ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 12 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.2)

                         4. Vipassisuttavannana
    [4] Catutthe vipassissati tassa kira bodhisattassa yatha lokiyamanussanam
kincideva passantanam parittakammabhinibbattassa kammajapasadassa dubbalatta
akkhini vipphandanti, na evam vipphandimsu. Balavakammanibbattassa pana kammajapasadassa
balavatta avipphandantehi animmisehi evam akkhihi passi seyyathapi deva
tavatimsa. Tena vuttam "animmisanto 1- kumaro pekkhatiti kho bhikkhave vipassissa
kumarassa `vipassi vipassi'tveva samanna udapadi"ti. 2- Ayam hettha adhippayo:-
antarantara nimisajanitandhakaravirahena visuddham passati, vivatehi va akkhihi passatiti
vipasSi. Ettha ca kincapi pacchimabhavikanam sabbabodhisattanam balavakammanibbattassa
kammajapasadassa balavatta akkhini na vipphandanti, so pana bodhisatto eteneva namam
labhi.
    Apica viceyya viceyya passatiti vipassi, vicinitva vicinitva passatiti
attho. Ekadivasam kira vinicchayatthane nisiditva atthe anusasantassa ranno
alankatapatiyattam mahapurisam aharitva anke thapayimsu. Tassa tam anke katva
palalayamanasseva 3- amacca samikam assamikam akamsu. Bodhisatto anattamanasaddam
@Footnote: 1 cha.Ma., i. animisanto         2 di.Ma. 10/40-41/18
@3 Si.,i. upalalayamanasseva
Niccharesi. Raja "kimetam  kimetam upadharetha"ti aha. Upadharayamana annam
adisva "atthassa 1- dubbinicchitatta evam katam bhavissati"ti puna samikameva samikam
katva "natva nu kho kumaro evam karoti"ti vimamsanta puna samikam assamikam
akamsu. Puna bodhisatto tatheva saddam niccharesi. Athakho raja "janati
mahapuriso"ti tato patthaya appamatto ahosi. Tena vuttam "viceyya viceyya
kumaro atthe manayatiti kho 2- bhikkhave vipassissa kumarassa bhiyyoso mattaya
`vipassi vipassi'tveva samanna udapadi"ti. 3-
    Bhagavatoti bhagyasampannassa. Arahatoti ragadinam arinam 4- hatatta,
samsaracakkassa va aranam hatatta, paccayanam va arahatta arahati evam gunato
uppannanamadheyyassa. Sammasambuddhassati samma nayena hetuna samam
paccattapurisakarena cattari saccani buddhassa. Pubbeva sambodhati sambodho
vuccati catusu maggesu nanam. Tato pubbeva. Bodhisattasseva satoti ettha bodhiti
nanam, bodhima 5- satto bodhisatto, nanava pannava panditoti attho.
Buddhanam 6- hi padamule abhiniharato patthaya panditova so satto, na
andhabaloti bodhisatto. Yatha va udakato uggantva thitam paripakagatam padumam
suriyarasmisamphassena avassam bujjhissatiti bujjhanakapadumanti vuccati, evam
buddhanam santike byakaranassa laddhatta avassam anantarayena paramiyo puretva
bujjhissatiti bujjhanakasattotipi bodhisatto. Ya ca esa catumaggananasankhata
bodhi, tam patthayamano pavattatiti bodhiyam satto asattotipi bodhisatto. Evam
gunato uppannanamavasena bodhisattasseva sato. Kicchanti dukkham. Apannoti
anuppatto. Idam vuttam hoti:- aho ayam sattaloko dukkham anuppattoti. Cavati
@Footnote: 1 cha.Ma., i. attassa            2 cha.Ma., i. nayenati
@3 di. Ma. 10/41/18            4 cha.Ma. ragadiarinam
@6 cha.Ma., i. purimabuddhanam
Ca upapajjati cati idam aparaparam cutipatisandhivasena vuttam. Nissarananti nibbanam.
Tam hi jaramaranadukkhato nissatatta tassa nissarananti vuccati. Kudassu namati
katarasmim nu kho kale.
    Yonisomanasikarati upayamanasikarena pathamamanasikarena. Ahu pannaya
abhisamayoti pannaya saddhim 1- jaramaranakaranassa abhisamayo samavayo samayogo
ahosi, "jatipaccaya jaramaranan"ti idantena ditthanti attho. Athava
yonisomanasikara ahu pannayati yonisomanasikarena ca pannaya ca abhisamayo
ahu, "jatiya kho sati jaramaranan"ti evam jaramaranakaranassa pativedho ahositi
attho. Esa nayo sabbattha.
    Iti hidanti evamidam. Samudayo samudayoti ekadasasu thanesu sankharadinam
samudayam sampindetva niddisati. Pubbe ananussutesuti "avijjapaccaya sankhara
avijjaya sankharanam samudayo hoti"ti 2- evam ito pubbe ananussutesu dhammesu
catusu va ariyasaccadhammesu. Cakkhuntiadini nanavevacananeva. Nanameva hettha
dassanatthena cakkhum, nanatthena 3- nanam, pajananatthena panna, pativedhanatthena
vijja, obhasanatthena alokoti vuttam. Tam panetam catusu saccesu
lokiyalokuttaramissakam nidditthanti veditabbam. Nirodhavarepi iminava nayena attho
veditabbo. Catuttham
                    -------------------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 12 page 23-25. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=505&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=505&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=22              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=102              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=101              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=101              Contents of The Tipitaka Volume 16 http://84000.org/tipitaka/read/?index_16

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]