|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
บทว่า กนฺทนฺตานํ ได้แก่ ร้องไห้อยู่ร่ำไป. บทว่า ปสนฺทํ น้ำตาหลั่งไหล คือเป็นไปแล้ว. บทว่า จตูสุ มหาสมุทฺเทสุ ได้แก่ ในมหาสมุทรทั้ง ๔ ที่กำหนดด้วยรัศมีภูเขาสิเนรุ. ก็สำหรับภูเขาสิเนรุ ทางทิศปราจีน สำเร็จด้วยเงิน. ทางทิศทักษิณ สำเร็จด้วยแก้วมณี. ทางทิศปัจฉิม สำเร็จด้วยแก้วผลึก. ทางทิศอุดร สำเร็จด้วยทอง. รัศมีแห่งเงินและแก้วมณี เปล่งออกทางทิศปราจีนและทักษิณ รวมเป็นอันเดียวกัน แผ่ไปบนหลังมหาสมุทร ตั้งจดจักรวาลบรรพต. รัศมีแห่งแก้วมณีและแก้วผลึก เปล่งออกทางทิศทักษิณและทิศปัจฉิม รัศมีแห่งแก้วผลึกและทอง เปล่งออกทางทิศปัจฉิมและทิศอุดร. รัศมีแห่งทองและเงินเปล่งออกทางทิศอุดรและทิศปราจีน รวมเป็นอันเดียวกัน แผ่ไปบนหลังมหาสมุทร ตั้งจดจักรวาลบรรพต. ภายในรัศมีเหล่านั้น เป็น ท่านหมายเอามหาสมุทร ๔ เหล่านั้น จึงกล่าวว่า จตูสุ มหาสมุทฺเทสุ. บทว่า พฺยสนํ ในบทเป็นต้นว่า ญาติพฺยสนํ ได้แก่ ความเสื่อม ความเสีย คือความพินาศ. ความเสื่อมแห่งพวกญาติ ชื่อว่าญาติพยสนะ. ความเสื่อมแห่งโภคะ ชื่อว่าโภคพยสนะ. ชื่อว่าพยสนะ เพราะความมีโรคของตนเองนั่นแล คือให้ความไม่มีโรคพินาศ คือฉิบหายไป. ความเสื่อมเป็นโรคแน่นอน ชื่อว่าโรคพยสนะ. จบอรรถกถาอัสสุสูตรที่ ๓ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา สังยุตตนิกาย นิทานวรรค อนมตัคคสังยุตต์ ปฐมวรรคที่ ๑ อัสสุสูตรที่ ๓ จบ. |