ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 37 / 1อ่านอรรถกถา 37 / 852อรรถกถา เล่มที่ 37 ข้อ 867อ่านอรรถกถา 37 / 873อ่านอรรถกถา 37 / 1898
อรรถกถา กถาวัตถุปกรณ์
วรรคที่ ๔ คิหิสส อรหาติกถา

               อรรถกถาคิหิสส อรหาติกถา๑-               
               ว่าด้วยคฤหัสถ์พึงเป็นพระอรหันต์ได้               
               บัดนี้ ชื่อว่าเรื่องคฤหัสถ์พึงเป็นพระอรหันต์ได้.
               ในเรื่องนั้น ชนเหล่าใดมีความเห็นผิด ดุจลัทธิของนิกายอุตตราปถกะทั้งหลายว่า คฤหัสถ์พึงเป็นพระอรหันต์ได้ เพราะเห็นความเกิดขึ้นแห่งพระอรหันต์ของชนทั้งหลายมีพระยสกุลบุตรเป็นต้น ผู้ดำรงอยู่ในเพศของคฤหัสถ์ ดังนี้
               คำถามของสกวาทีหมายถึงชนเหล่านั้น.
               บรรดาคำเหล่านั้นคำว่า คิหิสฺส อธิบายว่า ผู้ใดชื่อว่าคฤหัสถ์ เพราะประกอบพร้อมแล้วด้วยสัญโญชน์ของคฤหัสถ์ ผู้นั้นพึงเป็นพระอรหันต์ได้หรือ? ส่วนปรวาทีไม่รู้ความประสงค์ เมื่อเห็นอยู่ซึ่งสักว่าเพศคฤหัสถ์เท่านั้น จึงตอบรับรองว่า ใช่.
               บัดนี้ สกวาทีจึงเริ่มคำว่า คิหิสัญโญชน์ของพระอรหันต์ยังมีอยู่หรือ เป็นต้น เพื่อแสดงนัยนี้ว่า ชื่อว่าพึงเป็นคฤหัสถ์ ย่อมเป็นด้วยสัญโญชน์ของคฤหัสถ์ มิใช่เป็นคฤหัสถ์ด้วยสักแต่เพศ เหมือนคนที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ว่า :-
                                   แม้หากว่า ผู้ใดมีธรรมอันประดับแล้ว สงบแล้ว
                         มีตนฝึกแล้ว เป็นผู้เที่ยง เป็นพรหมจารี ละอาชญาใน
                         สัตว์ทั้งปวงแล้ว พึงประพฤติธรรมเสมอ เรากล่าวว่า
                         ผู้นั้นเป็นพราหมณ์ เป็นสมณะ เป็นภิกษุ ดังนี้.

               คำนั้นทั้งปวงมีเนื้อความง่ายทั้งนั้น แล.
____________________________
๑- ข้อนี้แยกบทว่า คิหิ อสฺส อรหา แปลว่า คฤหัสถ์พึงเป็นพระอรหันต์.
               อีกอย่างหนึ่ง แปลว่า พระอรหันต์พึงเป็นคฤหัสถ์ ดังนี้ก็ได้.

               อรรถกถาคิหิสส อรหาติกถา จบ.               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา กถาวัตถุปกรณ์ วรรคที่ ๔ คิหิสส อรหาติกถา จบ.
อ่านอรรถกถา 37 / 1อ่านอรรถกถา 37 / 852อรรถกถา เล่มที่ 37 ข้อ 867อ่านอรรถกถา 37 / 873อ่านอรรถกถา 37 / 1898
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=37&A=8703&Z=8762
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=4510
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=4510
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๖  เมษายน  พ.ศ.  ๒๕๕๗
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :