|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
อรรถกถาวิเวกสูตรที่ ๑ บทว่า โกสเลสุ วิหรติ ความว่า ภิกษุรูปใดรูปหนึ่งเรียนกัมมัฏฐานในสำนักของพระศาสดา แล้วไปอยู่ในแคว้นโกศลนั้น เพราะชนบทนั้นหาภิกษาได้ง่าย. บทว่า สํเวเชตุกามา ได้แก่ ใคร่เพื่อจะให้ภิกษุนั้นถึงวิเวก. บทว่า วิเวกกาโม คือ ปรารถนาวิเวก ๓. บทว่า นิจฺฉรติ พหิทฺธา คือ เที่ยวไปในอารมณ์เป็นอันมากที่เป็นภายนอก. บทว่า ชโน ชนสฺมึ ความว่า ท่านจงละฉันทราคะในคนอื่น. บทว่า ปชหาสิ แปลว่า จงละ. บทว่า ภวาสิ แปลว่า จงเป็น. บทว่า สตํ ตํ สารยามเส ความว่า แม้เราย่อมยังบัณฑิตผู้มีสติให้ระลึกถึงธรรมนั้น หรือว่าเราย่อมยังผู้นั้นให้ระลึกถึงธรรมของสัตบุรุษ. บทว่า ปาตาลรโช ความว่า ธุลีคือกิเลสที่เรียกว่าบาดาล เพราะอรรถว่าไม่มีที่ตั้ง. บทว่า มา ตํ กามรโช ความว่า ธุลีคือกามราคะนี้อย่าครอบงำท่าน. อธิบายว่า อย่านำไปสู่อบายเลย. บทว่า ปํสุกุณฺฑิโต แปลว่า เปื้อนฝุ่น. บทว่า วิธุนํ แปลว่า กำจัด. บทว่า สิตํ รชํ ได้แก่ ฝุ่นที่ติดตัว. บทว่า สํเวคมาปาทิ ความว่า ชื่อว่าแม้เทวดาย่อมยังเราเท่านั้นให้ระลึกถึง ฉะนั้นจึงชื่อว่าถึงวิเวก หรือว่าประคองความเพียรอันสูงสุดแล้วปฏิบัติให้เป็นวิเวกอย่างยิ่ง. จบอรรถกถาวิเวกสูตรที่ ๑ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา สังยุตตนิกาย สคาถวรรค วนสังยุต วิเวกสูตรที่ ๑ จบ. |