|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
บทว่า อญฺเญนาญฺญํ ปฏิจรติ ความว่า เอาเหตุหรือคำอื่นมากลบเกลื่อนเหตุหรือคำอื่น. บทว่า พหิทฺธา กถํ อปนาเมติ ความว่า ทำถ้อยคำที่แทรกเข้ามาอย่างอื่นให้ออกนอกทาง. บทว่า อปเนยฺโย ได้แก่ บุคคลนี้พึงนำออกไป. บทว่า สมณทูสี ได้แก่ ผู้ประทุษร้ายสมณะ. บทว่า สมณปลาโป ความว่า ชื่อว่าเป็นสมณะแกลบในสมณะทั้งหลาย เพราะไม่มีแก่น เหมือนแกลบข้าวในข้าวทั้งหลาย. บทว่า สมณกรณฺฑโว ได้แก่ สมณะหยากเยื่อ. บทว่า พหิทฺธา นาเสนฺติ แปลว่า ขับออกไปภายนอก. บทว่า ยวกรเณ ได้แก่ ในนาข้าวเหนียว. บทว่า ผุสยมานสฺส ได้แก่ อันบุคคลยืนอยู่บนที่สูงแล้วลาดไปในที่มีลมแรง. บทว่า อปสมฺมชฺชนฺติ ความว่า ปัดออกบ่อยๆ เพื่อทำข้าวที่ดี ไว้ข้างหนึ่ง ข้าวที่ทรามไว้ข้างหนึ่ง คือเอากะตังหรือผ้าที่อุ้มลม คือเครื่องฝัดวีฝัดไป. บทว่า ททฺทรํ ได้แก่ มีเสียงดัง. บทว่า สํวาสาย แปลว่า เพราะอยู่ร่วมกัน. บทว่า วิชาแนล แปลว่า พึงรู้ได้. บทว่า สนฺตวาโจ แปลว่า มีวาจาอ่อนหวาน. บทว่า ชนวติ แปลว่า ในท่ามกลางชน. บทว่า รโห กโรติ กฏณํ๑- ความว่า บาปกรรมเรียกว่ากัฏณะ คือการทำ (ชั่ว) ได้แก่เป็นผู้ปกปิดการทำบาปกรรมนั้นในที่ลับ. ____________________________ ๑- บาลีว่า กรณํ บทว่า สํสปฺปี จ มุสาวาที ความว่า เป็นผู้พูดมุสาเลอะเทอะ. อธิบายว่า พูดเท็จเลอะเทอะ คือกลับกลอก. ในสูตรนี้ ตรัสเฉพาะวัฏฏะอย่างเดียว ตรัสทั้งวัฏฏะและวิวัฏฏะในคาถาทั้งหลายแล. จบอรรถกถากรัณฑวสูตรที่ ๑๐ จบเมตตาวรรคที่ ๑ ----------------------------------------------------- รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ ๑. เมตตสูตร ๒. ปัญญาสูตร ๓. อัปปิยสูตรที่ ๑ ๔. อัปปิยสูตรที่ ๒ ๕. โลกธรรมสูตร ๖. โลกวิปัตติสูตร ๗. เทวทัตตสูตร ๘. อุตตรสูตร ๙. นันทสูตร ๑๐. กรัณฑวสูตร .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย อัฏฐกนิบาต ปัณณาสก์ เมตตาวรรคที่ ๑ ๑๐. กรัณฑวสูตร จบ. |