ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 5 / 1อ่านอรรถกถา 5 / 45อรรถกถา เล่มที่ 5 ข้อ 48อ่านอรรถกถา 5 / 57อ่านอรรถกถา 5 / 261
อรรถกถา มหาวรรค ภาค ๒ เภสัชชขันธกะ
พระพุทธานุญาตงบน้ำอ้อยเป็นต้น

               ว่าด้วยอันโตวุตถะเป็นต้น               
               ข้อว่า สเจ ภิกฺขเว ปกฺกาปิ มคฺคา ชายนฺติ มีความว่าถั่วเขียวที่ต้มแล้ว ถ้าแม้เป็นขึ้นได้ไซร้ ถั่วเขียวเหล่านั้น ภิกษุพึงฉันได้ตามสบาย ด้วยว่า ถั่วเขียวเหล่านั้น จักเป็นกัปปิยะแท้ เพราะเป็นของต้มแล้ว.
               บทว่า อนฺโตวุตฺถํ ได้แก่ ค้างอยู่ในอกัปปิยกุฎี.
               วินิจฉัยในคำว่า สามํ ปกฺกํ นี้ พึงทราบดังนี้ :-
               ภิกษุจะหุงต้มอามิสอย่างใดอย่างหนึ่งเองไม่ควร เฉพาะอามิสที่สุกแล้ว จะอุ่นควรอยู่.
               แม้ชนทั้งหลายใส่ใบผักชีก็ดี ขิงก็ดี เกลือก็ดี ลงในข้าวต้มที่ร้อนสำหรับภิกษุนั้น ภิกษุจะคนแม้ซึ่งข้าวต้มนั้น ย่อมไม่ควร แต่จะคนด้วยคิดจะให้ข้าวต้มเย็น ควรอยู่ แม้ได้ข้าวสุกที่เป็นท้องเล็นแล้วจะปิดไว้ ย่อมไม่ควร. แต่ถ้าชนทั้งหลายปิดแล้วถวายมา จะปิดไว้ ควรอยู่ หรือจะปิดไว้ด้วยคิดว่า ข้าวสุกจงอย่าเย็น ควรอยู่.
               อนึ่ง ในนมสดและฆี (นมเปรี้ยวอย่างข้น) เป็นต้น ที่เขาต้มเดือดแล้วครั้งหนึ่ง ภิกษุจะก่อไฟ ควรอยู่ เพราะการทำให้สุกอีก พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอนุญาต.
               สองบทว่า อุกฺกปิณฺฑกาปิ ขาทนฺติ มีความว่า แมว หนู เหี้ยและพังพอน ย่อมกินเสีย.
               บทว่า ทมกา นั้นได้แก่ คนกินเดน.
               สองบทว่า ตโต นีหฏํ ได้แก่ โภชนะที่ทายกนำออกจากที่ซึ่งภิกษุรับนิมนต์ฉัน.
               สองบทว่า วนฏฺฐํ โปกฺขรฏฺฐํ มีความว่า เกิดในป่าและในกอปทุม.
               บทว่า อพีชํ ได้แก่ ผลไม้ที่ยังอ่อน มีเมล็ดจะไม่งอกหน่อได้.
               บทว่า นิพฺพฏพีชํ ได้แก่ ผลมะม่วงและขนุนเป็นต้น ที่จะพึงปล้อนเมล็ดออกแล้วฉัน.

               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา มหาวรรค ภาค ๒ เภสัชชขันธกะ พระพุทธานุญาตงบน้ำอ้อยเป็นต้น จบ.
อ่านอรรถกถา 5 / 1อ่านอรรถกถา 5 / 45อรรถกถา เล่มที่ 5 ข้อ 48อ่านอรรถกถา 5 / 57อ่านอรรถกถา 5 / 261
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=5&A=1144&Z=1338
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=3938
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=3938
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๒๕  มกราคม  พ.ศ.  ๒๕๕๖
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :