ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 12 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.2)

                         3. Udanasuttavannana
    [55] Tatiye udanam udanesiti balavasomanassasamutthanam udanam udahari.
Kim nissaya panesa bhagavato uppannoti. Sasanassa niyyanikabhavam. Katham? evamkirassa
@Footnote: 1 Si.,Ma. te cattaro
Ahosi "tayome upanissaya danupanissayo silupanissayo bhavanupanissayo
ca"ti. Tesu danasilupanissaya dubbala, bhavanupanissayo balava. Danasilupanissaya
hi tayo magge ca phalani ca papenti, bhavanupanissayo arahattam papeti. Iti
dubbalupanissaye patitthito bhikkhu ghatento vayamanto pancorambhagiyani bandhanani
chetva tini maggaphalani nibbatteti, "aho sasanam niyyanikan"ti avajjentassa
ayam udapadi.
    Tattha "dubbalupanissaye thatva ghatamano tini maggaphalani papunati"ti
imassatthassavibhavanattham milakattherassa 1- vatthu veditabbam:- so kira gihikale
panatipatakammena jivitam kappento aranne pasasatanceva aduhalasatanca yojesi.
Athekadivasam angarapakkamamsam khaditva pasatthanesu vicaranto pipasabhibhuto ekassa
arannavasittherassa viharam gantva therassa cankamantassa avidure thitam paniyaghatam
vivari, hatthatemanamattampi udakam naddasa. So kujjhitva aha "bhikkhu bhikkhu
tumhe gahapatikehi dinnam bhojanam bhunjitva 2- supatha, paniyaghate anjalimattampi
udakam na thapetha, ayuttametan"ti. 3- Thero "maya paniyaghato puretva thapito,
kim nu kho etan"ti gantva olokento paripunnaghatam disva paniyasankham
puretva adasi. So dvattisankhapuram pivitva cintesi "evam puritaghato
nama mama kammam agamma tattakapalo viya jato, kim nu kho anagate attabhave
bhavissati"ti samviggacitto dhanum chaddetva "pabbajetha mam bhante"ti aha. Thero
tacapancakakammatthanam acikkhitva tam pabbajesi.
    Tassa samanadhammam karontassa bahunnam migasukaranam maritatthanam pasaaduhalananca
yojitatthanam upatthati. Tam anussarato sarire daho uppajjati,
@Footnote: 1 Si. milakkhattherassa
@2 cha.Ma. dinnam bhunjitva bhunjitva    3 cha.Ma. na yuttametanti
Kutagono viya kammatthanampi vithim na patipajjati. So "kim karissami bhikkhubhavena"ti
anabharatiya pilito therassa santikam gantva vanditva aha "na sakkomi
bhante samanadhammam katun"ti. Atha nam thero "hatthakammam karohi"ti aha. So
"sadhu bhante"ti vatva udumbaradayo allarukkhe chinditva mahantam rasim
katva "idani kim karomi"ti pucchi. Jhapehi nanti. So catusu disasu aggim
datva jhapetum asakkonto "bhante na sakkomi"ti aha. Thero "tenahi
apehi"ti pathavim dvidha katva avicito khajjopanakamattam aggim niharitva tattha
pakkhipi. So tava mahantam rasim sukkhapannam viya khanena jhapesi. Athassa thero
avicim dassetva "sace vibbhamissasi, ettha pacissasi"ti samvegam janesi. So
avicidassanato patthaya pavedhamano "niyyanikam bhante buddhasasanan"ti pucchi.
Amavusoti. Bhante 1- buddhasasanassa niyyanikatte sati milako attano mokkham 2-
karissati, ma cintayitthati. Tato patthaya samanadhammam karoti ghateti vayamati, 3-
tassa vattapativattam pureti, niddaya badhayamanaya tintam palalam sise thapetva
pade sondiyam otaretva nisidati. So ekadivasam paniyam parissavetva ghatam
urumhi thapetva udakamanikanam pacchedam agamayamano atthasi. Athakho thero
samanerassa imam uddesam deti:-
                        "utthanavato  satimato
                        sucikammassa nisammakarino
                        sannatassa ca  dhammajivino
                     appamattassa yasobhivaddhati"ti. 4-
@Footnote: 1 Si. sadhu bhante            2 cha.Ma. attamokkham
@3 cha.Ma. ayam patho na dissati    4 khu.dha. 25/24/20
    So catuppadikampi tam gatham attaniyeva upanesi "utthanavata nama
madisena bhavitabbam, satimatapi madiseneva .pe. Appamattenapi madiseneva
bhavitabban"ti. Evantam gatham attani upanetva tasmimyeva padavare 1- thito
pancorambhagiyani samyojanani chinditva anagamiphale patitthaya hatthatuttho:-
            "allam palalapunjaham 2-   sirenadaya 3- cankamim
             pattosmi tatiyaphalam 4-    aho labha te marisa"ti 5-
imam udanagathamaha. Evam dubbalupanissaye thito ghatento vayamanto upari 6-
pancorambhagiyani samyojanani chinditva tini maggaphalani nibbatteti. Tenaha
bhagava:- "no cassam, no ca me siya, nabhavissa, na me bhavissatiti evam
adhimuccamano bhikkhu chindeyya orambhagiyani samyojanani"ti.
    Tattha no cassam, no ca me siyati sace aham na bhaveyyam, mama
parikkharopi na bhaveyya. Sace va pana me atite kammabhisankharo nabhavissa,
idam me etarahi khandhapancakam na bhaveyya. Nabhavissa na me bhavissatiti idani
pana tatha parakkamissami, yatha me ayatim khandhabhinibbattako kammasankharo na
bhavissati, tasmim asati ayatim patisandhi nama na me bhavissati. Evam adhimuccamanoti
evam adhimuccanto bhikkhu dubbalupanissaye thito pancorambhagiyani samyojanani
chindeyya. Evam vutteti evam sasanassa niyyanikabhavam avajjentena bhagavata imasmim
udane vutte. Rupam vibhavissatiti rupam bhijjissati. Rupassa vibhavati vibhavadassanena
sahavipassanena. Sahavipassanaka hi cattaro magga rupadinam vibhavadassanam nama.
Tam sandhayetam vuttam. Evam adhimuccamano bhante bhikkhu chindeyyati bhante
@Footnote: 1 Si. ovade           2 ka. allapasapunjaham
@3 Ma. sire katvana, cha. sisenadaya    4 cha.Ma. tatiyam thanam
@5 Ma. mahanubhavo marisati, cha. ettha me natthi samsayoti 6 cha.Ma. ayam saddo na dissati
Evam adhimuccamano bhikkhu chindeyya pancorambhagiyani samyojanani, kasma na
chindissatiti.
    Idani upari maggaphalam pucchanto katham pana bhantetiadimaha. Tattha
anantarati dve anantarani asannaanantaranca duraanantaranca. Vipassana
maggassa asannanantaram nama, phalassa duranantaram nama. Tam sandhaya "katham
pana bhante janato katham passato vipassananantara `asavanam khayo'ti sankhagatam
arahattaphalam hoti"ti pucchati. Atasitayeti atasitabbe abhayitabbe thanamhi
tasam apajjatiti bhayam apajjati. Taso hesati 1- ya esa "no cassam, no
ca me siya"ti evam pavatta dubbalavipassana, sa 2- yasma attasineham
pariyadatum na sakkoti, tasma assutavato puthujjanassa taso nama hoti. So
hi "idanaham ucchijjissami, na dani kinci bhavissami"ti attanam papate
patantam viya passati annataro brahmano viya. Lohapasadassa kira hettha
tipitakaculanagatthero tilakkhanahatam dhammam parivatteti. Atha annatarassa brahmanassa
ekamante thatva dhammam sunantassa sankhara sunnato upatthahimsu. So papate
patanto viya hutva vivatadvarena tato palayitva geham pavisitva puttam ure
sayapetva "tata sakyasamayam avajjento manamhi 3- nattho"ti aha. Na heso
bhikkhu tasoti esa evam pavatta balavavipassana sutavato ariyasavakassa na taso
nama hoti. Na hi tassa evam hoti "aham ucchijjissami"ti va "vinassissami"vati.
Evam panassa 4- hoti "sankharava uppajjanti, sankhara nirujjhanti"ti. Tatiyam.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 12 page 299-303. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=6594&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=6594&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=220              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=2447              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=2215              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=2215              Contents of The Tipitaka Volume 16 http://84000.org/tipitaka/read/?index_16

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]