ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 17 / 1อ่านอรรถกถา 17 / 530อรรถกถา เล่มที่ 17 ข้อ 531อ่านอรรถกถา 17 / 532อ่านอรรถกถา 17 / 594
อรรถกถา สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค สุปัณณสังยุต
๒. หรติสูตร ว่าด้วยความยิ่งหย่อนของกำเนิดครุฑ ๔ จำพวก

               อรรถกถาหรติสูตรที่ ๒               
               บทว่า หรนฺติ แปลว่า เฉี่ยวเอาไป.
               ก็แลครุฑเหล่านั้น เมื่อจะเฉี่ยว ก็จะสามารถเฉี่ยวแต่พวกนาคที่ไม่เท่าเทียมกับตน หรือที่เท่ากับตน (เท่านั้น) (แต่) ไม่สามารถเฉี่ยวพวกนาคที่ประณีตกว่าตนขึ้นไปได้.
               ก็ชื่อว่านาคที่ครุฑเฉี่ยวเอาไปไม่ได้ มี ๗ จำพวก คือ นาคที่ชาติสูงกว่าพวกหนึ่ง นาคกัมพลอัสสดรพวกหนึ่ง นาคธตรฐพวกหนึ่ง นาคที่อยู่ในมหาสมุทรสัตตสีทันดรพวกหนึ่ง นาคที่อยู่บนแผ่นดินพวกหนึ่ง นาคที่อยู่ที่ภูเขาพวกหนึ่ง นาคที่อยู่ในวิมานพวกหนึ่ง.
               บรรดานาคเหล่านั้น นาคที่เป็นชลาพุชะกำเนิดเป็นต้นสูงกว่านาคที่เป็นอัณฑชะกำเนิดเป็นต้น นาคที่เป็นชลาพุชะกำเนิดเป็นต้นเหล่านั้นอันครุฑเหล่านั้นเฉี่ยวเอาไปไม่ได้. ส่วนนาคพวกกัมพลอัสสดรเป็นนาคเสนาบดี ครุฑทุกตัวเห็นนาคเหล่านั้นในที่ใดที่หนึ่งแล้ว ก็ไม่สามารถจะเฉี่ยวเอาไปได้. นาคธตรฐเป็นนาคราชา แม้นาคธตรฐเหล่านั้น ครุฑตัวไหนก็ไม่สามารถจะเฉี่ยวเอาไปได้.
               ส่วนนาคเหล่าใดอยู่ในมหาสมุทร สัตตสีทันดร ครุฑตัวไหนก็ไม่สามารถจะเฉี่ยวเอานาคเหล่านั้นไปได้ เพราะเหตุที่ใครๆ ไม่สามารถจะทำให้หวั่นไหวได้ในที่ไหนๆ (ในมหาสมุทรสัตตสีทันดรนั้น).
               สำหรับพวกนาคที่อยู่ตามพื้นดินเป็นต้น จะมีโอกาสที่หลบซ่อนอยู่ ฉะนั้น ครุฑจึงไม่สามารถจะเฉี่ยวเอานาคแม้เหล่านั้นไปได้. ส่วนนาคเหล่าใดอยู่บนหลังละลอกคลื่นในมหาสมุทร ครุฑบางตัวที่ทัดเทียมกันหรือประณีตกว่า จะไม่สามารถเฉี่ยวเอานาคเหล่านั้นไปได้.
               บทที่เหลือมีนัย (ความหมาย) ดังกล่าวแล้วในนาคสังยุตนั่นแล.

               จบอรรถกถาหรติสูตรที่ ๒               
               จบอรรถกถาสุปัณณสังยุต               
               -----------------------------------------------------               

               รวมพระสูตรที่มีในสังยุตนี้ คือ
                         ๑. สุทธกสูตร
                         ๒. หรติสูตร
                         ๓. ทวยการีสูตร ๔ สูตร
                         ๔. ทานูปการสูตร ๔๐ สูตร.
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค สุปัณณสังยุต ๒. หรติสูตร ว่าด้วยความยิ่งหย่อนของกำเนิดครุฑ ๔ จำพวก จบ.
อ่านอรรถกถา 17 / 1อ่านอรรถกถา 17 / 530อรรถกถา เล่มที่ 17 ข้อ 531อ่านอรรถกถา 17 / 532อ่านอรรถกถา 17 / 594
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=17&A=6288&Z=6298
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=8393
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=8393
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๓๐  กันยายน  พ.ศ.  ๒๕๔๙
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :