ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 11 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.1)

                      4. Bakabrahmasuttavannana *-
       [175] Catutthe papakam ditthigatanti lamaka 3- sassataditthi. Idam niccanti.
Idam sahokasena 4- brahmatthanam aniccam "niccan"ti vadati. Dhuvantiadini 5-
tasseva vevacanani. Tattha dhuvanti thiram. Sassatanti sada vijjamanam. Kevalanti
akhandam kevalam. 6- Acavanadhammanti acavanasabhavam. Idam hi na jayatitiadisu imasmim
thane koci jayanako va jiyanako va miyanako va cavanako va upapajjanako
va natthitam sandhaya vadati. Ito ca panannanti ito sahokasa 7- brahmatthana
uttarim annam nissaranam nama natthiti. Evampissa 8- thamagata sassataditthi uppanna
hoti. Evam vadi ca pana so upari tisso jhanabhumiyo cattaro magge
cattari phalani nibbananti sabbam patibahati. Kada pana sa ditthi uppannati?
pathamajjhanabhumiyam nibbattakale. Dutiyajjhanabhumiyanti eke.
       Tatrayam anupubbikatha:- hetthupapattiko kiresa  brahma anuppanne
buddhuppade isipabbajjam pabbajitva kasinaparikammam katva samapattiyo
nibbattetva aparihinajjhano kalam katva catutthajjhanabhumiyam vehapphale brahmaloke
pancakappasatikam ayum gahetva nibbatti. Tattha yavatayukam thatva hetthupapattikam
@Footnote: 1 cha.Ma. satta pana sekha     2 cha.Ma. bhajamana     3 cha.Ma., i. lamika
@4 cha.Ma., i.saha kayena      5 cha.Ma. dhuvadini, i. dhuvaditi  6 cha.Ma., i. sakalam
@7 cha.Ma. sahakaya, i. panokasa    8 cha.Ma., i. evamassa   * pali. bakasutta (mahacula)
Katva tatiyam jhanam panitam bhavetva subhakinhe brahmaloke catusatthikappam ayum
gahetva nibbatti. Tattha dutiyajjhanam bhavetva abhassare atthakappe ayum
gahetva nibbatti. Tattha pathamajjhanam bhavetva pathamajjhanabhumiyam kappayuko
hutva nibbatti. So pathamakale attana katakammanca nibbattatthananca
annasi, kale 1- pana gacchante gacchante ubhayam pammussitva sassataditthim
uppadesi.
       Avijjagatoti avijjaya gato ananasamannagato 2- anani andhibhuto.
Yatra hi namati yo nama. Vakkhatiti bhanati. "yatra"ti nipatayogena pana
anagatavacanam katam.
       Evam vutte so brahma yatha nama magge coro dve tayo pahare
adhivasento sahaye anacikkhitvapi uttaripaharam pahariyamano "asuko ca asuko
ca mayham sahayo"ti acikkhati, evameva bhagavata santajjiyamano   satim labhitva
"bhagava mayham padanupadam pekkhanto mam nippilitukamo"ti bhito attano sahaye
acikkhanto dvasattatitiadimaha. Tassattho:- bho gotama mayam dvasattatijana
punnakamma tena punnakammena idha nibbatta, vasavattino sayam annesam vase
avattitva pare attano vase vattema, jatinca jaranca atita, ayam no vedehi
gatatta "vedagu"ti sankhagata bhagava antima brahmupapatti. Asmabhijappanti
jana anekati anekajana amhe abhijappanti. "ayam kho bhavam brahma
mahabrahma abhibhu anabhibhuto annadatthudasso vasavatti issaro katta nimmita
settho sajjita vasi pita bhutabhabyanan"ti evam patthenti pihentiti.
      Atha nam bhagava appam hi etantiadimaha. Tattha etanti yam tvam
idha tava ayum "dighan"ti mannasi, etam appam parittakam. Satam sahassanam
nirabbudananti nirabbudagananaya satasahassanirabbudanam. Ayum pajanamiti "idani
tava avasittham ettakam ayun"ti aham janami. Anantadassi bhagavahamasmiti bhagava
tumhe "aham anantadassi jatiadini upativatto"ti vadatha. Kim me purananti
@Footnote: 1 i. kaleyeva                        2 cha.Ma. samannagato
Yadi tvam anantadassi, evam sante idam me acikkha, kim mayham puranam vattanca. 1-
Vata silavattanti silameva vuccati. Yamaham vijannati yam aham taya kathitam janeyyam,
tamme acikkhati vadati.
        Idanissa acikkhanto bhagava yam tvam apayesitiadimaha. Tatrayam
adhippayo:- pubbe kiresa kulaghare nibbattitva kamesu adinavam disva
"jatijaramaranassa antam karissami"ti nikkhamma isipabbajjam pabbajitva samapattiyo
nibbattetva abhinnapadakajjhanassa labhi hutva gangatire pannasalam karetva
jhanaratiya vitinameti. Tada ca kalena kalam satthavaha pancahi sakatasatehi
marukantaram patipajjanti. Marukantare pana diva na sakka gantum, rattim pana 2-
gamanam hoti. Atha purimasakatassa aggayuge yuttabalibadda gacchanta gacchanta
nivattitva agatamaggabhimukhava ahesum, sabbasakatani tatheva nivattitva arune
uggate nivattabhavam janimsu. Tesanca tada kantaram atikkamanadivaso ahosi,
sabbam darudakam parikkhinam. Tasma "natthidani amhakam jivitan"ti cintetva
gone cakkesu bandhitva manussa sakatacchayam pavisitva nipajjimsu.
