ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 121อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 122อ่านอรรถกถา 32 / 123อ่านอรรถกถา 32 / 412
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๒. มหาปริวารวรรค
๑๐. ชาติปูชกเถราปทาน (๑๒๐)

               ๑๒๐. อรรถกถาชาติปูชกเถราปทาน               
               อปทานของท่านพระชาติปูชกเถระมีคำเริ่มต้นว่า ชายํ ตสฺส วิปสฺสิสฺส ดังนี้.
               แม้พระเถระรูปนี้ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้าพระองค์ก่อนๆ ทุกๆ ภพนั้นจะสร้างแต่บุญอันเป็นอุปนิสัยแห่งพระนิพพานเป็นประจำเสมอ.
               ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่าวิปัสสี ท่านได้เกิดในเรือนที่มีสกุล บรรลุนิติภาวะแล้ว ได้ยินพวกหมอดูทำนายลักษณะของพระวิปัสสีโพธิสัตว์ว่า ได้ยินว่า กุมารนี้จักได้เป็นพระพุทธเจ้า เป็นผู้เลิศประเสริฐกว่าชาวโลกทั้งหมด จักขนสรรพสัตว์ออกจากสงสารแน่นอน.
               ครั้งได้ยินแล้วจึงได้ทำการบูชาพระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น เริ่มแต่ในเวลาที่ยังเป็นเด็กๆ คล้ายกับทำการบูชาแด่พระพุทธเจ้าฉะนั้น. ภายหลัง ครั้นทำการบูชาอย่างใหญ่ แม้ในพระพุทธเจ้าผู้ประสูติแล้ว ตลอดทั้ง ๓ คราว คือคราวเป็นเด็ก คราวเป็นพระราชกุมารและคราวที่ได้ครองราชสมบัติตามลำดับ.
               พอจุติจากอัตภาพนั้นได้บังเกิดในสวรรค์ชั้นดุสิตเป็นต้น เสวยทิพยสุขแล้ว ภายหลังได้เกิดในมนุษย์เป็นพระเจ้าจักรพรรดิเป็นต้น.
               ในพุทธุปบาทกาลนี้ ได้บังเกิดในเรือนอันมีสกุล ในเวลาที่มีอายุได้ ๘๗ ปีนั่นแล ได้เลื่อมใสในพระผู้มีพระภาคเจ้า บวชแล้วเจริญวิปัสสนาไม่นานนัก ก็ได้เป็นพระอรหันต์.
               ในกาลอื่น ท่านระลึกถึงบุพกรรมของตนได้ เกิดความโสมนัส เมื่อจะประกาศถึงเรื่องราวที่ตนเคยได้ประพฤติมาแล้วในกาลก่อน จึงกล่าวคำเริ่มต้นว่า ชายํ ตสฺส วิปสฺสิสฺส ดังนี้.
               ถ้อยคำนั้นทั้งหมด ข้าพเจ้าได้กล่าวไว้แล้วในหนหลังแล.
               ในบทว่า เนมิตฺตานํ สุณิตฺวาน นี้ มีวิเคราะห์ว่า
               ชื่อว่า เนมิตฺตา เพราะย่อมรู้นิมิตเหตุการณ์ ได้แก่เหตุที่จะได้รับความสุขและความทุกข์.
               อธิบายว่า ได้ยินคำทำนายของพวกหมอดูเหล่านั้นแล้ว.
               คำที่เหลือในที่ทุกแห่งมีเนื้อความง่ายทั้งนั้น.
               จบอรรถกถาชาติปูชกเถราปทาน               
               จบอรรถกถามหาปริวารวรรคที่ ๑๒               
               -----------------------------------------------------               

               รวมอปทานที่มีในวรรคนี้ คือ
                         ๑. มหาปริวารเถราปทาน
                         ๒. สุมังคลเถราปทาน
                         ๓. สรณคมนิยเถราปทาน
                         ๔. เอกาสนิยเถราปทาน
                         ๕. สุวรรณปุปผิยเถราปทาน
                         ๖. จิตกปูชกเถราปทาน
                         ๗. พุทธสัญญกเถราปทาน
                         ๘. มัคคสัญญกเถราปทาน
                         ๙. ปัจจุปัฏฐานสัญญกเถราปทาน
                         ๑๐. ชาติปูชกเถราปทาน
               บัณฑิตทั้งหลาย กล่าวรวมคาถาไว้ ๙๐ คาถา ฉะนี้แล.
               จบมหาปริวารวรรคที่ ๑๒               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๒. มหาปริวารวรรค ๑๐. ชาติปูชกเถราปทาน (๑๒๐) จบ.
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 121อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 122อ่านอรรถกถา 32 / 123อ่านอรรถกถา 32 / 412
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=3649&Z=3678
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=3547
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=3547
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๑๓  มิถุนายน  พ.ศ.  ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :