ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 12 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.2)

                       11. Mahakappinasuttavannana
    [245] Ekadasame mahakappinoti evamnamako abhinnabalappatto
asitimahasavakanam abbhantaro mahathero. So kira gihikale kukkutavatinagare
tiyojanasatikam rajjam karesi. 3- Pacchimabhavikatta pana tatharupam sasanam sotum
ohitasotova 4- vicarati. Athekadivasam amaccasahassaparivuto uyyanakilikam agamasi.
Tada ca majjhimadesato janghavanija tam nagaram gantva bhandam patisametva
"rajanam passissama"ti pannakarahattha rajakuladvaram gantva "raja uyyanam
gato"ti sutva uyyanam gantva dvare thita patiharassa arocayimsu. Atha ranno
nivedite raja pakkosapetva niyyatitapannakare vanditva thite "tata
kuto agatattha"ti pucchi. Savatthito devati. Kacci vo rattham subhikkham
dhammikorajati. Ama devati. Atthi pana tumhakam dese kinci sasananti. Atthi deva,
na pana sakka ucchitthamukhehi kathetunti. Raja suvannabhingarena udakam dapesi.
Te mukham vikkhaletva dasabalabhimukha anjalim pagganhitva "deva amhakam dese
buddharatanam nama uppannan"ti ahamsu. Ranno "buddho"ti vacane sutamatte
@Footnote: 1 cha.Ma.,i. anagatampi            2 cha.Ma. dhammesu
@3 cha.Ma.,i akasi               4 cha.Ma.,i. ohitasoto
Sakalasariram pharamana piti uppajji. Tato "buddhoti tata vadatha"ti aha.
Buddhoti deva vadamati. Evam tikkhattum vadapetva "buddhoti padam aparimanam,
nassa sakka parimanam katun"ti tasmimyeva pasanno satasahassam datva puna
"annam kim sasanan"ti pucchi. Deva dhammaratanam nama uppannanti. Tampi sutva
tatheva tikkhattum patinnam gahetva aparampi satasahassam datva puna "annam
kim sasanan"ti pucchi, samgharatanam deva uppannanti. Tampi sutva tatheva tikkhattum
patinnam gahetva aparampi satasahassam datva dinnabhavam panne likhitva "tata
deviya santikam gacchatha"ti pesesi. Tesu gatesu amacce pucchi "tata buddho
loke uppanno. Tumhe kim karissatha"ti. Deva tumhe kim kattukamati aham.
Pabbajissamiti. Mayampi pabbajisamati. Te sabbepi gharam va kutumbam va
anapaloketva ye asse aruyha gata, teheva nikkhamimsu.
    Vanija 1- anojadeviya santikam gantva pannam dassesum. Sa
vacetva "ranna tumhakam bahu    kahapana dinna, kim tumhehi katam tata"ti
pucchi. Piyasasanam devi anitanti. Amhepi sakka tata sunapetunti.
Sakka devi, ucchitthamukhehi pana vattum na sakkati. Sa suvannabhingarena
udakam dapesi. Te mukham vikkhaletva ranno arocitanayeneva arocesum. Sapi
sutva uppannapamojja teneva nayena ekekasmim pade tikkhattum patinnam
gahetva patinnagananaya tini tini katva 2- nava satasahassani adasi. Vanija
sabbanipi dvadasa satasahassani labhimsu. Atha ne "raja kaham tata"ti pucchi.
Pabbajissamiti nikkhanto deviti. "tenahi tata tumhe gacchatha"ti te
uyyojetva ranna saddhim gatanam amaccanam matugame pakkosapetva "tumhe
attano samikanam gatatthanam janatha amma"ti pucchi. Janama ayye, ranna
@Footnote: 1 i. vanija, evamuparipi   2 i. tini tini ca katva
Saddhim ayyanakilikam gatati. Ama gata, tattha pana gantva "buddho
uppanno, dhammo uppanno, samgho uppanno"ti sutva "dasabalassa santike
pabbajissama"ti gata, tumhe kim karissathati. Tumhe pana ayye kim kattukamati.
Aham pabbajissami, na tehi vantavamanam jivhagge thapayissamiti. 1- "yadi evam
mayam pabbajissama"ti. Sabba rathe yojapetva nikkhamimsu.
    Rajapi amaccasahassena saddhim gangaya tiram papuni. Tasmim ca samaye
ganga pura hoti. Atha nam disva "ayam ganga pura candamacchakinna,
amhehi saddhim agata dasa va manussa va natthi, ye no navam va
ulumpam va katva dadeyyum, etassa pana satthu guna nama hettha avicito
upari yava bhavagga patthata, sace esa sattha sammasambuddho, imesam assanam
khurapitthani ma tementu"ti udakapitthena asse pakkhandapesum. Ekaassassapi
khurapitthimattam na temi, rajamaggena gacchanta viya paratiram patva purato annam
mahanadim papunimsu. Tattha anna saccakiriya natthi, taya eva saccakiriyaya tampi
addhayojanavittharam nadim atikkamimsu. Atha tatiyam candabhagam nama mahanadim patva
tampi taya eva saccakiriyaya atikkamimsu.
    Satthapi tamdivasam paccusasamaye mahakarunasamapattito vutthaya lokam
olokento "ajja mahakappino tiyojanatikam rajjam pahaya amaccasahassaparivaro
mama santike pabbajitum agacchati"ti disva "ya tesam paccuggamanam katum
yuttan"ti patova sarirapatijagganam katva bhikkhusamghaparivaro savatthiyam pindaya
caritva pacchabhattam pindapatapatikkanto sayameva pattacivaram gahetva akase
uppatitva candabhagaya nadiya tire tesam uttaranatitthassa abhimukhe thane
@Footnote: 1 cha.Ma.,i. thapeyyanti
Mahanigrodharukkho atthi, tattha pallankena nisiditva parimukham satim upatthapetva
chabbannabuddharamsiyo vissajjesi. Te tena titthena uttaranta 1- ca
chabbannabuddharamsiyo ito cito ca vidhavantiyo olokenta dasabalassa punnacandassa
sirikam 2- mukham disva "yam sattharam uddissa mayam pabbajita, addha so eso"ti
dassaneneva nittham gantva ditthanato patthaya onata vandamana agamma sattharam
vandimsu. Raja gopphakesu gahetva sattharam vanditva ekamantam nisidi saddhim
amaccasahassena. Sattha tesam dhammam kathesi. Desanapariyosane sabbe arahatte patitthaya
sattharam pabbajjam yacimsu. Sattha "pubbe ime civaradanassa dinnatta attano
civarani gahetvava agata"ti suvannavannam hattham pasaretva "etha bhikkhavo
svakkhato dhammo, caratha brahmacariyam sammadukkhassa antakiriyaya"ti aha. Sa ca 3-
tesam ayasmantanam pabbajja ca upasampada ca ahosi, vassasatthikatthera 4- viya
sattharam parivarayimsu.
    Anojapi devi rathasahassaparivara gangatiram patva ranno atthaya
agatam navam va ulumpam va adisva attano byattataya cintesi "raja
saccakiriyam katva gato bhavissati so pana sattha na kevalam tesamyeva
atthaya nibbatto, sace so sattha sammasambuddho, amhakam ratha ma udake
nimmujjimsu"ti udakapitthe rathe pakkhandapesi. Rathanam nemivattimattampi na temi.
Dutiyatatiyanadipi teneva saccakarena uttari uttaramanayeva nigrodharukkhamule
sattharam addasa. Sattha "imasam attano samike passantinam chandarago
uppajjitva maggaphalanam antarayam kareyya, so evam katum na sakkhissati"ti
@Footnote: 1 i. uttarantava         2 Si. punnacandasarikkhakam, i. punnacandasarikkham
@3 cha.Ma. sava            4 Si.,i. vassasatikatthera
Yatha annamannam 1- na passanti, tatha akasi. Ta sabbapi titthato uttaritva
dasabalam vanditva nisidimsu. Sattha tasam dhammam kathesi. Desanapariyosane
sabbapi sotapattiphale patitthaya annamannam 1- passimsu. Sattha "uppalavanna
agacchatu"ti cintesi. Theri agantva sabba pabbajetva adaya bhikkhuninam
upassayam gata. Bhikkhusahassam gahetva akasena jetavanam agamasi. Imam sandhayetam
vuttam "mahakappinoti evamnamako abhinnabalappatto asitimahasavakanam abbhantaro
mahathero"ti.
    Janetasminti janite, pajayati attho. Ye gottapatisarinoti ye "mayam
vasettha gotama"ti 2- gottam patisaranti patijananti, tesam khattiyo setthoti
attho. Vijjacaranasampannoti atthahi vijjahi ceva pannarasadhammabhedena caranena
ca samannagato. Tapatiti virocati. Jhayi tapati brahmanoti khinasavabrahmano
duvidhena jhanena jhayamano tapati virocati. Tasmim pana khane kaludayitthero
duvidhena jhanena jhayamano avidure nisinno hoti. Buddho tapatiti
sabbannubudadho virocati. Sabbamangagatha kiresa. Bhatikaraja kira ekapujam
karetva acariyakam 3- aha "tihi ratanehi amuttam ekam jayamangalam vadatha"ti.
So tepitakam buddhavacanam idam mangalagatham 4- vadanto "diva tapati adicco"ti
vatva atthangam gamentassa suriyassa anjalim pagganhi. "rattimabhati candima"ti
utthahantassa candassa anjalim pagganhi. "sannaddho khattiyo tapati"ti ranno
anjalim pagganhi. "jhayi tapati brahmano"ti bhikkhusamghassa anjalim pagganhi.
"jhayi tapati brahmano"ti bhikkhusamghassa anjalim pagganhi. "buddho tapati
tejasa"ti vatva pana mahacetiyassa anjalim pagganhi. Atha nam raja "ma
hattham otarehi"ti ukkhittasmimyeva hatthe sahassam thapesi. Ekadasamam.
@Footnote: 1 cha.Ma. annamanne         2 i. mayam vasittho gotamo
@3 Si. bhanakam, i. bhatikam    4 cha.Ma. imam gatham



             The Pali Atthakatha in Roman Book 12 page 267-271. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=5898&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=5898&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=722              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=7475              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=6649              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=6649              Contents of The Tipitaka Volume 16 http://84000.org/tipitaka/read/?index_16

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]