|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
บทว่า เตนุปสงฺกมิ ความว่า ถามว่า จิตตคฤหบดีเป็นอริยสาวกชั้นอนาคามีบุคคล ผู้มีอาคมอันถึงแล้ว รู้คำสอนแจ่มแจ้งแล้ว เหตุไร จึงเข้าไปหานิครนถ์เปลือยกายไม่มีมิ่งขวัญเล่า. ตอบว่า เพื่อปลดเปลื้องการว่าร้าย และเพื่อความรุ่งเรืองวาทะ. ได้ยินว่า พวกนิครนถ์ย่อมเข้าไปว่าร้ายว่า พวกสาวกของสมณโคดมเป็นเช่นตอไม้ตะเคียนอันแข็ง ย่อมไม่ทำปฏิสันถารกับใครเลย จิตตคฤหบดีเข้าไปหาแล้ว เพื่อปลดเปลื้องการว่าร้ายนั้น และคิดว่าเราจักยกวาทะกับนิครนถ์นั้นดังนี้. บทว่า น ขฺวาหํ เอตฺถ ภนฺเต ภควโต สทฺธาย คจฺฉามิ ท่านแสดงว่า บุคคลใดย่อมไม่ทำให้แจ้งด้วยญาณ บุคคลนั้นพึงไปด้วยความเชื่อต่อบุคคลอื่นว่า ได้ยินว่า สิ่งนั่นเป็นอย่างนั้น แต่สิ่งนั้นอันเราทำให้แจ้งแล้วด้วยญาณ. เพราะฉะนั้น ข้าพเจ้าจึงไม่เชื่อต่อพระผู้มีพระภาคเจ้าในข้อนี้ดังนี้ จึงกล่าวอย่างนี้. บทว่า อปโลเกตฺวา ความว่า น้อมกายเข้าไป ยืดท้อง ชูคอ เพ่งดูไปในทิศทั้งปวง. บทว่า พาเธตพฺพํ มญฺเญยฺย ความว่า จิตตคฤหบดีนั้นพึงเข้าใจว่า พึงห้ามลมหรือพึงผูกไว้ด้วยตาข่าย โดยประการที่ลมจะออกไปไม่ได้ฉะนั้น. บทว่า สหธมฺมิกา คือ พร้อมด้วยเหตุ. บทว่า ปฐมํ ปฏิหเรยฺยาสิ สทฺธึ นิคฺคณฺฐปริสาย ความว่า เมื่อท่านรู้เนื้อความแห่งปัญหาเหล่านั้นแล้ว พึงบอกกับนิครนถ์บริษัทก่อน ท่านมายังสำนักของเราผู้สนับสนุนแล้ว พึงประกาศให้บริษัทรู้ว่าตนมาแล้ว ดังนี้. บทว่า เอโก ปญฺโห คือ มรรคปัญหาหนึ่ง. อธิบายว่า การแสวงหาปัญหาหนึ่ง. บทว่า เอโก อุทฺเทโส คือ อะไรชื่อว่าหนึ่ง. หนึ่งนี้คืออุเทศ. บทว่า เอกํ พฺยากรณํ ความว่า คำนี้ว่า สัตว์ทั้งหลายทั้งปวงดำรงอยู่ได้ด้วยอาหาร ชื่อว่าไวยากรณ์หนึ่ง. พึงทราบเนื้อความในบททั้งปวงอย่างนี้. จบอรรถกถานิคัณฐสูตรที่ ๘ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค จิตตคหปติปุจฉาสังยุตต์ ๘. นิคัณฐสูตร จบ. |