|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
บทว่า สุขเวทนียํ ได้แก่ เป็นปัจจัยแห่งสุขเวทนา. บทว่า ผสฺสํ ได้แก่ จักขุสัมผัสเป็นต้น. ถามว่า ก็จักขุสัมผัสไม่เป็นปัจจัยแก่สุขเวทนามิใช่หรือ. แก้ว่า ไม่เป็นปัจจัยโดยสหชาตปัจจัย แต่เป็นปัจจัยแก่ชวนะเวทนา โดยอุปนิสสยปัจจัย ซึ่งพระองค์ตรัสหมายเอาคำนั้น. แม้ในโสตสัมผัสเป็นต้นก็นัยนี้. บทว่า ตชฺชํ ได้แก่ เกิดแต่เวทนานั้น คือสมควรแก่ผัสสะนั้น. อธิบายว่า สมควรแก่ผัสสะนั้น. บทว่า ทุกฺขเวทนียํ เป็นต้น พึงทราบโดยนัยที่กล่าวแล้วนั่นแล. บทว่า สงฺฆฏสโมธานา ได้แก่ โดยการครูดสีกันและการรวมกัน. อธิบายว่า โดยการเสียดสีและการรวมกัน. บทว่า อุสฺมา ได้แก่ อาการร้อน. บทว่า เตโช อภินิพฺพตฺตติ ความว่า ไม่ควรถือเอาว่า ลูกไฟย่อมออกไป. ก็บทว่า อุสฺมา นี้ เป็นไวพจน์แห่งอาการร้อนนั่นเอง. บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ทฺวินฺนํ กฏฺฐานํ ได้แก่ ไม้สีไฟทั้งสอง. ในสองอย่างนั้น วัตถุเหมือนไม้สีไฟอันล่าง อารมณ์เหมือนไม้สีไฟอันบน ผัสสะเหมือนการครูดสี เวทนาเหมือนธาตุไออุ่น. จบอรรถกถาอัสสุตวตาสูตรที่ ๒ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา สังยุตตนิกาย นิทานวรรค อภิสมัยสังยุตต์ มหาวรรคที่ ๗ อัสสุตวตาสูตรที่ ๒ จบ. |