บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า องฺเคหิ ได้แก่ ด้วยองค์คือคุณ. บทว่า ตสฺสํ ทิสายํ ชาโต โหติ ความว่า ม้าสินธพอาชาไนยเกิดในทิศริมฝั่งแม่น้ำสินธุนั้น ม้าอาชาไนยชั้นดีแม้เหล่าอื่น ย่อมเกิดในที่นั้นนั่นเอง. บทว่า อลฺลํ สุกฺขํ วา ได้แก่ หญ้าสด หรือหญ้าแห้ง. บทว่า น จ อญฺเญ อสฺเส อุพฺเพเชตา ความว่า ม้าอาชาไนยนั้น ไม่รบกวน คือไม่กระทบกระทั่ง ไม่รังแก ไม่ทะเลาะกะม้าเหล่าอื่น. บทว่า สาเฐยฺยานิ แปลว่า อวดดี. บทว่า กูเฏยฺยานิ แปลว่า โกง. บทว่า ชิมฺเหยฺยานิ แปลว่า ลวง. บทว่า วงฺเกยฺยานิ แปลว่า คด. พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ม้าอาชาไนยนั้นยังไม่ได้ศึกษาด้วยบทแม้ทั้ง ๔ ด้วยประการฉะนี้. บทว่า วาหี ได้แก่ นำภาระไปเป็นสภาวะ คือสนองคำสั่งที่เขาให้. บทว่า ยาว ชีวิตมรณปริยาทานา ได้แก่ จนจบชีวิตลงด้วยมรณะ. บทว่า สกฺกจฺจํ ปริภุญฺชติ ความว่า พิจารณาโภชนะ เหมือนน้ำอมฤตแล้วจึงบริโภคด้วยตนเองนั่นแหละ. ในบทว่า ปุริสถาเมน เป็นต้น พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงกำลังคือญาณ เป็นต้น. บทว่า สณฺฐานํ ได้แก่ ย่อหย่อน. จบอรรถกถาอาชานียสูตรที่ ๓ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย อัฏฐกนิบาต ปัณณาสก์ มหาวรรคที่ ๒ ๓. อาชัญญสูตร จบ. |