บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า ปุรตฺถิมา คือ ในทิศตะวันออก. ในบททั้งปวงก็อย่างนี้. ในบทเป็นอาทิว่า สามิสาปิ สุขา เวทนา สุขเวทนาอันประกอบด้วยอามิสคือกาม ชื่อว่าสุขมีอามิส. เวทนาอันเกิดขึ้นด้วยสามารถแห่งฌานทั้งหลายมีปฐมฌานเป็นต้น ด้วยสามารถแห่งวิปัสสนา และด้วยสามารถแห่งอนุสสติ ชื่อว่าสุขไม่มีอามิส. ทุกขเวทนามีอามิสด้วยอามิสคือกาม ชื่อว่าทุกข์มีอามิส. โทมนัสเวทนาอันเกิดขึ้นแก่ภิกษุผู้ยังความปรารถนาให้เข้าไปตั้งไว้ ในวิโมกข์อันยอดเยี่ยม (อนุตตรวิโมกข์) เพราะความปรารถนาเป็นปัจจัย ชื่อว่าทุกข์ไม่มีอามิส. เวทนามีอามิสด้วยสามารถอามิสคือกามชื่อว่าอทุกขมสุขอันมีอามิส. อทุกขมสุขเวทนา อันเกิดขึ้นด้วยสามารถจตุตถฌาน ชื่อว่าอทุกขมสุขอันไม่มีอามิส. สี่สูตรมีสูตรที่ ๕ เป็นต้นไปมีนัยอันกล่าวไว้แล้วในหนหลัง. ส่วนในข้อนี้ แม้สองสูตรก่อนประกอบด้วยปัสสัทธิ. สองสูตรหลังประกอบด้วยปัสสัทธิกึ่งหนึ่ง. พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสแล้วตามอัธยาศัยของบุคคลผู้รู้ด้วยเทศนา. จบอรรถกถานิวาสสูตรที่ ๔ ----------------------------------------------------- อรรถกถาที่มีถัดจากนี้ :- .. อรรถกถา สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค เวทนาสังยุตต์ รโหคตวรรคที่ ๒ ๔. นิวาสสูตร จบ. |