บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๑๑๑. อรรถกถามหาปริวารกเถราปทาน๑- ๑- บาลีเป็น มหาปริวารเถราปทาน. อปทานของท่านพระมหาปริวารกเถระมีคำเริ่มต้นว่า วิปสฺสี นาม ภควา ดังนี้. แม้พระเถระรูปนี้ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้าพระ ในเวลาที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่าวิปัสสี บังเกิดขึ้น ท่านได้เกิดในกำเนิดยักษ์ มียักษ์ ก็แลที่เกาะนั้นมีวิหารอันประดับประดางดงามด้วยพระเจดีย์อยู่หลังหนึ่ง. พระผู้มีพระภาคเจ้าได้เสด็จไปที่วิหารนั้น. ครั้งนั้นแล หัวหน้ายักษ์มองเห็นว่า พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นเสด็จไปที่วิหารนั้น จึงถือผ้าทิพย์หลายผืน ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว บูชาด้วยผ้าทิพย์ทั้งหลาย ยักษ์ ด้วยบุญกรรมนั้น เขาพร้อมด้วยบริวารจุติจากที่นั้นแล้วได้ไปบังเกิดในเทว ในกาลต่อมาคือในพุทธุปบาทกาลนี้ เขาเกิดในเรือนที่มีสกุล พอบรรลุ ในกาลต่อมา ท่านได้ระลึกถึงบุพกรรมของตนเองแล้วบังเกิดความโสมนัส เมื่อจะประกาศถึง ในคำเริ่มต้นนั้น มีอรรถาธิบายว่า ชื่อว่าวิปัสสี เพราะอรรถว่าย่อมเห็น อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่าวิปัสสี เพราะอรรถว่าย่อมเห็นโพธิ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่าวิปัสสี เพราะอรรถว่าย่อมเห็นสัตว์ผู้ควรเพื่อการตรัสรู้มีประการต่างๆ มากมาย แยกเป็นพวกๆ, พระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าวิปัสสีพระองค์นั้นได้เสด็จ คำที่เหลือในที่ทุกแห่งมีเนื้อความง่ายเท่านั้น. ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๒. มหาปริวารวรรค ๑. มหาปริวารเถราปทาน (๑๑๑) จบ. |