ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 12 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.2)

                      2. Pubbesambodhasuttavannana
    [115] Dutiye ayam pathavidhatuya assadoti ayam pathavidhatunissayo
assado. Svayam kayam abbhunnametva udaram pasaretva "idha me angulam
pavesitum vayamatha"ti va hattham pasaretva "imam nametum vayamatha"ti vadati, evam
pavattanam vasena veditabbo. Aniccatiadisu hutva abhavakarena anicca,
patipilanakarena dukkha, sabhavavigamakarena viparinamadhamma. Ayam pathavidhatuya
adinavoti yena akarena sa anicca dukkha viparinamadhamma, ayamakaro
pathavidhatuya adinavoti attho. Chandaragavinayo chandaragapahananti nibbanam
agamma pathavidhatuya chandarago viniyati ceva pahiyyati ca, tasma nibbanamassa
nissaranam.
    Ayam apodhatuya assadoti ayam apodhatunissayo assado. Svayam
annam apodhatuya upaddutam disva "kim ayam nipannakalato patthaya
passavatthanabhimukho nikkhamati ceva pavisati ca, appamattakampissa kammam karontassa
sedatintam vatthampi 1- piletabbatakaram papunati, anumodanamattampi kathentassa
talavantam 2- ganhitabbam hoti, mayam pana sayam nipanna patova utthahama,
masapunnaghato 3- viya no sariram, mahakammam karontanam sedamattampi no na
uppajjati, asanisaddena viya dhammam kathentanam sarire usumakaramattamapi no
natthi"ti evam pavattanam vasena veditabbo.
    Ayam tejodhatuya assadoti ayam tejodhatunissayo assado. Svayam
sitagahanike disva "kim ime kincideva yagubhattakhajjakamattam ajjhoharitva
thaddhakucchino nisiditva sabbarattim angarakataham pariyesanti, phusitamattesupi
@Footnote: 1 ka. sede sati tam vatthampi
@2 Si. talapannam    3 Si. sampunnaghato
Sarire patitesu angarakataham ottharitva 1- parupitvava nipajjanti, mayam pana
atithaddhampi mamsam va puvam va khadama, kucchipuram bhattam bhunjama, tavadeva
no sabbam phenupindo 2- viya viliyati, sattahavaddalikaya vattamanaya sarire
sitanudahanamattampi no natthi"ti evam pavattanam vasena veditabbo.
    Ayam vayodhatuya assadoti ayam vayodhatunissayo assado. Svayam
anne vatabhiruke disva "imesam appamattakampi kammam karontanam anumodanamattampi
kathentanam sariram vato vijjhati, gavutamattampi addhanam gatanam hatthapada
sidanti, pitthi rujjati, kucchivatasariravatakannavatadihi 3- niccupadduta
telaphanitadini vatabhesajjaneva karonta atinamenti, amhakam pana mahakammam
karontanampi tiyamarattim dhammam kathentanampi ekadivaseneva dasa yojanani
gacchantanampi hatthapadasamsidanamattam va pitthirujjanamattam va na hoti"ti evam
pavattanam vasena veditabbo. Evam pavatta hi eta dhatuyo assadenti
nama.
    Abbhannasinti abhivisitthena nanena annasim. Anuttaram sammasambodhinti
uttaravirahitam sabbasettham samma samanca bodhim, athava settham 4- sundaranca
bodhim. Bodhiti rukkhopi maggopi sabbannutananampi nibbanampi. "bodhirukkhamule
pathamabhisambuddho"ti 5- ca "antara ca bodhim antara ca gayan"ti 6- ca agatatthanesu
hi rukkho "bodhiti vuccati. "bodhi vuccati catusu maggesu nanan"ti 7-
agatatthane maggo. "pappoti bodhim varabhurimedhaso"ti 8- agatatthane sabbannutananam.
"patvana bodhim amatam asankhatan"ti agatatthane nibbanam. Idha pana bhagavato
arahattamaggo adhippeto.
@Footnote: 1 Si.,i. otaritva       2 Si., i. khelapindo
@3 cha.Ma., i. kucchivatasisavatakannavatadihi   4 cha.Ma., i, pasattham
@5 vi. maha. 4/1/1, khu.u. 25/1/93   6 vi. maha. 4/10/11, Ma.mu. 12/285/246
@7 khu. cula. 30/595/292 (sya)   8 di.pa. 11/216/137
    Savakanam arahattamaggo anuttara bodhi hoti, na hotiti? na hoti.
Kasma? asabbagunadayakatta. Tesam hi kassaci arahattamaggo arahattaphalameva
deti, kassaci tisso vijja, kassaci cha abhinna, kassaci catasso patisambhida,
kassaci savakaparaminanam. Paccekabuddhanampi paccekabodhinanameva deti. Buddhanam
pana sabbagunasampattim deti abhiseko viya ranno sabbalokissariyabhavam. Tasma
annassa kassacipi anuttara bodhi na hoti.
    Abhisambuddhoti paccannasinti "abhisambuddho aham patto 1- pativijjhitva
thito"ti evam patijanim. Nananca pana me dassanam udapaditi adhigatagunadassanasamattham
paccavekkhananananca me udapadi. Akuppa me vimuttiti "ayam mayham
arahattaphalavimutti akuppa"ti evam nanam udapadi. Tattha dvihakarehi akuppata
veditabba. Karanato ca arammanato ca. Sa hi catuhi maggehi samucchinnakilesanam
puna anivattanataya karanatopi akuppa, akuppadhammam nibbanam arammanam katva
pavattataya arammanatopi akuppa. Antimati pacchima. Natthi dani punabbhavoti
idani puna anno bhavo nama natthiti.
    Imasmim sutte cattari saccani kathitani. Katham? catusu hi dhatusu assado
Samudayasaccam, adinavo dukkhasaccam, nissaranam nirodhasaccam, nirodhappajanano maggo
maggasaccam. Vittharavasenapi kathetum vattatiyeva. Ettha hi yam pathavidhatum paticca
uppajjati sukham somanassam, ayam pathavidhatuya assadoti pahanapativedho samudayasaccam.
Ya pathavidhatu anicca dukkha viparinamadhamma, ayam pathavidhatuya adinavoti
parinnapativedho dukkhasaccam. Yo pathavidhatuya chandaragavinayo chandaragappahanam,
idam pathavidhatuya nissarananti sacchikiriyaya pativedho nirodhasaccam. Ya
@Footnote: 1 Si. abhisampatto
Imesu tisu thanesu ditthi sankappo vaca kammanto ajivo vayamo sati
samadhi, ayam 1- bhavanapativedho maggasaccanti. Dutiyam.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 12 page 171-174. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=3824&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=3824&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=404              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=4533              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=4088              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=4088              Contents of The Tipitaka Volume 16 http://84000.org/tipitaka/read/?index_16

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]