| |
    
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๑. ภิกขทายิวรรค๔. ปทปูชกเถราปทาน (๑๐๔) ๑๐๔. อรรถกถาปทปูชกเถราปทาน
อปทานของท่านพระปทปูชกเถระมีคำเริ่มต้นวา สิทฺธตฺถสฺส ภควโต ดังนี้.
พระเถระแม้นี้บำเพ็ญกุศลสมภารในพระพุทธเจ้าพระองค์ก่อนๆ สั่งสมบุญทั้งหลายอันเป็นอุปนิสัยแก่พระนิพพานในภพนั้นๆ.
ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ บังเกิดในเรือนมีตระกูลแห่งหนึ่ง เจริญวัยแล้วเลื่อมใสในพระศาสดา บูชาแทบบาทมูลของพระผู้มีพระภาคเจ้าด้วยดอกมะลิ. ด้วยบุญกรรมนั้น ท่านท่องเที่ยวไปในเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย เสวยสักกสมบัติ.
ในพุทธุปบาทกาลนี้ บังเกิดในเรือนมีตระกูลแห่งหนึ่ง เจริญวัยแล้วเลื่อมใสในพระศาสดา บวชแล้วเจริญวิปัสสนา ดำรงอยู่ในพระอรหัตผล.
ครั้นภายหลัง ท่านระลึกถึงบุพกรรมของตน เกิดโสมนัส เมื่อจะประกาศปุพพจริตาปทาน จึงกล่าวคำมีอาทิว่า สิทฺธตฺถสฺส ภควโต ดังนี้.
บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ชาติปุปฺผมทาสหํ ความว่า เมื่อควรจะกล่าวว่า ชาติสุมนปุปฺผํ อทาสิ อหํ ให้ลบ สุมนศัพท์เสีย เพื่อสะดวกแก่การประพันธ์คาถา.
ท่านบังเกิดโดยชาติในที่นั้น เบิกบานอยู่ ชื่อว่าสุมนะ เพราะทำความดีใจ คือโสมนัสแก่ชนทั้งหลาย ชื่อว่าปุปผะ เพราะอรรถว่าแย้มบาน คือคลี่บาน ชื่อว่าสุมนปุปผะ เพราะเป็นดอกไม้ที่แย้มบานด้วยดี.
อธิบายว่า เราได้บูชาดอกมะลิเหล่านั้นแด่พระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ.
คำที่เหลือในบททั้งปวงมีอรรถง่ายทั้งนั้นแล.
จบอรรถกถาปทปูชกเถราปทาน
----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๑. ภิกขทายิวรรค ๔. ปทปูชกเถราปทาน (๑๐๔) จบ.
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=3346&Z=3358
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=3216
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=3216
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก ๑๓ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
|
