ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 

อ่าน อรรถกถาหน้าต่างที่ [หน้าสารบัญ] [๑] [๒] [๓] [๔] [๕] [๖] [๗] [๘] [๙]อ่านอรรถกถา 25 / 1อ่านอรรถกถา 25 / 31อรรถกถา เล่มที่ 25 ข้อ 32อ่านอรรถกถา 25 / 33อ่านอรรถกถา 25 / 440
อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท นิรยวรรคที่ ๒๒

หน้าต่างที่ ๓ / ๙.

               ๓. เรื่องภิกษุผู้อยู่ที่ฝั่งแม่น้ำชื่อวัคคุมุทา [๒๒๕]               
               ข้อความเบื้องต้น               
               พระศาสดา เมื่อเสด็จอาศัยเมืองไพศาลี ประทับอยู่ในป่ามหาวัน ทรงปรารภเหล่าภิกษุอยู่ที่ฝั่งแม่น้ำวัคคุมุทา ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า "เสยฺโย อโยคุโฬ" เป็นต้น.

               พระศาสดาทรงติเตียนภิกษุเห็นแก่ท้อง               
               เรื่อง (มี) มาแล้วใน อุตตริมนุสสธรรมปาราชิกสิกขาบท นั่นแล.
               ในกาลนั้นแล พระศาสดาตรัสกะพระภิกษุเหล่านั้นว่า "ภิกษุทั้งหลาย ก็พวกเธอพากันกล่าวคุณแห่งอุตตริมนุสสธรรมของกันและกัน แก่พวกคฤหัสถ์เพื่อประโยชน์แก่ท้องหรือ?" เมื่อภิกษุเหล่านั้นกราบทูลว่า "ขอรับ พระเจ้าข้า" ดังนี้แล้ว ทรงติเตียนภิกษุเหล่านั้นโดยอเนกปริยาย
               แล้วตรัสพระคาถานี้ว่า :-
                         ๓.   เสยฺโย อโยคุโฬ ภุตฺโต    ตตฺโต อคฺคิสิขูปโม
                         ยญฺเจ ภุญฺเชยฺย ทุสฺสีโล    รฏฺฐปิณฺฑํ อสญฺญโต.
                                   ก้อนเหล็กอันร้อนประหนึ่งเปลวไฟ ภิกษุบริโภค
                         ยังดีกว่า, ภิกษุผู้ทุศีล ไม่สำรวม บริโภคก้อนข้าวของ
                         ชาวแว่นแคว้น จะประเสริฐอะไร?

               แก้อรรถ               
               บรรดาบทเหล่านั้น สองบทว่า ยญฺเจ ภุญฺเชยฺย ความว่า ภิกษุผู้ทุศีล คือผู้ไม่มีศีล ไม่สำรวมทางกายเป็นต้น ปฏิญญาตนว่า "เราเป็นสมณะ" รับก้อนข้าวที่ชาวแว่นแคว้นถวายด้วยศรัทธา อันชื่อว่ารัฏฐปิณฑะอันใด แล้วพึงฉัน, ก้อนเหล็กอันร้อนมีสีประหนึ่งไฟ อันภิกษุบริโภคแล้ว ยังประเสริฐกว่า คือดีกว่านั้น.
               ถามว่า เพราะเหตุไร?
               แก้ว่า เพราะอัตภาพอันเดียวพึงถูกไฟไหม้ เพราะการบริโภคก้อนเหล็กนั้นเป็นปัจจัย, แต่ผู้ทุศีลบริโภคก้อนข้าวที่เขาถวายด้วยศรัทธา พึงไหม้ในนรกตั้งหลายร้อยชาติ.
               ในกาลจบเทศนา ชนเป็นอันมากบรรลุอริยผลทั้งหลาย มีโสดาปัตติผลเป็นต้น ดังนี้แล.

               เรื่องภิกษุผู้อยู่ที่ฝั่งแม่น้ำชื่อวัคคุมุทา จบ.               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท นิรยวรรคที่ ๒๒
อ่านอรรถกถาหน้าต่างที่ [หน้าสารบัญ] [๑] [๒] [๓] [๔] [๕] [๖] [๗] [๘] [๙]
อ่านอรรถกถา 25 / 1อ่านอรรถกถา 25 / 31อรรถกถา เล่มที่ 25 ข้อ 32อ่านอรรถกถา 25 / 33อ่านอรรถกถา 25 / 440
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=25&A=1080&Z=1117
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=24&A=2371
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=24&A=2371
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๓  ธันวาคม  พ.ศ.  ๒๕๔๘
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :