Vakkaliti tassa 1- namam. Tassa panhakamme ayamanupubbikatha:- ayampi hi atite padumuttarabuddhakale vuttanayeneva viharam gantva parisapariyante thito dhammam sunanto sattharam ekam bhikkhum saddhadhimuttanam aggatthane thapentam disva "mayapi anagate evarupena bhavitum vattati"ti vuttanayeneva sattharam nimantetva sattaham mahadanam datva dasabalam vanditva "bhante ahampi imina adhikarakammena tumhehi saddhadhimuttanam etadagge thapito bhikkhu viya anagate ekassa buddhassa sasane saddhadhimuttanam aggo bhaveyyan"ti patthanam akasi. Sattha tassa anantarayam disva byakaritva pakkami. Sopi yavajivam kusalam katva devamanussesu samsaranto amhakam satthu kale savatthiyam brahmanakule patisandhim ganhi, vakkalitissa namam akamsu. So vuddhippatto tayo vede ugganhitva dasabalam bhikkhusamghaparivutam savatthiyam carantam disva satthu sarirasampattim olokento 2- sarirasampattidassanena atitto dasabalena saddhimyeva carati. 3- Viharam gacchantena saddhim viharam gantva sariranipphattim olokentova titthati. Dhammasabhayam nisiditva dhammam kathentassa sammukhatthane thito dhammam sunati. So saddham patilabhitva "agaramajjhe pativasanto 4- nibaddham dasabalassa dassanam 5- na labhissami"ti pabbajjam yacitva satthu santike pabbaji. Tato patthaya thapetva aharakaranavelam avasesakale yattha thitena 6- sakka dasabalam passitum, tattha thito yoniso manasikaram pahaya dasabalam olokentova vihasi. 7- Sattha tassa nanaparipakam agamento dighampi addhanam tasmim rupadassanavasena vicarante kinci avatva "idanissa nanam paripakagatam, sakka etam bodhetun"ti natva evamaha "kinte vakkali imina putikayena ditthena, yo kho vakkali @Footnote: 1 cha.Ma. panassa 2 Si. oloketva 3 cha.Ma. vicarati 4 cha.Ma. vasanto 5 Ma. datthum @6 Ma. thito 7 cha.Ma.,i. viharati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page224.

Dhammam passati, so mam passati. Yo mam passati, so dhammam passati. Dhammam hi vakkali passanto mam passati, mam passanto dhammam passati"ti. Satthari evam ovadantepi thero dasabalassa dassanam pahaya neva annattha gantum sakkoti. Tato sattha "ayam bhikkhu na samvegam alabhitva bujjhissati"ti upakatthaya vassupanayikaya rajagaham gantva vassupanayikadivase "apehi vakkali"ti tam theram panamesi. 1- Buddha ca nama adeyyavacana 2- honti, tasma thero sattharam patippharitva thatum asakkonto temasam dasabalassa sammukhe agantum avisahanto "kindani sakka katum, tathagatenamhi panamito, sammukhibhavam na labhami, kim mayham jivitena"ti gijjhakutapabbate papatatthanam abhiruhi. Sattha tassa kilamanabhavam natva "ayam bhikkhu mama santika assasam alabhanto maggaphalanam upanissayam naseyya"ti attanam dassetum obhasam vissajjesi. Athassa satthu ditthakalato patthaya evam mahantam sokasallam pahinam. Sattha sukhatalake ogham aharanto viya vakkalittherassa balavapitisomanassam uppadetum dhammapade gathamaha:- "pamojjabahulo bhikkhu pasanno buddhasasane adhigacche padam santam sankharupasamam sukhan"ti. 3- Vakkalittherassa ca "ehi vakkali"ti hattham pasaresi. Thero "dasabalo me dittho, ehiti avhanampi 4- laddhan"ti balavapitim uppadetva "kuto gacchami"ti attano gamanabhavam 5- ajanitvava dasabalassa sammukhe akase pakkhanditva pathamapadena pabbate thitoyeva satthara vuttakatham avajjento akaseyeva pitim vikkhambhitva saha patisambhidahi arahattam patva tathagatam vandamanova otari. Aparabhage sattha ariyaganamajjhe nisinno theram saddhadhimuttanam aggatthane thapesiti. Dutiyavaggavannana. @Footnote: 1 cha.Ma. panameti 2 Ma. advejjhavacana 3 khu.dha. 25/381/83 vakkalittheravatthu @4 cha.Ma. avhayanampi 5 Si.,i. patanabhavam


             The Pali Atthakatha in Roman Book 14 page 212-224. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=14&A=5035&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=14&A=5035&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=147              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=644              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=628              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=628              Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]