        Tapasopi kalasseva pannasalato nikkhamitva pannasaladvare nisinno
gangam olokayamano addasa gangam mahata udakoghena puriyamanam pavattitam
manikkhandham viya agacchantam, disva cintesi "atthi nu kho imasmim loke evarupassa
madhurodakassa alabhena kilamana 3- satta"ti. So evam avajjento marukantare tam
sattham disva "ime satta 4- ma nassantu"ti "ito cito ca mahaudakakkhandho
chijjitva marukantare satthabhimukho gacchatu"ti abhinnacittena adhitthasi. Saha
cittuppadena matikarulham viya udakam tattha agamasi. Manussa udakasaddena
vutthaya udakam disva hatthatuttha nhayitva pivitva gonepi payetva sotthina
icchitatthanam agamamsu. Sattha tam brahmuno pubbakammam dassento pathamam gathamaha.
Tattha apayesiti payesi.    akaro nipatamattam. Ghammaniti gimhe. Sampareteti
gimhatapena phutthe anugate.
@Footnote: 1 cha.Ma. ayam patho na dissati              2 cha.Ma. pana-saddo na dissati
@3 cha.Ma. kilissamana                    4 Si. sattha
      Aparasmimpi samaye tapaso gangatire pannasalam mapetva arannagamakam
nissaya vasati. Tena ca samayena cora tam gamam paharitva hatthasaram gahetva
gaviyo ca karamare ca gahetva gacchanti. Gavopi sunakhapi manussapi mahaviravam
viravanti. Tapaso tam saddam sutva "kim nukho etan"ti avajjento
"manussanam bhayam uppannan"ti natva "mayi passante ime satta ma nassantu"ti
abhinnapadakajjhanam samapajjitva vutthaya abhinnacittena coranam patipathe
caturanginisenam mapesi. Kammasajja agacchanta cora disva "raja manne
agato"ti adhitthasi, tam tatheva ahosi. Mahajano sotthibhavam papuni. Sattha
idampi tassa pubbakammam dassento dutiyagathamaha. Tattha enikulasminti gangatire.
Gayhakam niyamananti gahetva niyamanam, karamaram niyamanantipi attho.
      Puna ekasmim samaye upari gangavasikam ekam kulam hettha gangavasikena
kulena saddhim mittasanthavam katva navasanghatam bandhitva bahum khajjaniyanceva
bhojaniyanca gandhamaladini ca aropetva gangasotena agacchati. Manussa
khadamana bhunjamana naccanta gayanta devavimanena gacchanta viya
balavasomanassajata 1- ahesum. Gangeyyako nago disva kupito "ime mayi sannampi
na karonti, idani ne samuddameva papessami"ti mahantam attabhavam mapetva
udakam dvidha bhinditva utthaya phanam katva susukaram 2- karonto atthasi.
Mahajano disva bhito visaramakasi. 3- Tapaso pana salayam nisinno sutva "ime
gayanta naccanta somanassajata agacchanti, idani pana bhayaravam ravimsu, kinnu
kho"ti avajjento nagarajam disva "mayi passante satta ma nassantu"ti
abhinnapadakajjhanam samapajjitva attabhavam  jahitva supannavannam mapetva
nagarajassa dassesi. Nagaraja bhito   phanam samharitva udakam pavittho. Mahajano
sotthibhavam papuni. Sattha idampi tassa pubbakammam dassento tatiyagathamaha.
@Footnote: 1 cha.Ma. balavasomanassa   2 Si. susukaram   3 Si., i. viravamakasi, cha.Ma. vissaramakasi
Tattha luddenati darunena. Manussakamyati manussakamataya, manusse
vimocetukamatayati 1- attho.
       Aparasmimpi samaye esa isipabbajjam pabbajitva kesavo nama tapaso
ahosi. Tena samayena amhakam bodhisatto kappo nama manavo kesavassa
patacaro 2- hutva acariyassa kimkarapatissavi manapacari buddhisampanno atthadharo 3-
ahosi. Kesavo tena vina vasitum na sakkoti, tam nissayeva jivitam kappesi.
Sattha idampi tassa pubbakammam dassento catuttham gathamaha.
         Tattha patacaroti antevasiko, so pana jetthaantevasiko ahosi.
Sambuddhimantam vatinam amanninti "samma buddhima vattasampanno ayan"ti tam 4-
mannamano kappo tava antevasiko ahosim aham so tena samayenati dasseti.
Annepi 5- janasiti na kevalam mayham ayumeva, annepi tvam janasiyeva. Tatha
hi buddhoti tatha hi tvam buddho, yasma buddho, tasma janasiti  attho.
Tatha hi tyayam jalitanubhavoti yasma ca evam 6- tvam buddho, tasma te ayam
jalito anubhavo. Obhasayam titthatiti sabbam brahmalokam obhasayanto titthati.
                              Catuttham.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 11 page 197-201. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=5125&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=5125&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=566              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=4590              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=4058              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=4058              Contents of The Tipitaka Volume 15 http://84000.org/tipitaka/read/?index_15

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]