บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า เจตีสุ ได้แก่ ในเจติรัฐ. บทว่า สญฺชาติยํ ได้แก่ ในนิคมที่มีชื่ออย่างนี้. บทว่า มหาจุนฺโท ได้แก่ พระน้องชายคนเล็กของพระธรรมเสนาบดี. ภิกษุทั้งหลาย ชื่อว่าธัมมโยคะ เพราะมีการประกอบคือการทำเนืองๆ ในธรรม. คำว่า ธมฺมโยคา นั่นเป็นชื่อของพระธรรมกถึกทั้งหลาย. ภิกษุชื่อว่า ฌายี เพราะเพ่ง. บทว่า อปสาเทนฺติ ได้แก่ กระทบกระทั่ง คือรุกราน. บทว่า ฌายนฺติ ได้แก่ คิด. บทว่า ปชฺฌายนฺติ เป็นต้น ขยาย (รูป) ออกไปด้วยอำนาจอุปสรรค. บทว่า กิญหิเม ฌายนฺติ ความว่า ภิกษุธรรมกถึกเหล่านี้เพ่งอยู่อย่างไร. บทว่า กินฺติเม ฌายนฺติ ความว่า ภิกษุธรรมกถึกเหล่านี้เข้าฌานเพื่ออะไร? บทว่า กถญฺหิเม ฌายนฺติ ความว่า ภิกษุธรรมกถึกเหล่านี้เข้าฌาน เพราะเหตุไร? บทว่า อมตํ ธาตุํ กาเยน ผุสิตฺวา วิหรนฺติ เป็นต้นมีความว่า ภิกษุทั้งหลาย บทว่า คมฺภีรอตฺถปทํ ได้แก่ ความหมายของขันธ์ ธาตุ อายตนะเป็นต้นที่ลี้ลับ คือถูก (อวิชชา) ปกปิดไว้. บทว่า ปญฺญาย อติวิชฺฌ ปสฺสนฺติ ความว่า เห็นโดยแทงตลอด แต่ในที่นี้ ย่อมควรทั้งปัญญาเครื่องแทงตลอดด้วยการพิจารณา ทั้งปัญญาในการเรียนและการสอบถาม. จบอรรถกถามหาจุนทสูตรที่ ๔ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ฉักกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ ธรรมิกวรรคที่ ๕ ๔. มหาจุนทสูตร จบ. |