|
อรรถกถา สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค สฬายตนสังยุตต์ มิคชาลวรรคที่ ๒๙. ผัสสายตนสูตรที่ ๑ อรรถกถาปฐมผัสสายตนสูตรที่ ๙
ในปฐมผัสสายตนสูตรที่ ๙ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า ผสฺสายตนํ ได้แก่ อาการถูกต้อง.
บทว่า อวุสิตํ แปลว่า ไม่อยู่แล้ว. บทว่า อารกา แปลว่า ในที่ไกล.
ด้วยบทว่า เอตฺถาหํ ภนฺเต อนสฺสาสํ นี้ ภิกษุทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์ชื่อว่าเป็นผู้ฉิบหายแล้วในพระศาสนานี้.
พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระดำริว่า ภิกษุนี้กล่าวว่า เราชื่อว่าฉิบหายแล้วในพระศาสนานี้ เธอยังมีความเพียรยิ่งอยู่ในธาตุกัมมัฏฐานและกสิณเป็นต้นอย่างอื่นหรือหนอ.
เมื่อไม่เห็นความเพียรยิ่งนั้น จึงทรงพระดำริว่า กัมมัฏฐานอะไรหนอจักเป็นสัปปายสบายแก่ภิกษุนี้.
แต่นั้นทรงเห็นว่า กัมมัฏฐานคืออายตนะนั่นแลจักเป็นสัปปายะ เมื่อจะตรัสบอกกัมมัฏฐานนั้น จึงตรัสว่า ตํ กึ มญฺญสิ ภิกฺขุ ดังนี้เป็นต้น.
บทว่า สาธุ เป็นความร่าเริงในการพยากรณ์ของเธอ.
บทว่า เอเสวนฺโต ทุกฺขสฺส ความว่า นี้นี่แลเป็นที่สุดคือความขาดไปแห่งวัฏฏทุกข์ คือนิพพาน.
จบอรรถกถาปฐมผัสสายตนสูตรที่ ๙ -----------------------------------------------------
.. อรรถกถา สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค สฬายตนสังยุตต์ มิคชาลวรรคที่ ๒ ๙. ผัสสายตนสูตรที่ ๑ จบ.
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=18&A=948&Z=968 อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=366 The Pali Atthakatha in Roman https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=366 - -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก ๔ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๙
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
|